عنوان :

تحقیق بررسی رابطه بین مالکیت متمرکزو نسبت سود تقسیمی (DPS ) در صنایع مواد شیمیایی و دارویی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

تعداد صفحات : ۷۶

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده :

دو مجموعه فاکتور وجود دارد که روی فعالیت های مدیریت اثرگذار است :اول فاکتورهای داخلی شرکت که مرتبط با تاثیرات متقابل بین مدیریت ،هیئت مدیره وسهامداران می باشد. دوم فاکتورهای حاکمیت شرکتی خارجی است که نقشی ویژه در حمایت وتشویق حاکمیت شرکتی خوب بازی می کند. این فاکتورها شامل قوانین،الزامات و مقررات دولتی و دیگر نهادهای قانون گذار مانند بانک های مرکزی یا بازار بورس می باشد. در شرکت های با مالکیت متمرکز،سهامداران عمده بیشتر متحمل به داشتن قدرت کافی برای حمایت از منافعشان و نظارت بر عملکرد شرکت می باشند .این سهامداران می توانند از قدرت رأیشان برای ایجاد تغییرات ضروری در شرکت ، بسیار آسان تر از دیگر سهامداران استفاده نمایند . پرداخت سود سهام یکی از اطلاعات مورد توجه سرمایه گذاران می باشد. سرمایه گذاران مختلف می توانند اثرات متفاوتی روی عملکرد شرکت و همچنین پرداخت سود سهام داشته باشند.

پژوهش  حاضر به بررسی  رابطه بین مالکیت متمرکز  و میزان تقسیم سود می پردازد. برای این منظور داده های مورد نیاز این پژوهش از۵۳ شرکت فعال در صنعت مواد شیمیایی و دارویی عضو بورس اوراق بهادار تهران (محاسبات ۵۱شرکت)، با استفاده از نرم افزار اکسل و سایت سازمان بورس اوراق بهادارتهران جمع آوری گردیده است.

تکنیک آماری مورد استفاده جهت آزمون فرضیات ،رگرسیون چند متغیره می باشد.پژوهش حاضر شامل ۴فرضیه می باشد که بررسی رابطه ی بین متغیرهای مالکیت متمرکز ،مالکیت سرمایه گذاران نهادی، جریان نقد آزاد ، اهرم مالی ، فرصت های رشد و اندازه شرکت با میزان تقسیم سود (DPS) پرداخته است. نتایج نشان می دهد که شرکت ها با سطح بالاتر مالکیت متمرکز ، درصد بالای مالکیت سرمایه گذاران نهادی ، اهرم مالی کم و اندازه بزرگتر ، تقسیم سود بیشتری دارند .

واژه های کلیدی : سود تقسیمی ، مالکیت متمرکز ، مالکیت سرمایه گذاران نهادی ،اندازه شرکت ،مدل علامت دهی، جریان نقد آزاد ، اهرم مالی ، فرصت های رشد

فهرست مطالب

فصل اول: کلیات تحققیق     ۱
مقدمه     ۲
اهمیت تحقیق    ۳
ضرورت انجام تحقیق     ۴
اهداف تحقیق     ۵
فرضیات تحقیق    ۵
جامعه آماری و روش تحقیق    ۶
فصل دوم: مبانی نظری و ادبیات تحقیق    ۷
ادبیات موضوع    ۸
مالکیت سرمایه گذاران نهادی    ۱۰
جریان نقد آزاد    ۱۱
سود تقسیمی    ۱۱
مالکیت متمرکز    ۱۲
اندازه شرکت    ۱۲
فصل سوم: معرفی شرکتهای مورد بررسی    ۱۴
شرکت پاکسان    ۱۵
شرکت پتروشیمی آبادان    ۱۵
شرکت معدنی املاح ایران    ۱۷
شرکت بین المللی محصولات پارس    ۱۸
شرکت پلی اکریل ایران (سهامی عام    ۱۸
شرکت سهامی شیمیایی پارس پامچال    ۱۹
شرکت پتروشمی خارک    ۲۰
شرکت دوده صنعتی پارس    ۲۱
شرکت صنعتی و شیمیایی رنگین    ۲۲
شرکت تولید سموم علف کش     ۲۳
شرکت صنایع شیمیایی سینا     ۲۳
شرکت پتروشیمی اصفهام    ۲۴
شرکت پتروشیمی فارابی    ۲۵
شرکت صنایع شیمیایی فارس    ۲۶
شرکت پتروشیمی فن آوران    ۲۶
شرکت کربن ایران سهامی عام    ۲۷
شرکت سهامی عام کف    ۲۸
شرکت نیرو کلر    ۲۹
شرکت گلتاش    ۲۹
شرکت لعابیران    ۳۰
شرکت تولید مواد اولیه الیلف مصنوعی    ۳۱
شرکت پتروشیمی شیراز    ۳۲
شرکت سرمایه گذاری صنایع شیمیایی ایران    ۳۲
شرکت سرمایه گذاری صنایع پتروشیمی    ۳۴
شرکت لابراتوارهای رازک    ۳۴
شرکت دارو سازی روز دارو    ۳۵
شرکت دارو سازی زهراوی    ۳۵
شرکت داروسازی سبحان    ۳۶
شرکت لابراتوارهای سینا    ۳۷
شرکت شیمی داروئی داروپخش    ۳۸
شرکت صنعتی دکتر غلامرضا عبیدی    ۳۹
شرکت فرآورده های ترزیقی     ۴۰
شرکت داروسازی تهران شیمی    ۴۱
شرکت داروسازی کوثر    ۴۱
شرکت دارویی و بهداشتی لقمان    ۴۲
شرکت داروسازی ابوریحان    ۴۳
شرکت داروپخش    ۴۴
شرکت داروسازی اسوه    ۴۵
شرکتن البرز دارو    ۴۶
شرکت دارو سازی امین    ۴۶
شرکت پارس دارو    ۴۸
شرکت تولید مواد اولیه دارو پخش    ۴۸
شرکت داروسازی تهران دارو    ۴۹
شرکت داروسازی جابرابن حیان     ۵۰
شرکت داروسازی داملران رازک    ۵۱
شرکت البرز دارو    ۵۱
شرکت کارخانجات داروپخش    ۵۲
شرکت دارسازی فارابی    ۵۳
شرکت سهامی عام صنعتی کیمیدارو    ۵۴
شرکت دارو سازی اکسیر    ۵۴
شرکت ایران دارو    ۵۵
شرکت پتروشیمی شازند    ۵۶
شرکت تولی پرس    ۵۶
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل اطلاعات و آزمون فرضیه ها    ۵۸
روش تحقیق و آمار    ۵۹
روش گردآوری داده ها وقلمرو مکانی و زمانی    ۶۰
روش تجزیه و تحلیل داده ها    ۶۱
نتایج فرضیه اول    ۶۱
نتایج فرضیه دوم    ۶۲
نتایج فرضیه سوم    ۶۲
نتایج فرضیه چهارم     ۶۳
فصل پنجم: خلاصه و نتیجه گیری    ۶۴
نتیجه گیری    ۶۵
منابع    ۶۷

منابع:

اعتمادی؛ حسین و پری چالاکی( ۱۳۸۲) “رابطه بین عملکرد و تقسیم سود نقدی در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران”،بررسی های حسابداری و حسابرسی ،سال دوازدهم ،شماره۳۹ ،هار ۱۳۸۴،صص۴۷-۳۱

سلمن ؛ جیل و آریس سلمن (۱۳۸۴)،”نقش سرمایه گذاران نهادی در حاکمیت شرکتهای سهامی “،ترجمه یحیی حساس یگانه و امیر پوریانسب ،ماهنامه حسابدار،سال ۱۹،شماره ۴،صص۲۸-۲۵

جهانخانی ،علی و قربانی ،(۱۳۸۴)،”شناسایی و تبیین عوامل تعیین کننده سیاست تقسیم سود در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران “،فصلنامه تحقیقات مالی، شماره ۲۰،ص۵

حساس یگانه ؛ یحیی ،محمد مرادی و هدی اسکندر(۱۳۸۷) ،”بررسی رابطه بین سرمایه گذاران نهادی و ارزش شرکت”،بررسی های حسابداری و حسابرسی ،دوره ۱۵، شماره ۵۲،تابستان ۱۳۸۷،صص ۱۲۲-۱۰۷

خوش طینت ؛ محسن و نجمه حاجیان (۱۳۸۶)، “تاثیر افزایش سود تقسیمی بر رفتار سرمایه گذاران “،بررسی های حسابداری و حسابرسی ،دوره ۱۵، شماره۵۱، بهار۱۳۸۷ ، صص ۱۸-۳

مرادی ؛محمد (۱۳۸۶) ،”بررسی رابطه بین سرمایه گذاران نهادی و کیفیت سود “،پایان نامه کارشناسی ارشد حسابداری ،دانشکده مدیریت دانشگاه تهران ،ص۱

مهرانی ؛ساسان و عبدالرضا تالانه (۱۳۸۱) ،”سیاست تقسیم سود شرکت ها”،ماهنامه حسابدار ،شماره ۱۲۵،صص۳۵-۲۹

نوروش ،ایرج و علی ابراهیمی کرد لر (۱۳۸۴)،”بررسی و تبیین رابطه ترکیب سهامداران با تقارن اطلاعات و سودمندی معیارهای حسابداری عملکرد”،بررسی های حسابداری و حسابرسی ،شماره ۴۲،زمستان ۱۳۸۴،صص۱۲۴-۹۷

هاشمی ،سید عباس و حسن علی اخلاقی (۱۳۸۹)،”تاثیر اهرم مالی ،سیاست تقسیم سود و سودآوری بر ارزش آتی شرکت”،فصلنامه علمی پژوهشی حسابداری مالی ،سال دوم ، شماره ۶،تابستان۸۹،صص۴۹-۳۸٫

۱٫مقدمه

در یک نگاه کلی حاکمیت شرکتی شامل ترتیبات حقوقی ، فرهنگی ونهادی می شود که سمت وسوی حرکت و عملکرد شرکت ها را تعیین می کند. عناصری که در این صحنه حضور دارند عبارتند از : سهامداران و ساختار مالکیت ایشان ، اعضاء هیئت مدیره وترکیباتشان ، مدیریت شرکت که توسط مدیر عامل یا مدیر ارشد اجرایی هدایت می شود و سایر ذینفعان که امکان اثرگذاری بر حرکت شرکت را دارند ( سلمن و سلمن،۱۳۸۴). ترکیب سهامداران شرکت های مختلف متفاوت است . بخشی از مالکیت شرکت ها در اختیار سهامداران جزء واشخاص حقیقی قرار دارد . این گروه برای نظارت بر عملکرد مدیران شرکت عمدتا به اطلاعات در دسترس عموم همانند صورت های مالی منتشره اتکا می کنند ؛ این در حالی است که بخش دیگری از مالکیت شرکت ها در اختیار سهامداران حرفه ای عمده قرار دارد که بر خلاف سهامداران گروه اول ،اطلاعات داخلی با ارزشی درباره چشم اندازهای آتی و راهبردهای تجاری و سرمایه گذاری های بلند مدت شرکت از طریق ارتباط مستقیم با مدیران شرکت در اختیارشان قرار می گیرد.(نوروش و ابراهیمی کردلر ،۱۳۸۴).

پرداخت سود سهام یکی از اطلاعات مورد توجه سرمایه گذاران می باشد. عوامل مختلفی می تواند در پرداخت سود سهام مؤثر باشد. از جمله این عوامل می توان به ساختار مالکیت شرکت ها اشاره کرد . سرمایه گذاران مختلف می توانند اثرات متفاوتی روی عملکرد شرکت و همچنین پرداخت سود سهام داشته باشند . نظارت سهامداران عمده ممکن است تأثیر ویژه ای روی جنبه های مختلف رفتاری شرکت ، مانند سودآوری، عملکرد شرکت ،سیاست های سرمایه گذاری شرکت و انتخاب سیاست های اجرایی ومالی داشته باشد. سهامداران عمده از اثر گذاریشان روی رفتار شرکت به چند طریق استفاده می نمایند . آنها ممکن است روی تصمیمات عملیاتی شرکت با استفاده از نظارت بر مدیران اثر بگذارند و سبب بهبود انتخاب پروژه ها و سطوح سرمایه گذاری و کاهش احتمال تلف شدن منابع شوند . (بیکر و همکاران ،۲۰۱۰) .وهمچنین ماگ (۱۹۹۸) اینگونه بیان کرده است که هر چه سطح مالکیت نهادیبیشتر باشد،نظارت بر مدیریت بهتر انجام می شود و این ارتباط یک ارتباط مثبت است.بوش (۱۹۹۸)اظهار داشته است که سرمایه گذاران نهادی از طریق جمع آوری اطلاعات و قیمت گذاری تصمیمات مدیریت به طور ضمنی و از طریق اداره نحوه عمل شرکت به طور صریح بر شرکت نظارت می کنند.با توجه به فرضیه محتوای اطلاعاتی علامت دهی ،آغاز پرداخت سود سهام توسط یک شرکت و یا افزایش قابل توجه سود سهام توسط شرکت،می تواندپیام های متفاوتی از دید سهامداران مختلف داشته باشد .پرداخت سود کم باعث کاهش عدم اطمینان سرمایه گذاران نسبت به دریافت بازده سرمایه شان می شود و طبق فرضیه علامت دهی ،افزایش سود سهام از دید سرمایه گذاران نشانه توانایی سود آوری آتی شرکت بوده و به عنوان یک خبر خوب مبنی بر روشن بودن افق آینده شرکت از دید مدیریت تفسیر می شود.از طرفی برخی سرمایه گذاران ممکن است افزایش سود سهام را نشانه در دست نبودن فرصت های سرمایه گذاری و رشد و توسعه و یا عدم استفاده شرکت از این فرصت ها دانسته و در نتیجه افزایش سود سهام از دید آنها علامت مثبتی نیست،این دسته احتمالا به فروش سهام این شرکتها اقدام خواهند کرد. به عبارتی نوع تصمیم شرکت در توزیع سودو یا توزیع نکردن آن می تواند در حجم معاملات سهام شرکت و ساختار سهامداران آن موثر باشد. احتمال دیگری نیز وجود دارد وآن این است که سرمایه گذاران نسبت به سود سهام بی تفاوت باشند و بخصوص با توجه به هزینه معاملات ،نسبت به آن عکس العمل نشان ندهند.(خوش طینت و حاجیان،۱۳۸۶).

اهمیت تحقیق

سیاست تقسیم سود شرکت ها ،به عنوان یک مکانیزم کنترلی مرتبط با تضاد نمایندگی بین سهامداران و مدیران در نظر گرفته شده است .مشکلات اساسی نمایندگی از جدایی مدیریت و تأمین مالی سرچشمه می گیرد. برطبق نظریه جنس و مک لینگ (۱۹۷۶)، هزینه های نمایندگی زمانی اتفاق می افتد که مدیر – مالک در جهت تصمیمات مربوط به حداکثر کردن ثروت گام برمی دارند و همچنین زمانی است که سرمایه گذاران ، هزینه هایی را جهت کنترل مدیران تقبل می شوند . در بسیاری از کشورها شرکت های بازرگانی اغلب سهامداران بزرگی دارند . سهامداران عمده (بزرگ) در شرکت، انگیزه بیشتری برای بازی کردن نقشی فعال در تصمیمات شرکت دارند زیرا آنها از این فعالیت های نظارتی ، منافعی بدست می آورند (کوکی و گوئیزانی  ،۲۰۰۹).شلیفرو ویشنی (۱۹۸۶)، بیان کرده اند که مدیران باید مورد نظارت قرار گیرند و این نظارت باید به وسیله سرمایه گذاران عمده (بزرگ ) انجام گیرد . وجود این سرمایه گذاران ، باعث کاهش مسائل مربوط به سواری مجانی  به وسیله نظارت تیم مدیریتی و سپس کاهش هزینه های نمایندگی می گردد. سرمایه گذاران عمده انگیزه بیشتری برای تحمل هزینه های نظارت بر مدیران دارند، زیرا منافعی فراتر از هزینه های مربوط به این فعالیتهای نظارتی می برند.اخیرا تحقیقات مختلفی ،منافع سهامداران عمده را در زمینه های گوناگون بیان کرده است .گومس (۲۰۰۰) بیان کرده است که در کشورها زمانی که چارچوب نهادی و قانونی در حمایت کافی از سرمایه گذاران بیرونی انجام نمی شود ،مالکیت متمرکز می تواند تضادهای سهامداران را بهبود بخشد.هویت سهامداران عمده در تعیین سیاست های مالی شرکت مهم است .موسسات مالی می توانند یک نقش حاکمیتی در شرکت بازی کنند .آنها بیشتر محتمل به دسترسی پیدا کردن نسبت به اطلاعات و نظارت مدیران هستند.

همچنین سرمایه گذاران نهادی ممکن است تدابیر دیده بانی(نظارتی) روی مدیران شرکت را اعمال نمایند.چندین عامل مهم وجود داردکه موسسات(نهادها) را متفاوت از سرمایه گذاران فردی در نظر می گیرد. به طور کلی ،موسسات مبالغ بیشتری را در سهام شرکت ها سرمایه گذاری می نمایند . به همین دلیل آنها باید دارای انگیزه بیشتری برای اختصاص منابع ، جهت نظارت وکنترل مدیران باشند(گروسمن و هارت ۱۹۸۸).موسسات (نهادها)همچنین نسبت به سرمایه گذاران فردی آگاه تر می باشند . این به این معنی نیست که فقط موسسات (نهادها) منابعی را برای جمع آوری اطلاعات صرف می کنند،بلکه به این مفهوم است که گاهی اوقات آنهادارای اطلاعات خصوصی ومحرمانه ای از شرکت می باشند که سرمایه گذاران فردی ندارند (میکائلی وشو ، ۱۹۹۴) .

سیاست سود سهام می تواند به عنوان جانشینی برای تضاد منافع بین افراد داخل و بیرون شرکت بکار رود. اگر سود سهام به سهامداران توزیع نشود ، ممکن است بوسیله مدیران برای استفاده شخصی مصرف شود یا اینکه در پروژه های غیر سودآور تلف شود .به همین خاطر قصور در پرداخت سود نقدی موجب هرز رفتن وجوه وسپس خسارت وارد کردن به منافع سهامداران بیرونی میشود (لاپورتا وهمکاران،۲۰۰۰).

یکی از مکانیزم هایی که جهت کاهش هزینه های نمایندگی پیشنهاد می شود،کاهش وجوه احتیاطی در دسترس مدیران می باشد . ایستربروک(۱۹۸۴) ،اظهار داشته است که تقسیم سود یک نقش مهم در کنترل مشکلات نمایندگی حقوق صاحبان سهام ایفا می کند. زمانی که شرکتها پرداخت سود سهام خود را افزایش می دهند ،با فرض اینکه آنها تمایل به انجام  سرمایه گذاری های برنامه ریزی شده دارند ،آن ها مجبوربه رفتن به بازارهای سرمایه برای ایجاد تامین مالی می باشند . این واقعه منجر به بازرسی مدیران توسط  سرمایه گذاران بالقوه می شود و بنابراین مشکلات نمایندگی را کاهش می دهد.

بر طبق نظر جنسن (۱۹۸۶) ، شرکت ها با جریان نقد آزاد اساسی ، گرایش به داشتن هزینه های نمایندگی بالایی دارند. وجود جریان نقد آزاد ممکن است منجر به این امر شود که مدیران متقبل پروژه های سرمایه گذاری غیر بهینه ای گردند . برای کاهش جریان نقد در دست مدیران وسپس کاهش هزینه های نمایندگی ، جنس پیشنهاد کرده است که بهتر است مازاد وجه نقد ، در قالب سود سهام به سهامداران پرداخت شود و احتمال اینکه این وجوه در پروژه های غیرسودآور تلف شود راکاهش می دهد.تئوری نمایندگی خاطر نشان می سازد که تقسیم سود ممکن است هزینه های نمایندگی را به وسیله توزیع جریانات نقدآزاد کاهش دهد ، که در غیر این صورت در پروژه های غیر سودآور توسط مدیریت خرج می شود .

۳٫ضرورت انجام تحقیق

این پژوهش به دنبال بررسی رابطه بین مالکیت متمرکز ونسبت سود تقسسیمی هر سهم در صنایع مواد شیمیایی و دارویی عضو بورس اوراق بهادار تهران می باشد . مالکیت متمرکز در این پژوهش به تمرکز حداقل ۱+۵۰ درصد سهام (اکثریت سهام ) شرکت در دست ۲سهامدار عمده اول شرکت اشاره دارد ، که به صورت متغیر صفر ویک اندازه گیری می شود؛ به گونه ای که اگر بیش از ۱+۵۰ درصد سهام در دست ۲ سهامدار عمده اول قرار داشته باشد ،متغیر ۱ودر غیر این صورت متغیر صفر را اتخاذ می نماید . در این پژوهش همچنین رابطه بین متغیرهای دیگری مانند درصدمالکیت سرمایه گذاران نهادی ، ،اهرم مالی و اندازه شرکت بانسبت سود تقسیمی هر سهم نیز مورد بررسی قرار گرفته است.

۴٫اهداف تحقیق

هدف کلی:

آشنایی عموم مردم با سازگار بازار سرمایه و سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار تهران

اهداف جزیی:آشنایی عموم با:

۱) مفاهیم بازار سرمایه و بورس اوراق بهادار

۲)اهمیت و ضرورت بورس اوراق بهادار

۳)ساختار و کارکردهای بورس اوراق بهادار تهران و چگونگی مشارکت در آن

۴)ابزارهای مالی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار

۵)حقوق و وظایف دارندگان اوراق بهادار

 فرضیات تحقیق

فرضیه اول- بین مالکیت متمرکز و نسبت سود تقسیمی هر سهم رابطه معناداری وجود دارد.

فرضیه دوم- بین درصد مالکیت سرمایه گذاران نهادی و نسبت سود تقسیمی هر سهم رابطه معناداری وجود دارد.

فرضیه سوم- بین اهرم مالی و نسبت سود تقسیمی هر سهم رابطه معناداری وجود دارد.

فرضیه چهارم- بین اندازه شرکت و نسبت سود تقسیمی هر سهم رابطه معناداری وجود دارد.

جامعه آماری و روش تحقیق

 در این پژوهش شرکت های عضو صنایع مواد شیمیایی و دارویی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار به عنوان جامعه آماری انتخاب شده اند .از بین این شرکت ها،شرکت هایی که واجد شرایط ذیل باشند را انتخاب کرده ایم که در نهایت ۵۳ شرکت به عنوان نمونه انتخاب شده اند.

شرکت مزبور قبل از سال ۱۳۸۷مورد پذیرش قرار گرفته باشد.

پایان دوره مالی شرکت مزبور ۲۹اسفند هر سال باشد.

شرکت مزبور در دوره مورد بررسی تغییر سال مالی نداشته باشد.

داده های مورد نظر شرکت مزبور در دسترس باشد.

روش پژوهش

    از آن جایی که این پژوهش به دنبال بررسی رابطه ی بین متغیرهای مستقل مالکیت متمرکز ،درصد مالکیت سرمایه گذاران نهادی ، اهرم مالی ، اندازه شرکت ، با متغیر وابسته نسبت سود تقسیمی هر سهم می باشد،روش پژوهش جهت انجام مطالعه مورد نظر ،از نوع همبستگی می باشد و برای آزمون ارتباط بین این متغیرها از رگرسیون ساده و چند متغیره استفاده شده است که در فصل چهارم محاسبات بیان می شود.

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .