عنوان :

مقاله اضافه وزن

تعداد صفحات : ۲۳

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

چاقی یکی از شایع ترین مشکلات پزشکی انسان در دوران کنونی است که از آن به عنوان یکی از عوامل خطرزا برای بسیاری از بیماریها یاد می‎شود.  و با توجه به اینکه بیماران دارای اضافه وزن در معرض خطرات بیشمار ناتوانی های پزشکی، اجتماعی و روانی قرار دارند، کم تحرکی و چاقی به عنوان یکی از مهمترین نگرانی های بهداشت و تندرستی در همه کشورهای دنیا در نظر گرفته می‎شود و با توجه به اینکه در مورد چاقی، توزیع چربی موضعی نقش مهمی را در خطر مرگ بازی می‌کند، چاقی زمینه ساز بسیاری از مرگ و میرها بوده. و هر ساله هزینه های اجتماعی و مالی هنگفتی را بر جوامع بشر تحمیل می‌کند. بنابراین تعیین مرز دقیقی برای چاقی در هر جامعه و تعیین ارتباط آن با عوامل تهدید کننده سلامتی می‎تواند نقش مهمی در کاستن مرگ و میر ناشی از بیماریهای مرتبط با چاقی از یک سو، کاهش هزینه های اجتماعی و مالی از سوی دیگر داشته باشد. لذا پیشگیری از عوارض چاقی به ویژه عوارض قلبی- عروقی ضروری است و کنترل چاقی، لیپیدهای خون و فشار خون از اهمیت خاصی برخوردار است.

هدف کلی پژوهش حاضر بررسی رابطه بین (WHR) ، (BMI) و درصد چربی بدن با میزان فعالیت بدنی و عوامل خطرزای قلبی- عروقی در جامعه مردان ۳۰ سال به بالای قزوین است.

واژه های کلیدی: چاقی، اضافه وزن، WHR، BMI، درصد چربی بدن،پیکر سنجی، کلسترول تام، فعال یا غیر فعال، عامل خطر

فهرست مطالب

مقدمه و بیان مسأله    ۴
۲- اهمیت و ضرورت تحقیق    ۷
۳- اهداف پژوهشی    ۸
۴- فرضیه های تحقیق    ۹
۵- پیشینه تحقیق    ۹
تحقیقات انجام شده در داخل از کشور    ۱۱
تحقیقات انجام شده در خارج از کشور    ۱۳
۶- جامع آماری    ۱۴
۷- نمونه آماری    ۱۴
۸- ابزار جمع آوری اطلاعات    ۱۵
۹- روش اجزای تحقیق    ۱۵
روش آماری    ۱۵
روش کار    ۱۵
۱۰- محدودیت های تحت کنترل تحقیق    ۱۶
۱۱- تعریف عملیاتی واژه ها و اصطلاحات    ۱۷
منابع و مآخذ    ۲۱

منابع و مآخذ

۱-  اکبر زاده رویا: بررسی ارتباط بین نسبت اندازه دور کمر با سن و عوامل خطر (افزایش لیپید و فشار خون) در بیماران مبتلا به دیابت وابسته به انسلین مراجعه کننده به انستیتیو غدد شهر تهران در سال ۷۵-۱۳۷۴ پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم پزشکی ایران

۲-   ویلمور جک اچ و دیوید ال، کاستیل؛ ترجمه دکتر سید ضیاء معینی دکتر فرهاد رحمانی نیا، دکتر حمید رجبی، دکتر حمید آقا علی نژاد و دکتر فاطمه سلامی: فیزیولوژی ورزشی و فعالیت بدنی. جلد اول، انتشارات مبتکران، ۱۳۸۷

۳-  شاکر حسینی و همکاران: بررسی BMI و WHR در بیماران قلبی – عروقی؛ انستیتو تحقیقات تغزیه ای و صنایع غذایی کشور، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، ۱۳۷۹

۴-  توفیق، اصغر؛ هنجار یابی BMI, WC, WHR درصد چربی بدن و میزان فعالیت بدنی در مردان ۳۰ سال تا ۵۵ سال شهر تهران و ارزیابی ارتباط آنها با عوامل خطر زای قلبی – عروقی پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس، تابستان ۸۲

۵-   فاکس  ماتیوس؛ فیزیولوژی ورزشی؛ ترجمه اصغر خالدان، جلد دوم، تهران، انتشارات دانشگاه تهران ۱۳۷۲

۶-  پیغون، عبدالناصر؛ هنجار یابی نسبت دور کمر به دور لگن (WHR) در مردان ۴۰ سال به بالای شهر اهواز و ارتباط آن با عوامل خطر ساز قلبی – عروقی و دیابت؛ پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس ۱۳۸۱

۷-  ویلمور و پولاک، فیزیولوژی ورزشی بالینی، ترجمه ناظم و فلاح محمدی، انتشارات دانشگاه بوعلی سینا همدان، ۱۳۷۹

۸-     Albu, j., and F.X.Pi- sunyer. (1997), Obesity and diabetes. In Handbook of Obesity Eds. G.A.Bray, C. Bouchard, and W.P.T James . Network;

۹-     Han SC,etal.2001. Association between simple anthropomatric indices and caradiovascular risk factors. Internation Journal of Obesity.

۱۰-Huang K.C. w.y.lin,l.T.Lee , C.Y.chen , H.La.H.H.Hsia , I.L, liu , w.y. shan and R.S.lin; four anthropometric indices and cardiovascular risk factor in Taivan . Int.j.obes.Relat.metab.Disard. 2002 Aug.

۱- مقدمه و بیان مسأله

بیش از ۲۰۰۰ سال است که اطلاعات پزشکی اثرات اضافه وزن را روی بیماری ها و مرگ و میر نشان داده است. در آن زمان بقراط تشخیص داد که مرگ ناگهانی در میان افرادی که بطور طبیعی چاق هستند نسبت به افراد لاغر بیشتر رایج است و این موضوع در عرض ۵۰ سال گذشته بسیار مورد بحث بوده است. (۸)

در سالهای اخیر درک اهمیت توزیع چربی، به ویژه چربی شکمی به عنوان عامل خطرزا برای بسیاری از بیماری ها و مرگ و میر ناشی از آنها مورد توجه پژوهشگران بوده است. یافته های پژوهشی نشان می‎دهد که چربی درون شکمی یا احشایی، بیش از چربی زیرپوستی مسئول افزایش خطر بیماری هاست. (۴)

با توجه به اینکه بیماران دارای اضافه وزن در معرض خطرات بیشمار ناتوانی های پزشکی، اجتماعی و روانی قرار دارند، کم تحرکی و چاقی به عنوان یکی از مهمترین نگرانی های بهداشت و تندرستی در همه کشورهای دنیا در نظر گرفته می‎شود و با توجه به اینکه در مورد چاقی، توزیع چربی موضعی نقش مهمی را در خطر مرگ بازی می‌کند(۴)، برای اولین بار در شروع قرن بیستم به این مطلب اشاره شد. اما به این موضوع اهمیتی داده نشد تا اینکه پس از جنگ جهانی دوم، نتایج مطالعات نشان دادند که افراد چاق با توزیع چربی بدن آندروئید یا مردانه نسبت به افراد با چاقی ژینوئید یا زنانه در معرض خطر زیادتری برای ابتلا به دیابت و بیماریهای قلبی بودند. بهرحال، بررسی کلینیکی و همه گیر شناسی در سال ۱۹۸۰ بود که دنیا را به وجود ارتباط بین توزیع چربی بدن و خطر مرگ و میر زیاد متقاعد کرد و همچنین پژوهشگران به وجود رابطه بین فعالیت های جسمانی و بیماری های مختلف از جمله بیماری های قلبی عروقی پی بردند. البرایت و یولاک اظهار می دارند، کم تحرکی دلیل افزایش جمعیت مبتلا به بیماری های قلبی- عروقی است و اجرای فعالیت های منظم و مستمر جسمانی می‎تواند از توسعه بیماری های قلبی عروقی جلوگیری کند (۷) چاقی شکمی با خطر بالای پرفشار خونی، بیماری قلبی و عروقی، افزایش انسلین خون، دیابت، بیماری کیسه صفرا، سکته مغزی و سرطان سینه و رحم همراه است.(۴)

بنابراین با توجه به ارتباط میزان فعالیت بدنی و میزان چربی و چگونگی توزیع آن در قسمتهای مختلف بدن با اختلالات تندرستی، بی دلیل نیست که اندازه گیری فعالیت بدنی، ترکیب بدنی و نحوه توزیع چربی در بدن مورد توجه بسیاری از پزشکان، متخصصین بهداشت و متخصصین ورزشی قرار گرفته است. درصد چربی بدن برای برآورد سطح چاقی دقیق تر است. اما اندازه گیری دقیق آن به تکنیکهای ویژه ای مانند وزن کشی در زیر آب[۱]، امپدانس الکتریکی[۲] یا رقیق سازی ایزوتوپی[۳] نیاز دارد که این تکنیکها معمولاً در مکانها و محیط های پزشکی، بهداشتی و ورزشی در دسترس نیستند. به همین دلیل غیر از ارزیابی دقیق درصد چربی بدن، مهمترین شاخص های ترکیب بدنی که در ارتباط با تندرستی مورد ارزیابی قرار گرفته اند، شاخص توده بدنی (BMI)، ضخامت چربی زیر پوستی، نسبت دور کمر به دور لگن (WHR) بوده اند. با توجه به اینکه یکی از ساده ترین روشهای ارزیابی توزیع چربی در بدن استفاده از (WHR) است، از آن برای تعیین خطر بیماریهای قلبی- عروقی استفاده می‎شود. کچ، مک آردل (۱۹۹۳) در کتاب فیزیولوژی ورزش اشاره می‌کنند که اگر (WHR) در مردان فراتر از ۹/۰ باشد نشانگر افزایش خطر مرگ ناشی از بیماری های قلبی- عروقی و سایر بیماریها مانند دیابت، بالا بودن تری گلیسیرید و پرفشار خونی است. (۱۷)

با توجه به خطرات ناشی از ناهنجاریهای ترکیب بدنی در تندرستی افراد و به طور کلی جامعه، مسأله ای که در این تحقیق مطرح است اطلاع از میزان ارتباط بین مهمترین متغیرهای ترکیب بدنی یعنی (BMI) ، (WHR) ، درصد چربی بدن با عوامل خطرزای قلبی- عروقی شامل قند خون ناشتا،‌ کلسترول تام، تری گلیسیرید، لیپوپروتئین پرچگالی، لیپوپروتئین کم چگالی و نسبت لیپو پروتئین کم چگالی به لیپو پروتئین پرچگالی (عامل خطر) و همچنین ارتباط آنها با میزان فعالیت بدنی در بخشی از جامعه ایران مورد نظر است. با توجه به اینکه در سالهای اخیر با تحقیقات انجام گرفته در جوامع خارجی مشخص شده است که شاخص نسبت دور کمر به دور لگن (WHR) پیشگوی قوی برای بیماری های قلبی- عروقی است. (۶) آگاهی از این شاخص در جامعه ما می‎تواند نقش مؤثری در تعیین احتمال بروز بیماری های قلبی- عروقی در بین مردان و زنان ایران داشته باشد. بنابراین سؤالات اصلی تحقیق عبارتند از:

آیا بین افراد فعال و غیرفعال از نظر عوامل خطرزای قلبی- عروقی تفاوتی وجود دارد؟

آیا بین شاخص های پیکرسنجی و عوامل خطرزای قلبی- عروقی رابطه ای وجود دارد؟

آیا بین افراد فعال و غیرفعال از نظر میزان شاخص های پیکرسنجی تفاوتی وجود دارد؟

۲- اهمیت و ضرورت تحقیق

چاقی یکی از شایع ترین مشکلات پزشکی انسان در دوران کنونی است که از آن به عنوان یکی از عوامل خطرزا برای بسیاری از بیماریها یاد می‎شود. چاقی زمینه ساز بسیاری از مرگ و میرها بوده. و هر ساله هزینه های اجتماعی و مالی هنگفتی را بر جوامع بشر تحمیل می‌کند. بنابراین تعیین مرز دقیقی برای چاقی در هر جامعه و تعیین ارتباط آن با عوامل تهدید کننده سلامتی می‎تواند نقش مهمی در کاستن مرگ و میر ناشی از بیماریهای مرتبط با چاقی از یک سو، کاهش هزینه های اجتماعی و مالی از سوی دیگر داشته باشد. لذا پیشگیری از عوارض چاقی به ویژه عوارض قلبی- عروقی ضروری است و کنترل چاقی، لیپیدهای خون و فشار خون از اهمیت خاصی برخوردار است.