عنوان :

مقاله خصوصیات گیاه شناسی کلزا

تعداد صفحات :۱۶

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

تولید کلزا در ایران از بدو شروع فعالیت شرکت توسعه کشت دانه های روغنی آغاز گردید . در آن زمان بررسی های ترویجی به رقم سوئد که کلزایی از گروه یک صفر محسوب می شود در زراعت بهاره صورت گرفت . ولی بدلیل عدم موفقیت زراعی از یک سو و بالا بودن استاندارد روغن ایران از سوی دیگرگسترش آن بسیار محدود گردید باتولید ارقام جدید از گروه دو صفر مطالعاتی در مورد موسسه تحقیقاتی اصلاح و تهیه بذر و نهال در ایستگاههای مختلف کشور به ویژه در دو ایستگاه تحقیقاتی دشت ناز ساری و عراقی محله گرگان صورت گرفت که نتایج حاصله نشانگر توان قابل ملاحظه کلزا در زراعت پاییزه در مناطق شمالی کشور بود .

واژه های کلیدی: کلزا، کشت کلزا، ایران، ویژگی های مروفولوژیک

فهرست مطالب

خصوصیات گیاه شناسی کلزا   ۱
ویژگی مورفولوژیکی گیاه کلزا   ۱
مراحل رشد ظاهری کلزا   ۲
خصوصیات گونه های مهم متعلق به جنس Brassica   ۳
تقسیم بندی ارقام کلزا   ۳
تاریخچه تولید کلزا در ایران و جهان   ۳
موارد کاربرد فراورده های کلزای روغنی   ۴
دلایل برتری کلزا و توجه کشاورزی به آن   ۵
شرایط رشد و نمو کلزا   ۶
سطح زیر کشت کلزا در ایران   ۶
تنظیم کننده های رشد کلزا   ۷
مشخصات گیاه شناسی گیاه کلزا   ۸
ویژگی های مروفولوژیک کلزا   ۸
ریشه   ۸
ساقه   ۹
برگها   ۹
گل   ۱۰
مراجع :   ۱۲

مراجع :

احمدی ، م .ر.و.، جاویدفر ، ف.۱۳۷۷۳ تغذیه گیاه روغنی کلزا. ترجمه کمیته دانه های روغنی ، ص ۲۹۴٫

خواجه پور،م.،۱۳۷۵٫ تولید نباتات صنعتی . انتشارات جهاددانشگاهی دانشگاه اصفهان.

شهیدی ، ا،و.فروزان ، ک.،۱۳۷۸٫ کلزا. انتشارات شرکت توسعه کشت دانه های روغنی ، ص ۵۱٫

شهیدی ، ا، و. فروزان ، ک.،۱۳۷۸٫ روش اجرایی طرح تامین منابع روغن نباتی(جلد سوم )

فاطمی ، حسن ، ۱۳۸۴٫ شیمی مواد غذایی ، دانشکده فنی دانشگاه تهران ، ص ۲۸۱-۲۸۹

عاشوری ، م.،۱۳۸۰٫ کشت دوم کلزا ، انتشارات افراز تهران .

عزیزی ، م. سلطانی وخاور خراسانی . ۱۳۷۸٫ کلزا(فیزیولوژی ، زراعت ، به نژادی ، تکنولوژی زیستی ) . ترجمه . انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد ، ص۲۳۰٫

لطیفی ، ن.، ۱۳۷۲٫ زراعت سویا( زراعت – فیزیولوژی- مصارف). ترجمه انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد ،ص ۲۸۲٫

خصوصیات گیاه شناسی کلزا

کلزا با نام علمی Brassica napus L. گیاهی از تیره شب بو و از جنس کلم است . این گیاه از تلاقی های متعدد بین جنس های sinapis , brassica حاصل گردیده است. (عزیزی و همکاران ، ۱۳۷۸)

این گیاه دارای دو رقم بهاره و پاییزه است که رقم بهاره نسبت به پاییزه است که رقم بهاره نسبت به پاییزه کم محصولتر و کم ارتفاع تر و با مقاومت کمتر است . این گیاه یکی از گیاهان زراعی روغنی است که می توان آن را درمناطق معتدله و ارتفاعات بالا و تحت شرایط نسبتا خنک کشت کرد و تعداد کروموزمهای آن ۲n=38 می باشد . (عزیزی و همکاران ، ۱۳۷۸)

ویژگی مورفولوژیکی گیاه کلزا

کلزا دارای یک ریشه اصلی و ضخیم و قوی با تعداد زیادی ریشه فرعی است . ارتفاع ریشه اصلی به cm 80 می رسد در مرحله روزت قد گیاه بسیار کوتاه است ارتفاع نهایی گیاه cm 180-160 بسته به نوع رقم می رسد . برگها در مرحله ابتدایی روزت طویل ، عریض با حاشیه گرد در مرحله ایستاده از تضاریس زیادی برخوردار است . گلهای کلزا عمدتا به رنگ زرد می باشند و دارای ۴ کاسبرگ ، ۴ گلبرگ و ۶ پرچم است .

خورجین ها پس از تلقیح از پایین به بالا تشکیل شده و همزمان با توسعه گل تکامل می یابند . دانه ها به رنگ قهوه ای تیره یا سیاه بوده و هرچه نارس تر باشند روشن تر هستند. وزن هر دانه بین ۵-۵/۳ گرم متغیر است . (شهیدی و فروزان ، ۱۳۷۶)

مراحل رشد ظاهری کلزا

کلزا گیاهی است یکساله که همانند سایر گیاهان دارای مراحل خاص فنولوژیکی است .

مراحل رشدی گیاه کلزا را می توان به ۷ مرحله تقسیم نمود .

مرحله A : جوانه زدن – گیاهان ۲ برگ ابتدایی قلبی در این مرحله دارد .

مرحله B : مرحله روزت – این مرحله با توجه به تعداد برگ ظاهر شده به چند مرحله B1,B2,…,Bn تقسیم می شود .

مرحله C : مرحله رشد رویشی- در این مرحله گیاه شروع به ساقه دهی می نماید و میان گره ها قابل دیدن می باشند .

مرحله D : مرحله ظهور غنچه های گل

مراحل F,E (مرحله گلدهی): در این مرحله ابتدا غنچه های گل از هم جدا شده و اولین گلها باز شده و به تدریج به تعداد گلهای باز شده افزوده می شود .

مرحله G : مرحله شکل گیری خورجین  (شهیدی و فروزان ، ۱۳۷۶)

خصوصیات گونه های مهم متعلق به جنس Brassica

کلزای معمولی همان brassica nopus L. است که در اروپا و کانادا کشت می شود . ارقام بهاره و زمستانه این گونه بعنوان منبع روغن گیاهی کشت می شود ولی ارقام زمستانه در شرایط مساعد معمولا پر محصولتر است . بذر این گونه به رنگ سیاه و در حالت طبیعی اشکالی با بذرهای زردرنگ وجود ندارند . (عزیزی و همکاران ، ۱۳۷۸)

تقسیم بندی ارقام کلزا

کلزای صنعتی : حاوی ۶۰-۲۲ % اسید اروسیک در روغن و  ۲۰۵-۱۰۰ گلوکوزینولات در هر گرم کنجاله .

رقم دو صفر : نوع تکامل یافته رقم یک صفر است و حاوی کمتر از ۲% اسید اروسیک در روغن است .

رقم سه صفر : نوع اصلاح شده ارقام B.campeastris است و اصطلاحا به آن canoia گویند . (شهیدی و فروزان ، ۱۳۷۶)

تاریخچه تولید کلزا در ایران و جهان

کلزا ۲۰۰۰ سال قبل از میلاد در هندوستان کشت می شد این گیاه حدود ۳۵ سال قبل از میلاد از چین به ژاپن انتقال یافت و تا قرن ۱۳ میلادی تنها اراضی کمی از کشورهای اروپایی به کشت آن اختصاص داشت . اولین سری از روغنهای خوراکی از کلزا در سال ۱۹۵۶ در کانادا به بازار عرضه شد . (شهیدی و فروزان ، ۱۳۷۶)

در ۱۵ سال اخیر بیشترین افزایش در سطح کشت کلزا مربوط به کشورهای چین وهند است . از آنجایی که عملکرد در اروپا نسبت به مناطق دیگر بیشتر است اکنون یک سوم تولید کل جهان را به خود اختصاص داده است . (شهیدی و فروزان ، ۱۳۷۶)

تولید کلزا در ایران از بدو شروع فعالیت شرکت توسعه کشت دانه های روغنی آغاز گردید . در آن زمان بررسی های ترویجی به رقم سوئد که کلزایی از گروه یک صفر محسوب می شود در زراعت بهاره صورت گرفت . ولی بدلیل عدم موفقیت زراعی از یک سو و بالا بودن استاندارد روغن ایران از سوی دیگرگسترش آن بسیار محدود گردید باتولید ارقام جدید از گروه دو صفر مطالعاتی در مورد موسسه تحقیقاتی اصلاح و تهیه بذر و نهال در ایستگاههای مختلف کشور به ویژه در دو ایستگاه تحقیقاتی دشت ناز ساری و عراقی محله گرگان صورت گرفت که نتایج حاصله نشانگر توان قابل ملاحظه کلزا در زراعت پاییزه در مناطق شمالی کشور بود . (شهیدی و فروزان ، ۱۳۷۶)

موارد کاربرد فراورده های کلزای روغنی

از آنجایی که دانه کلزا در درجه اول به خاطر روغن آن کشت می گردد اطلاعات مربوط به عملکرد دانه ممکن است با ارائه درصد روغن دانه تکمیل گردد و یا این که بجای عملکرد دانه اساسا عملکرد روغن بعنوان واقعی ذکر گردد . محصول ثانویه مهمی که بعد از استخراج روغن باقی می ماند کنجاله کلزا است که جهت تغذیه دام مورد استفاده قرار می گیرد. (احمدی وجاویدفر، ۱۳۷۷)

دلایل برتری کلزا و توجه کشاورزی به آن

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .