عنوان :

مقاله نظریه تولمن

تعداد صفحات : ۳۱

نوع فایل :ورد و قابل ویرایش

چکیده

مقاله حاضر به بررسی ارتباط نظریه یادگیری تولمن و سایر نظریات یادگیری، رفتار گرایی هدفمند، اصل یادگیری از دیدگاه تولمن و انتقادات بر نظریه تولمن را بیان می کند.

تولمن یک رفتار گرا است که در تمام عمر به صورت یک رفتار گرای کاملاً عینی باقی ماند اما نوع رفتار گرایی او تفاوت هایی با رفتار گرایی مرسوم داشت که به همین جهت او خود، رفتار گرایی مورد نظرش را رفتار گرایی هدفمند نام نهاد. برای رفتار گرایی هدفمند رفتار، هدف دار، شناختی و یکپارچه است یعنی خاصیت گشتالتی دارد.  او درباره هدفمند یک رفتار گرایی یکپارچه است نه جزء نگر. اما در هر صورت نوعی رفتار گرایی است که محرک ها و پاسخ ها و تعیین کننده های رفتاری پاسخ تمام چیزی است که این رفتار گرایی به مطالعه آن می پردازد.

تولمن از تقویت یک تفسیرکاملا شناختی ارائه کرد و آن را معادل تائید دانست. تولمن به قانون اثر ثرندایک و اصل تقویت نظر انتقاد آمیزی داشته است. تولمن اعتقاد داشت که کوشش و خطا به صورت نمادی صورت می گیرد. برخلاف کوشش و خطای رفتاری که در ابتدا یک پاسخ داده می شود و بعد پاسخ دیگر تا این که سر انجام مسئله حل شود، در کوشش و خطای نمادی، آزمون رویکردهای مختلف به جای رفتاری باشد به صورت شناختی انجام می شود.

از نظر تولمن یادگیری با عملکرد فرق دارد. یادگیری نهفته آن یادگیری است که به عملکرد برگردانده نشده است وی با آزمایشاتی که در زمینه یادگیری نهفته انجام داده است به این نتیجه رسیده که یادگیری متفاوت از عملکرد است به عقیده وی خاموشی به صورت نهفته است آزمودنیها در موقعیتهای یادگیری به جای یادگیری پاسخ، مکان یادگیری را می آموزند. تولمن به شش نوع یادگیری اعتقاد داشت که عبارتند از: نیرو یابی، باورهای هم ارز، انتظارات میدانی، حالت های شناخت میدانی، تمیز سایق  و الگوهای حرکتی

واژه های کلیدی: نظریه تولمن، اصل یادگیری، انگیزش، تقویت، عملکرد، یادگیری نهفته، خاموشی نهفته، یادگیری مکان ، یادگیری پاسخ

فهرست مطالب

مقدمه    ۴
ارتباط نظریه یادگیری تولمن و سایر نظریات یادگیری    ۶
رفتار گرایی هدفمند    ۱۲
یادگیری چیست؟    ۱۴
اصل یادگیری از دیدگاه تولمن    ۱۵
انگیزش    ۱۶
تائید در مقایسه با تقویت    ۱۶
کوشش و خطای نمادی    ۱۸
یادگیری در مقایسه با عملکرد    ۱۸
یادگیری نهفته    ۱۹
خاموشی نهفته    ۲۲
یادگیری مکان در مقایسه با یادگیری پاسخ    ۲۳
انتظار تقویت    ۲۴
نقاط مثبت و موفقی تهای نظریه تولمن    ۲۷
انتقادات بر نظریه تولمن    ۲۸
منابع    ۳۱

منابع

زارع ، دکتر حسین، روان شناسی یادگیری ، انتشارات دانشگاه پیام نور ، چاپ سوم ۱۳۸۷

هر گنان، بی  و آلسون، مقدمه ای بر نظریه های یادگیری ، ترجمه علی اکبر سیف، تهران، دانا، ۱۳۷۴

شکرشکن، حسین و دیگران، مکتب های روان شناسی، تهران، پژوهشکده حوزه و دانشگاه۱۳۸۴، چاپ چهارم، جلد دوم

پارسا،محمد، روان شناسی یادگیری ، بنیاد نظریه ها، تهران ،بعثت، ۱۳۷۳، چاپ دوم

جی آرلو فرانسوا، سید محمدی، یحیی،نظریه های یادگیری انسان و شهریور ۱۳۹۱

مقدمه

ادوارد چیس تولمن با(۱۹۵۹-۱۸۸۹) با تلفیق نظریه گشتالت رفتار گرایی نظریه جدیدی را بنیانگذاری کرده است که نام های مختلفی دارد که از آن جمله یادگیری علامتی است. او مهمترین کتاب نظام دار خود به نام هدف نگر در حیوانات و انسانها(۱۹۳۲) دیدگاه خود را نظریه «رفتار گرایی هدف نگر» نامیده است. بعدها خود او و دیگران از این نظریه تحت عنوان «نظریه علامت-گشتالت» نظریه«علامت-مدلول» و نظریه«انتظار» یادکرده اند. اصطلاحات اخیر همه بر ماهیت شناختی این نظریه تاکید دارند و آن را از نظریات محرک-پاسخ ثرندایک، گاتری، هال و اسکینر متمایز می سازند. اصطلاح «یاد گیری علامتی» نام کوتاه مناسبی به نظر می رسد که فشرده عبارت«علامت-گشتالت) را نیز در بر دارد.

تولمن نیز رفتار گرا بوده است، اما در قالبی کاملاً متفاوت با الگوی واتسون پاولف یاگاتری. مسئله عمده از نظر تولمن این بود که چگونه می توان بین نظریه رفتار و مفاهیمی از قبیل معرفت، اندیشیدن، نقشه چینی، استنباط، هدف و قصد ارتباط برقرار کرد. تولمن یک «رفتار گرای عامی»بود و مثل یک عامی باهوش که بخواهد رفتار شخص دیگری را توصیف کند، او هم رفتار حیوان را به اعتبار انگیزه ها، شناخت ها، انتظارها، قصدها و هدف های آن توصیف می کرد. بیشترین نفوذ تولمن در این زمینه بود که با برخی از مبانی محدود کننده پیشینیان و معصران رفتار گرای چدی تر از خود  به مخالفت بر خاست و تا حدودی به تعدیل آنها همت گذاشت. تولمن نه یک «نظام ساز» بلکه یک مشاهده گر تیزبین رفتار حیوان و منتقد« نظریه محرک- پاسخ تقویت) بود که نظریه غالب روزگار او بود. موفقیت او را باید بر این اساس ارزیابی کرد که تا چه اندازه مخالفان وی به ویژه هال وادار شوند پدیده ها و تمایزات  نظری را که او پیش کشیده بود، بپذیرد و مورد توجه قرار دهند.

نظریه یادگیری تولمن مخلوطی از نظریه گشتالن و رفتار گرایی است. وی زمانی که هنوز دانشجوی دکتری در دانشگاه هاروارد بود به آلمان رفت و مدت کوتاهی با کافکا کار کرد. تاثیر نگرش مثبت نظریه گشتالت بر نظریه پردازی تولمن آثار عمیقی بر جای نهاد. با این خحال نگرش مثبت او به نظریه گشتالت مانع  از نظریه مثبت او به رفتار گرایی نشد. تولمن نیز مانند رفتار گرایان برای رویکرد درون نگری ارزش زیادی قائل نبود و فکر می کرد که روا نشناسی می بایست کاملا عینی باشد. علیرغم اتفاق روش با رفتار گرایان با آنها اختلاف داشت. اختلاف عمده او با رفتار گرایان بر سر واحد رفتار که باید مورد بررسی قرارگیرد بود. به اعتقاد تولمن رفتار گرایانی چون پاولف، گاتری، هال، واتسون و اسکینر معروف روانشناسی انقباض ماهیچه ای بودند زیرا فکر می کردند که رفتار های پیچیده را می توان به رفتار های ساده، مانند باز تاب ها تجزیه کرد و به تحلیل آنها پرداخت. تولمن می گفت رفتار گرایان با انتخاب دیدگاه ذره نگری به اصطلاح بچه را با آب لگن به دور می ریزند. او باور داشت که می توان رفتارهای یکپارچه را به طور عینی مطالعه کرد. منظور او از رفتارهای یکپارچه الگوهای رفتاری بزرگ و معنی دار بود. بر خلاف سایر رفتار گرایان تولمن به مطالعه نظامدار رفتار یکپارچه پرداخت بنابر این می توان گفت که تولمن از لحاظ روش شناختی یک رفتار گرا  بود اما از نظر موضوع مورد مطالعه یک نظریه پرداز شناختی به حساب می امد. به عبارت دیگر او رفتار را به منظور کشف فرایند های شناختی مورد مطالعه قرار می داد.(دکتر حسین زارع،ص۱۰۶-۱۰۷)

ارتباط نظریه یادگیری تولمن و سایر نظریات یادگیری

کسانی که در مکتب های روان شناسی تحقیق کرده اند، تولمن را در ردیف رفتار گرایان متاخر به حساب آورده اند. البته روشن است که او از رفتار گراهایی است که در مساله یادگیری، انتقادات مهمی به رفتار گرایان داشته است. نسبت دادن هدف به یک موجود زنده، سبب شده است به ذهن برخی چنین خطور کند که این اصطلاح «رفتار هدفمند» نوعی تناقض است چون رفتار گرایی هدفمند آمیزه ای از دو اصطلاح متناقض هدف و رفتار است. زیرا نسبت دادن هدف به یک موجود زنده حکایت از آگاهی و شعور دارد و چنین مفهوم ذهن گرایی نمی تواند در یک نظام رفتار گرایی جا داشته باشد. با وجود این تولمن در تحقیقات خود روشن کرده است چنین مفهوم ذهن گرایانه ای نمی تواند در یک نظام رفتار گرایی جایی داشته باشد. با این وجود، تولمن در تحقیقات خود روشن کرده است که هم در موضوع و هم در روش یک رفتار گرا است.

تولمن مانند واتسون علاقه ای به تجارب درونی فرضی که با مشاهده عینی قابل دستیابی نیستند، ندارد. البته مسلم است که تولمن یک رفتار گرای واتسونی نبود زیرا آن دو دست کم در دو مسئله مهم با هم اختلاف نظر داشتند. نخست اینکه تولمن به مطاللعه رفتار در سطح ریز مولکولی یعنی بر حسب پدیده های محرک- پاسخ علاقه ای نداشت. بدین سان بر خلاف واتسون واحدهای عنصری رفتار یعنی فعالی تهای اعصاب، عضلات و غدد مورد علاقه او نبود. توجه وی به رفتار کلی متمرکز بود یعنی مجموع اعمال پاسخی کل موجود زنده از این لحاظ نظام فکری وی مفاهیم رفتار گرایی و گشتالتی را با هم در می آمیزد. مساله رفتار گرایان واتسونی از نسبت دادن هدف به رفتار انتقاد کردند.(همان منبعص۹۲)

به هر حال تولمن یک رفتار گرا است که در تمام عمر به صورت یک رفتار گرای کاملاً عینی باقی ماند اما نوع رفتار گرایی او تفاوت هایی با رفتار گرایی مرسوم داشت که به همین جهت او خود، رفتار گرایی مورد نظرش را رفتار گرایی هدفمند نام نهاد. او درباره هدفمند یک رفتار گرایی یکپارچه است نه جزء نگر. اما در هر صورت نوعی رفتار گرایی است که محرک ها و پاسخ ها و تعیین کننده های رفتاری پاسخ تمام چیزی است که این رفتار گرایی به مطالعه آن می پردازد. (هرگنان، علی اکبر سیف،ص۳۹۲)

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .