عنوان :

مقاله نباتات علوفه‌ای

تعداد صفحات :۲۵

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

 

چکیده

سطح زیر کشت نباتات علوفه‌ای دراستان گلستان اعم از ذرت، جو، یونجه، شبدر برسیم، سورگوم و ذرت علوفه‌ای، حدود ۹۰-۸۰ هزار هکتار می‌باشد. در حال حاضر ظرفیت و پتانسیل تولید نباتات علوفه‌ای در استان قابل ملاحظه است، به گونه‌ای که اگر مشکلات در سطح استان مرتفع گردد، می‌تواند یکی از مراکز مهم تولید انواع علوفه در سطح کشور باشد.

در این مقاله درباره خصوصیات گیاه شناسی جو، ذرت علوفه ای، یونجه و کاشت آنها بحث می کند.

در دنیا و در بین غلات، ذرت بعد از گندم و برنج از لحاظ اقتصادی و سطح زیر کشت، مقام سوم را داراست، ولی از نظر کل تولید، مقام اول را به خود اختصاص داده است و امروزه از عمده‌ترین محصولات مناطق نیمه ‌گرمسیر و گرمسیر به شمار می‌آید. یکی از مهمترین گیاهانی است که به عنوان غذاهای اصلی در بسیاری از کشورهای آمریکای مرکزی، جنوبی و آفریقا و قسمتی از آسیا کشت شده و یکی از مهمترین گیاهان تامین کننده انرژی و پروتئین بوده که تولیدات سالانه آن نزدیک به ۵۰۰ میلیون تن می‌باشد.

در بین نباتات علوفه ای یونجه به علت کیفیت مطلوب و خوراکی و دارا بودن ذخائر غذایی مانند مواد پروتئینی و معدنی مختلف از قبیل کلسیم و انواع ویتامینها ( بخصوص C,A) اهمیت خاصی پیدا کرده است . ارزش یونجه تنها در ذخیره مواد غذایی آن نبوده بلکه تاثیر مهمی در اصلاح زمین و حاصل خیزی خاک داراست یونجه حاصل خیزی و ساختمان خاک را حفظ و یا آن را بهبود بخشیده و خاک را در مقابل فرسایش آبی و بادی و به خصوص در اراضی شیبدار محافظت می‌نماید .

واژه های کلیدی: ذرت، جو، یونجه

فهرست مطالب

نباتات علوفه‌ای   ۳
مقدمه   ۳
فواید سیلو کردن نباتات علوفه‌ای   ۴
جو   ۵
خصوصیات گیاه‌شناسی جو   ۵
طبقه‌بندی زراعی   ۷
انواع جو بدون پوشینه زراعی (لخت)   ۷
ساختمان شیمیایی دانه جو   ۹
ذرت علوفه‌ای   ۱۰
مقدمه   ۱۰
خصوصیات بوتانیکی ذرت   ۱۰
ارز غذایی ذرت   ۱۱
رشد   ۱۲
اکولوژی ذرت   ۱۲
دلایل تولید بیشتر ذرت در مناطق گرمسیر   ۱۳
مهمترین واریته‌های ذرت   ۱۳
عملیات زراعی   ۱۴
عملیات کاشت   ۱۴
۱٫ انتخاب زمین و عملیات شخم   ۱۴
۲٫ تغذیه کودی   ۱۵
عناصر کم مصرف   ۱۷
۳٫ انتخاب بذر   ۱۷
۴٫ میزان بذر   ۱۷
۵٫ تاریخ کاشت   ۱۸
۶٫ مبارزه با علف های هرز   ۱۸
آبیاری   ۱۸
برداشت   ۱۸
یونجه   ۱۹
مقدمه   ۱۹
گیاه شناسی یونجه:   ۲۰
تاریخ کاشت   ۲۰
ارقام مختلف یونجه   ۲۱
کودهای مورد نیاز یونجه   ۲۱
عناصر غذایی ثانویه   ۲۲
کود حیوانی   ۲۲
میزان اب مورد نیاز   ۲۳
مهم ترین آفات و علف هرز یونجه   ۲۳
برداشت یونجه   ۲۳
منابع   ۲۵

منابع:

 

وزارت جهاد کشاورزی استان گلستان، وضعیت کشت محصولات علوفه‌ای در استان گلستان.

شریعی جهان‌تیغ، غلامرضا، زراعت و اصلاح نباتات جوی بدون پوشینه.

شریعی جهان‌تیغ، غلامرضا، زراعت و اصلاح نباتات ذرت علوفه‌ای و سیلو‌های آن.

شریعی جهان‌تیغ، غلامرضا، زراعت و اصلاح نباتات یونجه علوفه‌ای و سیلو‌های آن.

مقدمه

استان گلستان با مساحتی بالغ بر ۲۲۰۰۰۰۰ هکتار در شمال کشور قرار داشته و در ضلع شرقی دریای خزر واقع شده و از دو بخش جلگه‌ای و دشت در شمال و بخش کوهستانی در جنوبت تشکیل شده که از شمال به جمهوری ترکمنستان، از جنوب به استان سمنان، از طرف شرق به استان خراسان و از غرب به دریای خزر و استان مازندران هم‌مرز است.

استان گلستان ۷۵/۱درصد کل سطح کشور را به خود اختصاص داده که از این سطح حدود ۴۳۰۰۰۰ هکتار اراضی جنگلی، ۱۱۲۶۰۰۰ هکتار مرتع و بیش از ۶۳۰۰۰۰ هکتار اراضی زراعی است که تحت کاربرد کشت بیش از ۷۲۰ نوع محصولات زراعی و باغی قرار دارد. نوع آب و هوای استان متفاوت بوده و از اقلیم نیمه خشک تا معتدل کوهستانی متغیر است. میزان متوسط ریزش‌های جوی در مناطق غرب استان و در ارتفاعات جنوبی ۷۰۰ میلیمتر، در نواحی شمال شرقی و نوار مرزی ۲۰۰ میلی‌متر در نوسان است. متوسط بارندگی استان، ۴۵۰-۴۰۰ میلیمتر می‌باشد.

محصولات غالب استان گلستان شامل گندم، جو، برنج، پنبه، سویا، کلزا، آفتابگردان، دانه‌های روغنی، سیب‌زمینی و ذرت می‌باشد. سطح زیر کشت نباتات علوفه‌ای دراستان اعم از ذرت، جو، یونجه، شبدر برسیم، سورگوم و ذرت علوفه‌ای، حدود ۹۰-۸۰ هزار هکتار می‌باشد. در حال حاضر ظرفیت و پتانسیل تولید نباتات علوفه‌ای در استان قابل ملاحظه است، به گونه‌ای که اگر مشکلات در سطح استان مرتفع گردد، می‌تواند یکی از مراکز مهم تولید انواع علوفه در سطح کشور باشد.

فواید سیلو کردن نباتات علوفه‌ای

با استفاده از نباتات سیلو شده، می‌توا در فصل زمستان از علوفه تازه و آبدار در تغذیه دام استفاده نمود.

با هزینه کم، مواد خوش خوراک تازه برای فصل زمستان تهیه می‌گردد که در تولید بیشتر گوشت موثر است.

با سیلوی علف‌های هرز و خشک کردن آنها، نه تنها مورد استفاده دام قرار می‌گیرند، بلکه در مبارزه با آنها نیز مفید واقع می‌گردد.

علوفه زیادی در فضایی اندک ذخیره شده، در صورتی که علوفه خشک جای بیشتری را اشغال می‌کنند.

علوفه خشک اگر مدتی در انبار نگهداری گردد، مقداری از مواد قندی خود را از دست داده و از ارزش آن کاسته می‌شود، در صورتی که میزان خسارت علوفه سیلویی که برای مدت طولانی‌ترین نگهداری می‌شود، بسیار کمتر است.

به هنگام خشکسالی و کمبود علوفه، ضامن تامین غذای دام خواهد بود.

جو

جو با نام علمی Hordeum vulgare (14=n2) یکی از مهمترین گیاهان خانواده غلات است و از نظر میزان تولید مرتبه پنجم پس از گندم، برنج، ذرت و سیب‌زمینی قرار دارد. گیاه جو در ابتدا فقط به عنوان علوفه مورد استفاده قرار می‌گرفت، اما امروزه بطور گسترده در تغذیه انسان و بالاخص در تهیه نوشیدنی‌ها و مالت الکلی بکار می‌رود. جو لخت نیز از زمان‌های قدیم به علت درصد فیبر پایین آن در تغذیه دام بکار می‌رفت.

جو به دو گروه ۲ و ۶ ردیفه تقسیم می‌شود. دو ردیفه بیشتر در صنعت مالت‌سازی و ۶ ردیفه در صنایع غذایی بکار می‌رود و دارای عملکرد بالاتری نیز می‌باشد. از لحاظ سازگاری با شرایط محیطی، جو وضعیت خوبی را به دلیل قدرت تحمل شوری آن نسبت به سایر غلات داراست. سطح زیر کشت جو بدون پوشینه برای تغذیه طیور رو به افزایش است. سابقه کشت آن در ایران بیش از ۳۰ سال می‌باشد و در حال حاضر در استان‌های کرمان، یزد، مرکزی، سیستان، گلستان، کرمانشاه، ایلام، اصفهان و … در سطح محدودی کشت می‌گرد. جو بدون پوشینه با نام‌های پیغمبری، مهدی و کلرای بین کشاورزان معروف است. عملکرد جو بدون پوشینه بیش از عملکرد جو معمولی است و یکی از محاسن این جو، عدم ریزش دانه پس از رسیدن است. با بررسی‌های به عمل آمده، جو بدون پوشینه از نظر کیفیت عناصر مغذی شبیه به ذرت بوده و می‌تواند در ترکیب جیره‌ی غذایی طیور مورد استفاده قرار گیرد.

خصوصیات گیاه‌شناسی جو

جو از فامیل گرامینه (Graminea) از زیرفامیل Hordeum می‌باشد و از انواع وحشی و اهلی تشکیل شده است. جو گیاهی است یکساله، روز بلند، اگر زمان کاشت آن بخصوص جوهای بهاره به تاخیر بیافتد، گیاه کمتر پنجه می‌زند. تعداد کروموزوم‌های آن ۱۴=n2 است و تعداد ریشه‌چه بعد از جوانه‌زدن در حدود ۸-۵ است. جو دارای ریشه افشان است و شبکه ریشه انواع بهاره آن ضعیف‌تر از سایر غلات بهاره است. چون مدت زمان کاشت تا برداشت آن کمتر از سایر غلات بهاره است، ریشه‌های جو پاییزه طویل‌تر و قطورتر بوده و برای پنجه‌زدن احتیاج کمی به سرما دارد. گواشوارک در جو عریض و داسی شکل می‌باشد و زبانک (لیگول ـ Ligula) آن بزرگتر از سایر غلات است (۲ تا ۳ میلیمتر).

جو بدون پوشینه، گیاهی یک پایه که گل آذین آن سنبله‌ای مرکب است و در هر طرف محور اصلی سنبله، ۳ گل منفرد قرار می‌گیرد. گل‌ها دارای ۳ پرچم و یک مادگی با دو برچه می‌باشند. گرده‌افشانی در جو بدون پوشینه به صورت مستقیم است و گل دادن همزمان با سنبله رفتن و از قسمت تحتانی سنبله شروع می‌گردد. زمان گل دادن آن در سنبله در حدود ۵ تا ۸ روز طول می‌کشد. در قائده تخمدان (حد فاصل تخمدان و گلومل) در غده متورم آبدار به نام Lodicule دیده می‌شود که رشد و نمو آنها باعث باز شدن گل‌ها گردیده که از روی شکل و خواص ظاهری آنها می‌توان انواع جوها را از یکدیگر تمیز داد. دانه جو به صورت فندقه لخت و یا پوست داراست و از وضع شیار شکمی آن نیز می‌توان به انواع آن پی برد.

طبقه‌بندی جو بدون پوشینه

در طبقه‌بندی بتانیکی از لحاظ پوشت‌دار بودن، دانه جو را به دو دسته تقسیم کرده‌اند:

دانه لخت: که گلوم و گلومل به دانه نچسبیده و بیشتر به عنوان خوراک انسان و طیور مورد استفاده قرار می‌گیرد.

دانه پوست‌دار: که گلومل و گلوم به سختی به دانه چسبیده‌اند و بیشتر به عنوان علوفه مورد استفاده واقع می‌شود.

طبقه‌بندی زراعی

جو بدون پوشینه را از لحاظ زمان کاشت به دو دسته تقسیم کرده‌اند:

انواع بهاره:‌ شبکه ریشه آن بسیار کم می‌باشد. مدت زمان کاشت تا برداشت از سایر غلات بهاره کمتر می‌باشد و اکثراً بعد از سه ماه برداشت می‌شوند.

انواع پاییزه: جو بدون پوشینه از انواع چند پر (چند ردیفه) تشکیل شده‌اند. ریشه‌ها قطور و طویل‌تر می‌باشند و مقدار پروتئین دانه آنها کمتر از انواع بهاره بوده، ولی میزان محصول دانه آن بیش از جوهای بهاره است.

انواع جو بدون پوشینه زراعی (لخت)

الف) جو دو پر:

H. nudum؛ ۲٫ H. undierectum؛ و ۳٫ H. undizeocrithum.

ب) جوهای چندپر:

H. undiparaueium؛ ۲٫ H. undipyramidatum و ۳٫ H. undivaigare که آن را H. cieleste می‌نامند.

زمان کاشت:

زمان کاشت جو بدون پوشینه در استان گلستان بستگی به شرایط محیطی منطقه کاشت داشته و اکثراً جوهای پاییزه قبل از فرا رسیدن سرمای زمستان و قبل از گندم پاییزه کاشته می‌شوند.

عملیات زراعی (تهیه زمین):

آماده کردن زمین مستلزم اجرای عملیات شخم و دیسک به همراه نرم کردن خاک و از بین بردن کلوخه‌ها می‌باشد.

عملیات کاشت:

بذرکاری به صورت دست‌پاش و یا بوسیله بذرکارها بطور خطی انجام می‌پذیرد. فواصل بوته‌ها در کشت دست‌پاش یکنواخت بوده، در حالی که در کشت‌های خطی فواصل زیادی بین خطوط خالی مانده و علف‌های هرز فرصتی برای حضور بدست می‌آورند.

عمق بذر:

عمق بذر در خا به عواملی نظیر زراعت دیم یا آبی، کیفیت زمین و … بستگی داشته که حداکثر ۶-۵ سانتیمتر خواهد بود. در اراضی دیم، عمق کاشت زیاد بوده تا بذر برای روییدن از رطوبت بیشتر اعماق استفاده نماید. در اراضی حاصلخیز و مرغوب بذر در عمق کمتری کاشته شده و جوانه‌ها زودتر از خاک بیرون می‌آیند. در زمین‌های ناهموار، بذر در عمق بیشتری قرار گرفته تا شرایط خاک مشکلی در جوانه‌زنی ایجاد نکند.

آبیاری مزرعه:

بسته به شرایط آب و هوایی، مزرعه جو را بین ۳ تا ۶ مرحله آبیاری متفاوت می‌باشد. ۱) برای سبز شدن (خاک آب)، ۲) برای ظهور ساقه (ساقه آب)، ۳) برای بیرون آمدن خوشه (خوشه آب)، ۴) آبی که در موقع رسیدن پرچم و مادگی و عمل تلقیح می‌دهند (گل آب)، ۵) آبی که در موقع رسیدن دانه‌ها می‌دهند (دان آب).

تناوب زراعی:

جو در تناوب با نباتات روغنی و گیاهان وجینی قرار می‌گیرد و به دلیل مقاوم بودن به عوامل نامساعد جوی نسبت به گندم‌ در خاک‌های شور آن را در اول تناوب قرار می‌دهند.

تراکم مناسب:

حداکثر عملکرد دانه غلات از تراکم گیاهی کمتر از ۲۰۰ بوته در مترمربع بدست می‌آید. لذا افزایش در میزا بذر بیش از آنکه موجب افزایش تولید گردد، باعث افزایش هزینه‌های تولید بدون افزایش عملکرد می‌شود.

برداشت جو بدون پوشینه:

جو بدون پوشینه معمولاً زودتر از جو معمولی و گندم رسیده و زمان برداشت آن با کمباین، زمانی است که رطوبت دانه به کمتر از ۱۴-۱۳% رسیده باشد.

ساختمان شیمیایی دانه جو

 

25,000 ریال – خرید نهایی کردن خرید مورد به سبد خرید اضافه شد

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .