عنوان :

مقاله اثر مکانیزاسیون کشاورزی بر میزان عملکرد و ضایعات محصول برنج

تعداد صفحات : ۱۹

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده :

هدف از بررسی حاضر ، اثر مکانیزاسیون کشاورزی بر میزان عملکرد و ضایعات محصول برنج بوده است.در این تحقیق با عنایت به اهمیت نقش مکانیزاسیون کشاورزی در زراعت این محصول با مطالعه موردی شالیزارهای ۱۰ روستا از شهرستان ساری که براساس نوع عملیات کشاورزی برنج به مزارع کشت مکانیزه و مزارع کشت سنتی تفکیک شده اند ، مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که ، رابطه مثبت افزایش عملکرد محصول و کاربرد بیشتر ارقام پرمحصول در مزارع مکانیزه تایید شد که در این خصوص مکانیزاسیون کشاورزی ( کاشت با نشاءکار ) نیز با ایجاد کشت منظم و رشد یکنواخت محصول در افزایش عملکرد بی تاثیر  نمیباشد . در مورد کاهش ضایعات در مراحل مختلف، مکانیزه بودن عملیات مختلف زراعی و نهایتاً عملیات برداشت از جمله عوامل تاثیرگذار بوده است ولی نمیتوان به عنوان تنها عامل مؤثر از آن نام برد . از جمله نتایج حاصل از کاهش ضایعات میتوان به افزایش عملکرد محصول اشاره نمود که نشانگر ارتباط  افزایش عملکرد و مکانیزاسیون میباشد . بنابراین با ورود تکنولوژی اعم از ماشینی (مکانیزاسیون) و غیر ماشینی ( از جمله ارقام پرمحصول ) به شالیزارها شاهد نتایجی از جمله افزایش عملکرد  و کاهش ضایعات در کنار نتایج مستقیمی مانند کاهش هزینه تولید میباشیم . پس با ورود تکنولوژی به روستاها بخصوص در مورد برنج که محصول عمده استان مازندران است شاهد بهبود وضعیت اقتصادی شالیکاران خواهیم بود . بنابراین مکانیزاسیون کشاورزی به عنوان عامل مهمی در توسعه و نوسازی روستاها نقش مثبت ایفا می‌کند .

واژگان کلیدی : مکانیزاسیون – کشاورزی – روستا– شالیزار –ساری – برنج – ماشین – ضایعات – عملکرد – شالیکار

فهرست مطالب

چکیده :    ۱
مقدمه :    ۳
شناخت اجمالی منطقه مورد مطالعه :    ۴
مواد و روشها :    ۵
بحث و نتیجه گیری :    ۵
الف- میزان عملکرد محصول :    ۵
ب- میزان ضایعات محصول:    ۷
ـ نتیجه‌گیری:    ۹
ـ پیشنهادات:    ۹
منابع:    ۱۰

منابع:

الماسی، مرتضی- کیانی، شهرام- لویمی، نعیم- ۱۳۸۰- مبانی مکانیزاسیون کشاورزی- چاپ دوم- مؤسسه انتشارات حضرت معصومه (س)

امیری لاریجانی، بهمن- حسینی، سید موسی- ۱۳۸۳- تجزیه و تحلیل پرورش نشاءکاری برنج به روش سنتی و مکانیزه در شرایط مزارع- یازدهمین همایش برنج کشور- ۲۰-۱۹ دی ماه ۱۳۸۳, قزوین- ص ۹۸-۹۱

اخوت، سید محمود- وکیلی، رانش- ۱۳۷۶- برنج (کاشت، داشت و برداشت)- چاپ اول- انتشارات فارابی

اخوتیان، احمدعلی- مختارپور، بهروز- ۱۳۸۳- طرح توجیه فنی و اقتصادی کشت مکانیزه برنج در استان مازندران- یازدهمین همایش برنج کشور- ۲۰-۱۹ دی ماه ۱۳۸۳, قزوین- ص ۱۹-۱

باج‌ور، یعقوب- کامیاب، حیدر- ۱۳۸۳-طرح محوری توسعه مکانیزاسیون برنج در استان گیلان- یازدهمین همایش برنج کشور- ۲۰-۱۹ دی ماه ۱۳۸۳, قزوین- ص ۴۴-۲۰

بهادرخان، محسن- ۱۳۸۳- مکانیزاسیون و اثرات آن در تولید و هزینه تولید- یازدهمین همایش برنج کشور- ۲۰-۱۹ دی ماه ۱۳۸۳, قزوین- ص ۵۹-۴۵

حاج براتی، ابوالفضل- ۱۳۶۰- بررسی اقتصادی برنج در ایران- پایان نامه کارشناسی ارشد- دانشکده کشاورزی- دانشگاه تهران

حسینی، سید موسی- آقا گل زاده، حمید- ۱۳۸۳- ارائه الگوی مناسب مکانیزاسیون کشت برنج همخوان با شرایط فعلی کشور- یازدهمین همایش برنج کشور- ۲۰-۱۹ دی ماه ۱۳۸۳,قزوین- ص ۷۸-۷۰

حسینی، سید موسی- آقا گل زاده، حمید- ,۱۳۸۳همسوسازی طراحی یکپارچه سازی مزارع شالیکاری با جنبه‌های ماشینی در کشت مکانیزه برنج- یازدهمین همایش برنج کشور- ۲۰-۱۹ دی ماه ۱۳۸۳- قزوین- ص ۹۰-۸۵

خدابنده , ناصر – ۱۳۷۲ – غلات – چاپ سوم – انتشارات دانشگاه تهران

دهقانیان، سیاوش- کوچکی، عوض- کلاهی اهری، علی- ۱۳۷۹- جغرافیای کشاورزی (ترجمه)-چاپ دوم- انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد

رعیت پناه، غلامرضا- ۱۳۷۴-بررسی برخی از عوامل فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی مؤثر بر فرآیند پذیرش شیوه مکانیزه کشت برنج توسط شالیکاران شهرستان ساری – پایان نامه کارشناسی ارشد- دانشکده کشاورزی- دانشگاه تربیت مدرس

سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور – نظری، عبدالحمید- اونق، مجید- ۱۳۷۷- طرح جامع مطالعات توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مازندران (جغرافیای طبیعی)

شکرگذار، علی اصغر- ۱۳۷۰- جایگاه کشت برنج در اقتصاد خانوار روستایی- پایان نامه کارشناسی ارشد- دانشکده علوم انسانی- دانشگاه تربیت مدرس

کاری پور، حسین- ۱۳۷۵- برآورد تابع تولید برنج و بررسی عوامل مؤثر برآن- پایان نامه کار شناسی ارشد- دانشکده علوم انسانی- دانشگاه مازندران

کوپاهی، مجید- ۱۳۷۳- اصول اقتصاد کشاورزی- چاپ پنجم- مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران

مرکز آمار ایران- ۱۳۸۲- سالنامه آماری مازندران

مقدمه :

توسعه کشاورزی فرآیندی است که عوامل تغییر پذیری مانند شرایط محیطی و عوامل اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و …. بر آن تأثیر می‌گذارند . بخشی از این تغییرپذیری حاصل بکارگیری تکنولوژی در زمینه تولید محصولات کشاورزی است که از آن جمله میتوان به مکانیزاسیون(تکنولوژی ماشینی) اشاره نمود . به طور کلی مکانیزاسیون مجموعه‌ای از علوم و فنون کاربردی است که مطالعه، شناخت و بکارگیری انواع مختلف ماشین و نیروی محرکه را در مراحل مختلف تولید و فرآوری محصولات کشاورزی شامل می‌شود و این مجموعه علوم و فنون کاربردی با توجه به ابعاد فنی، اقتصادی و اجتماعی بکارگرفته می‌شود . بواسطه مصرف سرانه‌ بالا ، هرساله حدود ۶۲۰ هزار هکتار از اراضی زراعی کشور و نیمی از اراضی استان مازندران به کشت این محصول اختصاص می‌یابد . همچنین کار در شالیزارهای مرطوب و کوچک سبب میشود که این مزارع دارای مکانیزاسیون پیچیده‌ ای باشند . مجموعه این عوامل همراه با صعوبت کاری بالای زراعت برنج نشان میدهد که بررسی نقش مکانیزاسیون در توسعه کشت برنج از اهمیت خاصی برخوردار است .

شناخت اجمالی منطقه مورد مطالعه :

– شهرستان ساری با مساحت ۳/۳۶۸۵ کیلومتر مربع در حد فاصل َ۵۹/ْ۵۳ – َ۵۶/ ْ۵۲ طول شرقی و         َ۵۸/ ْ۳۵ – َ۵۰/ ْ۳۶ عرض شمالی واقع شده و دارای ۵ بخش، ۳ شهر و ۱۵ دهستان و ۴۷۰ روستا است که۵۲ درصد جمعیت آن در نقاط روستایی ساکن هستند .

– روستاهای مورد مطالعه عبارتند از روستاهای مکانیزه شامل کارکنده ، ماهفروز محله ، سمسکنده  علیا , ‌پلنگ آزاد و تازه آباد سپاه و روستاهای سنتی شامل اسرم , میارکلا , امره , محمدآباد  و اسپورز که در دهستانهای رودپی، میاندورود کوچک، مذکوره , کلیجان رستاق علیا , میاندورود بزرگ , کوهدشت و فریم واقع شده اند.

– موقعیت جغرافیایی کلیه روستاها به جز محمد آباد در منطقه جلگه ای است. راه ارتباطی همه آبادیها به کانونهای شهری , آسفالته بوده و میانگین فاصله روستاهای مکانیزه تا نزدیکترین شهر و همچنین شهر ساری, کمتر از روستاهای سنتی می‌باشد.

– ‌در مجموع روستاهای مکانیزه ۹۹۵ و در روستاهای سنتی ۳۰۰۰ واحد بهره‌برداری زراعی وجود دارد. مساحت کل اراضی زراعی روستاهای مکانیزه ۱۲۷۵ هکتار و روستاهای سنتی ۳۰۸۰ هکتار یعنی حدود ۵/۲ برابر آبادیهای مکانیزه می‌باشد. در این میان سطح زیر کشت برنج در روستاهای مکانیزه ۹۹۳ هکتار و در روستاهای سنتی ۱۷۰۲ هکتار است که به ترتیب  ۷۸% و ۵۵%  اراضی زراعی روستاها را شامل می‌شود.

– نوع مالکیت اراضی به دو شکل ملکی و اجاره‌ای می‌باشد و متوسط مساحت اراضی ملکی و اجاره‌ای در روستاهای مکانیزه بیشتر از روستاهای سنتی است . این در حالی است که مساحت اراضی زراعی روستاهای سنتی در مجموع ۵/۲ برابر روستاهای مکانیزه می‌باشد.

– ویژگی‌های طبیعی مناسب برای زراعت برنج از جمله شرایط توپوگرافی و ناهمواری (اکثراً اراضی   جلگه ای با شیب ۵-۱ درصد )،‌منابع آب ( آبهای سطحی و زیرزمینی با ظرفیت حدود ۳۴۶۰۰ مترمکعب به ازای هر هکتار )، نوع خاک ( بافت سنگین رسی ، دارای مواد آلی ، غیر شور و با PH  بین ۵/۶-۵/۵ ) ،میزان بارندگی سالانه ( حدودmm 1000 ) و شرایط اقلیمی ( دمای ۳۷-۲۰ درجه سانتیگراد ، رطوبت  ۹۰-۴۰ درصد و میزان نور حدود ۸/۲۱۵-۷/۱۵۷ ساعت آفتابی ) در این مناطق مشاهده میشود .

مواد و روشها :

در این مطالعه بر دو بخش مطالعات نظری و میدانی تأکید شده که در بخش مطالعات نظری از روش‌های کتابخانه‌ای و درمطالعات میدانی از روش پرسشنامه ( در سطح روستا و خانوار بهره بردار ) استفاده گردیده است. جامعه‌ آماری مورد مطالعه را خانوارهای بهره‌بردار برنج تشکیل می‌دهند که در ۱۰ روستا از شهرستان ساری سکونت دارند. روش نمونه‌گیری در دو مرحله نمونه گیری خوشه‌ای و تفکیک روستاهای شهرستان براساس تعریف تطبیق داده شده مؤسسه تحقیقات بین المللی برنج  به دو گروه مکانیزه و سنتی انجام گردید که از هر گروه، ۵ روستا انتخاب شدند .سپس برای انتخاب خانوارهای نمونه از روش نمونه گیری ساده تصادفی بهره‌ گرفته شد و با استفاده از فرمول کوکران ۷۰ نمونه ( ۳۵ نمونه سنتی و ۳۵ نمونه   مکانیزه ) بررسی شد .  به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارهای Spss و Excell استفاده گردید .

بحث و نتیجه گیری :

لازم بذکر است بدلیل اینکه هدف از بررسی حاضر ، اثر مکانیزاسیون کشاورزی بر میزان عملکرد و ضایعات محصول برنج بوده لذا از پرداختن به بحث کاهش هزینه تولید و صعوبت کاری که از اثرات بارز مکانیزاسیون کشاورزی میباشند و مقایسه آنها در دو سیستم کشت مکانیزه و سنتی صرفنظر گردیده است .

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .