عنوان :

تحقیق بررسی تأثیراشتغال مادران بر سازگاری اجتماعی پسران مقطع راهنمایی

تعداد صفحات :۶۸

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده:

پژوهش حاضر به منظور بررسی تأثیراشتغال مادران بر سازگاری اجتماعی پسران مقطع راهنمایی شهرستان شهریار در سال تحصیلی ۸۱-۱۳۸۰انجام گردید.

سازگاری اجتماعی به عنوان مهم ترین نشانه سلامت روانی، از مباحث مهمی است که توجه جامعه شناسان،روان شناسان، روان کاوان، و به ویژه مربیان را طی دهه های اخیر  به خود جلب کرده است. پیش از آنکه روان شناسی و روانکاوی در دنیای ناشناخته درون انسان به کاوش بپردازند و پیش از آنکه بهداشت روانی و نقش آن در حفظ سلامت ارتباطهای اجتماعی شناخته شود. اغلب ناسازگاری ها و رفتارهای غیر اجتماعی و ضد اجتماعی و علت های نامعلوم نسبت داده می شد. و به جای هر نوع درمان و کمکی به فرد، صرفا از راه مجازات های غیر عادلانه ظلمی مضاعف بر او روا می داشتند. تردیدی نیست که انواع بزهکاریها و جرائم اجتماعی، ریشه در نابسامانی های روانی دارد که آن نیز اگر عامل بیولوژیک داشته باشد. معلول محیط ناسالم اجتماعی است .

مطالعه نهاد خانواده و بررسی تغییر و تحولات آن، از جمله مسائلی است که طی قرون و اعصار، مورد توجه محققان و عالمان بوده و در دهه های اخیر از دیدگاه مکاتب کاردکرد گرایی ساختی ، معتقد است که اجزاء دوام و بقاء جامعه را موجب می شود در این دیدگاه خانواده سازمانی اجتماعی و متشکل از افراد است که در رابطه با هم هستند. این سازمان کارکردهایی دارد که به بقاء اجتماع کمک می کند .

جامعه آماری شامل همه ی دانش آموزان پسر مقطع راهنمایی شهرستان شهریار بوده که باروش نمونه گیری در دسترس ۷۶ نفر انتخاب شده اند در دو گروه ۴۴ نفری که مادران غیر شاغل(خانه دار) و۳۲ نفر مادران شاغل داشتند به  پرسشنامه سازگاری اجتماعی کالیزنیا(cpi) پاسخ دادند.

این  پژوهش دو فرضیه داشت که ،پس از تحلیل داده ها نتایج زیر را نشان داده است.

فرضیه اول مبنی بر وجود رابطه معنی دار بین اشتغال مادران وسازگاری اجتماعی پسران در سطح معنی دار ۰۵/۰ رد گردیده و ۲۷۷/۰= t بدست آمده حاکی از عدم وجود رابطه می باشد.

فرضیه دوم مبنی بر وجود رابطه معنی دار بین چه کسانی  وسازگاری اجتماعی پسران در سطح معنی دار ۰۵/۰ ونتایج تحلیل ANOVA رد گردیده وحاکی از عدم وجود رابطه می باشد یعنی،اشتغال مادران،تأثیر در سازگاری اجتماعی فرزندان پسر ندارد.

واژه های کلیدی: اشتغال مادران، سازگاری، جو خانوادگی، مشکلات  دوره نوجوانی

فهرست مطالب

چکیده:   ۱
فصل اول   ۲
مقدمه   ۲
سازگاری اجتماعی نوجوانان   ۳
اهمیت پژوهش   ۶
ضرورت  پژوهش:   ۶
محدوده پژوهش   ۶
تعاریف مفاهیم   ۷
متغیر های پژوهش   ۷
فرضیه های پژوهش   ۷
فصل دوم   ۸
پیشینه پژوهش   ۸
سازگاری اجتماعی   ۹
نقش مادری و اهمیت روابط متقابل مادر – کودک   ۱۲
اشتغال زن   ۱۲
اشتغال زنان در خارج از خانه   ۱۹
عوامل موثر در سازگاری اجتماعی   ۲۳
عوامل موثر در سازگاری اجتماعی   ۲۴
انگیزه های اشتغال زنان:   ۲۵
تاثیر اشتغال، سطح تحصیلات مادر و وضعیت اقتصادی خانواده بر روی فرزندان   ۲۶
تبعیض های جنسیتی در نوع آموزش:   ۴۰
وضعیت حقوقی و قوانین:   ۴۰
فصل سوم   ۴۲
روش تحقیق   ۴۲
روشهای جمع آوری داده ها   ۴۳
روش تحقیق   ۴۳
ابزار اندازه گیری   ۴۳
پرسشنامه شخصیتی کالیفرنیا   ۴۳
توصیف مقیاسهای سازگاری اجتماعی پرسشنامه روانی کالیفرنیا(CPI)   ۴۵
خصوصیات ابزار روان سنجی:   ۴۸
اعتبار ابزار اندازه گیری:   ۴۸
روایی ابزار اندازه گیری:   ۴۸
روایی:   ۴۸
جامعه آماری پژوهش:   ۴۹
روش نمونه گیری:   ۴۹
روش تجزیه وتحلیل داده ها:   ۴۹
توصیف نتایج:   ۵۰
فصل چهارم   ۵۵
تجزیه وتحیل داده ها   ۵۵
فصل پنجم   ۵۹
بحث ونتیجه گیری   ۵۹
مقدمه:   ۶۰
بحث وبیان نتیجه :   ۶۰
محدودیتها:   ۶۱
پیشنهادات:   ۶۲
فهرست منابع:   ۶۳

فهرست منابع:

۱-    تکینسون وهمکاران، زمینه روان شناسی، جلد اول، ترجمه محمد تقی براهنی ودیگران، تهران انتشارات رشد، چاپ سوم،۱۳۶۸٫

۲-    ابراهیمی،عصمت.

۳-    احمدی عبدالجواد،بررسی عوامل مؤثر بر سازگاری پسران دوره ابتدایی، پایان نامه کارشناسی ارشد،دانشگاه تربیت مدرس، ۱۳۶۹٫

۴-    ادیبی عبدالمعبود،نظریه های جامعه شناسی،تهران،انتشارات جامعه ۱۳۵۸٫

۵-    اسلامبولی،علی،بررسی مشاغل زنان ومردان در کتب فارسی دوره ابتدایی مجله زنان سال دوم خرداد وتیر ۱۳۷۲٫

۶-    ایلبتگورث،رونالد،کودک ومدرسه،نوابی نژاد،شکوه(مترجم)،تهران، انتشارات رشد ۱۳۶۸٫

۷-    بابی،جان، روان شناسی کودک، ترجمه حسین مشفقیان،تهران،انتشارات عارف ۱۳۵۹٫

۸-    بیابانگرد،اسماعیل،تأثیرات اشتغال مادر بر کودکان ونوجوانان پایان نامه کارشناسی ارشد ۱۳۷۱٫

۹-    پارسا،محمد، روان شناسی رشد کودک ونوجوان،تهران،انتشارات بعثت، چاپ سوم ۱۳۷۱٫

۱۰-    جارالهی،عذرا.

۱۱-    دبس،موریس،مراحل تربیت،ترجمه محمد کاردان تهران ۱۳۵۳٫

۱۲-    راجرز،کارل،روان شناسی کودک،جلد دوم،ترجمه محمد سروری، تهران ۱۳۵۷٫

۱۳-    راجرز،دروتی،روان شناسی کودک،جلد دوم،سروری،محمد حسین ۱۳۵۷٫

۱۴-    روحانی،عباسعلی،کودک از آغاز تا دوره کودکستان،چاپ هنر بخش ۱۳۴۳٫

۱۵-    شریفی،حسن پاشا،اصول روان سنجی وروان آزمایی،انتشارات رشد ۱۳۷۳٫

۱۶-    شعاری نژاد،علی اکبر،روان شناسی رشد،تهران انتشارات رشد ۱۳۶۴٫

۱۷-    عظیمی،سیروس،روان شناسی کودک،تهران ۱۳۶۳٫

۱۸-    شعاری نژاد،علی اکبر،فرهنگ علوم رفتاری،تهران ۱۳۶۷٫

۱۹-    ماسن ودیگران،رشد وشخصیت ،پاشایی مهشید،تهران ۱۳۶۸٫

۲۰-    مان،نرمان لی،اصول روانشناسی،ساعتچی،محمود(مترجم) ۱۳۶۷٫

۲۱-    ماسن،هال هنری،رشد روان کودک،وهاب زاده، حسین ۱۳۶۷٫

۲۲-    منیجر،جان مایر،وایتز من،رشد وشخصیت وبهداشت روانی، نظیری،عشرت(مترجم) انتشارات انجمن واولیا و مربیان ۱۳۶۹٫

۲۳-    موئل، بیداری وجدان کودک ناسازگار،شجاع رضوی، محمد رضا( مترجم) انتشارات آستان قدس رضوی ۱۳۶۷٫

۲۴-    وال پور، ایرج روان شناسی سازگاری تهران، ۱۳۶۰٫

۲۵-    بهمن،بهمنی،مقایسه تحصیلی  وسازگاری اجتماعی دانش آموزان مدرسه ابتدایی واجد فاقد پدر شاهد وغیر شاهد شهر تهران (پایان نامه) ۱۳۷۱

سازگاری اجتماعی نوجوانان

روسو در قرن ۱۷ مقالات متعددی در زمینه مسائل کودکان ارائه داد وعنوان کرد که کودکان زمینه ذاتی تشخیص درست از نادرست را دارا هستند،ولی تحت تأثیر قیود اجتماعی قرار گرفته اند. وی معتقد بود که کودک به طور ذاتی کارشگر فعالی است که تونائیهای بی شماری دارد واگر بزرگسالان زیاد دخالت نکنندتوانائیهایش شکوفا خواهد شد.(دبس، ۱۳۵۳).

 نظرات افرادی مانند فروید،دیوئی وتغییرات اجتماعی حاصل شده در قرن حاضر تربیت کودک را دوباره مطرح کرد.

بطور خلاصه برخی از دانشمندان معتقدند کودک، موجودی گیرنده ودارای مغز انفعالی است که صرفاً به عوامل محیطی مانند تشویق وتنبیه پاسخ داده ورفتارش را بدینسال پایه گذاری می کند برخی دیگر تصور می کنند که رشد ونمو کودک در اثر یادگیری فعالانه او با محیط است وبه واسطه ابتکار وفعالیت وکسب تجارت شکل می گیرد امروزه ما شاهد آن هستیم که مهمترین اهمیت را برای کودکان قائل هستند دانشمندان گوناگون مطالعات گسترده ای در مورد نحوه رشد وپرورش کودکان دنبال می کنند اغلب متخصصین دوران کودکی وبه ویژه از تولد تا ۶-۵ سالگی را دوران پی ریزی شخصیت واساس مهمی برای رفتارهای آتی فرد می توانند آنان معتقدند شخصیت پدر ومادر وکیفیت آنان، بیش از هر عامل دیگری در تربیت وتکوین شخصیت طفل اثر گذار می باشد. والدین اولین کسانی هستند که در آئینه وضمیر حساس کودک نقش می بندند البته افراد دیگری به غیر از پدر ومادر در شکل گیری عادات ورفتارهای کودک مؤثر هستند ولی کیفیت این تأثیر گذاری نسبت به والدین به خصوص ما در دوران اولیه زندگی ضعیف می باشد.

مطالعات نشان داده است که اختلاف خانوادگی واشتباهات تربیتی ونیز بی اطلاعی والدین از تأثیر رفتار خود، عوامل مؤثری هستند که در سرنوشت آتی کودک سازگاریها وناسازگاریها، خوشبختی یا بد بختی او مؤثر هستند(قاسمی ۱۳۵۷) همه ما می دانیم که در میان همه پستانداران، نوزاد آدمی ناتوان ترین آنهاست وبه طولانی ترین دوره رشد نیاز دارد تا بتواند به کلیه فعالیتها ومهارتهای ویژه خود تسلط یابد فرزند آدمی، سالها وابسته است وتا دست یافتن به مرحله استقلال باید دوره طولانی یادگیری واکنش متقابل را از سربگذارند(اتکینسون، ۱۳۶۸).

اما پژوهشهایی که برروی نفرادان صورت گرفته،به طور فزاینده ای حاکی از آن است که چنین تأثیری جنبه متقابل دارد. یعنی رفتار  نوزاد نیز پاسخهای والدین را شکل می دهد. برای مثال نوزادی که با قرار گرفتن در آغوش مادر آرام می گیرد احصاص بسندگی ووابستگی را در مادر ازدیاد می بخشد.

ماسن وهمکاران(۱۹۹۰) معتقدند بر طبق نظر بالبی نتیجه عمده کنش متقابل بین مادر وفرزند، به وجود آمدن نوعی وابستگی عاطفی است این ارتباط عاطفی سبب می شود که کودک به دنبال آسایش حاصل از وجود مادر باشد به خصوص هنگامی که احساس ترس وناامنی می کند، این وابستگی به مادر، نتایج طولانی خواهد داشت این نتایج عبارت است از :

فراهم آمدن سرمایه از امنیت عاطفی برای کودک وپی ریزی شالوده رابطه بعدی کودک با والدین اش ونیز نفوذی که آنها بعداً می توانند در اوداشته باشند.

–     هر چند کودک انسان ظاهراً تمایلی فطری برای دلبستگی به دیگران دارد، اینکه کودک به کدام یک از والدین وابسته شود و نیز شدت و کیفیت وابستگی او تا حد زیادی بستگی به رابطه فردی والدین با کودک دارد. مطالعات نشان داده است در اغلب خانواده ها تاثیر مادران در خلق و خوی کودکان بیشتر از پدران است. البته دلیل این امر شاید ناشی از آن باشد که قسمت اعظم مسئولیت پرورش فرزند به مادر محول می شود این تاثیر مادری در صورتی که به حد افراد نباشد هیچ گونه اثر سویی برشخصیت کودکان به جا نمی گذارد (راجرز، . ۱۳۵۷).

–     کارکرد زنان در خارج از خانه همانند دیگر پدیده های اجتماعی اززمان به زمان دیگر متحول می شود و این تحول و تغییرات ناشی از آن می تواند مورد مطالعه قرار گیرد (جار اللهی ۱۳۷۳).

–     از دیدگاه روان شناسی، اشتغال زن،  اولین اثرش تغییر در نحوه اجتماعی و تعاون با انسان هاست که می تواند روی خود پنداری آنها و همچنین موفقیت ایشان در امور مربوط به خانه  فرزندان تاثیر بگذارد. از طرفی تثیرات مثبت آن در رابطه با پیشرفت و توسعه اجتماعی است مثل کنترل موالید، جلوگیری از فرهنگ مصرف گرایی و رشد فرهنگی و اجتماعی، از طرفی، تاثیرات منفی به علت قبول بر مسئولیت بیشتر ، عدم تخصیص وقت کافی برای کودکان، ارتباطات کوتاه جنبی با همسر و فرزندان و پرخاشگری نسبت به کودکان می تواند از علل و عوامل  شروع بحث های خانوادگی و در نتیجه ایجاد ناسازگاری بین زوجین و دیگر اعضای خانواده شود ( موئل، مترجم رضوی ۱۳۶۷).

مینوچین (۱۹۷۴) عنوان می کند، خانواده خود یک کل ساختاری است یک واحد کل که عناصر درون آن بهم وابسته اند . تعاملات درون سیستم خانواده متقابل  هستند و این تعاملات برای همسازی و انطباق با یکدیگر هستند .

پیش از آنکه روان شناسی و روان کاوی در دنیای ناشناخته درون انسان به کاوش بپردازند و پیش از آنکه بهداشت روانی و نقش آن در حفظ سلامت ارتباط های اجتماعی شناخته شود اغلب ناسازگاری ها و رفتارهای غیر اجتماعی و  ضد اجتماعی به علت های نامعلوم  نسبت داده می شود و به جای هر نوع درمان و کمکی به فرد، صرفا از راه مجازات های غیر عادلانه ظلمی مضاعف بر او روا می داشتند. تردیدی نیست که انواع بزه کاریها و جرائم اجتماعی، ریشه در نابسامانی های روانی دارد که  آن نیز اگر علل بیولوژیک نداشته باشد. معلول محیط ناسالم اجتماعی است مطالعه نهاد خانواده و بررسی تغییر و تحولات آن ، از جمله مسائلی است که طی قرون و اعصار، مورد توجه محققان و عالمان بوده و در دهه های اخیر نیز از دید مکاتب مختلف مورد بررسی قرار گرفته است و به عنوان مثال، مکتب کارکردگرایی ساختی، معتقد است که اجزاء تشکیل دهنده یک نظام اجتماعی مرتبط به هم و وابسته به یکدیگر و عملکرد هر یک از اجزاء دوام و بقاء جامعه را موجب می شود  در این دیدگاه خانواده سازمانی اجتماعی و متشکل  از افرادی است که در رابطه با هم هستند . این سازمان کارکردهایی دارد که به بقا اجتماع کمک می کند.

پارسونز که یکی از طرفرادان این مکتب  است، اعتقاد دارد جوامع انسانی به سمت و سویی حرکت می کنند. صاحبنظران بر این باورند  از بین اعضاء خانواده آن کس که در تربیت کودک نقش اساسی و مهمی بر عهده دارد،‌ مادر می باشد. علت این امر شاید این  باشد که همان ابتدا طفل، بیشترین کنش و واکنش عاطفی خود را با مادر برقرار می کند.

در واقع، هسته اصلی احساس امنیت، اعتماد، یا عدم اعتماد در کودک از رابطه = و مادرش سر چشمه  می گیرد، در صورتی که این روابط ناسالم و نادرست باشد، احساس ناامنی و عدم اعتماد بر زندگی او سایه می افکند.

انسان در بسیاری از امور زندگی اجتماعی، با سایر افراد جامعه در رابطه است ، او باید برای رسیدن به هدف های مشترک تشریک مساعی کند . در چنین شرایطی و در رابطه با سایر افراد جامعه است که هر کس ناگزیر باید، نوعی سازگاری رضایت بخش دست یابد. به همین دلیل است که مشکلات و موانع آدمی، از حیات اجتماعی او مایه می گیرد.

مسئله اساسی که در این جامعه وجود دارد این است که آیا اشتغال مادر بر روی سازگاری فرزندان چه اثری دارد؟

اهمیت پژوهش

پژوهش حاضر ، دارای اهمیت فراوان است، بدان جهت که در جامعه کنونی اشتغال مادران و در نزد خانواده ها جایگاه مهمی دارد و در برخی از موارد تبلیغات فرهنگی جامعه هم سو با اشتغال آنان است و از طرفی در راستای اهمیت وجود یک مادر در خانه می باشد به نفش تربیتی مادران اشاره کنید . این مسئله افراد خانواده را دچار دوگانگی کرده و اگر آموزش و برنامه های مثبت برای افراد خانواده صورت  نگیرد،‌ احتمال پدید آمدن عواقب سوء برای آنان بسیار خواهد بود.

لذا پژوهش درباره تاثیر اشتغال مادران بسیار حائز اهمیت است.

ضرورت  پژوهش:

در خانواده، مهم ترین قشر آسیب پذیر نوجوانان هستند . چرا که در سن  رشد قرار دارند و از لحاظ نیاز های روحی، جسمی، عاطفی به حمایت و رسیدگی مضاعف از طرف پدر و مادر ، محتاجند . اشغال مادران به سبب آنکه باعث دور شدن ساعاتی از روز یا شب را از مادر می شود . در رفتار و کنش های نوجوانان تاثیر بسزایی دارد. فرزندان دختر و پسر هر کدام یک سری احتیاجاتی مخصوص به خود دارند که اگر از طرف مادر تامین نگردد،‌باعث بروز رفتارهای سوء خواهد شد . و شاید  اشتغال مادر به نوعی آزادی بی حساب برای نوجوانان بوجود آورد و همچنین کمتر پژوهشی در این زمینه انجام شده . از این جهت پژوهش در اینباره، ‌ضرورت بسیار داشته و این تاثیرات را بررسی می کند تا راهکارهایی برای مقابله با رفتار های نامناسب نوجوانان ارائه دهد .

تعاریف مفاهیم

اشتغال مادران : در این تحقیق به مادرانی اطلاق می شود که حداقل سه ساعت از شبانه روز را در خارج ازمنزل برای کسب درآمد به سر می برند (حداقل هفته ای ۱۸ ساعت).

سازگاری: در این تحقیق منظور از سازگاری عبارت  است از نمره ای که فرد در مقیاس سازگاری اجتماعی پرسشنامه روانی کالیفرنیا (CPI)کسب می کند.

مادر خانه دار: کسی است که از ابتدای تولد کودک هیچ گاه شغلی بیرون از نداشته  و کار اصلی او خانه داری بوده است.

سطح تحصیلات: منظور از سطح تحصیلات کسب مدارج تحصیلی رسمی کشور از سطوح ابتدایی تا تحصیلات دانشگاهی است که در پنج قسمت

۱- بی سواد       ۲- سواد قدیم یا ابتدایی

۳- راهنمایی        ۴- دیپلم          ۵- بالای تر از دیپلم یا تحصیلات دانشگاهی

متغیر های پژوهش

متغیر مستقل : اشتغال مادران، تحصیلات مادر

متغیر وابسته : سازگاری اجتماعی

متغیر های مداخله گر: جو خانوادگی، مشکلات  دوره نوجوانی

فرضیه های پژوهش

۱-  بین  اشتغال مادر و سازگاری اجتماعی فرزندان پسر، رابطه وجود دارد.

۲-  بین تحصیلات مادر و سازگاری اجتماعی فرزندان پسر، رابطه ی وجود دارد.

سازگاری اجتماعی

سازگاری اجتماعی به عنوان مهم ترین نشانه سلامت روانی، از مباحث مهمی است که توجه جامعه شناسان،روان شناسان، روان کاوان، و به ویژه مربیان را طی دهه های اخیر  به خود جلب کرده است. پیش از آنکه روان شناسی و روانکاوی در دنیای ناشناخته درون انسان به کاوش بپردازند و پیش از آنکه بهداشت روانی و نقش آن در حفظ سلامت ارتباطهای اجتماعی شناخته شود. اغلب ناسازگاری ها و رفتارهای غیر اجتماعی و ضد اجتماعی و علت های نامعلوم نسبت داده می شد. و به جای هر نوع درمان و کمکی به فرد، صرفا از راه مجازات های غیر عادلانه ظلمی مضاعف بر او روا می داشتند. تردیدی نیست که انواع بزهکاریها و جرائم اجتماعی، ریشه در نابسامانی های روانی دارد که آن نیز اگر عامل بیولوژیک داشته باشد. معلول محیط ناسالم اجتماعی است (مینجر، ۱۳۶۹).

مطالعه نهاد خانواده و بررسی تغییر و تحولات آن، از جمله مسائلی است که طی قرون و اعصار، مورد توجه محققان و عالمان بوده و در دهه های اخیر از دیدگاه مکاتب کاردکرد گرایی ساختی ، معتقد است که اجزاء دوام و بقاء جامعه را موجب می شود در این دیدگاه خانواده سازمانی اجتماعی و متشکل از افراد است که در رابطه با هم هستند. این سازمان کارکردهایی دارد که به بقاء اجتماع کمک می کند (ادیبی ،۱۳۸۵).

پارسونز که یکی از طرفداران این مکتب است اعتقاد دارد جوامع انسانی به سمت و سویی حرکت می کند. صاحبنظران بر این باورند از بین اعضای خانواده آنکس که در تربیت کودک نقش اساسی و مهمی بر عهده دار ، مادر می باشد. علت امر شاید این باشد که همان ابتدا طفل بیشترین کنش و واکنش عاطفی خود را با مادر برقرار می کند.

در واقع هسته  اصلی احساس امنیت و اعتماد یا عدم اعتماد در کودک رابطه اولیه وی و مادرش سرچشمه می گیرد در صورتی که این روابط ناسالم و نادرست باشد ، احساس ناامنی و عدم اعتماد بر زندگی او سایه می افکند.

بی توجهی های طولانی بدرفتاری و محرومیت از صحبت ها در ابتدای زندگی منجر به ناسازگاری های موقت و گاهی طولانی در کودک می شود (ماسن ، ۱۳۶۷)

سازگاری ، مسئله ای که مخصوص انسان نمی باشد هر موجود زنده ای به فراخور حال خود ، به اقتضای طبیعت و مرحله تکاملی که بدان دست یافته است، ناچار است به طریقی که متضمن حفظ حیات و بقای اوست، خود را با محیط پیرامونش سازگار کند ، به دلیل اینکه در فرایند سازگاری وجوه اشتراک زیادی بین انسان و حیوان وجود دارد.

بخش عمده ای از دانش ما درباره فرایند سازگاری زیادی بین انسان ها و حیوان وجود دارد. بخش عمده ای از دانش ما درباره فرایند سازگاری در استان به تحقیقاتی که درباره حیوانات به عمل آورده است مبتنی می باشد. هر چه از نردبان تکامل بالاتر می رویم قابلیت انعطاف و یادگیری واکنش های عزیزی او را کاملا تحت شعاع قرار داده سات . انسان باید به  استثنای واکنش های بازتابی ائلیه همه چیز را بیاموزد و به ویژه اعمال و رفتاری که وی سازگاری با محیط اجتماعی بکار می گیرد (والی پور، ۱۳۶۳).

انسان در بسیاری از امور زندگی اجتمایع،  باس ایر افراد جامعه در ارتباط است او باید برای ادامه حیات و تامنی حوائج خود  به زندگی گروهی تن در دهد و با دیگران بیا رسیدن به هدف های مشترک تشریک مساعی کند . در چنین شریطی و در رابطه باس ایر افراد جامعه است که هر کس ناگزیر باید به نوعی سازگاری رضایت مبخش دست یابد به همین دلیل سات که مشکلات و موانع آدمی ،‌از حیات اجتماعی او مایه می گیرد.  به این ترتیب مفهوم سازگاری، از نظر آدمی یعنی سازگاری اجتماعی ، حتی برای ارضاء نیاز های زیستی ، انسان خود را با وضع اجتماعی و شرایطی که ساخته دست انسان است رو به رو می بیند. مقررات، توقعات، ارزشها، رقابت ها، همکاریها، کارشکنی هاموانع و عوامل و واقیع هایی از این نوع که او را در راه تامین خواستهایش هیچ گاه تنها نخواهد گذاشت.

گر چه به درستی بین سازگاری و ناسازگاری حد و مرز مشخص و معینی نمی  توان یافت حالات بینابین این دو حالت بسیار زیاد است، فرایند سازگاری و ناسازگاری را باید خط پیوسته ، طولانی و مندرج تجسم نمود که نقطه آن درجه ای از ناسازگاری را بیان می کند.

در خط مفوض، از ناسازگاری شروع نمود و بعد به درجات میانه و سپس در پایان خط، با سازگاری کامل با محیط می رسیم که مقصود و عنایت همه افراد بشر است (والی پور ۱۳۶۳).

سازگاری را این طور تعریف می کند، منظور از سازگاری انطباق متوالی با تغییرات و ایجاد ارتباط بین خود و محیط به نحوی است که حداکثر خویشتن داری را همراه با رفاه اجتماعی ، ضمن رعایت حقایق خارجی پذیر می سازد. به این ترتیب سازگاری به معنی همرنگ شدن به جماعت نیست (راجرز ۱۳۵۷).

سازگاری به معنی شناخت این حقیقت است که هر فرد باید هدف های خود را با توجه به چهار چوب های اجتماعی و فرهنگی مطابق نماید. آن دسته از پاسخ های موجود زنده که باعث سازگاری موثر و هماهنگ او با موقعیتی که در آن گرفته است از پاسخ های موجود زنده که باعث سازگاری موثر و هماهنگ او با موقعیتی که در آن گرفته است می شود تعلیق یا وفق دادن شخص نسبت به محیط گویند ( مان ، مترجم ساعتچی ۱۳۶۴).

شعاری نژاد (۱۳۶۴) در کتاب خود می گوید، سازگاری عبارت است از:

۱-    عمل برقراری یک رابطه روان شناختی رضایت بخش میان خود و محیط

۲-    عمل پذیرش رفتار و کردار مناسب و موافق محیط و تغییرات محیطی

۳-    سازگاری موجود زنده با تحریکات درونی و بیرونی

روان شناسان به طور سنتی، سازگاری را ویژگی هایی از شخصیت بهنجار تلقی کرده اند که به خود کمک می کند تا خود را با جهان پیرامون خویش سازگار نماید . یعنی با دیگران در صلح و صفا زندگی کند جایگاهی در جامعه برای خود به دست آورد.

روان شناسان  بسیاری معتقدند اگر اصطلاح سازگاری در معنی همنوایی با اعمال و اندیشه های دیگران تلقی شود، چنان باری از تلویحات منفی خواهد بود که دیگر نمی تواند توصیفی از شخصیت سالم به دست دهد. آنان بیشتر به ویژگی مثبتی مانند فردیت آفرینندگی و شکوفایی استعدادهای بالقوه تاکید دارند (الکینسون، ج دوم، ۱۳۶۸).

اگر می توانستید بر پایه ضوابط معتبر علمی درجه سازگاری افراد جامعه را اندازه گیری و سپس در یک منحنی توزیع پیاده کنید به احتمال قوی منحنی طبیعی به دست می آوریم.

به این ترتیب که در یک طرف منحنی، اقلیت کوچکی خیلی ناسازگار و در طرف دیگر منحنی اقلیت کوچکی وجود خواهد داشت و در میان آن دو گروه اکثریت افرادی وجود دارند که از سازگاری طبیعی برخوردارند (والی پور ۱۳۶۳).

نقش مادری و اهمیت روابط متقابل مادر – کودک

مهم ترین مسئله ای که در اشتغال زنان باید مورد توجه قرار بگیرد وجود نقش های متعددی است که زنان باید به عنوان همسر و مادر و گرداننده خانواده به عهده گیرد نقش هایی که در  جامعه ما به صورت سنتی به آن نگریسته می شود و بعضاً با نقش مدرن زن به عنوان یک فرد شاغل در خارج از خانه در تعارض است وقتی زن ها نقش های زنانه را کنار می گذارند و فعالانه در زندگی اجتماعی شرکت می کنند، نه تنها از طریق سیستم اجتماعی تشویق نمی شوند بلکه در داخل جامعه زنان نیز مورد حمایت قرار نمی گیرند.

مادرانی که امکان دستیابی به شکل مناسب را ندانرد اغلب دچار یاس شده و در خانه مانند مشکلات عاطفی فرزندان حضور فعال زنان در بازار کار، تا حدی به ارگانیزم بدنی و روحی انان لطمه وارد می سازد در این میان کودکان وضع اسف بارتری دارند.

نخستن تماس های روحی و جسمی نوزاد با فردی است که در دوران شیر خوارگی مراقبت از او را به عهده می گیرد و این فرد معمولا مادر است (کارمل ۱۹۸۴).

روشی که مادران در قبال پاسخگویی به نیاز های نوزادان اتخاذ می کنند متفاوت است . ممکن است صبورانه و گرم، باشند و خشن و عاری از حساسیت و بی تفاوتی باشد . از دیدگاه علم و تربیت، برخوردهای اولیه مادر و کودک به هر کیفیتی که باشد نقطه ای است تولد روانی کودک از آنجا آغاز می شود.

اشتغال زن

یکی از مشکلاتی که زنان در همه جوامع با آن درگیر هستند، مسئولیت پرورش فرزندان و اداره امورخانه می باشد به واسطه این مساله آنان امکان دسترسی به تخصص ها و آگاهی های سطوح بالاتر را کمتر دارند و همچنین زمانی را که می توانند در شغل و حرفه خود مصرف نمایند محدود می باشد . بنابراین به مشاغلی روی می آورند که هم نیاز به تتشخیص بالا نداشته باشد و هم وقت کمتری را بیرون از خانه صرف کنند.

آنان نسبت به مردان از اوقات کمتری برخوردارند زیرا به محض تمام شدن وقت کار بیرون رود را به منزل می رسانند تا به مراقبت خانه و فرزندان بپردازند .

در بخش عظیمی از ادبیات جامعه شناختی، دست کم تا همین اواخر کار بدون دستمزد یعنی کار انجام یافته بدون پرداخت مستقیم و خارج از محدوده یک شغل خاص هرگز مورد ملاحظه قرار نگرفته است. به طور تخمینی کار در خانه معادل یک سوم مجموع تولید سالیانه یک اقتصاد مدرن ارزش دارد. همنشینی زنان بیکار در خانه یعنی تمرکز بر حفظ خانه و بزرگ کردن فرزندان قبل از صنعتی شدن، در زمانی که خانه یک واحد تولیدی بود اهمیت چندانی نداشت. بخشی از زنان متاهل و عملا زنان مجرد از آغاز صنعتی شدن در اشتغال فردی شرکت داشتند ولی بسیاری از زنان از محیط خانه محروم شدند از اوایل قرن بیستم به بعد مستخدمین تنها به وسیله اقلیت کوچکی که به استخدام کارهای خانگی در می آیند ولی زن مستخدم در اختیار تمامی مردان است ( خوش تقاضا ۱۳۷۵).

قبل از شهرنشینی بسیاری از زنان وظایف متعددی را مضاعف بر مراقبت از بچه ها و کارهای معمولی خانه انجام می دادند، کاشتن گیاه در مزرعه ، مراقبت  از گوسفند ها و بزها و دیگر حیوانات، عقیده نان و ذخیره سازی غذا،‌ نظافت و غیره از جمله کارهای زنان بوده وظایف زن ها اغلب با وظایف مردان به صورت نزدیکی هماهنگ می شد و خانواده یک واحد تولیدی یک پارچه را تشکیل می داد.

به طور آماری زنان یک بخش عمده ای از جایگاه کاری را دارند، در آغاز قرن بیستم نزدیک به یک سوم زنان انگلستان در نیروی کار مشارکت داشتند، در دهه ۱۹۸۰ این میزان به ۴۰% نیروی کار رسید البته در اروپا به عنوان کل در سال ۱۹۸۳ ۵۴% زنان در نیروی کار مشارکت داشتند (لافر، ۱۳۷۸).

بین دو جنگ جهانی تعداد زنانی که صرفاً خانه دار بودند در اروپا به اوج رسید گرچه برای زنان مجرد اشتغال در مشاغل امری عادی بود اکثریت زنان متاهل در آن زمان کار نمی کردند در هر دو جنگ مذکور به اشتغال دعوت شدند تا جای مردان را که به نیروهای مسلح پیوسته بودند پر کنند. بعد از جنگ جهانی اول مردان مجدداً جای زن ها را گرفتند ولی پس از جنگ جهانی دوم این جایگزینی چندان دقیق صورت نگرفت.

رشد اشتغال زنان از آن زمان با گسترش مشاغل خدماتی ارتباط نزدیکی داشته است. آنان به صورت نامتناسبی در بخش خدمات متمرکز شدند بازار اولیه کار شامل شرکت های بزرگ صنایع اتحادیه ای یا مؤسات دولتی است. در این بخش کارکنان مزدهای نسبتاً بالایی دریافت می نمودند و از امنیت شغل خوب و امکانات = برخوردار بودند (ابراهیمی، ۱۳۷۲).

بازارهای کار ثانویه شامل شکل های باز اشتغال است که بی ثبات بوده و امنیت شغلی و دستمزد در آنها پایین و فرصت های معدودی برای = وجود دارد و نیز شرایط کار اغلب نامناسب است، آرایشگری، خرده فروشی، نظافت و بسیاری از کارهای خدماتی دیگر که توسط زن ها انجام می شود در این مقاله جای می گیرد (ابراهیمی، ۱۳۷۲).

همچنین تمرکز زن ها در کار پاره وقت بیشتر از مردها است. از بین بردن عقاید قالبی مرتبط با تقسیم کار در خانواده، آن چنان که زن و مرد هر دو بتوانند در صورت اشتغال زن به کارهای خانه بپردازند. این امر مستلزم ارزش زدایی در کارهای خانه خواهد بود.

بدین معنی که هیچ کاری پست و دون شان شناخته نشود و مرد از الگوی توضیح وظایف در خانه انصراف یابد (سفیری. ۱۳۷۵).

زنان در جامعه ما به عنوان مادر نقش های مختلفی در جامعه دارند که شامل: نقش ها در تغذیه  رشد : جهت پرورش انسان به ویژه در دوران کودکی نیاز به مراقتب های ویژه می باشد که این امر خطیر، در درجه اول به عهده مادران می باشد و مراحل آن از قبیل از تولد بچه در دوران جنینی، بعد از تولد نوزاد در دوران شیر خوارگی، زمان خردسالی و … می باشد، و نقش زن در ارتباط با چنین امر حیاتی است.

نقش زن در تعلیم و تربیت: از لحظه تولد، نوزاد با مادر و سپس با محیط اطراف خود آشنا شده و در حقیقت زمینه برای یادگیری آماده می گردد و نقش زن در ارتباط با چگونگی شکل گیری شخصیت کودک و پذیرش او برای مسئولیت های آینده در جامعه می توان گفت به مقدار زیاد بستگی به دروان رشد، در مراحل اولیه زندگی و یا به اصطلاح در تحصیللات ابتدایی و سپس در این دوره و در نهایت در دوره متوسطه دارد که خانواده هایی که نقش زن در این مراحل در تعلیم و تربیت به درستی انجام می پذیرد، با مساعد شدن زمینه، فرزند خانواده با داشتن آمادگی کافی از جنبه های جسمی و روحی و تربیتی به سمت آموزش های عالی هدایت می گردد و شانس رسیدن به مراحل عالی علمی بیشتر نصیب کسانی می گردد که نقش زن به عنوان مادر توانسته باشد پاسخ گوی انتظارات جامعه باشد (صدیقه مسعودیان، کارشناس علوم اجتماعی).

بررسی ها نشان می دهد مادرانی که برای مدت طولانی با گرمی و محبت به کودکانشان از پستان خود شیر داده اند، بیش از همه فرزندان سازگاری داشته اند، همچنین پسران و دخترانی که از پستان مادری سرد و کم صحبت شیر خورده اند، اغلب دارای مشکلات رفتاری بوده اند (پارسا، ۱۳۷۱).

ماسن و همکاران (۱۹۹۰) می نویسند: ارتباط عاطفی بین مادر و کودک سبب می شود که طفل به دنبال آسایش حاصل از وجود مادر باشد. این تعامل های بین مادر وکودک سرمایه ای از امنیت عاطفی برای کودک فراهم می کند که بنیان روابط آینده او با دیگران و با والدینشان را پایه ریزی می کند.

نبودن کنش های عاطفی، مخصوصاً در سه سال اول زندگی، اثر خاصی روی شخصیت طفل می گذارد. این گونه اطفال از نظر عاطفی، گوشه گیر هستندو نمی توانند پیوند های دوستی با بچه های دیگر با فرد بالغ به وجود بیاورند و درنتیجه از لذت دوستان واقعی محروم می باشند. قصد می رود که این امر بیشتر از همه به علت سخت جوشی این گونه کودکان باشد (بالبی، ۱۳۵۹).

هم چنان که می دانیم اریکسون رشد روانی – اجتماعی معتقد به رشد اعتمادیابی اعتمادی در کودک است که منشاء آن را عدم کنش های طبیعی بین مادر و کودک می باشد. (ماسن، ۱۳۶۷).

یک زن در خانواده به عنوان یک مادر مسئولیت سنگینی دارد. از آن جهت فرزند جزئی از وجود مادر است، باید او را حفظ کرده در سلامت جسمی و روانی اش کوشید و همین کوشش در سلامتی فرزند خود مستلزم وقت فراوان است.

مادران در کتاب خود تحت عنوان «زن و خانه» می نویسد: زن در دنیای جدید باید به تمام معنا بانوی خانه و مدیر خانواده باشد و سطح زندگی مادی و معنوی نسل آینده را با تعلیم و تربیت مناسب و با رعایت اصول بهداشتی بالا برد ( حقانی، ۱۳۷).

تاثیرات و نارسائیهای خانواده به ویژه مادر را به قرار زیر خلاصه کرده است،‌ عقب ماندگی در حرف زدن، بازماندگی و معلولیت رشد جسمی، پایین آمدن هوشبهر،‌ کمبود پاسخ های عاطفی ، ضعف تعادل حرکتی، پرخاشگری و بی دقتی (بولیایی ۱۳۵۲).

کودکانی که در خانواده های سرد  بی مهر متولد می شوند، کودکانی کمرو و خجالتی و ناموفق بار می آیند. محبت یا مهر اصیل، مهمترین نیازهای کودکان است. کمبود مادری می تواند موجب عقب ماندگی کودکان شود، پاسخ دهی شفاهی والدین به کودک خردسال باعث تنظیم و هماهنگی رفتار اجتماعی کودک می گردد( قاضی، ۱۳۶۹).

منشاء بسیاری از شرارتها و جنایت های کودکان و نوجوانان، کمبود محبت است بسیاری از خودکشی ها و ناکامی ها به مناسبت عدم احساس محبت است. منشاء بسیاری از فرارهای کودکان از خانواده، با همه عواقب نابهنجارش، این است که کودک خود را در خانواده تنها می بیند و کسی با او در تماس عاطفی نیست . همچنین کودکی که والدینش اشتغالات  بسیار دارند و در کارش دخالت نمی کنند، احساس نا امنی می کند (موئل، ۱۳۶۷).

جدا افتادن کودک از مادر در دهه شیر خوارگی، عدم وجود امن و شرایط اطمینان بخش برای او یا فقدان فرصت لازم بریا پاسخ گویی به نیاز های عاطفی وی، نبودن ارتباط عاطفی، جسمی و بیانی بین نوزادان و مادر از جمله عواملی است که به مراتب بیش از صدمات بدنی وآسیب مغزی بر عقب ماندگی ذهنی و اجتماعی کودک و عدم تعادل عاطفی او اثر می گذارد، زیرا تمایز بین ادراکات حسی از راه ارتباط نوزاد با بزرگسال (مادر) استنباط می شود و تمایلات نقش دهنده نیاز ها را در او بیدار می کند .

متاسفانه در بیشتر موارد این موضوع ناشی از عدم احساس مسئولیت خانواده به خصوص مادر است . به مادرانی که به علت اشتغال در خارج از خانه از همان هفته های اول که فرزندشان نیازمند به برقراری ارتباطات عاطفی و حسی با آنان است ساعت ها و گاه روزها و هفته ها او را از تابش جود خود محروم می سازند ( قاسمی، ۱۳۶۹) .

مادرانی که اوقات زیادی از وقت خود را خارج از خانه می گذارند باید فرزند خود را به دیگران بسپارد که معمولا مهد کودک ها این وظیفه را به عهده می گیرند در این مهد ها اغلب مربیان آمادگی آگاهی  لازم را برای نگهداری کودکان کسب نکرده اند و حتی به فرض که چنین باشد نمی توانند جایگاه عاطفی مادر را برای کودک پر کنند مسلماً عاطفه و محبت مادر به فرزندش بیش از دیگران است  بسیاری از امر و نهاد ها و نصایح مادران در پوشش عاطفه آنان نافذ است . اگر مادر فرزندان خود را به کانون هایی که فاقد این ویژگی است تحویل دهد، امیدی بر تربیت و ردش مطلوب آنان نیست ساعت ها دوری فرزند از مادر، از میدان جاذبه آن دو خواهد کاست و در برخی از موارد با طولانی شدن این مدت احساس غربت و بیگانگی بین آن دو را بیشتر می کند و چنین کودکانی مسلما آن گونه که ما می خواهیم سالم و متعادل رشد نخواهد کرد (مسعودیان، سال ؟).

جان بالبی در بررسی های طولانی و دقیق نوجوانان دریافت که محرومیت از مهر مادری از جمله جدایی طولانی از مادر علت عمده ای در پیدایش بزهکاری دارد . ولی او بر آنچه اصطلاحاً «منشأ بی عاطفه» نامید توجه نمود . یعنی ناتوانی در ایجاد روابط مشخص نزدیک  با دیگران و بیشتر در کسانی دیده می شود که در دوران حساس کودکی دچار محرومیت از مراقبت مادرانه بوده اند (فدایی، ۱۳۷۲).

آزمایشی های مارگرت هارلو نشان داد که بچه میمون اگر چه از مادر تغذیه می کرد اما در هنگام ترس ونا امنی به سوی مادر پارچه ای پناه می برد و این نشان دهنده آن است که در وابستگی کودک به مادر، چیزی بیش از نیاز به غذا در کار است (ماسن و هکاران ، ۱۳۶۸).

همچنین تعامل میان مادر کودک بر رشد زبان و پاسخ گویی او نیز تاثیر دارد در تحقیقی که بر وی کودکان پرورشگاهی (بدون مادر) انجام گرفته، مشاهده شد که کودکان پرورشگاهی قبل از آغاز سخن گفتن بیش از کودکان عادی گریه می کنند لی ازبه وجود آمدن صداهایی که سایر کودکان در می آورند، عاجز و ناتوانند و این محققان مهم ترین علت این عقب ماندگی را عدم رابطه نزدیک بین مادر و کودک دانسته اند، به همان اندازه که ارتباط صحیح بین مادر و کودک اثر سازنده بر رشد و سخن گویی او دارد. رابطه غلط و رفتار نادرست مادر نیز اثرات نامطلوبی بر فرزندان دارد . مادری که کودک خود را لوس می کند و در هنگام صحبت کردن با او کلمات و جملات را مانند او کودکانه و با لحن او به کار می برد نه تنها باعث می شود که فرزندان در رشد تکلم عقب بماند، بلکه امکان پیدیش نارسائیهای زمانی از جمله لکنت زبان را در کودک فراهم می کند (روحانی ۱۳۴۳).

هارلوک (۱۹۸۳) معتقد است فقر اقتصادی مهم ترین عامل در برقراری رابطه غلط میان والدین و ودک است، فشار های زندگی روزانه در خانواده های فقیر، باعث می شود روابط کودک و مادر که در مورد توجه باشد .

تعداد فرزندان در خانواده های فقیر بیشتر است چون فرهنگ و یادگیری آن ها اینگونه بوده است پس عده کودکان بیش از آن است که پدر و مادر وقت  رسیدگی به همه آن ها را داشته باشند . حتی می توان ادعا کرد که شکست در مدرسه و افت تحصیلی هم در روابط مادر – فرزندی نهفته است.

تحقیقات نشان می دهد، ترس کودکان از رفتن به مدرسه نیز بیشتر از کنش و واکنش مادر و کودک ناشی می شود . برای بسیاری از کودکان ورود به مدرسه همراه با جدایی از مادر و محیط گرم خانواده ناراحت کننده و اضطراب آور است . این امر که دختران در مقایسه  با پسران بیشتر واکنش های ترس از مدرسه را نشان می دهند، شاید این باشد که دختران تمایلات بیشتری کنش و واکنش بین مادر و دختر که شامل وابستگی بیشتر و فرزند به مادر است ) توسط مادران ایجاد شده باشد (عظیمی، ۱۳۶۳).

اشتغال زنان در خارج از خانه

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .