عنوان :

مقاله معماری سنتی

تعداد صفحات : ۵۰

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

معماری مناطق کویری در عین پاسخگویی به نیازهای انسان و شرایط محیط، جلوه هایی از تجلی کالبد بخشیدن به ارزش ها و باورهای فرهنگی جامعه را نیز به نمایش می گذارد. هر واحد جغرافیایی در مقیاس کوچک (micro) و چه با مقیاس کلان (macro) بعنوان یک سامانه زیستی و حیاتی از عناصر متشکله جاندار و بیجان که هر یک روابط متقابل و پیچیده ای دارد تشکیل میشود در این میان اقلیم نه تنها بعنوان یک جزء بلکه به صورت یک عامل هویت و ماهیت بخش ویژگیهای عمومی سایر اجزاء متشکله یک اکوسیستم یا زیست بوم را نیز تعیین می کند. بطوریکه بسیاری از خصوصیات طبیعی اکولوژیکی انسانی مانند پوشش گیاهی، وضعیت آبهای سطحی و زیرزمینی، ساز و کار فرسایش و حتی معیشت انسانها نیز تا حدود زیادی به ویژگیهای آب و هوایی و اقلیم شناسی بستگی دارد این مسئله در زیست بوم های خشک و بیابانی و مناطق کویری نیز صادق است . با توجه به اقلیم، جهت گیری ساختمان در جهت جنوبی پیشنهاد می گردد.احداث ساختمان بر روی زمین یا حتی بعضی از قسمتهای آن در داخل زمین،سطح دیوار و سایه انداز را در جبهه های رو به آفتاب افزایش دهیم، از مصالح رنگ روشن در نماسازی خارجی استفاده کنیم.

تعداد و مصالح پنجره های ساختمان را به حداقل رسانده و سطح نورگیر را خرد کنیم.استفاده از جهت مناسب نورگیر با توجه به نوع فضاهای نورگیرنده، استفاده از فضاهای باز مثل بام و فضاهای نیمه باز مثل ایوان و رواق ها در ساعت خنک عصر و شب بخصوص برای گردهمایی مناسب می باشد.

ایجاد سایه بر مسیرهای عبوری در فضاهای باز توسط عناصر مختلف معماری یا پوشش گیاهی مناسب می باشد.بطور کلی ساختمان های این منطقه باید بیشتر از مصالح با ظرفیت گرمایی بالا مثل خشت و آجر ساخته شود.استفاده از حیاط بعنوان نقاط عطف ساختمان با توجه به کارآیی بالای حیاط در تهویه، ایجاد سایه و نورگیرمناسب ضمن ایجاد دید و منظره عالی برای فضاهای داخلی توصیه میشود.

با استفاده از فضای سبز و آب باید خشکی و دمای بالای هوا را تعدیل کرد البته مساحت فضای سبز نباید زیاد باشد و همچنین باید از درختانی که نیاز به آب زیاد ندارند استفاده کرد  همچنین در طراحی فضاها باید حوض آب و درختان را در مسیر باد مطلوب قرار دهیم.

فضاها باید به گونه ای طراحی شوند که باد مناسب شمالغرب و غرب را به داخل فضا هدایت کنند.

پنجره ها در قسمت فوقانی دیوارها نصب شوند. پیش بینی تأسیسات گرمایش و سرمایش طبیعی جهت صرفه جویی در مصرف انرژی عناصر و تأسیساتی نظیر : بادگیر ، یخچال ، شوادان، تجهیزات و سیستم های غیرفعالی هستند که میتوانند بعنوان الگویی جهت صرفه جویی در مصرف انرژی و به تبع آن سالم سازی محیط زیست شهرهای کویری پاسخگو باشند.

واژه های کلیدی: معماری سنتی، یزد، فضا، ساختمان، حیاط، سایه بان، خصوصیات اقلیمی

فهرست مطالب

معماری گذشته    ۴
۲- سابقه شهر یزد (سیر تحولات زیستی و کالبدی در یزد)    ۵
۳-۱- مقدمه    ۸
۳-۲- خصوصیات اقلیمی مناطق گرم و خشک (فلات مرکزی)    ۹
ویژگیهای معماری بومی مناطق گرم و خشک    ۱۰
۳-۳- حدود و موقعیت جغرافیایی استان یزد    ۱۳
خصوصیات اقلیمی استان یزد    ۱۳
مشخصات اقلیمی شهر یزد    ۱۷
جهت گیری در رابطه با تابش    ۱۹
نتیجه گیری    ۲۲
سایه    ۲۴
الف – سایه بان    ۲۵
ب – پوشش گیاهی    ۲۵
دما (Temperature)    ۲۶
مشخصات دما    ۲۷
۳-۵-۲-۱- بررسی راهکارهای سنتی در یزد در رابطه با مسئله دما    ۲۹
۳-۵-۳- رطوبت نسبی (Relative Humidity)    ۳۱
مشخصات رطوبتی    ۳۱
۳-۵-۳-۱- راهکارهای سنتی در رابطه با رطوبت    ۳۲
۳-۵-۴- باد (Wind)    ۳۳
مشخصات بادها    ۳۴
مسئله تهویه    ۳۴
۳-۵-۴-۱- راهکارهای سنتی در یزد در رابطه با باد    ۳۵
۳-۶- نتیجه گیری    ۳۸
تهران: معرفی فضا    ۴۰
کرمان    ۴۳
کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان بلوار امیرکبیر (یزد)    ۴۶
معایب کانون     ۴۷

معماری گذشته

معماری مناطق کویری در عین پاسخگویی به نیازهای انسان و شرایط محیط، جلوه هایی از تجلی کالبد بخشیدن به ارزش ها و باورهای فرهنگی جامعه را نیز به نمایش می گذارد مانند بهره گیری از سلسله مراتب، که در عین اینکه توجه به درون و بطن را به زیبایی نشان میدهد، با ایجاد قلمروهای مختلف (خصوصی، عمومی، نیمه عمومی و…) محرمیت، خلوت و خصوصیت و امنیت مورد نیاز اهل خانه و حرمت خانواده و تجلی ارتباط انسان و طبیعت و فضای زندگی را در حد اعلایی فراهم می کند.

در معماری سنتی، جایگزینی و استقرار عناصر و اجزاء در رابطه ای هماهنگ و منطقی و تکمیل کننده با سایر اجزا است. این هماهنگی در مقوله تناسب ها،‌اندازه ها ، رابطه انسان و طبیعت و عناصر طبیعی قابل تعریف و شناخت است. در این مناطق با وجود شرایط نامطلوب محیطی (عدم وجود رطوبت مناسب، دمای بهینه و … ) بهره گرفته شده و هم از مفاهیم و نمادهای معنوی در ایجاد فضاها به زیبایی و زیرکی خاصی استفاده شده است که جنبه سلامت روانی و باورهای دینی را در بطن خویش نهفته دارد. سیستم حیاط مرکزی با آب نماها،‌درختان و بازی نور و سایه،‌نمونه هایی از این دقت و توجه به ایجاد شرایط بهینه برای آسایش در این مناطق است.

در معماری کویری به مسئله انرژی، منابع طبیعی و بهره برداری درست از آفتاب، جهت ها، باد و … (به عنوان منابع پایدار انرژی در مقابل سوخت های فسیلی ناپایدار) توجه خاص شده است تا حدی که، یکی از ویژگیهای بارز معماری این مناطق می باشد. شاید بتوان گفت دوری از اسراف و بطالت، استفاده از مصالح بومی، انتخاب رنگ و اشکال مناسب،‌توجه به نوع و روش بهره گیری از منابع طبیعی،‌انتخاب منابع انرژی مناسب ، تلفیق جنبه های معنوی و مادی حیات به عنوان بنیاد و حتی مسلط بر فعالیتهای انسان و نتایج حاصله از آنها، احساس مالکیت انسان بر اشیاء و فضاها به عنوان عاملی در جهت حفاظت و بهره برداری بهتر از آنها، توجه به روح جمعی به جای فردگرایی و نمایش، کمال جویی انسان و کمال بخشی به آن و بسیاری ویژگیهای دیگر را میتوان شاخصه های اصلی معماری بومی دانست.

۲- سابقه شهر یزد (سیر تحولات زیستی و کالبدی در یزد)

به طور کلی در سرزمین های اسلامی، شهر اسلامی را میتوان مجموعه ای از مناطق و محلات متجانس و همگن دانست. گروههایی که در این مناطق می زیسته اند،‌هویت،‌مذهب و قومیت خود را برای قرن ها همچنان حفظ کرده اند. بررسی ها نشان میدهد که در گذشته، شهر یزد دارای محلات متعددی بوده است. محلات شهر، جایگاه زندگی طبقات اجتماعی مختلف، صاحبان مشاغل گوناگون و پیروان ادیان مختلف بوده است. روابط نزدیک اقتصادی، اجتماعی، نظام محله ای ویژه شهرهای سنتی و شیوه تولید کارگاهی بر سازمان اجتماعی فضایی شهر تأثیر داشته است، بطوریکه در یک محله، بخش های اعیان نشین،‌صاحبان کارگاههای خصوصی و فقیرنشین کنار هم قرار داشته و یا دو محله متعلق به اعیان و تهیدستان شهری کنار هم قرار می گرفته است. خانه های اعیان نشین معمولاً مشخص و مانند مراکز محلات در تقاطع و یا در مسیر گذرگاههای اصلی قرار داشته است.

در محلات شهر یک نفر از بزرگان محله از طرف اهالی انتخاب می شد که نقش رئیس محله را داشت. بزرگ محله را گاهی،‌کلانتر می نامیدند که در این صورت نقش وی مهمتر بود.

رابطه تولید و کار به صورت رابطه بین استادکار و شاگرد در صنایع وجود داشت و معمولاً کار طاقت فرسا به صورت میراث به فرزندان و شاگردان منتقل می شدند.

کارگاهها در مسیر گذرگاههای اصلی شهر و یا در تقاطع آنها قرار داشت. برخی نیز از خانه های خود به صورت کارگاه استفاده می کردند که در این صورت تولید شکل خانگی پیدا میکرد، کارگاههای نساجی که با شرکت زنان و فرزندان اداره می شد نقش اساسی در اقتصاد خانه داشت و خانواده را به عنوان یک سازمان اقتصادی فعال می نمود. اساس اقتصاد شهر را به ویژه صنعت نساجی کارگاهی تشکیل می داده است.

امروزه اشکال پیچیده روابط اجتماعی – اقتصادی و دگرگون شدن تولید شهری در یزد و تسلط وجه تولید کارخانه ای بر کارگاهی و قرارگیری شهر در شبکه ارتباطات اجتماعی اقتصادی، در سطح کشور، باعث شده که نظام محله ای در شهر از میان برود و محله به عنوان یک واحد زندگی شهری به شکل گذشته اهمیت خود را از دست بدهد.

شهر یزد، مانند بسیاری از شهرها از زمان قاجار و شروع روابط ایران و اروپا شروع به تغییراتی نمود. هر چند این تغییرات چندان باعث به هم ریختن سیستم های کالبدی و روابط اجتماعی – اقتصادی شهر نشد. تغییرات در نظام های شهری و محله ای به صورت مشخص از دوران پهلوی اول و خصوصاً در دهه های چهل و پنجاه به وقوع می پیوندد.

ورود ماشین به سیستم های ارتباطی شهر،‌ سرعت تحولات،‌گسترش ارتباط و یک نوع تجدد خواهی و شیفتگی در برابر غرب باعث ایجاد شبکه های دسترسی جدید یعنی خیابان ها با سیستم شطرنجی و شبکه ای،‌همچنین ایجاد محلات جدید در حاشیه شهر با سیستم های ساخت و ساز نوین گردید. این حرکات همراه با تغییر در سیستم روابط اجتماعی و ایجاد ادارات دولتی و ایجاد کارخانه ها و کارگاههای جدید و بزرگ همراه بود که به صورت عمده تغییر سیستم سکونتی و کالبدی را از حالت سنتی ودر بافت قدیم و الگوهای گذشته به سیستم شهرسازی جدید و فارغ از روابط اجتماعی – اقتصادی گذشته طلب می نمود.

۳-۱- مقدمه

هر واحد جغرافیایی در مقیاس کوچک (micro) و چه با مقیاس کلان (macro) بعنوان یک سامانه زیستی و حیاتی از عناصر متشکله جاندار و بیجان که هر یک روابط متقابل و پیچیده ای دارد تشکیل میشود در این میان اقلیم نه تنها بعنوان یک جزء بلکه به صورت یک عامل هویت و ماهیت بخش ویژگیهای عمومی سایر اجزاء متشکله یک اکوسیستم یا زیست بوم را نیز تعیین می کند. بطوریکه بسیاری از خصوصیات طبیعی اکولوژیکی انسانی مانند پوشش گیاهی، وضعیت آبهای سطحی و زیرزمینی، ساز و کار فرسایش و حتی معیشت انسانها نیز تا حدود زیادی به ویژگیهای آب و هوایی و اقلیم شناسی بستگی دارد این مسئله در زیست بوم های خشک و بیابانی و مناطق کویری نیز صادق است و همین عوامل محیطی هستند که در تعیین نحوه پراکندگی، چگونگی سازگاری موجود زنده با محیط و نیز ساختار اجتماعات زیستی نقش اساسی را برعهده دارند.

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .