عنوان :

مقاله روابط خارجی ایران و آمریکا از سال ۱۳۵۵تا ۱۳۵۷

تعداد صفحات : ۲۱

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

در این مقاله به بررسی روابط خارجی ایران و آمریکا از سال ۱۳۵۵ تا سال ۱۳۵۷ می پردازد.

در طول تاریخ ایالات متحد آمریکا برخی روسای جمهور آمریکا ژست های « حقوق بشر » « دفاع از آزادی » و « حقوق انسانها » را اتخاذ می کردند که مققتصی شرایط خاص جامعه ی داخلی و جامعه ی بین المللی بود‘ مبارزات آبراهام لینکن علیه تبعیض نژاد و دفاع از حقوق سیاهپوستان ، اعلامیه ی ویلسون پس از جنگ جهانی اول که با هدف تامین جامعه ی ملل به عنوان گامی به سوی جهانی کردن دموکراسی پارلمانی و در عین حال ، حفظ صلح در جهان صادر شد یا برنامه کندی برای ایجاد دموکراسی و توسعه تدریجی در کشورهای دوست آمریکا در جهان سوم و نمونه های دیگر از این قبیل ، در رفتار دولتمردان آمریکایی ، وجود چنین گرایشی را تایید می نماید , اما حقوق بشر هیچ گاه به عنوان بخشی از سیاست خارجی آمریکا پذیرفته نشده بود .

در واقع سیاست جیم کارتر تنها به مسئله حقوق بشر که موضوع مهم و کشداری است محدود نمی شد بلکه نخستین اقدام او بعد از استقرار در کاخ سفید دستور بر چیدن سلاحهای هسته ای در کره جنوبی و دومین تصمیم مهم او قطع صدور اسلحه به رژیمهای دیکتاتوری بود . البته تمام تلاش های به اصطلاح دموکراتیک و حقوق بشر چیزی جز خواست دولتمردان آمریکایی که در پی امنیت پایگاه ها و منافع ایالات متحده در مناطق تحت نفوذ بود.

کارتر با اجرای سیاست حقوق بشر بیش از انکه در پی تنش زدایی باشد بر آن بود که از این طریق موقعیت شوروی را در صحنه بین الملل با اتهام نقض حقوق بشر متزلزل نماید که موفق نشد. یکی از مهمترین دلایل رویکرد سیاست خارجی امریکا به حقوق بشر از دست رفتن تدریجی اعتبار این کشور نزد کشورهای جهان سوم و در واقع ترس از ترد در صحنه ی جهانی بود زیرا در غیر این صورت منافع ایالات متحده به خصوص در دسترسی به مواد خام به طور عمده نفت در جهان سوم که بخش وسیعی از کره زمین را در بر می گرفت به خطر می افتاد .

همچنین تفاوتی که از دهه ی ۱۹۶۰ به بعد در دیدگاه جمهوری خواهان و دموکرات ها نسبت به متحدین آمریکا وجود داشت این بود که جمهوری خواهان ، رژیم را مشروط به حفاظت در منافع امریکا در وضع موجود خود می پذیرفتند ، ولی دموکرات ها همواره ضرورت اصلاحات سیاسی را به آنها توصیه می کردند . از این رو اکثر رژیم های اقتدارگرای وابسته به آمریکا ، تمایل بیشتری به حکومت های جمهوری خواهان آمریکا نشان می دادند و شاه ایران نیز از این قاعده مستثنا نبود شاه از دموکرات ها که وی را وادار به پذیرش اصلاحات می کردند چندان راضی نبود و همیشه بدبینانه به آنها می نگریست . پیروزی جیمی کارتر در انتخابات ۱۳۵۵ آن هم پس از اظهارات صریح وی دربارۀ مسائل حقوق بشر در کشورهای جهان سوم موجب بیم و نگرانی شاه گردید و این سرآغاز دوران عدم اطمینان و بلاتکلیفی در روابط ایران و امریکا بود . بدیهی است این طرز فکر به هیچ وجه نمی توانست مورد پسند شاه قرار گیرد بهمین جهت یک بار دیگر تاریخ تکرار شد و او به اردشیر زاهدی سفیر ایران در واشنگتن دستور داد به صورت محرمانه  به بودجه انتخاباتی جرالد فورد کمک مالی بدهد دموکرات ها که از این موضوع با اطلاع شدند و این امر باعث ناراحتی کارتر گردید علاوه بر این اردشیر زاهدی میهمانی های باشکوهی ترتیب می داد و در این میهمانی ها از نمایندگان کنگره بویژه سناتورهای جمهوری خواه دعوت می کرد و هدایایی را نیز برای جلب حمایت آنان در نظر می گرفت دمکرات ها مخصوصا برژینسکی از چنین اعمالی مایه ی ننگ نام می بردند.

واژه های کلیدی: آمریکا، ایران، حزب دمکرات، جمهوری خواه، کارتر

فهرست مطالب

مقدمه:    ۱
چگونگی روی کار آمدن کارتر:    ۱
ظهور جیمی کارتر :    ۲
سیاست های کارتر پس از ریاست جمهوری    ۴
تاریخ حقوق بشر در ایالات آمریکا:    ۵
شاه و تحولات در سیاست خارجی امریکا    ۷
واکنش شاه در قبال سیاست کارتر :    ۸
واکنشهای سیاسی حکومت ایران را می توان در سه محور خلاصه کرد :    ۹
نتیجه فضای باز سیاسی در ایران :    ۱۲
تغییر در سیاست تسلیحاتی آمریکا :    ۱۴
منابع مورد استفاده:    ۱۸

منابع مورد استفاده:

۱- یان دار تی شر ، تحولات سیاسی در ایالات متحده ی امریکا ، ترجمه رحیم قاسمیان سازمان انتشارات و اموزش انقلاب اسلامی ، تهران ۱۳۶۹ صص ۲۷ و ۲۸ .

۲- چمنی ، فراز : سیاست حقوق بشر کارتر و انقلاب اسلامی ، مرکز اسناد انقلاب اسلامی ۱۳۸۳ صص ۴۴-۴۳

۳- هوشنگ مهدوی ، عبدالرضا : تاریخ روابط خارجی ایران ۱۳۶۸ ص ۳۹۱

۴-  از غندی  روابط خارجی ایران – قوش ۱۳۸۴ ص ۳۵۸

۵- جواد منصوری ۲۵ سال حاکمیت آمریکا بر ایران ، دفتر نشر فرهنگ اسلاحی ، تهران ، ۱۳۶۴ صص ۱۸۱ – ۱۸۲

مقدمه:

حضور دمکرات های جوان در کنگره و تغییر سیاست آمریکا در اوایل دهه ی ۱۹۷۰ کنگره تحت فشار اصلاح طلبان از داخل و دگرگونی مالی اجتماعی از خارج تغییر ماهیت داد؛  کنگره ی پیش از دهه ۱۹۵۰ کنگره ای سالمند سالار و محافظه کار بود که تحت سلطه ی گروهی از دموکرات های جنوبی معروف به ( دموکرات های دیکی ) قرار داشت این عده همیشه معتقد بودند که تا آخر عمر به مدت قانون ارشدیت کرسی های خود را حفظ خواهند کرد ، اما سلطه ی این عده در دهه ۱۹۶۰ میلادی از دست رفت که در وحله اول ناشی از توسعه اقتصادی و اجرای قانون حق رای بود که به کنترل تک حزبی در ایالات جنوب خاتمه داد و در مرحله بعد به سبب مخالفت دموکرات های جوان با مداخله ی آمریکا در ویتنام از دوره ی جانسون و همچنین اقدام نیکسون در توقیف بودجه تخصیصی کنگره برای امور رفاهی بود که در پی اصلاح و دمکراتیک کردن کنگره بازیابی برخی از اختیارات برآمدند که طی دهه های اخیر به ریاست جمهوری باخته بودند.(۱)

چگونگی روی کار آمدن کارتر:

  در پی رسوایی واترگیت اصلاحات شتاب گرفت و این روند با انتخابات نوامبر ۱۹۷۴ که به انتخابات بعد از واترگیت مشهور شده بود ادامه یافت چنین روندی باعث شد جمهوری خواهان بسیاری از کرسی های ایالات شمال و شهرهای حاشیه ای را از دست بدهند و راه برای ورود گروهی از جوانان دموکرات به کنگره هموار شود .

دوره ریاست جمهوری جرالد فورد از دید افکار عمومی و جریانات سیاسی آمریکا یک دوره سردرگمی و ناامیدی بود . دراین دوره کسادی اقتصادی چشمگیر بود و با وجود بهبود نسبی در اقتصاد کشور در سال ۱۹۷۵ فورد نتوانست مجبوبیت چندانی را به دست آورد.(۱)

زمامداری کارتر در نوامبر ۱۹۷۶ ( ۱۳۵۵ آبان ماه ) را می توان نقطه آغاز پیوند حقوق بشر با دستگاه تصمیم گیری ایالات متحده دانست البته این سیاست ناشی از حکومت کارتر نبود بلکه این خواست مردم و کنگره ی آمریکا بود که در پی چنگ ویتنام و افشاگری در مورد سیاست هایی که ایالات متحده در امریکای لاتین و دیگر مناطق تحت عنوان مبارزه با کمونیسم و حفاظت از منابع و ارزش های سنتی آمریکا دنبال می کرد ، شدت گرفت و اجرای آن ضرورت یافت از این رو کنگره متاثر از ورود دمکرات های لیبرال و جوان برای ایجاد تشکیلات حقوق بشر در ساختار درست و تنظیم گزارش هایی در این زمینه اصرارداشت ، لذا قوانینی را وضع کرد که به موجب آن کمک های اقتصادی و نظامی ایالات متحده به دولت های خارجی مشروط به اجرای حقوق بشر در آن کشورها می شد

کارتر علاوه بر خواست کنگره تصمیم به پیشرفت حقوق بشر به عنوان یک جنبه کلیدی از سیاست خارجی اتخاذ کرد .

ظهور جیمی کارتر :

 ۱-چمنی ، فراز : سیاست حقوق بشر کارتر و انقلاب اسلامی ، مرکز اسناد انقلاب اسلامی ۱۳۸۳ صص ۴۴-۴۳

 او فرماندار سابق ایالت جورجیا بود. کارتر از نظر افکار عمومی آمریکا چهره ای گمنام محسوب می شد که حتی به وی لقب « جیمی چی ؟ » را داده بودند که این خود بهترین وجه روحیه ی حاکم بر طرز فکر مردم آمریکا در سال ۱۹۷۶ را نشان می دهد . او در انتخابات سال ۱۹۷۴ به عنوان دبیر کل کمیته مبارزات انتخاباتی حرب دموکرات برگزیده شده و توانست با آن دسته از مهره های حزب که در ایالات مختلف ، صاحب مقامات نه چندان بالایی بودند ارتباط برقرار کند؛ او با پایان یافتن دوره فرمانداری تمام کوشش خود را صرف مبارزات انتخاباتی خویش کرد و در ژانویه ی ۱۹۷۶ در جریان رقابت های انتخاباتیی به عنوان یک رقیب در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا مطرح شد (۱)

کاتر در نوامبر سال ۱۹۷۶ ( آبان ماه سال ۱۳۵۵ ) در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا با ۴/۵۰ درصد آراء و کسب ۵۶ رای هیات انتخاباتی در برابر جرالد فورد به پیروزی  دست یافت به عنوان سی و نهمین رئیس جمهور آمریکا انتخاب شد . کارتر دو ماه بعد در ژانویه ۳۹۷۷ ام همراه با تیم خود وارد کاخ سفید شد . کارتر برای تماس مستقیم با مردم اولویت قائل بود ، او در ظاهر به مسائل مستمندان و کم درآمدها علاقه نشان می داد و عدم تمایل خود را با  گروه های فشار ، تجار ‘ ثروتمند و صاحبان قدرت های بزرگ به طور علنی ابراز می کرد . کارتر  وانمود می کرد که یک هوادار « احیای مسیحیت » است و به سیاست از دیدگاه مسائل اخلاقی می نگرد . وی خواهان تحول در تفکر رهبران ایالات جنوب و پذیرش مشارکت سیاهپوستان در عرصه سیاست بود  وی خود را شخص برخاسته از قلب مذهبی و روستایی کشور و مبرا از فساد دامنگیر شهرهای شمالی و سیاستمردان کار کشته می دانست . (۱)

 ۱- چمنی فراز پیشین ۱۳۸۳ ص ۴۷

او شعار مشارکت عدالت و اخلاق را سر می داد و معتقد بود با حرکت بر اساس چنین اصولی می توان ایالات متحده را به صورت الگویی در جهان مطرح نمود و اصالت غرور و اقتدار را به او برگرداند .

سیاست های کارتر پس از ریاست جمهوری

سالهای طولانی قاره آمریکا حوزه نفوذ ایالات متحده بود اما ریاست کارتر به وضوح تمایل دموکرات ها به مداخله در امور داخلی دیگر کشورهای جهان را نشان می دهد و این گونه به نظر می رسید که آنها در پی اعمال اقتدار خویش بر سراسر جهان بودند ولی با اعتقاد به شکلی دیگر از نفوذ – با در نظر گرفتن جنبه های روانشناختی و آب و رنگ حقوق بشر- بر آن بودند که بر قلب و ذهن انسانها در سراسر جهان اثر گذاشته و به شیوه ای دموکراتیک همانگونه که کنگره آمریکا بر آن تاکید داشت بر جهان سیطره یابند . از این رو سیاست های ضد مردمی جمهوری خواهان که منجر به تزلزل موقعیت آمریکا نزد افکار عمومی جهان شده بود اکنون می بایست جبران می شد. کارتر بحث های کسینجر را مبنی بر این که ( پیشرفت حقوق بشر ، دیگر اهداف سیاست خارجی را به خطر خواهد انداخت) رد کرد و تصمیم  گرفت که اهداف حقوق بشر را هم زمان با اهداف سیاسی ، اقتصادی و نظامی در روابط دو جانبه با دیگر کشورهای بیان نماید . وی در نطقی که در همان روزهای نخست ریاست جمهوری ایراد کرد . عقیده ی خود را چنین بیان نمود

« از آنجا که ما آزاد هستیم ، نمی خواهیم نسبت به آزادی در جاهای دیگر بی تفاوت بمانیم . اخلاق به ما حکم می کند برای جوامعی که مثل ما به حقوق بشر احترام می گذارند ارزش بیشتری قائل شویم بی آنکه کسی را مرعوب کنیم ، ولی مسلم است جهانی که در ان بعضی بتوانند بر بعضی دیگر سلطه داشته باشند یک جهان اخلاقی نیست و تهدیدی برای رفاه همه ملیت ها به شمار می رود . »

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .