عنوان :
مقاله توبه
تعداد صفحات : ۲۴
نوع فایل : ورد و قابل ویرایش
چکیده
یکی از نعمت ها و موهبت های عظیم خداوند متعال که به چشمه های عمیق و جوشان فیض و رحمت خاص او متصل است و همواره جاری در نهرهای زندگی انسان و برطرف کننده همه آلودگی ها و منزه کننده لحظات حیات او می باشد « توبه و استغفار » است .
تحقیق حاضر مباحثی همچون، اهمیت توبه، وجدان بیدارگر، ریشه توبه، عوامل و زمینه های توبه و درباره شرایط توبه، از چه چیزهایی توبه کنیم و آثار وضعی توبه مورد بحث و بررسی قرار می گیرد.
توبه را مى توان از الطاف و محبّتهاى الهى دانست، پس از گناه، جاده و راهى براى بازگشت ایجاد مىشود، تا بنده خطاکار به محض آگاهى از بدى گناه، از آن راه باز گردد. توبه نعمت بزرگى است که بر بشر ارزانى شده است.
تمام علمای اسلام در وجوب و لزوم توبه اتفاق نظر دارند و در متن قرآن مجید کراراً به آن امر شده است. در آیه ۸ سوره تحریم می‌خوانیم:
ای کسانی که ایمان آورده‌اید به سوی خدا باز گردید، توبه کنید، توبه‌ای خالص و بی‌شائبه، امید است (با این کار) پروردگارتان گناهانتان را ببخشد و شما را در باغهایی از بهشت که نهرها از زیر درختانش جاری است داخل کند.
واژگان کلیدی:توبه، تقوی ،انسان، اعتراف حقیقى، شرایط توبه،
فهرست مطالب
چکیده ۴
مقدمه ۵
چگونه مى توان بر گناه چیره و به توبه موفق شد؟ ۷
توبه و استغفار، از عادت تا حقیقت ۷
نمونه احادیثی در مورد توبه ۱۰
مقام توبه گر ۱۱
نشانه توبه گراز زبان پیامبر ۱۱
چه زمانی توبه پذیرفته می شود ۱۲
اعتراف حقیقى به گناه ۱۳
پایه هاى توبه ۱۳
مقدمات توبه ۱۴
توبه راه بازگشت به خویش شرایط و آثار توبه ۱۹
شرایط توبه ۱۹
از چه چیزهایی توبه کنیم؟ ۲۰
نتیجه گیری ۲۳
منابع ومآخذ ۲۴
مقدمه
تعریف لغوی و اصطلاحی توبه
توبه (Tawba ) در لغت به معنی دست کشیدن از گناه – باز گشتن به طریق حق – پشیمان از گناه و خلاصه بازگشت از گناه و پشیمانی. (فرهنگ معین)
اما توبه در آموزه های دینی عبارت است از برهنه ساختن قلب از گناه بعضی آن را چنین تعریف نموده اند که توبه ترک اختیاری گناهی است که قبلا از انسان سرزده است نه خود آن گناه بلکه هر گناهی که بمنزله آن است بخاطر تعظیم و بزرگداشت حضرت حق و ترس از غضب و عذاب او که بنا به این تعریف توبه چهار شرط دارد.
اول: ترک اختیاری گناه و آن این است که تصمیم بگیرد و عزم خود را جزم کند که گرد گناه نگردد اما ترک گناه نمود ولی در دل هوای بازگشت به آن را داشت و یا تصمیم بر ترک آن نگرفت بلکه دو دل بود و احتمال بازگشت به آن گناه می رفت این را توبه از گناه نمی گویند بلکه چنین فردی امتناع از گناه نموده است.
دوم: اینکه توبه کند از گناهی که مثل آن قبلاً از او سر زده است زیرا اگر گناهی مرتکب نشده باشد او متقی است نه تائب
سوم: آنکه آنچه که در قبل از او سر زده از حیث منزلت و درجه مثل این گناهی باشد که قبلا از آن توبه می کند نه از حیث صورت. آیا نمی بینی که پیرمرد افتاده ای که در گذشته مرتکب زنا و راهزنی شده است اگر بخواهد از این گناهان توبه کند می تواند زیرا باب بوبه هنوز بر وی باز است با ینکه در این شرایط ترک اختیاری زنا و راهزنی برایش ممکن نیست زیرا او قدرت بر انجام این گناهان را ندارد و وقتی توانایی ارتکاب آن را نداشت مسلما نمی توان گفت که او تصمیم بر ترک آن گناه گرفته است زیرا تصمیم بر ترک گناه آنگاه صحیح است که قدرت بر انجام آن باشد و حال آنکه چنین فردی در این شرایط از ارتکاب آن گناه عاجز است ولی چنین فردی می تواند از گناهانی که از حیث درجه در ردیف زنا و راهزنی است مثل غیبت و و تهمت روابط نامشروع به کسی زدن توبه کند زیرا همه اینها گر چه از حیث گناه با هم متفاوت است ولی در اینکه جملگی معصیت پروردگار است با هم مشترک است و تمام این معاصی فرعی در یک منزلت و درجه است.
که مرتبه آن پایین تر از منزلت و مرتبه بدعت استو منزلت و مرتبه بدعت پایین تر از منزله کفر است و لذا با توبه از این گناه توبه او از زنا و قطع طریق و سایر گناهان گذشته اش که امروز از ارتکاب آن عاجز است صحیح خواهد بود.
چهارم: اینکه این ترک به خاطر تعظیم پروردگار و بزرگ شمردن او و حذر از غضب و عذاب او باشد نه به خاطر امور دنیوی و یا ترس از مردم و یا خوش آمد گویی خلق و یا آوازه و شهرت و یا ضعیفی از ناحیه نفس و یا فقر و امثال آن .
این شرایط توبه و ارکان آن است پس اگر شرایط فراهم آمد و کامل شد توبه توبه صادقانه خواهد بود.
معناى واقعى توبه چیست؟ چگونه مى توانیم خود را از گناهان پاک کنیم و موفق به توبه شویم؟
توبه در لغت به معناى »دست کشیدن از گناه، بازگشتن بر طریق حق، پشیمان شدن از گناه«(۱) است.
توبه را مى توان از الطاف و محبّتهاى الهى دانست، پس از گناه، جاده و راهى براى بازگشت ایجاد مىشود، تا بنده خطاکار به محض آگاهى از بدى گناه، از آن راه باز گردد. توبه نعمت بزرگى است که بر بشر ارزانى شده است.
حقیقت »توبه« ندامت و پشیمانى از گناه است که لازمه آن تصمیم بر ترک در آینده است. اگر کارى بوده که قابل جبران است، در صدد جبران بر آید. گفتن استغفار بیانگر همین معنا است، به این ترتیب ارکان توبه را مى توان در پنج چیز خلاصه کرد. ترک گناه، ندامت و پشیمانى، تصمیم بر ترک در آینده، جبران گذشته و استغفار.(۲)
خدا در قرآن از توبه واقعى به نام توبه نصوح نام برده است: »اى کسانى که ایمان آورده‌اید! به سوى خدا بازگردید و توبه کنید، توبه خالصانه.(۳)
شخصى از پیامبر سؤال کرد که توبه نصوح چیست، حضرت فرمود: »شخص توبه کننده به هیچ وجه بازگشت به گناه نکند، چنان که شیر به پستان هرگز باز نمىگردد.(۴)
بعضى گفتهاند توبه نصوح آن است که واجد چهار شرط باشد: پشیمانى قلبى، استغفار زبانى، ترک گناه و تصمیم بر ترک در آینده.(۵)
چگونه مى توان بر گناه چیره و به توبه موفق شد؟
بیشتر علماى اخلاق توبه را مجموعه مرکّبى از علم و حال و عمل مى دانند. اگر کسى بخواهد موفق به توبه شود، باید این سه امر را مورد توجه قرار دهد، یعنى اوّل لازم است انسان به زشتى گناه پى ببرد، سپس حال پشیمانى در دل او به وجود آید، سرانجام در مقام عمل، گذشته را جبران نماید.(۶)
آغاز توبه و ترک گناه، عنایت حق است. تا لطف الهى نصیب انسان نگردد، توبه امکانپذیر نیست. علامه طباطبایى مى گوید: توبه عبد حسنه است و حسنه نیازمند به نیرو است و نیروى انجام حسنه را خداوند مى دهد. او است که توفیق میدهد، یعنى اسباب را فراهم مى سازد تا بنده موفق و متمکن از توبه شود و بتواند از فرورفتگى در لجنزار گناه و دورى از خدا بیرون آید و به سوى پروردگارش باز گردد.(۷) امام سجاد(ع) به این نکته تصریح دارد که وفاى به توبه جز به نیروى حفظ و نگهدارى خداوند میسّر نیست.(۸) بنابراین در ابتدا باید از خداوند کمک خواست و سپس قدرت تصمیمگیرى را افزایش داد و اقدام عملى را شروع نمود.
توبه و استغفار، از عادت تا حقیقت
یکی از نعمت ها و موهبت های عظیم خداوند متعال که به چشمه های عمیق و جوشان فیض و رحمت خاص او متصل است و همواره جاری در نهرهای زندگی انسان و برطرف کننده همه آلودگی ها و منزه کننده لحظات حیات او می باشد « توبه و استغفار » است .
حضرت پروردگار به دلیل رحمت خاص و اوج شفقت و مهربانی و رافت خویش نسبت به بندگانش توبه و استغفار را فرصتی بسیار مغتنم و حیاتی برای جبران معاصی و گناهان و ترک فساد و تباهی و خروج از بیراهه های ظلمانی و وحشت زای فسق و فجور و ورود در راه روشن و نورانی هدایت و رستگاری قرار داده است .
خطا کاران و معصیت پیشگان به وسیله توبه و استغفار از گذشته تباه خویش نادم می شوند و در اوج پشیمانی و با احساس شرمساری از عملکردهای تباهشان به درگاه حضرت احدیت باز می گردند و زبان به اعتراف می گشایند و طلب مغفرت می نمایند و به این وسیله فرصت های تازه و زمینه های مساعدی می یابند تا آینه دل را از زنگار معاصی بزدایند و پاک و منزه از هر آلودگی جان و روح را محل ریزش باران های مهر و محبت الهی سازند.
جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .
