منابع و ماخذ

۱- آمار و فن آوری اطلاعات.۱۳۸۲٫آمار نامه کشاورزی، جلد اول.محصولات زراعی و باغی( سال زراعی ۸۱- ۱۳۸۰) وزارت کشاورزی، معاونت برنامه ریزی و اقتصادی، وزارت جهادکشاورزی.

۲- اداره آمار و برنامه ریزی.۱۳۸۳٫ آمار پایه ای استان سمنان.  مدیریت طرح و برنامه،سازمان جهاد کشاورزی سمنان.

۳- اداره آمار و برنامه ریزی.۱۳۸۳٫ آمار پایه ای استان سمنان.  مدیریت طرح و برنامه،سازمان جهاد کشاورزی خراسان.

۴- بیگلویی .م.ح.والف. مقصودی . ۱۳۸۱ . تعیین مناسبترین روش برآورد تبخیر – تعرق پتانسیل گیاه مرجع برای منطقه رشت. مجموعه مقالات هشتمین سمینار آبیاری و کاهش تبخیر . صفحه ۴۳ – ۳۴ .

۵- برهان، الف. ۱۳۷۰ . نیاز آبی گیاه و برنامه ریزی آبیاری . نشریه آبیاری و زهکشی شماره FAO24 ( سازمان خواربار جهانی )، معاونت امور زیر بنایی، وزارت کشاورزی . شماره ۲۱۱، ۲۸۰ ص.

۶- بایبوردی، م.۱۳۷۰  . اصول مهندسی آبیاری، جلد اول روابط آب و خاک . انتشارات دانشگاه تهران، چاپ پنجم، ۶۴۵ ص.

۷-بای بوردی، م.۱۳۷۲٫ رابطه آب و خاک.انتشارات دانشگاه تهران.

۸- بختیاری، ب، ح.ر.تاجگردون, م.ج. خانجانی ور. کامیاب مقدس. ۱۳۸۲٫سیستم سخت افزاری و نرم افزاری لایسیمتر الکترونیکی وزنی دقیق جهاد دانشگاهی استان کرمان. سمینار سراسری لایسیمتر،جهاد دانشگاهی استان کرمان،۳۰ بهمن ۱۳۸۲٫

۹-پناهی،م. ۱۳۷۵٫ تعیین مناسترین رابطه بر آورد تبخیر – تعرق پتانسیل و ضریب گیاهی چغندرقند اصفهان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه تبریز.

۱۰- توشیح،و. م، سی وسه مرده. ۱۳۸۲ . تعیین تبخیر – تعرق بالقوه گیاه مرجع (چمن ) و مقایسه آن با فرمول‌های تجربی. هشتمین کنگره علوم خاک ایران، ۱۲ – ۹ شهریور ۱۳۸۲، رشت . صفحه ۱۹۲۳ – ۱۰۲۱٫

۱۱- دبیلو.جی.هوکر.ترجمه الف، رجبی.۱۳۷۹ بیماریهای سیب زمینی. مرکز نشر دانشگاهی تهران.

۱۲- رحیم فرد، م. ۱۳۸۲ . بررسی و تعیین مناسبترین روش بر آورد تبخیر – تعرق گیاه مرجع در منطقه مغان .پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات.

۱۳- رحیم زادگان،ر .۱۳۷۲ . جستجوی روش مناسب بر آورد تبخیر – تعرق در منطقه اصفهان . مجله علوم کشاورزی ایران. جلد ۲۲ شماره های ۱ و ۲،  صفحات ۱ تا ۹ .

۱۴- حیدر پور،غ .ح. ۱۳۷۵ .کالیبره کردن پارامترهای مدلهای تبخیر – تعرق. پایان نامه کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی، دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس.

۱۵-  رضوی پور، ت . یزدانی، م. ر. ۱۳۷۹ . تعیین تبخیر – تعرق پتانسیل گیاه چمن و برنج ( رقم بینام و خزر )، ضریب گیاهی و ضریب تشتک به روش لایسیمتری و کرت های کنترل شده در منطقه گیلان (رشت ). دهمین همایش آبیاری و زهکشی ایران  مدیریت تقاضا و مصرف آب کشاورزی نشریه شماره ۳۸ – ۱۳۷۹٫

۱۶- زراعی,ع و ع.لیاقت. ۱۳۸۲٫طراحی و ساخت لایسیمتر برای اندازه گیری تبخیر از سطح خاک.تبخیر – تعرق و انجام مطالعات مربوط به زهکشی و نوسانات سطح ایستابی در نیمرخ خاک. سمینار سراسری لایسیمتر،جهاد دانشگاهی استان کرمان،۳۰ بهمن ۱۳۸۲٫

۱۷- سیادتی،ح و ع. محلاتی. ۱۳۵۰ .تعیین آب مصرفی پتانسیل پنبه،آفتابگردان،یونجه و گندم با استفاده از لایسیمتر زهکشدار. مؤسسه خاک و آب وزارت کشاورزی.

۱۸- ستوده نیا. ع، م.میرلطفی، م. مهدیان و ج. رزاقی.۱۳۸۰٫مقایسه لوله های پی وی سی و رطوبت سنجی توسط دستگاه TDR . مجله علوم و تحقیقات کشاورزی جلد دوم شماره ۷٫

۱۹- شایان نژاد،م. ۱۳۸۲٫ تعیین ضرایب مصرفی گیاهی محصولات عمده شهرستان همدان با استفاده از داده های آماری. سمینار سراسری لایسیمتر،جهاد دانشگاهی استان کرمان،۳۰ بهمن ۱۳۸۲٫

۲۰- شریعتی، م . ر. ۱۳۷۷٫ بررسی تبخیر – تعرق پتانسیل یونجه به عنوان گیاه مرجع با استفاده از لایسیمتر . نهمین همایش کمیته ملی آبیاری و زهکشی ایران، مدیریت تحقیق و بهره برداری از آب در کشاورزی شماره ۲۱٫

۲۱ – صمدی، ح و ب . مجد زاده . ۱۳۸۱ . . مقایسه تبخیر – تعرق گیاه مرجع محاسبه شده بوسیله فرمول های تجربی بالایسیمتر در کرمان  . مجموعه مقالات هشتمین سمینار آبیاری و کاهش تبخیر . صفحات ۲۲ – ۱۹

۲۲- صفاری، م. ۱۳۸۲٫لایسیمتر چیست؟چگونه ساخته میشود؟. سمینار سراسری لایسیمتر، جهاد دانشگاهی استان کرمان،۳۰ بهمن ۱۳۸۲٫

۲۳-کوچک زاده، م و ر،قره خانی. ۱۳۸۲٫بررسی اثر لایسیمتر در برآورد تبخیر – تعرق . سمینار سراسری لایسیمتر،جهاد دانشگاهی استان کرمان،۳۰ بهمن ۱۳۸۲٫

۲۴-کمیته فنی سیب زمینی .۱۳۷۹٫سیب زمینی(بررسی عوامل تولید و نگاهی به مشکلات و راحلها در استان خراسان). وزارت کشاورزی،سازمان کشاورزی خراسان.

۲۵- فرشی.ع،الف.شریعتی، ر .مرجارالهی، م. ر قائمی، م.شهابی فر و م. تولائی. ۱۳۷۶ .برآورد آب مورد نیاز گیاهان عمده زراعی و باغی کشور (جلد اول گیاهان زراعی). وزارت کشاورزی سازمان تات, موسسه تحقیقات خاک و آب,نشر آموزش کشاورزی کرج.

۲۶- علیزاده،امین. ۱۳۸۰٫رابطه آب و خاک و گیاه، انتشارات آستان قدس رضوی.۳۵۳ص.

۲۷- علیزاده،الف.۱۳۸۰٫ اصول هیدرولوژی کاربردی.انتشارات آستان قدس رضوی.

۲۸-. عطائی ,ج. ع. م. چراغی. ۱۳۸۲٫٫طراحی و ساخت لایسیمتر وزنی هیدرولیکی جهت اندازه گیری تبخیر-تعرق. سمینار سراسری لایسیمتر،جهاد دانشگاهی استان کرمان،۳۰ بهمن ۱۳۸۲٫

۲۹- علوی شهری،ح و غ، آرامنش.۱۳۸۱٫گزارش نتایج طرح مقایسه عملکرد سیب زمینی رقم پیکاسو با ارقام رایج در مناطق خراسان. وزارت کشاورزی، سازمان کشاورزی خراسان، مدیریت آموزش و ترویج کشاورزی خراسان.

۳۰- موسوی، ف . و م،کریمی . ۱۳۶۶ . مروری بر روش های تخمین تبخیر – تعرق بالقوه و کاربرد آنها در منطقه اصفهان. گزارش علمی شماره ۱۰۵ دانشگاه صنعتی اصفهان.

۳۱- مهاجر میلانی,پ.۱۳۶۳٫لایسیمتر و نتایج تحقیقات موسسه تحقیقات خاک و آب,وزارت کشاورزی،نشریه شماره۶۵۴٫

۳۲- مقری فریز،ع.۱۳۷۷٫ تعیین تبخیر – تعرق پتانسیل چغندر قند با لایسیمتر زهکش دار برای شناخت اقلیمی مشهد و مقایسه آن با معادلات تجربی تخمین تبخیر وتعرق..پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده کشاورزی .۱۳۷ص.

۳۳- هسته مرکزی استان خراسان.۱۳۶۹٫طرح به ظرفیت رساندن کارخانجات چغندر استان خراسان، فازاول، شناخت وضعیت موجود.۲۱۸ص.

۳۴- Amatya و D. M. , R. W. Skayys and J. D Greyory. 1995.Comparison of Methods for Estimating REF-ET. Journal of Irrigation and Drainage Engineering , VOL 121 , NO5.

۳۵- Allen, R.G, and W.O.prultt.1991.FAO24.refrence evapotranspiration factirs. J. Irrig and Drain . ASCE 1/7 (5) : 758-773.

۳۶-AboGhobar , H. M and F.S.mohammad. 1995. Evapotranspiration measurement by lysimeters in a dese rt climate.Arab-Gulf-Journal of sci : Research , vol 13, NO 1: 109–۱۲۲٫

۳۷-Allen, R. G, L. S. Raes and M. Smith. 1998. crop evapotranspiration Guidelins for computing crop water requirements . FAO Irrigation and Drainge , NO. 56, FAO, Rome, Italy . 301P.

۳۸-AL-Omran,F.S.Mohammad,H.M.AL-Ghobar and .A .Alazba.2004.Determination of transpiration of tomato and squash using lysimeters in central  Saudi Arabia .International Agriculural Engeneering Jurnal ,vol.182, NO.13:27-36 .

۳۹-Amatya, D.M,R.W Skaggs and J.D.Greqorg. 1995. Comparision  of methods for refrence ET.Jourral of Irrigation and Drainage Engineening Div, ASCE,Vol .121, No 60: 427.435.

۴۰-Agricultural and Food engineering departmrnt India Institute of techniligy . 2001. Kharagpor 721302, WB, India.

۴۱- Allen,R.G and W.D.pruitt. 1986.Retional use of the FAO Blanycriddle Formula. j. Irrig and Drain.Eng,ASCE,vol.112,NO.2:139-155 .

۴۲- Allen,R.G.2000.REF-ET,Refrence Evapotranspiration calculator version windows 2.Univ.of  Idahores. And pxp.center,Kimberly.ID, P 80-82.

۴۳- Allen R.G, L.S,Pereira, D. Reas and M. Smith. 1998. Crop evapotranspiration: Guidelines For Computing Crop Water Requirment “FAO Irrigation and Drainage paper .NO.56, FAO Rome .Italy.301.

۴۴-Burman.R, L.O Pochop. 1994. Evaporation, Evapotranspiration and climatic Data. Elsiver Scince B.V.,Amesterdam,the Nether Lands.

۴۵- Boast,C.,W,and T.M.Robertson. 1982.A”micro- lysimeter”method for determining Evapotranspiration from bare soil Description and Laboratory evaluation.soil sci.Am.J.vol.46:689-696.

۴۶-Chat topadhyas .N, M. Hulme . 1997. evaporation and potentioal evapotranspiration in India under condition of recent and future climate change. J. of agricultural and forest meteorogy. NO. 87: 55-73.

۴۷-Chiew , F. A. S, N. N .Kamal Adasa, H.  M Malano , T. A.. Mcmahon and Penman–monteith. 1995. FAO24 Reference crop evapotranspiration and class Apan data in Australia . Agr . water Manegement 28 university of- Melbourne pakville Australia.

۴۸-Davida. And sifangzhao. 1995. Evalvation of Evaporation pan networks. J. of Irrigation and drainage engineering. ASCF. 338-346.

۴۹-Doorenbos. J. and A.h. Kasam . 1979.Yield Response to water Irriyation and Drainage paper FAO Rom NO 33.

۵۰- Doorebbos,J,and W.O. pruitt.1997. Guidelines for predictig  crop water Reguirments. FAO Irrigation and Drainage paper .NO.24,.,FAO Rome .Italy,156

۵۱- Dugas, W.A.and W.L. Bland. 1988. the accuracy of Evaporation measurement from small lysimeter and forest Meteorology. NO.46:119-129.

۵۲-Daamen, C. C, L. P. Simmonds, J. S .Wallace, K. B .Laryea,.and M.V.K Silvakumer,. 1993. use of micro-lysimeters to measure Evaporation from sandy soil s. Agricultural and forest Meteorology, NO.65:159-173

۵۳-Grebet P.and R.H .Cuenca.1991. History of  lysimeter Desing and Effect of Enviromental Disturbanes.proceeding of the International symposium. on  Lisimetery ,july23-25, Honoluln., Hawaii,VOL.199.NO.4:10-18.

۵۴-Glover j.and j.A.. Forsgat. 1962.Measurement of Evapotranspiration from Larg tanks of soil .Nature,195(4848):1330.

۵۵-Hargreaves, GH.1994. Definig and using. Reference evapotranspiration . J. Irrig. And Drain. Eng. ASCE 1206.

۵۶- Hess. T. M. 1996. Evapotranspiration estimatim for water balance scheduling in the UK. Irrigation news. 25. 31- 36.

۵۷-Hargreraes,G.H.(1994).Defining andUsing reference erapotrans piration . jourranal of Irrigation and Drainage Engineering , 120(6):1132-39.

۵۸- Hatfield,J.l.and R.G.Allen.1996.evapotranspiration estimates under deficient water supplies jour.Irrig and Drain.Eng.Div.ASCE.vol.122.No. 5:301-308.

۵۹- Hargreaves,G.H Z.A..Samany. 1985.Refrens crop evapotranspiration From temperature. Applied Engineering in Agricultur.VOL.1.NO.2:96-99.

۶۰- Hargreaves,G.H.1994. Defining and using refrence evapotranspiration. j,Irrig. No 68. Am.Assn.Advancesci.,Washington,Dc,p.351-366.

۶۱-Jensen, M.F,R.D.Burman and R. G. Allen. 1990 . evapotranspiration and Irrigation water requirements. Manvals and reports on Eng. Practice NO. 70, ASCE.

۶۲-Kotsopoulos, S. and C.Babajim.poules.1997.Analytical estimation of modefild penmene eguation parameters. jour.Irrig Drain.Eng and. Div. ASCE.vol.123.No 40: 253-256.

۶۳-Kashyop, P. S, and R. K . Panda .2001. Evaluation of evapotranspiration estimation methods and development of crop- co efficients for potato crop in a sub- humid region. Agricultural water Management , 50, 9- 25 .

۶۴- Liu,CH.Zhang,X.and,Y. Zhang. 2002.,Determination and Evaporation and Evapotranspiration of winter weat and maize by large-scale weighing.

lysimeter and micro- lysimeter. Agricultural and forest Meteorology,vol.111.NO1:109-120.

۶۵-Mohammad, F. S. 1996 . predicting  reference evapotranspiration with Bleay – criddle equation under arid climatic cinditions of Saudi Arabic AL- Azhar journal for Agricultural Research 23: 323-342.

۶۶-Meshkat. M., R.C .Warner.and L.R .walton. 1999. lysimeter Desing construction, and Instrumentation for Assesing Evaporation from a lIarge Uundisturbed soil Monolith,Applid Engineering in Agricultur.15(4),303-308.

۶۷-Marting, D.L., N. L .Klocke,. and D. L .Dehaan,. 1985. measuring Evaporation using mini-lysimeters.proceeding of the National conferance on Advances in Evapotranspiration, :231-240.

۶۸-Plauborg,F. 1994.Evaporation from bare soil in temperate humid climate measuerment. using micro- lysimeter and time domain reflectometry. Agricultural water management.23:183-197.

۶۹-Pruitt, W.O.1997.Guidelines for predicting crop water Requirements. FA. Irrigation and Drainage paper.No.24,2nded.,FA.Rome,Italy,156.

۷۰-Rivsta. Brasileira – de . Agrometerologia santos- A.; GR, D .H.Bergamas chi,. 1994. cunha evaluation of methods for estimation of maximun evapotranspiration in Alfalfa.

۷۱- Raghuwanshi N. S and w, w. walender. 1998. converting from pan evaporation to evapotranspiration . j. Irrigation and drainage enginrring . ASCE 124 (5) : 275-277.

۷۲-Richard G.Allen,Luiss.preira,Drik Reas and Martin.Guidelind for computing cropwater re quirements.crop erapotrans piration. FaoIrrigation and drainage paper. No.56.

۷۳-Ritchie,j,T.,and E.Burnett. 1968.Aprection – Weighing lysimeterfor row crop Watre use stuies.Agron.j.60:545-549.

۷۴-Robbins.C.W.and L.S .Whllardson. 1980.An instrumented lysimeter system for monitoring salt and water movement.Transactions of the ASCE,109-111.

۷۵- Shih, S. F. 1984. Data requirement for evapotranspiration estimation . J.Irrig. Drain. VOL. 110(3) : 263-274.

۷۶- Salih, A. M. A. and U. Sendil .1984. evapotranspiration Irrig . Drain . VOL . 110(3): 289- 303.

۷۷-Schneider , A. D., T. A. Hawell, A. T. A. Moustafa , S. R. Evett, and W. Abou – Zeid. 1998. A. Simplified weighing lysimeter for monolithic or reconstructed Soils. Trans. ASCE 14(3) : 267-273.

۷۸-Silva . F. C., M. V. folegatti and A. R. Pereira . 1999. Usage of lysimeter devices for evapotranspiration reference determination Revista Barsileira de Agrometeorologia, Santa Maria , V. NO 1, P 19- 23.

۷۹-Stanhill. 2002. is the class A evaporation oan still the most practical and accurate meteorological method for determining Irrigation water requirements . agricultural and forest meteorology 112.223- 236.

۸۰-Susan ,C. B .Grimmond, S.A..Isard,.and L.S. Belding M.J. 1992. Development and evaloation of continuosly Weighing mini- lysimeter. Agricultural and forest Meteorology. 62:205-218.

۸۱-Smith,M.,1993. Climwat For Cropwat:a climatic database For Irrigattion planing  and management FAO. Irrigation and Drainage .paper .NO.49.U.N.FAO, Rome ,Italy.In Allen(1996).

۸۲-Temesegen,B., R.G.Allen, ,and D.T. Jensen.1999. Adjusting temperature parameters to reflect well-watered condition.J.Irrig and Drain.Eng.,ASCE.125(1),26-33

۸۳-Tyagi, N. K. , D. K. Sharma ,. and S. K. Luthra .2000 . Determination of evapotranspiration and crop co efficients of rice and svnfliwer eith lysimeters Agriculture water management, 45(1) : 41-54.

۸۴-Weerasinghe, KD . N, and W. Katulanda . 1988. evapotranspiration requiremant of rice at mapalana in the wet zone of srilanka. Journal of the National scrience council of srilanka . 16 (1) . 115-124.

۸۵-Wright,J.L.1982. New evapotranspiration crop coefficients,j. Irrig Drain, Div., ASCE, 108(2),57-74.

۸۶-Wright,J.L.,and ,M.E.Jensen .1972. Peac water Reguirments of crop in southern Idaho j,Irrig and Drain.Eng.,ASCE 94(1):193-201.

۸۷-Verma, S. B. N. J. Rosenberg. B.L.B lad and M. V. Barabas . 1976. Resistance energy balance method for predicting evapotranspiration determinatipn of  boundary layer resistance and evalvation of error effects. Agron . J.68: 776- 782.

۸۸- Van Bavel,C.H.M,and L.E.Myers. 1962.An atoumatic Weighing lysimeter. Agric. Eng.43(10):580-588.

۸۹- Hanks R.J.and R.W .Shawcroft. 1965.An.economical lysimeter for Evaporation studies.Agron j,57:634-636

۱-۱مقدمه

کشاورزی وزراعت در ایران بدون توجه به تأمین آب مورد نیازگیاهان میسرنیست. بنابراین بایستی برنامه ریزی صحیح برای آن بخصوص درشرایط خشکسالی صورت گیرد. برنامه ریزی صحیح مستلزم محاسبه دقیق نیاز آبی گیاهان می‌باشد. براساس روش‌های موجود مبنای محاسبات نیاز آبی گیاهان ، تبخیرـ تعرق مرجع و ضرائب گیاهی است. تبخیر ـ تعرق مرجع توسط لایسیمتر اندازه گیری می‌شود و برای سادگی کار می‌توان آنرا با توجه به نوع منطقه از روش‌های تجربی نیز تخمین زد. ضرائب گیاهی نیز از مطا لعات لایسیمتر قابل  محاسبه است. این ضرائب تابعی از عوامل مختلفی از جمله اقلیم می‌باشد. بنابراین بایستی درهر منطقه ای با دقت برای هرمحصولی محاسبه شود. (۱۹) برای محاسبه و برآورد مقدارتبخیر ـ تعرق سازمان خوار باروکشاورزی ملل و متحد«FAO » تقسیم بندی زیر را منظور نموده است:

اندازه گیری مستقیم تبخیر ـ تعرق به وسیله لایسیمتر

اندازه گیری مستقیم تبخیر بوسیله تشتک یا تبخیر سنج

فرمول‌های تجر بی

روشهای آئرودینامیک

روش تراز انرژی(۵)

بعضی از روشها فقط جنبه تحقیقاتی داشته تا بتوانند فرایند‌های انتقالی بخار آب را بهتر و عمیق تر بررسی نمایند.برخی دیگر به جهت نیاز در برنامه‌های روزانه کشاورزی بکار می‌روند. ولی دقت و اصالت روش‌های تحقیقاتی را ندارد. به هر حال برای عملیات روزانه درمزارع می‌توان از روشهایی که نتیجه آنها بیش از ده درصد با مقدار واقعی تبخیر ـ تعرق متفاوت نباشد استفاده نمود.

هدف از انجام این طرح بدست آوردن ضرایب گیاهی و تعیین نیاز آبی سیب زمینی دراستانهای خراسان و سمنان می‌باشد که بوسیله لایسیمتر زهکش دار  در دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شده است. در مورد لایسیمتر و نحوه عملکرد آن و روابط تجربی بکار رفته دراین طرح درفصل بعدی توضیح داده می‌شود.

 ۱-۲اهمیت کشت سیب زمینی

سیب زمینی یکی از  مهمترین منابع در تغذیه انسان است. این محصول در جهان از نظر اهمیت غذائی مقام پنجم بعداز گندم، برنج، ذرت و جو دارد.(۱۱) بانگاهی به سی سال آینده، سازمان خوار بار کشاورزی (FAO) بر آورد کرده که برای تغذیه جمعیت جهان به ۶۰ در صد غذای بیشتری نیاز است(۱۲) و از آنجا که سیب زمینی از نظر ارزش غذائی با تولید متوسط ۲/۲ تن یکی از اقلام محصولات غذایی مهم میباشد بنابراین باید با برنامه ریزی صحیح کشاورزی ، که یکی از را هکار‌های آن بدست آوردن دقیق نیاز آبی این محصول است، باعث افزایش تولید آن در سطح جهان گردید. امید است این تحقیق راه گشایی برای آیندگان درمسائل مدیریت آبیاری باشد. بیشترین سطح زیر کشت این محصول مربوط به اروپائیان است که عملکردی بالغ بر ۱۶ تن درهکتار را دارا می‌باشند.(جدول ۱-۱) بطوریکه در این جدول مشاهده می‌شود حدود ۴۳ درصد کل سیب‌زمینی جهان در اروپا تولید می‌شود.

 جدول۱-۱   میزان سطح زیر کشت و عملکرد کل سیب زمینی در سطح جهان

۱-۳ اهمیت سیب زمینی در ایران

محصول سیب زمینی یکی از ارقام اصلی است که در راستای امنیت غذایی آینده کشور میتواند نقش عمده ای را ایفاد نماید سیب‌زمینی تنها محصولی است که بعد از گندم ، برنج و ذرت میتواند بخشی از مواد نشاسته ای و پروتئینی مورد نیاز جامعه را تأمین کرده و امکان جایگزینی آن با محصولات ذکر شده وجود داشته و در کاهش واردات محصولات غذائی فوق مؤثر می‌باشد.(۲۹) سطح زیر کشت محصول سیب زمینی کشور  در سال ۱۳۸۲ برابر ۱۷۵ هزار هکتار بر آورد شده است و میزان تولید آن ۵/۳میلیون تن برآورد شده است که این مقدار۱۲/۱ در صد کل سیب زمینی تولید شده در جهان می‌باشد(۱). برای افزایش این مقدار باید راهکارهای بسیار بنیادی در نظر گرفت. یکی از راهکارهای افزایش این محصول بالا بردن میزان کارائی مصرف آب می‌باشد که بدون برنامه ریزی صحیح آبیاری مقدور نمی‌باشد. لذا برنامه ریزی صحیح آبیاری مستلزم دانستن دقیق نیاز آبی می‌باشدکه امید است این تحقیق بتواند در جهت افزایش عملکرد سیب زمینی در سطح کشور مؤثر باشد.

 ۱-۴ منطقه مورد مطالعه

منطقه مورد مطالعه استان‌های خراسان و سمنان می‌باشد. انتخاب این مناطق به آن دلیل بوده است که با وجود اهمیت کشت سیب‌زمینی اطلاعات مورد  نیاز در زمینه آبیاری برای این گیاه بسیار اندک است.

 ۱-۴-۱ استان خراسان

مساحت استان خراسان ۳۱۳۳۳۵ کیلومتر مربع می‌باشد که معادل یک پنجم مساحت کل کشور می‌باشد. این منطقه در شمال و شمال شرق ایران بین مدارات ۳۰ درجه و ۲۱ دقیقه و ۱۷ دقیقه عرض شمالی و ۵ در جه و ۲۰ دقیقه طول شرق از نصف النهار گرینویچ واقع شده است. تنوع آب و هوایی در این منطقه شرایط تولید ۴۷ نوع محصول زراعی را فراهم نموده است. که در جدول شماره۲ بعضی از محصولات مهم استان و میزان تولید آن را ارائه شده است(۱۶)

جدول۱-۲    وضعیت تولید محصولات زراعی استان خراسان در سال زراعی ۸۱-۱۳۸۰

 بطوریکه مشاهده می‌شود استان خراسان در مورد تولید ۴ محصول مقاوم اول کشور و گوجه‌فرنگی مقاوم دوم را دارا می‌باشد. از نظر تولید سیب‌زمینی محل کشت و میزان سطح زیر کشت در دشت‌های کشاورزی این استان، خراسان طبق جدول ۱ـ۳ میباشد.

جدول ۱-۳    محل و میزان کشت گیاه سیب زمینی در استان خراسان

بطوریکه در جدول مذکور مشاهده می‌شود سیب‌زمینی در استان خراسان تقریباً در ۶۰ دشت مهم این استان به صورت کم و بیش کشت می‌شود.

 ۱-۴-۲ استان سمنان

استان سمنان۹۵۸۱۵ کیلومترمربع بوده که حدود ۵۶ درصد از مساحت کل کشور را به  خود اختصاص داده است و از این حیث ششمین استان کشور بوده و بین ۳۴ د رجه و ۴۰ دقیقه تا ۳۷ درجه و ۱۰ دقیقه عرض شمالی و ۵۷ در جه و ۴دقیقه تا ۵۷ درجه و ۵۹ دقیقه طول شرقی از نصف النهار گرینویج قرار گرفته است. در حال حاضر حدود ۲ در صد کل مساحت استان زیر کشت محصولات مختلف کشاورزی بوده که حدود ۳۳۹۶۱ هکتار سطح زیر کشت باغات(محصولات دائمی) و ۱۶۰۰۰۰ هکتار سطح زیر کشت محصولات زراعی می‌باشد.(۲) وضعیت تولید بعضی از محصولات شاخص زراعی و باغی استان نسبت به کل کشور طبق جدول ۱ـ۴ می‌باشد.

جدول ۱-۴    وضعیت تولید محصولات زراعی استان سمنان در سال زراعی ۸۱-۱۳۸۰

بطوریکه ملاحظه می‌شود حدود ۳ درصد از کل سیب‌زمینی کشور در استان سمنان تولید می‌شود که اگرچه درصد زیادی نمی‌باشد اما به لحاظ اقتصادی حائز اهمیت است. محل کشت و میزان زیر کشت محصول سیب زمینی در دشت‌های کشاورزی استان سمنان طبق جدول ۱ـ۵ می‌باشد.

جدول ۱-۵    محل و میزان کشت گیاه سیب زمینی در استان سمنان

دشت‌های بسطام با ۷۵۰۰ هکتار و دامغان با ۱۶۳ هکتار کشت سیب‌زمینی بالاترین مقدار سطح زیرکشت را به خود اختصاص می‌دهند.

با این اوصاف که محصول سیب زمینی از محصولات استراتژیک استان‌های خراسان و سمنان می‌باشد و هشت درصد از کل تولید محصول کشور در  این دو استان می‌باشد (شکل‌های ۱ـ۱ و ۱ـ۲) لذا بجا خواهد بود که در مورد نیاز آبی این گیاه و روابط آن با خصوصیات رشد آن بیشتر تحقیق شود. این مطالعه تبخیر ـ تعرق پتانسیل سیب زمینی با استفاده از دستگاههای لایسیمتر و نیز ارتباط عناصر هوا شناسی با این نیاز‌ها به منظور دستیابی به ساده ترین ، عملی ترین و دقیق ترین روش تخمین نیاز سیب زمینی مورد بررسی قرار گرفته است.

۲-۱ سابقه تحقیقات در زمینه تبخیر -تعرق

شاید بتوان گفت مهمترین کوششی که تا کنون در زمینه تبخیر ـ تعرق صورت گرفته است مربوط به سازمان خواربار جهانی FAO است که نتایج آن تحت عنوان نیاز آبی گیاهان انتشار یافته است ( (FAO,24. نشریه مذکور موجب نگاشته شدن صدها مقاله بوده و شاید تمام مقالاتی که در زمینه تبخیر ـ تعرق تاکنون نوشته شده است ماخذ فوق را به عنوان یکی از مراجع اصلی معرفی نموده اند. دورنبوس و پروت در این نشریه روشهای تبخیر و تعرق را مطرح و برای برخی اصلاحات لازم را انجام داده و مورد تجزیه و تحلیل قرار داده‌اند. در سال ۱۹۹۲ تجدید نظرهای لازم برای نشریه فوق در شماره ۵۶ نشریه FAO بخش آبیاری و زهکشی به چاپ رسیده است. همچنین در فصل هشتم شماره ۶۴ نشریه FAO.، به معادله پنمن_ مانتیس اصلاح شده در نشریه ۵۶ اشاره شده است. بروت سارت (۱۹۸۲) مولف کتابی تحت عنوان تبخیر آب که در سال ۱۹۸۲ منتشر شده و از کتب مهم در تشریح این فرایند به شمار می‌آید. این کتاب به همراه کتاب دیگری که توسط استانهیل (۱۹۸۴) تهیه‌گردیده است. یکی از بهترین مراجعی هستند که به بررسی تبخیر و گردش انرژی درکشاورزی پرداخته‌اند و از ترازنامه انرژی در جهت تخمین تبخیر و تعرق نیاز آبی گیاهان استفاده کرده‌اند. بروت سارت در این کتاب کلیه معادلات تبخیر را جمع بندی و مورد تجزیه و تحلیل قرار داده است. (۳ )

100,000 ریال – خرید نهایی کردن خرید مورد به سبد خرید اضافه شد

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .