عنوان :

مقاله پیدایش انقلاب‌های رنگی در اوراسیا

تعداد صفحات : ۲۹

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

وقوع انقلاب‌های رنگی در برخی از کشورهای مشترک المنافع بازمانده از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی به عنوان حادثه‌ای غیرمترقبه در عصر جدید تلقی گردید. تحولات گرجستان در سال ۲۰۰۳ که به انقلاب مخملی یا گل رز معروف شد بدان جهت بود که تغییر دولت گرجستان توسط مخالفان را بدون خونریزی شامل شد و دگرگونی‌هایی را در عرصه اوراسیا بوجود آورد. انقلاب مخملی در گرجستان نشان داد که مردم این کشور خواهان برگزاری انتخابات عادلانه و استقرار حکومت مردم سالار هستند. و می توانند دولت را مسئول حفظ منافع ملی خود نمایند. یک سال بعد ویکتور یوشچنکو با کسب ۵۲ درصد آراء به ریاست جمهوری اوکراین انتخاب و رهبری انقلاب نارنجی را به عهده گرفت. پیروزی مردم این کشور را در مقابله با انتخابات پر تقلب ریاست جمهوری به ارمغان آورد. نهادهای جامعه مدنی و سازمان‌های غیر دولتی با ترتیب دادن تظاهرات صلح‌آمیز در حمایت از انتخابات مردم سالارانه فعال شدند که البته نقش دولت‌های خارجی به ویژه امریکا در این جریانات کاملاً آشکار شده است. در سال ۲۰۰۵ با وقوع انقلاب لاله‌ای در قرقیزستان، مجموعه انقلابهای رنگی در کشورهای مشترک المنافع اوراسیایی کامل گردید. تحولات سه کشور فوق گرچه در موضوعاتی همچون نارضایتی عمومی مردم از اوضاع اقتصادی کشور و کنار گذاشتن نسل نخبگان سابق به یکدیگر شباهت داشتند اما از نظر انگیزه‌های واقعی ناراضیان و نحوه خاتمه بحران‌ها هر کدام با یکدیگر تفاوت‌هایی داشتند که باید به طور دقیق بررسی گردند. این مقاله به بررسی چگونگی پیدایش انقلاب‌های رنگی در اوراسیا، علل و عوامل تأثیرگذار در تحولات گرجستان، اوکراین و قرقیزستان خواهد پرداخت.

واژه‌های کلیدی: انتخابات، انقلاب‌‌های رنگی، الیگارشی، انقلاب‌ مخملی، انقلاب نارنجی، انقلاب لاله‌ای .

فهرست مطالب

چکیده    ۴
مقدمه    ۵
۱- انقلاب رز یا مخملی در گرجستان    ۶
۲- انقلاب نارنجی در اوکراین    ۱۱
۳- انقلاب لاله‌ای در قرقیزستان    ۲۰
نتیجه‌گیری    ۲۵
منابع و مآخذ    ۲۷

منابع و مآخذ

امیر احمدیان، بهرام؛ تحلیل ژئوپلتیکی تحولات گرجستان پس از ۱۱ سپتامبر، (تهران: مؤسسه ابرار معاصر تهران، ۱۳۸۴)

امیر احمدیان،‌ بهرام،‌ جغرافیای گرجستان (تهران: انتشارات بین‌المللی الهدی، ۱۳۷۵)

امیر احمدیان،‌ بهرام، “تحولات اوکراین یا انقلاب نارنجی”، فصلنامه آسیای مرکزی و قفقاز، شماره ۴۹، بهار ۱۳۸۴٫

برونو، پیتر، و سیاست امنیتی غرب و درگیری میان گرجستان و آبخازستان، فصلنامه مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، شماره ۳۰، تابستان ۱۳۷۹٫

برونو، پیتر، “جایگاه گرجستان در اروپا : تفکر پیرامونی در روابط بین‌المللی”، فصلنامه مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، سال پنجم، شماره ۵، پاییز ۱۳۷۵٫

حافظی، حمید رضا، نگاهی به رویدادهای گرجستان و پیامدهای آن (تهران: مؤسسه ابرار معاصر تهران، ۱۳۸۴).

حافظی، حمید رضا، بررسی تحولات در اوکراین و نتایج آن (تهران: مؤسسه ابرار معاصر تهران، ۱۳۸۴).

شجاعی، محمد حسین،‌ “انقلاب لاله‌ای قرقیزستان”، فصلنامه آسیای مرکزی و قفقاز، شماره ۴۹، بهار ۱۳۸۴٫

مجتهدزاده، پیروز، پیامدهای جهانی تحولات گرجستان، اوکراین و قرقیزستان (تهران: موسسه ابرار معاصر تهران، ۱۳۸۴).

موسوی، سید رسول، تحولات قرقیزستان و انقلاب لاله‌ای (تهران: موسسه ابرار معاصر تهران، ۱۳۸۴).

کولایی، الهه، افسانه انقلاب‌های رنگی (تهران: موسسه ابرار معاصر تهران، ۱۳۸۴).

لطفیان، سعیده، پیامدهای منطقه‌ای و بین‌المللی حوادث گرجستان،‌ اوکراین و قرقیزستان (تهران: موسسه ابرار معاصر تهران، ۱۳۸۴).

Cohen, Ariel; “Bush Administration Welcomes the Kyrgyze Revolution”, Eurasia Insight, 29 March 2005.

Eastern Europe, Russia and Central Asia, Europa Publication, 2005.

Janson, Lena; Vladimir Putin and Central Asia, (New York: I.B. Tauris, 2004).

مقدمه

برخی از تحلیل‌گران روند تحولات در سه جمهوری گرجستان، اوکراین و قرقیزستان را در چارچوب بحران جانشینی تحلیل کرده و معتقدند که تمامی جهوری‌های استقلال یافته از اتحاد جماهیر شوروی به نوعی دچار این بحران بودند با این فرق که بعضی از این کشورها موفق به رفع این بحران می‌شوند و بعضی دیگر موفق نمی‌شوند. با لحاظ قرار دادن معیارهای دمکراسی، به طور نسبی می‌توان گفت که سه کشور فوق در مقایسه با ترکمنستان، ازبکستان و روسیه سفید از فضای نسبتاً باز و دمکراتیکی بهره‌مند هستند اما سؤالی که مطرح می‌شود این است که چرا  در کشورهای نسبتاً دمکرات گرجستان، اوکراین و قرقیزستان، تحولاتی برای تغییر رژیم‌‌های سیاسی وقت رخ داد؟ این مقاله به بررسی دقیق پیرامون هر سه انقلاب مخملی، نارنجی و لاله‌ای و ریشه پیدایش آنها خواهد پرداخت.

۱- انقلاب رز یا مخملی[۱] در گرجستان

ریشه بروز تحولات در گرجستان و تغییر رژیم ادوارد شوارد نادزه را باید از زمان برگزاری انتخابات پارلمانی در این کشور دانست. چهارمین انتخابات پارلمانی گرجستان به منظور انتخاب ۲۳۵ نماینده در روز ۱۱ آبان ۱۳۸۲ (۲۳ نوامبر ۲۰۰۳) برگزار گردید. بروز تخلفات متعدد از قبیل پر کردن متداول برگه‌های انتخاباتی، رأی‌گیری مضاعف، تأخیر در بازگشایی حوزه‌ها، عدم تحویل برگه‌های انتخاباتی به حوزه‌ها و … انجام انتخابات سالم را زیر سؤال برد. در روز یکشنبه که حوزه‌های انتخاباتی تعطیل شده بود تقلب نیز شروع شد. یک گروه سه حزبی طرفدار حکومت، کمیسیون مرکزی انتخابات و نیز کمیسیونهای محلی و منطقه‌ای را کنترل و تحت تأثیر قرار داد بطوری که ائتلاف طرفدار دولت برای گرجستان نو را بوجود آورد.

نتایج اولیه انتخابات پارلمان در گرجستان نشان داد که «ائتلاف برای گرجستان نو» به رهبری اصلان آباشیدزه، رهبر آجاریا ۸/۲۱ درصد، حزب «گرجستان نوین» به رهبری شواردنادزه ۸/۲۰ درصد، «جنبش ملی‌گرا» به رهبری میخائیل ساآکاشویلی ۵/۱۸ درصد، «حزب کارگر» به رهبری خانم نینوبورجانادزه، رئیس پارلمان ۶/۱۱ درصد و دموکراتها به رهبری زوراب ژوانیا، رئیس سابق پارلمان، ۵/۷ درصد، آراء را به خود اختصاص داده‌اند.

مخالفان که نتوانستند اکثریت کرسی‌های پارلمان را به خود اختصاص دهند، با زمینه‌سازی‌های قبلی، شورادنادزه و هواداران او را به تقلب در این انتخاب محکوم کرده، هواداران خود را به نافرمانی مدنی فرا خوانده و از شواردنادزه خواستند از مقام خود کناره‌گیری کند.

با نظرخواهی که بعد از دادن رأی در خارج از حوزه‌های رأی‌گیری از مردم به عمل آمد گروه‌های مخالف از پذیرش نتایج انتخابات امتناع کردند و به عنوان اعتراض در مقابل پارلمان شب را تا صبح سپری کردند. در روزهای بعد مخالفین با برپایی تظاهرات به اعتراض‌ها ادامه دادند و تعداد آنها به بیست هزار نفر رسید.

اصلان اباشیدزه رهبر آجاریا از شواردنادزه حمایت کرد و تلویزیون آجاریا ساآکاشویلی را با هیتلر و ژوانیا را با پوست انداختن مار مقایسه‌ کرد و در همین زمان هم رهبران حزب احیا (حزب اقتدار طلبی که بر جنوب غربی گرجستان مسلط بود) هشدار به تصدی فاشیستی گرجستان توسط ساآکاشویلی و ژوانیا دادند. در طول این مدت، شواردنادزه، سفری به آجاریا نمود و بر حمایت یکدیگر تأکید نمودند.

آباشیدزه شماری از مردم را برای حمایت از شواردنادزه به تفلیس، پایتخت، در مقابل پارلمان فرستاد. ساآکاشویلی سرسختانه از عقب‌نشینی امتناع کرد و امکان درگیری تظاهرکنندگان مخالف با آجارها پدیدار شد. زمانی که دولت نتایج نهایی انتخابات به وضوح ساختگی پارلمان جدید را اعلام نمود وضعیت وخیم‌تر شد.

اما شواردنادزه به این مخالفت‌ها بی‌اعتنایی نشان داد و فرمان تشکیل اولین جلسه پارلمان را در اول آذر ۱۳۸۲ صادر نمود. در جریان برگزاری این مراسم، میخائیل ساآکاشویلی و همراهانش با در دست داشتن شاخه‌ای گل رز وارد مجلس شدند و در طول سخنرانی افتتاحیه ادوارد شوارد نادزه با صدای بلند خواستار استعفا و خروج وی از پارلمان گردید. با آغاز درگیری و ورود نمایندگان مخالف و طرفدارانشان به مجلس، پارلمان به تصرف کامل مخالفان درآمد.

به دنبال این رویداد، شواردنادزه حالت فوق‌العاده اعلام کرد اما با مقاومت نیروهای مخالف و سقوط دیگر نهادها و ارگان‌های دولتی، رئیس جمهوری ظرف ۴۸ ساعت مجبور به استعفا شد. کمیسیون مرکزی انتخابات نیز نتایج چهارمین دوره انتخابات پارلمانی را باطل اعلام کرد. با این حال در ۴ آذر ۱۳۸۲ اولین جلسه مجلس جدید افتتاح شد.

نینوبورجانادزه، رئیس پارلمان گرجستان و رهبر یکی از اضلاع سه گانه اپوزیسیون (نینوبورجانادزه، زوارب ژوانیا، میخائیل ساآکاشویلی) به عنوان کفیل ریاست جمهوری تا زمان برگزای انتخابات ریاست جمهوری در ۱۴ دی ۱۳۸۲ تعیین شد. پس از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در آن تاریخ، میخائیل ساآکاشویلی با کسب ۲۵/۹۶ درصد آرا به ریاست جمهوری گرجستان انتخاب شد. ساآکاشویلی نام این اقدام خود را انقلاب بدون خونریزی یا مخملی و آرام نهاد.

روزهای بعد از انقلاب مخملی در گرجستان درباره مدل صربها صحبت می‌شد و این شباهت صحیح نبود. شواردنادزه و میلیوسوویچ دو رهبر کاملا متفاوت و دارای روابط مختلف با ایالات متحده آمریکا و ناتو بودند. در هر دو سیستم جامعه مدنی و وحدت ناشی از اپوزیسیون زمینه را برای تغییر فراهم کرد  و با انتخابات مخدوش و تقلبی فعل و انفعالات انجام شد.

۱- Rose Revolution

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .