عنوان :

مقاله غیبت

تعداد صفحات : ۲۹

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

در این مقاله درباره غیبت در آیات و روایات، آثار و عواقب غیبت، اشکال مختلف غیبت، آسیب های اجتماعی غیبت، راه درمان غیبت را توضیح می دهد.

غیبت از جمله گناهانی است که علاوه بر جنبه حق اللهی، جنبه حق الناسی هم دارد. رسول خدا(ص) در ضمن سفارشات خود به ابوذر فرمود:” از غیبت کردن بترس که آن از زنا شدیدتر است؛ پرسیدم: ای رسول خدا! به چه علت؟ حضرت فرمود: چون زنا کننده اگر توبه کند، خداوند او را می آمرزد، اما غیبت آمرزیده نشود مگر این که صاحبش( غیبت شونده) را راضی کند.”

پس چه بسیار افرادی که گرفتار حق الناس شوند و در قیامت شخصی از او راضی نگردد!

همچنین ابوذر می گوید: از رسول خدا(ص) پرسیدم که غیبت چیست؟ حضرت فرمودند:” غیبت عبارت است از اینکه نسبت به برادرت چیزی بگویی که او از آن خوشش نمی آید.

ابوذر پرسید: حتی اگر این صفت و ویژگی در او باشد؟- باز هم غیبت، به حساب می آید؟- حضرت فرمود:” اگر- آن صفت- در او باشد، غیبت است؛ والا تهمت به حساب می آید.”

واژه های کلیدی: غیبت،درمان، آثار و عواقب، حق الناس، آسیب های اجتماعی

فهرست مطالب

غیبت    ۱
غیبت در آیات و روایات    ۲
آثار و عواقب غیبت    ۱۰
موارد استثنائی    ۱۱
معنای غیبت    ۱۲
اشکال مختلف غیبت    ۱۳
عذاب برای غیبت کننده    ۱۴
غیبت حق الناس    ۱۶
آسیب های اجتماعی غیبت    ۱۷
راه درمان غیبت    ۱۷
گوش دادن به غیبت نیز حرام است    ۱۹
نکوهش غیبت از دید شرع    ۲۰
اشکال مختلف غیبت    ۲۴
حرمت غیبت اجماعی است    ۲۵
عذاب برای غیبت کننده    ۲۵
کلامی از شهید ثانی    ۲۷

 منابع

۱- عمید، حسن. فرهنگ عمید. تهران: مؤسسه انتشارات امیرکبیر، ۱۳۶۳. ص ۱۷۴۵.

۲- عمید، حسن. فرهنگ عمید. تهران: مؤسسه انتشارات امیرکبیر، ۱۳۶۳. ص ۱۷۹۲.

۳-  لغت‌نامهٔ دهخدا، مدخل غیبت.

۴-  سید محمد جواد غروی، مبانی حقوق در اسلام،۱۳۷۳، نشر جهاد دانشگاهی، فصل چهارم : حقوق فرد و جامعه، صفحه۲۰۵ و ۲۰۶

۵-  روضه وافی، ابواب المواعظ، باب مواعظ الرسول، صفحه ۴۸

غیبت

غیبت در لغت به معنی حضور نداشت یک فرد در یک مکان خاص است. به عنوان مثال، دانش‌آموزان باید مطابق برنامهٔ درسی‌شان در کلاس‌های مدرسه حاضر باشند، و عدم حضور آن‌ها در کلاس غیبت نام می‌گیرد.

هم‌چنین غیبت کردن به معنی نقل بدی‌های یک فرد در جمعی که او در آن حضور ندارد به کار می‌رود. اصطلاح دیگری که معادل این معنای غیبت است، پشت سر کسی بدگویی کردن یا پشت سر کسی حرف زدن است زمانی آن چه که پشت سر کسی گفته می‌شود غیبت نام می‌گیرد که اولاً آن فرد از شنیدنش ناراحت شود، و دوم آن که آن حرف راست باشد. اگر آن چه که پشت سر فردی گفته شده، راست نباشد، بهتان یا تهمت نام می‌گیرد.

از دید اسلام، غیبت کردن به معنای اخیر آن، گناه شمرده می‌شود

غیبت در غیاب کسی از او بدگوئی کردن و سخن ناخوشایند گفتن است به گونه‌ای که اگر باخبر شود موجب ناراحتی وی گردد. خواه نقص او از نظر دینی و اخلاقی باشد یا از نظر جسم، گفتار و غیره بنابراین غیبت با چند شرط محقق می‌شود:

۱-   قصد بر ملا کردن عیوب پنهان لذا بیان عیب‌های آشکار غیبت محسوب نمی‌گردد.

امام موسی کاظم (ع) می‌فرماید:

«من ذکر رجلاً من خلفه بما هو فیه ممّا عرفه الناس لم یغتبه و من ذکره من خلفه بما هو فیه مما لا یعرفه الناس اغتابَه و من ذَکَره بما لیس فیه فقد بهته»

«کسی که از دیگری و در غیاب او از آن چه مردم از آن اطلاع دارند یاد کند غیبتش را نکرده ولی اگر از آن چه مردم از آن بی‌خبرند سخن بگوید غیبتش را کرده است»

۲- عیب و نقصی که به شخص نسبت داده می‌شود در او باشد، در غیر این صورت غیبت نیست بلکه تهمت می‌باشد.

باز امام کاظم می‌فرماید:

«اگر او را به آن چه که در او نیست یاد کند به او بهتان زده است»

۳- قصد اذیت و ناراحت کردن شخص را داشته باشد مگر اینکه مصلحت او باشد مثل گفتن عیوب شخص را به پزشک.

۴-   شخص مورد غیب مسلمان و مؤمن باشد.

۵- شخص آشکارا به فسق و فجور نپردازد، زیرا کسی که آشکارا مرتکب گناه و زشتی شود، ابائی از بی‌آبروئی خود ندارد.

غیبت در آیات و روایات

« وَ لَا یَغْتَب بَّعْضُکُم بَعْضًا أَیُحِبُّ أَحَدُکُمْ أَن یَأْکُلَ لَحْمَ أَخِیهِ مَیْتًا فَکَرِهْتُمُوهُ…» (حجرات، آیه ۱۲)

«هیچ یک از شما دیگری را غیبت نکند آیا از شما فردی هست دوست داشته باشد گوشت برادر مردۀ خود را بخورد یقیناً همۀ شما از چنین کاری بیزارید»

این آیه شریفه کسی را که مورد غیبت واقع می‌شود به جهت حضور نداشتنش به عنوان مرده و غیبت کردن را به منزلۀ خوردن گوشت مرده معرفی کرده است، شاید این تعبیر بدان معنا باشد که غیبت کردن برادر دینی به منزلۀ قتل و کشتن او و خوردن از گوشت او باشد، چون که غیبت شونده در اثر غیبت آبرو و شخصیتش از میان رفته و آبروی ریخته شده او به مانند خون ریخته شده قابل برگشت نیست، و با توجه به این که اساساً حرمت غیبت به خاطر حفظ آبروی مسلمین است و همان طور که جان و مال مسلمان محترم است، آبروی او نیز محترم است و به همان میزان که کشتن یک مسلمان گناه کبیره است ریختن آبروی او نیز حرام و گناه بزرگی است.

پیامبر اکرم می‌فرماید:

«کل المسلم علی المسلم حرام دَمه و ماله و عرضه»

«همه چیز مسلمان بر مسلمان حرام است چه خون او یا مال یا آبروی او باشد.»

روایت شده است که پیغمبر اکرم (ص) در شب معراج بر گروهی گذر کردند که صورت‌های خود را با ناخن می‌خراشیدند؛ چون از جبرئیل پرسیدند که اینان چه کسانی هستند؟ گفت این‌ها کسانی هستند که غیبت مردم را می‌کردند و آبروی آن‌ها را می‌ریختند.

۱- معنای واقعی غیبت

پیامبر صلى الله علیه و آله:

أَتَدرونَ مَا الغیبَهُ؟ قالوا: اَللّه  وَرَسولُهُ أَعلَمُ، قالَ: ذِکرُکَ أَخاکَ بِما یَکرَهُ قیلَ: أَرَأَیتَ إِن کانَ فى أَخى ما أَقولُ؟ قالَ: إِن کانَ فیهِ ما تَقولُ فَقَدِ اغتَبتُهُ وَإِن لَم یَکُن فیهِ ما تَقولُ فَقَد بَهَتَّهُ؛

آیا مى دانید غیبت چیست؟ عرض کردند: خدا و پیامبر او بهتر مى دانند. فرمودند: این که از برادرت چیزى بگویى که دوست ندارد. عرض شد: اگر آنچه مى گویم در برادرم بود چه؟ فرمودند: اگر آنچه مى گویى در او باشد، غیبتش کرده اى و اگر آنچه مى گویى در او نباشد، به او تهمت زده اى.

(الترغیب و الترهیب، ج۳، ص۵۱۵، ح۳۱)

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .