عنوان :
مقاله جنگ روانی
تعداد صفحات : ۲۵
نوع فایل : ورد و قابل ویرایش
چکیده
با پیشرفت وسایل ارتباط جمعی و گسترش روابط بین‌الملل، تأثیر تبلیغات و عملیات روانی بر فرهنگها و نگرش‌های اجتماعی کاملا ملموس بوده و به عنوان حربه‌ای برای تغییر افکار عمومی مورد استفاده قرار گرفته است . به همین منظور کشورهایی که از نظر اقتصادی و اجتماعی پیشرفت قابل ملاحظه‌ای کرده‌اند اکنون از آن به عنوان ابزاری برای پیشبرد اهداف خود بهره می‌برند . این در حالی است که جوامعی که به علل گوناگون کاستیهایی درزمینه های مادی ومعنوی دارند آسیب‌پذیرتر بوده و مورد هجوم تبلیغاتی کشورهای توسعه یافته قرار می‌گیرند .
به کار گیری جنگ روانی به عنوان شگفت‌انگیزترین پدیده اجتماعی در کنار استفاده از نیروهای مسلح و یا به کارگیری آن در زمان صلح برای تقویت توانایی نیروهای مسلح و افزایش کارآیی آن بهنگام نبرد واقعی روشی است که ریشه در بلندای تاریخ دارد .
امروزه اهمیت جنگ روانی به اندازه ای ست که به کمک آن حتی می‌توان به پیروزی بدون جنگ نیز اندیشید . دستیابی به اهداف جنگ روانی تنها در سایه طراحی و برنامه ریزی دقیق و استفاده به موقع از تکنولوژی پیچیده ارتباطی امکان‌پذیر است .
برای پیروزی در جنگ روانی، شناخت دقیق و درست از شرایط محیطی و عینی مبتنی بر زیر ساخت های ذهنی یک جامعه ضروری است. درغیراین صورت هرگونه تبلیغات فرهنگی، چه روانی و حتی نظامی محکوم به شکست خواهد بود .
در این مقاله به تعریف، تاریخچه، هدف، انواع، روشهای و پایه ها و عوامل جنگ روانی می پردازد و همچنین درباره تمرکز تهاجم روانی در جغرافیای انسانی، انواع تبلیغات براساس محدوده تحت پوشش ، افکار عمومی در جنگ روانی، عملیات روانی، عملیات روانی و نقش آن در مأموریتهای نظامی، عملیات روانی در جنگهای معاصر و عملیات روانی در جنگهای شورشی را توضیح می دهد.
واژه های کلیدی: جنگ روانی، تهاجم روانی، عملیات روانی، تبلیغات، افکار عمومی، جنگ و صلح
فهرست مطالب
مقدمه ۴
تعریف جنگ روانی ۶
تاریخچه جنگ روانی در عصر حاضر ۷
بررسی جنگ روانی ۷
هدف از جنگ روانی ۸
انواع جنگ روانی ۸
تمرکز تهاجم روانی در جغرافیای انسانی ۱۰
روشهای جنگ روانی ۱۱
پایه ها و عوامل جنگ روانی ۱۳
انواع تبلیغات براساس محدوده تحت پوشش ۱۵
افکار عمومی در جنگ روانی ۱۷
افکار مورد پذیرش مردم در چارچوب سه اصل ۱۷
جنگ در هنگامه کارزار ۱۸
پشتیبانی عملیات رزمی ۱۹
عملیات روانی ۱۹
عملیات روانی و نقش آن در مأموریتهای نظامی ۲۰
عملیات روانی در جنگهای معاصر ۲۰
عملیات روانی در جنگهای شورشی ۲۰
جنگ روانی و افکار عمومی پس از جنگ جهانی دوم ۲۱
عملیات روانی در جنگ و صلح ۲۱
نتیجه گیری ۲۴
منابع ۲۵
منابع :
جنگ روانی و چگونگی شکل‌گیری آن – مرکز تحقیقات ومطالعات بخش برنامه‌ای صدا و سیما.
مجموعه مقالات تبلیغات و جنگ روانی _ نوشته حسین حسینی ،دانشگاه امام حسین(ع).
فصلنامه آموزشی پیام حفاظت وابسته به حفاظت اطلاعات ستاد کل نیروهای مسلح سال چهارم _ پاییز۷۹ .
کلیات و مبانی جنگ و استراتژی، نوشته دکتر علی باقری
جزوه افکار عمومی ، دانشکده خبر، دکتر فریدون وردی‌نژاد .
مجله سیاست دفاعی ، پژوهشکده علوم دفاعی _ استراتژیک دانشگاه امام‌حسین(ع) تابستان ۱۳۷۱ .
روانشناسی سیاسی جنگ خلیج فارس ، استانلی‌ای رنشون، ترجمه جلیل روشندل .
مقدمه :
هنگامیکه در جامعه درباره جنگ روانی سخن گفته می شود ، اگر افراد تصوری آمیخته با شعبده بازی و تردستی از آن نداشته باشند، دست کم آنرا بر مبنای تجربه‌ها و خوانده‌ها و شنیده‌های تاریخی خود درک می‌کنند که آن هم نمونه‌های ساده و سنتی هستند .
با پیشرفت وسایل ارتباط جمعی و گسترش روابط بین‌الملل، تأثیر تبلیغات و عملیات روانی بر فرهنگها و نگرش‌های اجتماعی کاملا ملموس بوده و به عنوان حربه‌ای برای تغییر افکار عمومی مورد استفاده قرار گرفته است . به همین منظور کشورهایی که از نظر اقتصادی و اجتماعی پیشرفت قابل ملاحظه‌ای کرده‌اند اکنون از آن به عنوان ابزاری برای پیشبرد اهداف خود بهره می‌برند . این در حالی است که جوامعی که به علل گوناگون کاستیهایی درزمینه های مادی ومعنوی دارند آسیب‌پذیرتر بوده و مورد هجوم تبلیغاتی کشورهای توسعه یافته قرار می‌گیرند .
یکی ازابزار مورد استفاده کشورهای توسعه یافته و یا آن گروه از دولتها که با هم تخاصماتی دارند ، تبلیغ و استفاده راهبردی از آن برای دستیابی به اهداف خود و منزوی کردن کشورمقابل است، به همین دلیل امروز دستگاههای تبلیغاتی و سیاسی در شرایطی قرار گرفته‌اند که عملیات آنها با عنوان جنگهای روانی مورد بررسی قرار می‌گیرد .
امروزه این نوع جنگ از کارآمدترین ، پویاترین و در عین حال خطرناک‌ترین جنگها محسوب می‌شود، کشورهای جهان تلاش دارند تا با آماده سازی سیستمها ، امکانات و نیروی انسانی خود با پیشرفته‌ترین و پیچیده ترین ابزار و تجهیزات به رویارویی و نیز خنثی سازی جنگهای روانی بپردازند .
در دنیای امروز ، جنگهای روانی به عنوان حربه‌ای برای تسلط بر افکار عمومی به کار می‌رود، هرچند که این نوع جنگها به عواملی بستگی دارد و تا کشور یا ملتی آمادگی پذیرش بحران را نداشته باشد، تحت تأثیر آن قرار نمی‌گیرد ولی اقدامات سایر دولت ها در بروز این بحرانها را نباید نادیده گرفت.
وقتی جامعه‌ای بی‌ثبات شده و انسجام اجتماعی در آن ضعیف گردید ، میل به تغییر در آن تشدید می‌شود و همین وضع فرصتی پیش می‌آورد تا افکار تازه درآن جامعه تقویت شود.
در این شرایط ، به کار گیری جنگ روانی و در برخی موارد، استفاده همزمان از نیروهای مسلح سرعت تغییر و پذیرش را دو چندان خواهد کرد . به همین منظور، آمادگی ذهنی و روانی و شکستن مقاومت فکری یک جامعه برای نفوذ درآن چه توسط دولت خودی یا دولت بیگانه ضروری‌ترین عامل پیروزی دریک جنگ روانی است. البته عوامل ذهنی و عینی و محیطی که بدون آنها جامعه فاقد هویت اجتماعی است نیز می‌تواند منشا بروز اختلافات و جنگهای روانی و نظامی باشد.
موفقیت در جنگهای روانی تنها منوط به این عوامل نیست ، بلکه بایستی به مدیریت برنامهریزی و کارایی و اثربخشی آنها نیز توجه داشت ، زیرا موفقیت در جنگ روانی درسایه طراحی و برنامهریزی دقیق بدست می‌آید.
جنگ روانی که بر پایه تبلیغات استوار است، از خطرناک‌ترین و مخرب ترین نوع جنگهاست . چرا که اندیشه، بینش، عقل و در نهایت رفتار نیروهای درگیر و یا مخاطبان را مورد هدف قرار می‌دهد. جنگ روانی در جهان امروز چهره‌ای بسیار پیچیده به خود گرفته، به گونه‌ای که جزئی از فعالیتهای سیاسی، نظامی، اقتصادی و اجتماعی کشورهای مختلف گشته و سازمانهای اطلاعاتی و جاسوسی در سطح ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی با استفاده از شیوه‌های روانی گوناگون نقش اساسی در هدایت و کنترل آن به عهده دارند.
تعریف جنگ روانی
از جنگ روانی به دلیل کاربرد متفاوت در بحثهای سیاسی، نظامی، فرهنگی و اجتماعی تعاریف گوناگونی شده که در اینجا به مهم‌ترین آنها براساس موضوع مورد بحث اشاره می‌شود :
« جنگ روانی ، کلیه فعالیت‌هایی است که به منظور تأثیرگذاری بر افکار و رفتار گروه‌های بیگانه مورد نظر چه در زمان جنگ و چه زمان صلح انجام می‌شود » .
جنگ روانی مجموعه اقداماتی است که می‌تواند از طریق شفاهی در اعتقادات و آرزوهای گروه‌های مختلف شک و تردید ایجاد کند و سرانجام آنها را فریب داده و وادار به تسلیم نماید .
با توجه به تعاریف زیادی که از جنگ روانی ارائه شده است، می توان همه این تعاریف را در سه نگرش کلی خلاصه کرد :
نگرش اول اینکه: جنگ روانی عبارت است از مجموع اقدامات یک کشور به منظور اثرگذاری و نفوذ بر عقاید و رفتار دولتها و مردم خارجی در جهت مطلوب که با ابزارهایی غیر از ابزار نظامی ، سیاسی و اقتصادی انجام می‌شود . این نگرش معتقد است که تبلیغات جزء اصلی و اساس جنگ روانی است.
نگرش دوم: جنگ روانی را طیف وسیعی از فعالیتها نظیر ترور و خشونت می‌داند که به منظور ارعاب یا ترغیب مخاطبان به تطبیق رفتار خود طراحی می‌شوند. معتقدان به این نگرش فعالیتهای پنهان، نظیرجاسوسی، براندازی ، آدم‌کشی و دیگر اشکال تروریسم را در قلمرو جنگ روانی قرار می‌دهند.
نگرش سوم: جنگ روانی را شامل اقداماتی نظیر نفوذ در شخصیت افراد می‌داند که با تکنیک‌هایی همچون شستشوی مغزی و هیپنوتیزم ورخنه انجام می‌شود.
اما تعریف کامل و خلاصه‌ای که صاحبنظران آن را پذیرفته‌اند این است که مفهوم اساسی جنگ روانی عبارت از دستکاری عقاید از طریق بکارگیری یک یا چند رسانه ارتباطی است.
برخی هم جنگ روانی را چنین خلاصه کرده اند: شایعه ، ایجاد جو فشار، کوچک نمایی نقاط ضعف نیروهای خودی و نقاط قوت نیروهای دشمن واغراق و مبالغه در نقاط ضعف نیروهای مقابل.
در دنیای امروز، جنگ روانی را استفاده دقیق و طراحی شده از تبلیغات و دیگر اقدامهایی عنوان می‌کنند که هدف اصلی آن تأثیر گذاری و نفوذ در عقاید، احساسات، تمایلات و رفتار مخاطبان، گروه بی‌طرف و یا گروه‌های دوست برای دستیابی به مقاصد دینی و ملی باشد.
تاریخچه جنگ روانی در عصر حاضر
نیاز جنگ روانی به تحلیل عمیق و گسترده تأثیر بسزائی در تحقیقات و علوم اجتماعی امریکا در سالهای جنگ کره داشت. از سال ۱۹۵۰ دانشمندان علوم اجتماعی آمریکا بیش از هر زمان دیگری به مطالعه نخبگان ارتباطاتی و دیگر الگوهای رفتاری در جوامع خارجی پرداختند، به همین منظور تعیین معیارهای پژوهشی در مطالعه فرهنگهای بیگانه توجه زیادی مبذول شد. همچنین تلاش عظیمی در زمینه توسعه سیستماتیک ابزارهای پیچیده تر برای تشخیص و ارزیابی مؤثر موضوعاتی که برای دست‌اندرکاران جنگ روانی مفید بوده انجام شد.
در جهان امروز، جنگ روانی جزئی از فعالیتهای سیاسی، نظامی، اقتصادی و اجتماعی کشورهای مختلف است که تحت پوشش سازمانهای اطلاعاتی درسطح ملی و بین‌المللی دارای کارکردهای گوناگونی است. این نوع جنگ برای تضعیف روحیه مردم و تن در دادن آنها به تسلیم و شکست می‌باشد و عقاید و احساسات و تمایلات را نشانه می‌رود.
جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .
