عنوان :

مقاله زنبور تریکوگراما

تعداد صفحات :۱۷

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

یکی از دشمنان طبیعی بسیار مفید در کشت کشاورزی، که اکثر کشورها از عملکرد آن راضی بوده و به صورت بومی در اکثر نقاط مزارع و باغات رها سازی می شود . زنبور تریکو گراما، پارازیتوئید تخم پروانه ها وبعضی از دو بالان می باشد. این زنبور درانسکتاریوم های کشور با استفاده از تخم میزبان واسط(  تخم بید غلاف و بید آرد) تولید انبوه می شود. درانسکتاریوم گرگان این زنبور جهت مبارزه با آفات کرم قوزه پنبه و کرم ساقه خوار برنج و کرم ساقه خوار اروپایی ذرت تولید و در مزارع رها سازی می شود.

در انسکتاریوم حفظ نباتات گرگان تکثیر زنبور تریکوگراما به دو روش انجام می پذیرد: تکثیر محدود و تکثیر انبوه در تکثیر محدود هدف استمرار بقاء و تقویت نسل و اصلاح خواص زنتیکی زنبوری می باشد .

واژه های کلیدی: زنبور تریکو گراما، کرم قوزه پنبه، کرم ساقه خوار برنج ،کرم ساقه خوار اروپایی ذرت ، انسکتاریوم

 فهرست مطالب

مقدمه               ۲
زنبور تریکوگراما(Trichogramma Spp)      ۲
جمع آوری زنبورهای تریکوگراما از طبیعت          ۵
پرورش لاروهای جمع آوری شده کرم قوزه پنبه      ۶
جمع آوری شفیره کرم قوزه از طبیعت         ۸
تکثیر محدود زنبور تریکوگراما            ۹
جعبه پرورش آمریکایی         ۹
تکثیر انبوه زنبور تریکوگراما در انسکتاریوم         ۱۰
روش کار                ۱۲
رها سازی زنبور تریکوگراما در مزرعه         ۱۳
منابع               ۱۷

منابع و مأخذ :

۱-   شجاعی ، محمود:۱۳۶۸

حشره شناسی ، اتولژی، زندگی اجتماعی، دشمنان طبیعی ، جلد سوم ، انتشارات  دانشگاه تهران ، شماره :۱۶۸۱ .

۲-زمردی ، عظیم :۱۳۷۰

بهداشت گیاهان و فرآورده های کشاورزی ، چاپ دیبا.

۳-نشریه ، موسسه تحقیقات آفات و بیماری های گیاهی : ۱۳۷۳

مقدمه:

در زمان نه چندان دور کشت  محصولات کشاورزی بیشتر از ارقام بومی بوده و مسائل گیاهپزشکی آن چنان مورد توجه نبوده است و در آن شرایط آفات محصولات کشاورزی بیشتر توسط دشمنان طبیعی تحت کنترل بوده اند. در آن زمان سم و سمپای به صورت فعلی نبوده و کانون های طبیعی برای حشرات مفید زمستان گذرانی و تابستان گذرانی فراهم بوده است. چنانچه در برنامه مدیریت آفات در استفاده منطقی از سموم شیمیایی و حمایت از دشمنان طبیعی آفات ، مورد نظر باشد ، نقطه امیدی در تعادل بین آفت و دشمنان آن خواهد بود . یکی از دشمنان طبیعی بسیار مفید ، که اکثر کشورها از عملکرد آن راضی بوده و به صورت بومی در اکثر نقاط مزارع و باغات رها سازی می شود . زنبور تریکو گراما پارازیتوئید تخم پروانه ها وبعضی از دو بالان می باشد. این زنبور درانسکتاریوم های کشور با استفاده از تخم میزبان واسط(  تخم بید غلاف و بید آرد) تولید انبوه می شود. درانسکتاریوم گرگان این زنبور جهت مبارزه با آفات کرم قوزه پنبه و کرم ساقه خوار برنج و کرم ساقه خوار اروپایی ذرت تولید و در مزارع رها سازی می شود.

زنبور تریکوگراما(Trichogramma Spp)

زنبور تریکوگراما حشره ی کوچکی است از خانواده (Trichogramma atidae) که گونه های متعددی از آن در نقاط مختلف جهان انتشار داد که تاکنون ۵۴۹ گونه آن شناخته شده است . شکل عمومی بدن کوتاه و عریض و در قسمت شکمی پهن تر و در انتها قوسی است . گونههای بومی فلات ایران که تحقیقات شناسایی نموده است اندازه آن در حدود ۲/۰ تا ۴/۰ میلیمتر و به رنگ زرد ، خرمائی ، قهوه ای و یا مایل به سیاه می باشد. در این زنبور بالهای جلویی پهن و عریض ولی بالهای عقبی باریک و کشیده و شباهت به کارد یا چاقو دارد، بالهای عقبی در حاشیه دارای ریشک های کوتاه یا بلندو سطح بالها با پوشش موئی غالبا به صورت ردیفی است. پنجه پا سه بندی است. ماده ها درشت تر از نر ها و شاخک ماده ها کوتاه و زانوئی تعداد موهای شاخک کم و کوتاه است ولی شاخک نر ها پرز دار و بند بند نیست.(شکل ۱)

برای شناسایی گونه های زنبور علاوه بر صفات ظاهری فوق ، تفاوت گونه ها را از طریق اعضاء خارجی دستگاه تناسلی نر(Genita Liamale) استفاده می شود.اخیرا برای شناسایی گونه های مختلف در کشور از روش الکتروفورز استفاده می شود که بعضی از گونه های ارسالی از مناطق مختلف کشور شناساییشده است. از گرگان زنبور ارسالی که بیشتر از مناطق نامن و شصت کلا بوده است، T.brassicae و T.evanescens گزارش شده که گونه T.brassicae غالب منطقه می باشد . گونه های دیگر از کرانه خزر تا فلات مرکی شناسایی شده است عبارتند از:T.rhenana ,T.pintog ,T.embryophagum , T.cacoeiae,…..

زنبورهای پارازیتوئید مفید تریکوگراما از نظر رژیم غذایی و میزان عموما چند خوار (پلی فاژ) بوده فعالیت انگلی و تخم خواری آنها روی تخم تعداد زیادی از حشرات راسته های مختلف انجام می گیرد. تریکوگراما بالغ زندگی فعال خود را با ایجاد سوراخ در پوسته (Chorion) تخم میزبان آغاز می کند. دامنه ی پرواز زنبور تریکوگراما از ۵ تا ۵۰ متر برآورد شده است.در یک تحقیق انجام شده ماده های رنگی را پس از ۱۷ ساعت در فاصله ی ۷۰۰متری پیدا کرده اند. زنبور با حرکت دادن شاخک خود تخم میزبان را برای تخم ریزی  انتخاب می کند. تخم های ضعیف و پژمرده کمتر مورد پذیرش زنبورها قرار می گیرد.(شکل ۲)

این زنبور زمستان را به صورت پیش شفیرگی (Prepupa) در تخم میزبان می گذراند ولی در شرایط شمال کشور این زنبور به صورت حشره کامل هم دیده می شود. سیکل زندگی این زنبور در آزمایشگاه در دمای ۲۷ درجه سانتیگراد ۸ تا ۹ روز ولی در طبیعت ۲ تا ۳ هفته طول می کشد . طول عمر زنبورها تابع نوع میزبان و تعداد نسل و شرایط آب و هوایی است. هر زنبور ماده تریکوگراما بعد از جفت گیری و گاهی بدون آمیزش با نر به روش بکرزائی به تعداد ۴۰ تا ۷۰ تخم می گذارد و به ندرت در بعضی گونه ها مانندT.euproctidis تعداد تخم تا ۱۴۰ عدد روی تخم پیرائوست مشاهده شده است. در طبیعت زنبورها ی ماده تریکوگراما برای کشف و تشخیص تخم های میزبان و تخم گذاری در آنها از مواد دریافتی محرک از نوع شیمیایی به نام کیرمون تخم انجام می گیرد. این ماده ی شیمیایی باعث رسیدن زنبورهای ماده به تخم های تازه می شود وجود این ترکیبات کیرومون و اثر جلب کننده آنها ، منحصر به تخمهای میزبان نیست بلکه در پولک های ماده عده زیادی از پروانه ها باعث جلب زنبورها می شود ، ( وجود کیرمون درکوتیکول پولک ها).

جمع آوری زنبورهای تریکوگراما از طبیعت :

برای تکثیر زنبورهای تریکو گراما و ذخیره سازی آنها برای مصرف سال بعد ، هر سال در اواخر دوره ی زراعی زنبورهای مادری از کانون های طبیعی جمع آوری می شوند.برای جمع آوری زنبورهای مادری از دو روش استفاده می شود که عبارتند از:

روش اول- جمع آوری تخم های میزبان اصلی:

در این روش تخم های میزبان اصلی زنبور مثل تخم کرم قوزه ، کرم ساقه خوار اروپایی ذرت و کرم ساقه خوار برنج جمع آوری ، و به تعداد معین در داخل لوله های آزمایشی قرار داده می شود. تخم های خاوی زنبور معمولا روز چهارم و پنجم مشخص (سیاه شدن تخم) می شوند.تخم های پارازیته در مرحله ی پیش شفیرگی داخل یخچال در دمای ۴ درجه سانتیگراد به مدت ۳۰ تا ۲۵ روز نگهداری می شوند . بسته به زمان جمع آوری صحرایی و شرایط آب و هوایی منطقه تعداد زنبورهای استحصالی از تخم میزبان اصلی متغیر است.

روش دوم- جمع آوری زنبور طبیعی با استفاده از تله:

بهترین روش جمع آوری زنبور های طبیعی استفاده از تله هاست . در تله معمولا از تخم میزبان واسط (بید آرد وبیدغلات) استفاده می شود. تخم میزبان واسط را با چسب مایع روی کاغذ می چسبانیم و بعد از خشک شدن چسب کاغذ را به قطعات کوچکتر برش نموده به طوری که روی هر قطعه دو تا سه هزار عدد تخم باشد. این قطعات در مزرعه مورد نظر به برگ گیاه (برگ برنج ، پنبه ، سویا و علف هرز …) منگنه می شود . مدت زمانی که تله ها در مزرعه نگهداری می شود ، ۲۴ تا ۴۸ ساعت است ، چنانچه بیش از این مدت باشد وجود بعضی از پرداتورها از جمله مورچه ها ، سن شکاری ، لارو بالتوری و کفشدوزک ، … از تخم های فوق تغذیه می کنند . در تله هایی که از تخم پروانه بید آرد (افستیا ) استفاده می شود به علت همخواری تخم ها باید توسط اشعه ی UV عقیم شوند.در این روش مانند روش قبلی تعداد زنبورهای استحصالی ، به شرایط آب و هوایی ، زمان تله گذاری و نوع زراعت بستگی دارد. زمان تله گذاری چنانچه مصادف با بارندگی باشد استحصال زنبور ضعیف خواهد بود. در بعضی از سالها که میزان بارندگی مناسب است ، رشد و تنوع بسیاری از گیاهان مورد نیاز میزبانهای زنبور مشهود می گردد ، در نتیجه باعث ازدیاد زنبورهای طبیعی می شود . طبق بررسی های انجام شده در مناطق حاشیه جنگلی که کشت برنج متداول است زنبور های بومی یافت می شوند.

پرورش لاروهای جمع آوری شده کرم قوزه پنبه:

ایجاد نسل های متعدد زنبور تریکوگراما در انسکتاریوم موجب ضعیف شدن زنبور افزایش درصد افراد نر و زنبورهای بی بال می گردد. به منظور تقویت زنبورهای تولیدی باید طی پرورش نسل های مختلف از تخم میزبان اصلی (کرم قوزه ، ساقه خوار اروپایی ذرت ، ساقه خوار برنج وغیره ) نیز استفاده نمائیم . پرورش کرم قوزه از مرحله لاوری درانسکتاریوم انجام می گیرد. لاورهای کرم قوزه همراه با میزبان (کپسول گاو پنبه Abotilons Pp قوزه و برگ پنبه و …) جمع آوری می شود . و درانسکتاریوم جهت شفیره شدن همراه با غذا در داخل آکواریوم ریخته و با پارچه درب آن را می پوشانیم . آکواریوم از نوع شیشه ای که به ابعاد (۲۵*۴۰*۵۵) سانتی متر می باشد . برای آماده نمودن آکواریوم جهت پرورش لارو ، ابتدا مقداری خاک را الک نموده و در داخل آون در دمای ۷۰ درجه سانتی گراد به مدت ۲۴ ساعت ضد عفونی می نماییم و سپس به ارتفاع ۴ تا ۵ سانتی متر خاک به کف آکواریوم می ریزیم و یک شبکه چوبی روی سطح خاک قرار می دهیم . لاروها همراه با غذا  (بیشتر کپسولهای گاو پنبه می باشد) روی شبکه ریخته می شوند . برای هر لارو جهت تغذیه در حدود ۳ تا ۴ کپسول گاو پنبه در نظر می گیریم دمای مناسب برای پرورش ۲- ۲۶ درجه سانتی گراد و رطوبت ۵-۷۰ می باشد . در این شرایط لاروهای سن آخر در مدت ۴ تا ۷ روز در داخل آکواریوم و نیز در داخل خاک تبدیل به شفیره می شوند.از مشکلات عمده در پرورش لارو کرم قوزه داخل آکواریوم مسئله همخواری لاروها (Cannibalisme) است می باشد ،که بیشتر به خاطر نبود غذا و بعضی مواقع با وجود غذا لاروهای کرم قوزه همخواری دارند.برای رفع این مشکل در پرورش های محدود می توان به جای اکواریوم از قوطی های فیلم یا نمکدان استفاده نمود و در داخل هر قوطی یا نمکدان یک عدد لارو همراه با غذا ( غذای مصنوعی یا طبیعی ) قرار داد. این روش در پرورش های انبوه به علت مشکلات کاری عملی نخواهد بود. حداکثر ظرفیت آکواریوم جهت پرورش لارو قوزه در حدود ۴۰۰ تا ۵۰۰ عدد می باشد. از مجموع لاروهای داخل آکواریوم حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد آنها تبدیل به شفیره می شوند. شفیره های داخل آکواریوم قبل از خروج پروانه ها جمع آوری و به ظروف کوچکتر انتقال داده می شوند . از زمانیکه لاروهای درشت (سن آخر)به داخل آکواریوم وارد می شوند تا زمان جمع آوری شفیره ها مدت ۸ تا ۱۲ روز طول می کشد. دردمای۲+۲۶ درجه سانتی گراد طل مدت شفیرگی۸ تا۱۵ روزاست.خروج پروانه ها ازمرحله شفیرگی به صورت تدریجی است . اکثر پروانه ها سالم از شفیره ها خارج می شوند می شوند ولی تعداد کمی (۲ تا ۵ درصد) از پروانه ها به صورت ناقص ( به صورت پروانه های بی بال یا بسیار کوچک ) ظاهر می شوند.

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .