عنوان :

مقاله مدیریت اسلامی

تعداد صفحات : ۲۲

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

در این مقاله ابتدا با مفهوم پارادیم  و انواع پارادایم های مختلف مدیریت دولتی موجود آشنا می شویم. سپس پارادایم مدیریت اسلامی را تعریف و خصوصیات و معیارهای تخصصی و معیارهای ارزشی و معیار های مکتبی  را شرح داده و در نهایت به شباهت های پارادایم مدیریت اسلامی با سایر پارادایم های مدیریتی دولتی می پردازیم.

اسلام به عنوان دینی کامل با نگرش اقتضایی و سیستمی به کلیه ابعاد موفقیت انسانها توجه داشته و در قالب آیات و روایات و احادیث مختلف آنها را به جامعه بشری عرضه داشته است و ابعاد فلسفی سیستم حکومتی آن نیز طوری است که نه تنها ابعاد مثبت همه پارادایم ها و سیستمهای حکومت بشر را در برگرفته بلکه گام را فراتر نهاده و به انسانها به عنوان موجودی که از ذات اقدس الهی سرچشمه گرفته و نهایتاً نیز به سوی او باز خواهد گشت، نگریسته است.

با مروری بر پارادایم های موجود در مدیریت دولتی و ابعاد مختلف این پارادایم ها و مقایسه آن با فرهنگ اسلامی در می یابیم که بر اساس اصول اساسی پذیرفته شده در اسلام هر کدام از این پارادایم ها دارای نقاط اشتراک زیادی با مفروضات و باورهای اسلامی می باشد. به عنوان مثال تاکید بر عقلانیت و نظم منطقی در اداره امور مسلمین که ایات و روایات زیادی نیز دراین خصوص ارائه شده است وجه اشتراک باورهای بنیادین اسلام با پارادایم مدیریت دولتی سنتی است.

 واژه های کلیدی: پارادیم، مدیریت دولتی، مدیریت اسلامی، معیار تخصصی، معیار ارزشی، معیار مکتبی

فهرست مطالب

مقدمه    ۱
– انواع پارادایم های مختلف مدیریت دولتی موجود    ۲
۲-۱- مدیریت دولتی سنتی    ۲
۲-۲- مدیریت دولتی نوین    ۲
۲-۳- خدمات عمومی نوین    ۳
۳- پارادایم مدیریت اسلامی    ۳
۳-۱- خصوصیات و معیارهای تخصصی    ۳
۳-۱-۱- شجاعت    ۳
۳-۱-۲- علم ودانش    ۴
۳-۱-۳- قاطعیت    ۴
۳-۱-۴- تجربه کاری    ۴
۳-۱-۵- استقامت در برابر مشکلات    ۴
۳-۱-۶- حسن تدبیر    ۵
۳-۱-۷-قدرت و توانایی    ۵
۳-۱-۸- سعه صدر    ۵
۳-۱-۹- شایستگی و کفایت    ۵
۳-۱-۱۰- نظم و انظباط    ۶
۳-۱ -۱۱- حسن سابقه    ۶
۳- ۱-۱۲- داشتن پشتکار و دوری از تنبلی    ۶
۳-۱-۱۳- بلندی همت    ۶
۳-۱-۱۴- تند ذهنی و داشتن حافظه قوی    ۷
۳-۱-۱۵- آینده نگری    ۷
۳-۱-۱۶- پاکی و صلاحیت خانوادگی    ۷
۳-۱-۱۷- داشتن قدرت تشخیص و تجزیه و تحلیل    ۷
۳-۲- خصوصیات و معیارهای ارزشی    ۸
۳-۲-۱-عدالت و انصاف    ۸
۳-۲-۲- تواضع و فروتنی    ۸
۳-۲-۳- سخاوت    ۸
۳-۲-۴- وفاداری    ۹
۳-۲-۵- گشاده رویی    ۹
۳-۲-۶- تسلط برخشم    ۹
۳-۲-۷- میانه روی در درشتی و نرمی    ۹
۳-۲-۸- صبر و بردباری    ۱۰
۳-۲-۹- امانتداری    ۱۰
۳-۲-۱۰- خوش بینی نسبت به دیگران    ۱۰
۳-۲-۱۱- رفق و مدارا    ۱۱
۳-۲-۱۲- طرد سخن چین    ۱۱
۳-۲-۱۳-طرد چاپلوس    ۱۱
۳-۲-۱۴- توجه به کارکنان    ۱۲
۳-۲-۱۵- عیب پوشی و پرهیز از عیب جویی    ۱۲
۳-۳- خصوصیات و معیارهای مکتبی    ۱۲
۴- شباهت های پارادایم مدیریت اسلامی با سایر پارادایم های مدیریتی دولتی    ۱۴
۵- نتیجه گیری    ۱۵
مراجع    ۱۷

مراجع

۱- علی ابن ابی طالب (ع)،امام اول ،۲۳ قبل از هجرت-۴۰ق(۱۳۸۳)،نهج البلاغه،ترجمه محمد دشتی،قم:موسسه تحقیقاتی امیر المومنین(ع).

۲- قوچانی ،محمود (۱۳۷۴)،فرمان حکومتی پیرامون مدیریت،شرح عهد نامه امیر المومنین علی بن ابیطالب(ع)به مالک اشترپ،تهران:مرکز آموزش مدیریت دولتی.

۳- احمدخانی،مسعود(۱۳۷۹)،الگوسازی رفتار مدیران با توجه به نامهای حضرت امیر (ع)در نهج البلاغه،پایان نامه کارشناسی ار شد ،رشته معارف اسلامی ومدیریت،تهران:دانشگاه امام صادق(ع).

۴- دلشاد تهرانی ،مصطفی(۱۳۷۷)دولت آفتاب اندیشه سیاسی وسیره حکومتی علی(ع)،تهران:خانه اندیشه جوان.

۵- ال گور (۱۳۷۵)،”نبرد با بروکراسی “ترجمه انتشارات همشهری :تهران:انتشارات همشهری

۶- جاسبی ،عبدالله ،”مباحثی از مدیریت اسلامی مجموعه مقالات “.مرکز انتشارات علمی دانشگاه آزاد اسلامی ،چاپ اول،پاییز ۱۳۸۰

۷- کوهن، ۱۹۷۶٫ تاملی تازه در پارادایم ،ص۱۳۵

۸- گری دسلر،مبانی ومدیریت ،ترجمه داوود مدنی

آفتاب، دوشنبه ۱۳ آبان ۱۳۸۷ ،تبیین ویژگی های مدیران از دیدگاه حصرت علی علیه السلام در نهج البلاغه

مقدمه

ابتدا درباره اصطلاح پارادایم که در این مقاله مورد توجه است تاریخچه ای بیان میکنیم. توماس کوهن فیزیکدان آمریکایی، اولین کسی بود که در دهه ۱۹۶۰ بطور مشخص در کتاب خود به نام ساختار انقلاب های علمی، از اصطلاح پارادایم استفاده کرد. پارادایم دارای ریشه یونانی، به معنای الگو است. از نظر کوهن، در هر دوره زمانی یک شیوه دیدن جهان، هنجار تلقی می شود. کوهن این شیوه نگرش به جهان، که دریک دوره از زمان مورد قبول اکثریت اعضای یک جامعه علمی است، را پارادایم نامید (کوهن، ۱۹۷۶).

سیر تکامل دانش مدیریت، باعث پیدایش پارادایم های گوناگونی در این رشته شده است. این پارادایم ها هر یک از دیدگاه خاصی، سازمان و مدیریت را مورد توجه قرار داده اند. یکی از این پارادایم ها، نظریه اقتضایی است. گری دسلر، استاد دانشگاه فلوریدا، از طرفداران دیدگاه اقتضایی بود. این نظریه نقطه مقابل نظریه اصول گرایی فایول است. نظریه اقتضایی، با اصول جهانشمول در مدیریت مخالف است و عقیده دارد که هرسازمان در هر جا نسخه مخصوص به خود می خواهد. در صورتی که  بر اساس نظریه اصول گرایی فایول، تنظیم نسخه ای ثابت، برای همه سازمانها امکان پذیر است. نظریه اقتضایی نظریه اصوالگرایی را مردود می شمارد و مدیریت به اقتضای زمان و مکان و شرایط و موقعیت را مطرح می کند.

اسلام دینی است که به اقتضای زمانهای مختلف و متناسب با شرایط اجتماعی گوناگون، رهنمود های خاصی را ارائه می دهد و مبتنی بر اصول و مبانی عقیدتی می باشد (جاسبی،۱۳۸۰). لذا اسلام با مدیریت اقتضایی سازگار است.

– انواع پارادایم های مختلف مدیریت دولتی موجود

در اینجامختصراً سه پارادایم اساسی مدیریت دولتی و مقایسه آن با مدیریت اسلامی را مورد بررسی قرار می دهیم:

۲-۱- مدیریت دولتی سنتی

نظریه تفکیک سیاست از اداره ویلسون و نظریه بروکراسی وبر، زیر بنای مدیریت دولتی سنتی است. بر اساس نظر ودرو ویلسون، همیشه یک مرکز قدرت در درون هر سیستم دولتی وجود دارد. دانشمند باید این مرکز قدرت را از نظر جایگاه قرار گرفتن آن در سیستم و اینکه صاحب اختیارقدرت چه کسی است شناسایی کند. هنگامی که مرکز اعمال سلطه در سیستم شناسایی شد آنگاه می توان ساختار اختیار را مورد بررسی قرار داد. تئوری اداره ویلسون مبتنی بر تمایز دقیقی است که او بین سیاست و اداره قائل شده است. دولتها ممکن است از لحاظ اصول سیاسی با یکدیگر فرق داشته باشند، اما اصول اداره خوب، تقریباً در همه سیستمها مشابه است. تاکید مدیریت دولتی سنتی بر ارباب رجوع بود.

۲-۲- مدیریت دولتی نوین

از آغاز دهه ۱۹۹۰ در اکثر کشورهای پیشرفته،  الگوی جدیدی از مدیریت دولتی با نامهای مختلف، ظهور کرد که تاکید همه آنها بر استفاده از اصول و قواعد مدیریت بخش خصوصی در بخش دولتی است. همه اینها در جهت تحقق ارزشهای صرفه جویی، کارایی و اثر بخشی در کلیه سطوح دولت تلاش کرده اند و بر فاصله گرفتن از بروکراسی  و انعطاف پذیر کردن سازمان، استفاده از پیمانکاری و افزایش رقابت میان ارائه کنندگان خدمات توجه دارند. در مدیریت دولتی نوین مشتری مورد تاکید بود. الگور این تغییرات را اقتضای عصر اطلاعات نامید و آن را به عنوان تغییر مدیریت دولتی سنتی به مدیریت دولتی نوین نام برد.

 ۲-۳- خدمات عمومی نوین

این دیدگاه مبتنی بر شهروندی دموکراتیک، نظریه گفتمان و جامعه مدنی قرار دارد و منافع عمومی را مورد توجه قرار می دهد. اینکه در مدیریت دولتی نوین،  مشتری مورد تاکید است و سیاست شهروندان اولویت دارند، از این موضوع ناشی میشود.

۳- پارادایم مدیریت اسلامی

خصوصیات و معیار های مدیران جامعه اسلامی از نظر حضرت علی (ع) که از نهج البلاغه استخراج شده است را می توان به سه دسته تقسیم نمود:

۳-۱- خصوصیات و معیارهای تخصصی

۳-۱-۱- شجاعت

امیر المومنین در نامه به مالک اشتر می فرمایند: «به اهل شجاعت بپیوند و آنان را به عنوان کار گزار انتخاب نما.» (قوچانی،۱۳۷۴،ص۱۳۷).

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .