عنوان :

پایان نامه استان کرمان

تعداد صفحات :۷۶

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

این شهر دارای قدمت تاریخی زیادی است و به گفته بعضی از مورخان و پژوهشگران سابقه سکونت و استقرار انسان در آن به هزاره چهارم قبل از میلاد می‌رسد و به شهادت اوراق تاریخ در طی قرون متمادی،‌دوران پر نشیب و فرازی را طی نموده و شاهد دگرگونی‌های زیادی در گذرگاههای تاریخ حیات خویش بوده است. شهری که از حیث قدمت تاریخی یکی از قدیمی‌ترین و باسباقه‌ترین شهرهای کشور باستانی ایران و جزو یکی از پنج شهر تاریخی این مملکت است.

در این مقاله درباره موقعیت جغرافیایی، آب وهوا و دروازه ها و بناهای تاریخی استان کرمان و … توضیح می دهد.

ارگ بم یکی از زیباترین و بزرگترین بناهای خشتی جهان محسوب می شود و به شکل قلعه ای پرشکوه بر فراز تپه ای به ارتفاع ۶۱ متر و با مساحت ۲۰ هکتار از لحاظ هیبت ساختمانی بی نظیر است.

ارگ بم مربوط به قبل از حکومت ساسانی و احتمالاً در دوره اشکانی ایجاد شده و چند حصار و دروازه در اطراف آن وجود داشته است. ساکنین قلعه بم معاش خود را از راه کشاورزی و پارچه بافی می گذرانده اند.

زندگی در ارگ از تاریخ ایجاد قلعه تا اواسط دوره قاجاریه (تا ۱۸۰ سال پیش) بطور مداوم جریان داشته است.
مصالح عمده بناهای ارگ چینه , خشت خام و ملات گل رس است که در برخی از قسمتها آجر سنگ لاشه نیز بکار رفته است.

مجموعه ارگ بم دارای مسجد جامع , نمازخانه , حسینیه , کاروانسرا , آب انبار , میدان , مدرسه , حمام , زورخانه و تعدادی خانه های قدیمی در بخش عامه نشین می باشد و بخش حاکم نشین نیز ساختمان چهار فصل , اصطبل , سربازخانه و خانه حاکم نشین را شامل می شود.

واژه های کلیدی: کرمان، منطقه کوهستانی، دروازه ارگ، مسجد جامع، حمام گنجعلیخان، ارگ بم، ساباط، کاروانسرا،

فهرست مطالب

مقدمه   ۱
موقعیت‌ جغرافیایی استان کرمان   ۷
پستی و بلندیهای استان کرمان   ۸
۱- تپه های شنی   ۱۰
۲- تپه های بین ناحیه کوهستانی و ناحیه تپه های شنی   ۱۰
۳- منطقه کوهستانی   ۱۱
رطوبت و تبخیر   ۱۱
آب وهوا   ۱۲
بارندگی در استان کرمان:   ۱۳
پوشش گیاهی استان کرمان   ۱۴
سبک معماری بومی در کرمان   ۱۴
باستان شناسی کرمان   ۱۸
دروازه های کرمان :   ۲۰
_ دروازه رق آباد(ریگ آباد)   ۲۰
_دروازه وکیل   ۲۰
_ دروازه ناصری   ۲۱
_ دروازه گبری   ۲۱
_دروازه سلطانی   ۲۱
_ دروازه ارگ   ۲۲
بناهای تاریخی کرمان   ۲۳
مسجد جامع:   ۲۳
مسجد امام خمینی (ملک)   ۲۴
گنبد جبلیه:   ۲۵
خواجه اتابک:   ۲۶
مجموعه گنجعلیخان:   ۲۷
میدان گنجعلیخان:   ۲۸
حمام گنجعلیخان:   ۲۹
مدرسه  گنجعلیخان:   ۳۰
ضراب خانه:   ۳۱
آب انبار:   ۳۲
مشتاقیه :   ۳۲
مجموعه ابراهیم خان:   ۳۳
بازار ابراهیم خان(بازارزرگری):   ۳۳
مجموعه وکیل :   ۳۴
مجموعه حاج آقا علی :   ۳۴
بافت قدیمی شهر کرمان:   ۳۵
ابنیه خارج از شهر کرمان   ۳۶
آستانه ماهان   ۳۷
ارگ بم:   ۳۸
بادگیر چپقی:   ۴۰
مقبره پیرمرد خدا:   ۴۱
مسجد و حسینیه شهر کهنه:   ۴۱
خانه حاج درویش:   ۴۲
آسیاب شهداد:   ۴۲
مقبره میرحیدر (گورخانه):   ۴۴
مقبره پیرجارسوز:   ۴۴
ارگ راین:   ۴۴
آستانه شاه نعمت الله ولی (ماهان):   ۴۶
کاروانسرای پاریز:   ۴۸
مجموعه گنجعلی خان   ۴۸
بازار گنجعلیخان   ۵۸
آب انبار علیمردان خان ( ۱۰۲۹ هجری قمری )   ۶۰
کتابخانه ملی   ۶۰
کاروانسرا   ۶۲
ویژگیهای ساختمان‌های وابسته به راه:   ۶۳
ساباط   ۶۳
رباط   ۶۴
کاربات   ۶۴
کاروانسرا   ۶۴
خان   ۶۵
آب انبار   ۶۵
حوض، برکه، پایاب، چاه   ۶۵
معماری رباط و کاروانسرا   ۶۶
منابع:   ۷۱

منابع:

– الفونس گابریل، تحقیقات جغرافیایی راجع به ایران، ترجمه فتحعلی خواجه نوری

– سفرنامه ژنرال سرپرسی سایکس (ده هزار مایل در ایران) ترجمه حسین سعادت نوری

Guid-by Sylvia A. Metheson London 1972 Persia:AnArchapologica

IRAN in years or s,ht (Persia in miles) Sykes:10.000

Routes of western IRAN-london-1940- A.Stein:Old

این کتاب را«مردم دکتر بهمن کریمی» ترجمه و در سال ۱۳۲۹ منتشر کرد.

– نتایج مطالعات «اشتاین» در مورد جنوب شرق ایران و کرمان طی کتاب زیر به چاپ رسیده است:

IndiaAnd South-Eastern Iran, London Reconnaissonces in North-Western Archaeoogical

– سید محمود موسوی (مدیر پژوهشهای باستان شناسی کشور)، برگرفته از سخنرانی سال ۱۳۶۸، سمینار کرمان شناسی.

تاریخ ایران، سرپرستی سایکس، ترجمه سید محمد تقی فخرداعی گیلانی

مقدمه

این شهر دارای قدمت تاریخی زیادی است و به گفته بعضی از مورخان و پژوهشگران سابقه سکونت و استقرار انسان در آن به هزاره چهارم قبل از میلاد می‌رسد و به شهادت اوراق ترایخ در طی قرون متمادی،‌دوران پر نشیب و فرازی را طی نموده و شاهد دگرگونی‌های زیادی در گذرگاههای ترایخ حیات خویش بوده است. شهری که از حیث قدمت تاریخی یکی از قدیمی‌ترین و باسباقه‌ترین شهرهای کشور باستانی ایران و جزو یکی از پنج شهر تاریخی این مملکت است. به گفته «ژان اوبن»؛ اگر کسی تاریخ این شهر را به دقت بخواند چنان است که همه تاریخ ایران را خوانده است.

این شهر با زبانی گویا در بیان گذشته‌ها هزاران راز را در دل نهفته دارد و هر خشت آن تلخ و شیرین حوادث دیروز را بی کم و کاست همانند دفتر خاطرات به ثبت رسانده و اگر سفره دلش را باز کند،‌پرده از همه سختیها و خوشی‌هایی  که چشیده برخواهد داشت.

شهری که با مردم سخت کوش و شجاع آن به علت پایمردی به منظور حفظ و استقلال، حاکمیت ارضی،‌کیان،‌ملیت و مذهب خویش در دوران تاریخ دیرینه و سراسر افتخار اما توام با رنج، مرارت و سختی‌های خویش،‌همواره مورد تاخت و تاز متجاوزان و حکام خودکامه قرار گرفته و در این رهگذر علاوه بر خسارات وخرابی‌هایی که بر ثروت ملی آن وارد آمده، از لحاظ نیروی انسانی نیز متحمل از دست دادن گروه کثیری از همه قشرهای جامعه‌اش شده است به نحوی که یکی از مورخان خارجی به نام «فردریچارد» در این مورد می‌نویسد: «این شهر اهمیت قابل ملاحظه‌ای دارد و غیر از شهر تبریز که در مرز شمال واقع است،‌بر هیچ شهری به اندازه این شهر از منجنیق فلک فتنه نباریده.»

همین بس که از سال ۲۱ هـ ق (۶۴۱م) تا سال ۱۳۹۷ هـ ق (۱۹۷۷/م ۱۳۵۶ هـ ش) یعنی در مدت ۱۳۳۶ سال، ۲۷۲ تن حاکم بر این سرزمین حکمرانی داشته‌اند و مدتی مدید پایتخت سلسله صفاریان بوده و در مسجد جامع آن به نام امرای طاهری،‌صفاری و سامانی خطبه خوانده شده و از فراز منبر مسجد جامع همین شهر تفویض حکومت از سوی خلفای عباسی به امرای ایران و فرمانهای عفو و انتقال خوانده شده است. شهری که از سال ۶۲۱ تا ۶۹۴ هـ ق حدود هفتاد سال پایتخت حکام قراختایی بوده است و فرمانروایان سلاجقه و آل مظفر بر آن حکومت کردندو آثار تاریخی مهمی از خود بجای گذاردند.

شهری که نادرشاه افشار و عمال او هنگام تسخیر آن در سال ۱۱۶۰ ه . ضمن غارت و چپاول اموال این مردم رنجدیده بسیاری مردان آن را سربریده و از کله آنان مناره‌هایی ساختند. محله پامنار که هنوز هم به همین نام خوانده می‌شود یادگار آن فاجعه و تجدید کننده خاطرات تلخ آن جنایت تاسف انگیز می‌باشد.
مسجد پامنار که از آثار تاریخی این شهر است در سال (۷۸۹ هـ ق/۱۳۸۷ م) به دستور سلطان عمادالدین احمد مظفر که از طرف برادرش شاه شجاع (پسر امیر مبارزالدین محمدمظفر) حاکم کرمان بوده در آن محله ساخته شده . شهری که هنوز خسارتها و زیانهای مالی و نیروی انسانی ناشی از قتل و غارت سپاهیان محمود افغان را که در سال (۱۱۳۳ هجری قمری /۱۷۷۱م) صورت گرفت. جبران نکرده بود که در سال (۱۲۰۹ هـ ق/۱۷۹۴ م) به علت چهارماه و نیم مقاومت دلیرانه‌اش در یورش سهمگین آقامحمدخان قاجار، مورد تهاجم و تاخت و تاز سپاهیان آن حاکم ستمگر و جبار قرار گرفت و به روایت تاریخ،‌ماموران وی هفت هزار و به روایتی دیگر، بیست هزار جفت (هفت من و نیم) چشمان مردم بی گناه و ستمدیده این سرزمین را از حدقه بیرون آوردند و به طور فجیعی آنان را به دیار نیستی فرستادند و گذشته از غارت اموال عمومی حدود بیست هزار نفر از زنان و دختران را به اسارت بردندو خود آن خان بی ایمان هشت هزار نفر آنها ره به سپاهیان خود بخشید تا مورد تجاوز قرا رگیرند و یا بهاسارت برده شوند. اگر هم تعدادی از هالی باقی ماندند، علت این بود که دست جلادان از کثرت و شدت خونریزی،‌بازماند یعنی دیگر یارای کشتن مردم را نداشتند وگرنه قطع عام به سبب ترحم بر کسی نبود.

وسرانجام،‌شهری که در طول تاریخ در اثر حملات و زود و خوردهای متوالی اجانب از یک سو و خشونتهای طبیعی چون سیل،‌زلزله،‌قحطی، خشکسالی و شیوع بیماریهای گوناگون از سوی دیگر متحمل خسارات جانبی و مالی فراوان شد که آثار شوم آنها بر چهره شهر ومردم آن به جای مانده است منتها باز هم حیرت بینندگان را برمی‌انگیزد،‌چرا که آُن از گرانبها و فراوانی از سلیقه و ذوق بجای می‌گذارد و به هنگام ضرورت نیز نشانه‌هیا شجاعت،‌پایمبردی، حوصله‌،بردباری، حس تعاون،‌ نوع پروری،‌همدلی و همکاری برای رفع مشکلات در بین مردم آن به چشم می‌خورد که این خود احیاگر نام این شهر و مردم خونگرم و نیکو خصال آن می‌باشد

آری مردم این دیار، همه نابسامانیها و مصائبی را که در ادوار مختلف تاریخ بر موطن و خود آنان وارد آمد تحمل نمودند و مانند کوه باصلابت و استوار در مقابل آن حوادث ایستادگی کردند و با خصوصیات اخلاقی و روحیه آزادمنشی که از طرف خداوند در نهاد آنان به ودیعه گذارده شده عملا در راه پویندگی و ترقی و تعالی زادگاه خود و برای نیل به اهداف عالی و متعالی خویش گام برداشتند تا جایی که در زمینه‌های علم، ادب، فلسفه و عرفان، افراد نام آوری را به جهان و جهانیان تقدیم داشتند. از جمله در ادب و عرفان؛ خواجو، عماد فقیه، شاه نعمت اله ولی‌، حیاتی افسر، فواد، همایون، دکتر احمد ناظر زاده‌کرمانی و … و در علوم ریاضی و فلسفه؛ ابوعبدالله محمدبن عیسی ماهانی (ریاضیدان بزرگ قرن دوم که برای اولین مرتبه، بحث نسبیت درباره اعداد گویا و معادلات سه مجهولی را مطرح کرد) و ابواسحاق کوهبنانی،‌(ریاضیدان و فیلسوف بزرگ قرن هفتم،‌که در یکصد و پنجاه سال قبل دانگشاه سورین فرانسه نظارت او را انتشار داد) و «پرفسور رجبعلی پور» و قبل از او مرحوم دکتر ریاضی کرمانی (که سالها سال، تقویم ایران استخراج می‌کرد) و همچنین حامد الحسینی (فیلسوف نامداری که نظرات او در قرن هفتم فصل تازه‌ای در فلسفه گشود) و در عرصه نویسندگی و تاریخ نگاری ابوحامد (افضل کرمانی)، ناظم الاسلام، ناظم الاطباء و دکتر محمد ابراهیم باستانی پاریزی و در حوزه‌دین و مذهب، آیه الله حاج میرزا محمدرضا و در دفاع از آزادی، شیخ احمد روحی،‌صنعتی،‌قهاری (که ریس انجمن مجسمه سازان ایران بود) و ..
شهری که مردم آن در سال (۱۳۵۷ ه ش) همگام با سایر مردم ایران در نهضت انقلاب اسلامی به رهبری حضرت امام خمینی از پیشگامان این نهضت بودند و برای پیشبرد اهداف انقلاب، جمع کثیری از جوانان خویش را تقدیم نمودند که در دوران انقلاب و جنگ هشت ساله عراق علیه ایران (سالهای ۱۳۵۷ تا ۱۳۶۷ هـ ش) شهید شدند.

در اینجا دامنه سخن را جمع کرده، به بحث درباره سوابق تاریخی و دیگر خصوصیات شهر موصوف و مردم نیک نهاد آن می‌پردازیم .

با مساحت ۱۸۵۶۷۵ کیلومتر مربع در جبهه جنوب شرقی کشور قرار دارد و بعد از استان خراسان پهناورترین استان کشور محسوب می شود. منطقه کرمان یکی از نقاط عمده کشور است که سابقه اسکان و زندگی در آن به هزاران سال قبل و همزمان با مهاجرت نخستین اقوام آریایی به ایران باز می گردد.
در متون تاریخی یونان که از آریاییها و سلاطین هخامنشی آنان سخن به میان رفته است از کرامان و سکران و سیستان به عنوان ساپراپ ها و ایالات شرقی ایران نام برده شده است. در دوره هخامنشیان جاده شاهی و راه ابریشم از استخر و شهر پارسه ( پرسپولیس ) به یزد و کرمان و سیستان ادامه داشت و تا هندوستان کشیده می شد.

اسکندر مقدونی در سفر به شرق در کرمان توقف چند روزه داشت. می توان با اطمینان و بر مبنای گزارشات تاریخی گفت که سابقه سکونت و شهرنشینی در منطقه کرمان به چندین هزار سال قبل بر می گردد و این منطقه در کناره کویر مرکزی فلات ایران، همواره پایگاه امن و استراحتگاه مناسبی برای مسافران به سوی شرق بوده است.

در دوره معاصر در نخستین تقسیمات کشوری که برای ایران، در دوران قاجاریه و آغاز مشروطیت انجام شد، کرمان و فارس به همراه هرمزگان یک ایالت شناخته می شد.

بر اساس تقسیمات کشوری استان کرمان شامل شهرستان، بخش و دهستان است. شهرستانهای استان عبارتند از : بافت، بردسیر، بم، جیرفت، رفسنجان، راور، زرند، سیرجان، شهربابک، کرمان وکهنوج، مرکز استان نیز شهر کرمان می باشد.

مساحت تقریبی شهرستانها و تعداد بخشها و شهرها و دهستانهای تابعه استان کرمان را در سال ۱۳۷۶ نشان داده است.

موقعیت‌ جغرافیایی استان کرمان

استان کرمان دومین استان پهناور کشور بعداز استان خراسان با مساحتی حدود ۷۱۴/۱۸۱ کیلومتر مربع حدود ۱۱% از وسعت کشور یران اختصاص داده است. پهنه یاد شده بین ۲۶ درجه و ۲۹ دقیقه تا ۳۱ درجه و ۵۷ دقیقه عرض شمالی و ۵۴ درجه و ۲۰ دقیقه تا ۵۹ درجه و ۳۴ دقیقه طول شرقی از نصف النهار گرینویچ قرار گرفته. حد شمی استان کرمان، استانهی خراسان و یزد – حد جنوبی آن استان هرمزگان – حد شرقی آن استان سیستان و بلوچستان و حد غربی آن استان فارس می‌باشد.

حداکثر پهنی استان در بخش شمالی ۴۸۰ کیلومتر و حداقل آن در بخش جنوبی تا ۸۰ کیلومتر متغیر است. به هر حال عرض متوسط استان ۲۵۰ کیلومتر و فاصله بین حد جنوبی و شمالی (طول استان) برابر ۶۶۰ کیلومتر می‌باشد.

براساس آخرین تقسیمات کشوری: استان کرمان داری ۱۱ شهرستان، ۴۹ شهر، ۳۵ بخش، ۱۴۱ دهستان و ۱۴۲۷۱ پارچه آبادی می‌باشد. بلندترین ارتفاعات استان: کوههی جبال بارز، لاله‌زار، هزار و جوپار با حداکثر ۴۴۶۵ متر و پیین‌ترین نقاط استان: دشتهی شهداد و جازموریان با ارتفاع بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ متر از سطح دریا می‌باشد. میزان بارندگی از ۲۵ میلیمتر در دشتهی گرم وخشک تا ۳۰۰ میلیمتر در ارتفاعات متغیر است.

جمعیت استان کرمان ۲۲۳۰۰۰۰ نفر است که از ین تعداد ۵۱/۴۵ درصد در نقاط شهری ۵۷/۵۰ در نقاط روستیی بوده‌اند و ۹۲/۳ درصد از ین جمعت غیر ساکن بوده‌اند. نرخ دشد دهه ۶۵-۱۳۵۵ در استان ۱/۴ که در نقاط روستیی ۶/۲ و در نقاط شهری ۱/۷ بوده است. (علیرغم بالا بودن میزان موالید در نقاط روستیی افزیش مهاجرت در ین دهه از روستاها به شهرهی استان باعث بالا رفتن نرخ رشد نقاط شهری گردیده است.)

پستی و بلندیهای استان کرمان

استان کرمان در محل تلاقی رشته کوههای مرتفع زاگرس و مرکزی و مناطق پست کویری در جنوب شرقی کویر مرکزی بزرگ ایران به طول تقریباً ۱۶۰ کیلو متر واقع شده است و عرض این کویر ، کرمان را از سیستان جدا می کند. این تلاقی استثنائی بین بلندی و پستی، ناحیه کوهستانی و کویری ، گرما و سرما ، ویژگیهای محیطی کم نظیر و اوضاع طبیعی خاصی را به وجود آورده است که در کمتر منطقه ای از فلات ایران می توان مشاهده کرد.

امتداد سلسله جبال زاگرس و کوههای مرکزی ، استان پهناور کرمان را به دو بخش متمایز ، خشک کویری و معتدل کوهپایه ای تفکیک نموده است ، که در تلاقی با یکدیگر از لحاظ اقلیمی سه منطقه کویری ، حاشیه کویری و کوهستانی را شکل داده اند به همین علت کرمان از معدود مناطقی است که دارای چهره های گوناگون محیطی و طبیعی می باشد، و به علت وسعت منطقه و وجود پستی و بلندیها و شرایط خاص اقلیمی، آب و هوای آن در نواحی مختلف متفاوت است.

کوهها
رشته کوههای سلسله جبال بارز زاگرس که به طور کلی در سه رشته عمده به شرح زیر از شمال غربی به جنوب شرقی کشیده شده است و دشتهای وسیع استان را از یکدیگر جدا می سازد :

۱٫ رشته کوههایی که از منطقه زرند در حاشیه کویر لوت به سمت کرمان، شهداد و بم ادامه دارد که بزرگترین حائل بین مناطق کویر با سایر نقاط استان است. بلندترین ارتفاعات این سلسله عبارتند از :کوه کوهبنان با ارتفاع ۳۶۵۸ متر و کوه سمیلک به ارتفاع ۳۱۴۲ متر و کوه پلوار به ارتفاع ۴۲۳۳ متر از سطح دریا.
۲٫ رشته کوههایی که از شمال غرب به جنوب شرقی منطقه کشیده شده و رفسنجان را از منطقه شهر بابک و هرات و مروست جدا می سازد و بلندترین ارتفاعات آن کوه مدورا به ارتفاع ۳۶۰۰ متر و کوه شهربابک به ارتفاع ۳۴۷۲ متر از سطح دریا می باشد.

۳٫ رشته کوههای جنوبی کرمان از مناطق جنوبی رفسنجان شروع شده و به طرف جنوب شرقی کشیده می شود و مناطق کرمان ، سیرجان ، بافت و جیرفت را شامل می شود. ارتفاعات مهم رشته کوههای جنوبی عبارتند از :

کوه جوپار، کوه پنج، کوه چهل تن، کوه لاله زار، کوه بیدخان، کوه هزار، کوه بحر آسمان، سلسله جبال بارز و در قسمت جنوبی شهرستان جیرفت کوههای بشاگرد قرار دارند که این منطقه را از استان هرمزگان جدا می نمایند.

خاک
از انواع خاکهایی که معمولاً دشتها و دره های استان را می پوشاند به غیر از خاکهای هیدرو مورفی دشتها و دره های کرمان ، می توان خاکهای رسوبی ، تپه های ماسه ای ، خاکهای فلاتی، خاکهای کوهستانی و ….. را نام برد. بیشتر اراضی استان را این نوع خاکها پوشانده است. به طور کلی خاکهای منطقه کرمان را در سه قسمت می توان بررسی کرد :

۱- تپه های شنی

وزش بادهای متغیر در کرمان موجب تشکیل تپه های شنی می گرددکه خود مشکلی را از نظر تثبیت شنهای روان به وجود آورده است تپه های شنی قسمت اعظم جنوب منطقه کرمان را شامل می شود. این تپه ها عامل اصلی جلوگیری از توسعه کشاورزی و عدم ایجاد و گسترش سکونت گاههای انسانی در ناحیه جنوب به شمار می آیند. در بعضی نقاط بین تپه های شنی، خاکهای بدون پوشش گیاهی وجود دارد که بافت آن رس و لیمون و لیمون شنی می باشد.

استان کرمان به علت دارا بودن نواحی کویری وسیع و آب و هوای خشک بیابانی ، به شدت در معرض تهدید بیابانی شدن قرار دارد و در صورت ادامه بهره برداری بیش از حد ظرفیت مراتع طولی نمی کشد که خاک در معرض فرسایش و نابودی قرار خواهد گرفت. بدین جهت مسأله حفاظت و تثبیت شنهای روان در این استان حائز اهمیت فراوان و در زمره ضروری ترین کار قرار دارد.

۲- تپه های بین ناحیه کوهستانی و ناحیه تپه های شنی

این قسمت به تدریج از ناحیه کوهستانی به طرف تپه های شنی تغییر بافت می دهد ولی به طور کلی تحت تأثیر رسوبات کوهستانی جنوب ، شرق و شمال غربی منطقه است.

خاکهای آبرفتی این منطقه اکثراً دارای قلوه سنگهایی می باشند. خاکهای دشتی آبرفتی منطقه شمال غربی کرمان دارای شیب کلی صفر تا دو درصد و بدون پستی و بلندی و کاملاً مسطح است و از نظر زهکشی دارای زهکشی طبیعی مناسب است. به طور کلی خاکهای دشت کرمان دارای بافت شن و لیمون است و میزان رس آن بین ۳۰ تا ۲۰ درصد متغیر است.

در اکثر نقاط دشت کرمان در قسمت سطح الرض میزان رس زیاد است و مقدار نمک و کلسیم بیش از اندازه است. خاک در این قسمت کاملاً سله می بندد و امکان رشد نباتات کم می شود.

۳- منطقه کوهستانی

رشته کوهها دارای خاک کم عمق بوده از آنها درست بهره برداری نمی شود. رشته کوههای جنوب شرقی دارای سنگ مادر آذرین می باشد و خاک آن بر اثر چرای مفرط کاملاً فشرده شده و فرسایش پیدا کرده است. کوههای شمال غربی دارای پوشش گیاهی بیشتری است و خاک آن نیز عمق بیشتری دارد، سنگ ها در این قسمت آهکی است و بافت خاک عموماً لیمون شنی است.

رطوبت و تبخیر

در هر مکان خشکی خواه در ایران یا جهان، هر چه از دریاها دور شویم، از میزان رطوبت هوا کاسته می شود. به غیر از مناطق خشکی که از کنار آنها جریان سردی عبور می کند، رطوبت هوا در نواحی خشک بسیار کم است. در این نواحی عموماً رطوبت نسبی هوا پایین تر از ۶۰ % است. میزان تبخیر سالیانه حدود ۲۸۰۰ میلی متر است که در مقایسه با مقدار باران بسیار زیاد است.

میزان تبخیر در فصل تابستان به ۱۴۰۰ میلی متر می رسد که حداکثر این مقدار تبخیر در تیر و مرداد ماه صورت می گیرد.

هوای کرمان اکثراً آفتابی است. بیشترین ساعات آفتابی سالیانه کرمان در ماه مرداد می باشد.

آب وهوا

وجود ارتفاعات و پستی و بلندی ها در منطقه و شرایط خاص اقلیمی، آب وهوای متفاوتی در نواحی مختلف استان کرمان به وجود آورده و وجود آب و هوای متنوع نیز سبب تشکیل چشم اندازهای طبیعی زیبایی در این ناحیه شده است. نواحی شمال و شمال باختری و مرکزی دارای آب و هوای خشک و معتدل است و نواحی جنوبی و جنوب خاوری آب و هوای گرم و نسبتا مرطوب دارند. مقدار باران و ریزش های جوی در این استان بسیار متغیر و کم است و بیش ترین باران در منطقه جیرفت می بارد. مناطق مرتفع و بادگیر، همراه با طوفان و گرد و غبار است.

استان کرمان تحت تاثیر بادهای مختلف برون منطقه ای و محلی است. وزش این بادها، آب و هوای آن را دستخوش تحولات و تغییرات قابل توجهی می کند. این بادها بیش تر از نوع بادهای موسمی خشک هستند و در ماه اسفند، فرودین و اردیبهشت می وزند. جهت وزش بادهای این ناحیه از جنوب باختری به طرف شمال خاوری و خاور است. این بادها انبوهی از خاک و شن با خود به طرف شهر کرمان می آورند و سبب کاهش رطوبت نسبی هوا می شوند. هم چنین، بادهای باختری و شمال باختری باعث ریزش باران در زمستان و بهار می شوند. ریزش بارش های جوی از آبان ماه شروع و تا اردیبهشت ماه سال بعد ادامه می یابد. بیشترین میزان بارندگی از دی ماه تا اردیبهشت ماه است که اغلب آن ها به صورت باران و گاهی هم اندکی برف می بارد

بادها
بادهای منطقه جنوب شرقی ایران از بادهای اصلی موجود در منطقه به وجود می آیند و مهمترین آنها عبارتند از : باد هرات ، باد سام، باد سرخ، باد ناشی «باد شمال شرقی»

دوری از دریا و وزش بادهای گرم و خشک از کویر باعث کمی بارندگی می گردد. به علت وزش این بادها و جریان ریگها به سمت مزارع، خسارت فراوان به کشاورزی وارد می آید.

به طور کلی بادهای کرمان در فصول مختلف عبارتند از :

باد شمال : باد سردی است که در زمستان می وزد و همراه با باران است.

باد غربی : بادی طوفانی است و همراه با شن و رگبار در زمستان تا آخر اردیبهشت می وزد.

باد شرقی : بیشتر در زمستان می وزد گرم و بدون رطوبت است.

باد جنوبی : باد گرمی است که در تابستان می وزد و همراه با گرد و غبار است.

قنات:
در استان کرمان از زمانهای گذشته قنوات متعددی وجود داشته و تاکنون این وضع تقریباً حفظ شده است. بواسطه «عدم تبخیر» و «نفوذپذیری» آب ، قنوات بهترین سیستم آبیاری در منطقه محسوب می شود. باوجود اینکه در سالهای احیر چاههای عمیق و نیمه عمیق زیادی در این استان حفر گردیده است. قنوات هنوز رکن اساسی تامین آب کشاورزی را تشکیل می دهد.

بارندگی در استان کرمان:

– اصولاً در استان کرمان زمستانهای سرد و گزنده و تابستانهای گرم وخشک و هوایی غبارآلود در ناحیه کویری دارد.

– مانند سایر مناطق کویری استان کرمان کم باران است. میزان بارندگی سالیانه بطورمتوسط ۲۰۰-۱۵۰ میلیمتر است. ریزش نزولات جوی از آبان ماه شروع و تا اردیبهشت ماه سال بعد ادامه دارد و بیشترین میزان آن از دی تا اردیبهشت می باشد. اغلب این بارش بصورت باران بوده و برف بسیار کم می بارد.
– در این نواحی رطوبت نسبی پائینتر از ۶۰% است ، میزان تبخیر در فصل تابستان ۱۴۰۰ میلیمتر که در مقایسه با مقدار باران بسیار زیاد است. میزان تبخیر در فصل تابستان ۱۴۰۰ میلیمتر می رسد که حداکثر این مقدار تبخیر در تیر و مرداد ماه صورت می گیرد.

پوشش گیاهی استان کرمان

استان کرمان دارای پوشش گیاهی خاص نواحی کویری است. در این منطقه جنگل قابل توجهی وجودندارد و رستنی های آن نیز محدود به برخی گونه های بیابانی و کویری است. رستنی ها ی استان کرمان را درختان ارژن و گز و برخی گیاهانی که کاربرد دارویی و صنعتی دارند، تشکیل می دهند. برخی از گیاهان چون گل گاوزبان و کتیرا نیز در کوه های شمالی استان کرمان می رویند

سبک معماری بومی در کرمان

65,000 ریال – خرید نهایی کردن خرید مورد به سبد خرید اضافه شد

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .