عنوان :

مقاله سبک شناسی کشف المحجوب

تعداد صفحات : ۱۸

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

کتاب کشف المحجوب ابوالحسن جلابی هجویری ازمهم ترین کتب صوفیه قرن ۵ است که با ژاندری تعلیمی و عرفانی به نثر مرسل نوشته شده است در آن جمله مرکب کمتری وجود دارد. این کتاب را در سه سطح (واژگانی ، نحوی، بلاغی) مورد بررسی قرار دادیم .و در نهایت می توان کشف المحجوب را کتابی ساده و روان دانست با موضوعی تعلیمی و لحنی قاطع در بیان مطالب که می تواند برای خواننده جواب و ساده باشد. اما گاهی مطالبی هم هست که مولف در مقام اثبات ونفی و نقد وتحلیل موضوعی است که در این جا به شیوه ی اهل جدل نثری علمی به خود می گیرد . و در جای جای این کتاب از حکایت بهره برده است ، تا مطلب را هرچه بهتر به مخاطب القا کند. و می توان گفت سبک این کتاب کمی با نثرهای هم دوره اش متفاوت است . و البته هنوز هم فضایی برای بررسی باقی است.

 کلید واژه : سبک شناسی، کشف المحجوب، جلابی هجویری ، سطح واژگانی، سطح نحوی، سطح بلاغی

فهرست مطالب

چکیده    ۰
مقدمه:    ۱
روش انجام تحقیق:    ۳
پیشینه ی تحقیق:    ۳
سطح واژگان    ۴
حروف متروک    ۵
واژگان متروگ و مهجور    ۵
صفت های برتر    ۶
قیدهای تاکیدی    ۷
قیدهای ترتیبی    ۷
اصطلاحات عرفانی    ۸
سطح نحوی    ۹
جابه جایی ارکان جمله    ۹
حذف افعال به قرینه    ۱۰
سطح بلاغی    ۱۱
نتیجه گیری    ۱۲
بخشی از کتاب    ۱۳
منابع و مآخذ    ۱۴

منابع و مآخذ

سبک شناسی یا تاریخ تطور نثر فارسی : محمد تقی بهار ( ملک الشعرای بهار )، جلد دوم ، انتشارت زوار، تهران ، چاپ اول ، ۱۳۸۱
درویش گنج بخش ( گزیده ی کشف المحجوب ): به انتخاب و توضیح : دکتر محمود عابدی، انتشارات سخن، تهران ،چاپ اول، پاییز ۱۳۷۶

مقدمه:

کشف المحجوب از کهن ترین متون صوفیه است . که در اوایل قرن ۵ توسط ابوالحسن علی بن عثمان نوشته شده است که هم دوره با تاریخ بیهقی و قابوسنامه و سفرنامه ناصر خسرو است و اما شباهتی با آن کتب ندارد چرا که نه آمیخته ای از تجارب شخصی، و آداب و عادات اجتماعی و باورهای همگانی و نه گزارشی صمیمانه از مشاهدان سیر و سفر حتی به تمامی  شرح تجربیات روحانی و یافته های خاطر مولف نیز نیست .

هجویری در روزهای پادشاهی سلطان محمود غزنوی زاده شد ( م :‌۴۲۱)

علوم متداول عصر، خاصه قرآن، حدیث ، تفسیر ، فقه و کلام را درزادگاه خود آموخت آن چه که که درباره ی شخصیت ومقام او می توان گفت اینکه او طبعی نازک و روحیه ای حساس داشت تنها اثری که از دیرزمان به هجویری نسبت داده اند و امروزه در دست است کشف المحجوب است و از طریق همین کشف المحجوب از دیگر آثار وی می توان آگاهی یافت، هجویری در ضمن سخن و مناسبت های گوناگون از کتب و رسایل خود نام برده است نظیر:

ذهن و قلم هجویری تحت تآثیر زبان عربی بود بخصوص که اصطلاحات تصرف نیز تقریباً همه کلماتی قرآن اند و کمتر واژه ای فارسی مثل دوستی، درویشی، نیستی و … ظرفیت معنایی را داشت که به خوبی بتواند به جای محبت ، فقر و فنا و … به کار رود

دیوان اشعار ، منهاج الدین ، کتاب فنا وبقا و البیان لاهل العیان و چند کتاب دیگر

موضوع کشف المحجوب تصرف اسلامی است و شامل مطالب زیر است :

۱٫ مقدمه ای در سبب تالیف کتاب و بیان موضوع آن :

در این مقدمه علاوه بر طرح سوالات ابوسعید هجویری – همشهری مولف که وی را متعهد کرده تا با این کتاب بدان ها پاسخ دهد – مولف مجال یافته از روزگار و نااهلان شکایت کند.

 ۲٫ باب اثبات العلم (ص ۲۱-۱۱)

۳٫ باب الفقر (ص ۳۴-۲۱)

۴٫ باب التصوف (ص ۴۹-۳۴).

۵٫ باب مرقعه داشتن (لبس المرقعات ) ص ۶۵-۴۹٫

۶٫ باب اختلافهم فی الفقر و الصفوه (ص ۶۸-۶۵)

۷٫ باب بیان ملامه ( ص ۷۸-۶۸)

۸٫ باب ذکر ائمتهم من اصحابه التابعین (ص ۸۵-۸۷)

۹٫ باب فی ذکر ائمتهم من اهل البیت (ص ۹۷-۸۵)

۱۰٫ باب ذکر اهل الصفه ( ص ۱۰۷-۹۷)

۱۱٫ باب فی ذکر ائمتهم من اتباع التابعین الی یومنا ( ص ۲۰۲-۱۰۷)

۱۲٫ باب فی ذکر ائمتهم من المتاخرین (ص ۲۱۴-۲۰۲)

۱۳٫ باب فی ذکر رجال الصوفیه من المتاخرین علی الاختصار اهل البلدان (ص ۲۱۸-۲۱۴)

۱۴٫ باب فی فرق فرقهم و مذاهبهم و آیاتهم و مقاماتهم و حکایاتهم (ص ۲۱۹-۲۱۸)

۱۵٫ مکتبهای صوفیه ، عقاید و اقوال و نظریات آن ها ( ۲۴۵-۲۱۹)

سپس در حقیقت نفس و معرفت آن و دیگر مقولات عرفانی و فلسفی به اشباع تمام سخن می راند  (۵۴۶-۲۴۵).

نثر این کتاب زلال و از برترین نمونه های نثر قرن ۴ و ۵ است و به همان شیوه ای است که در زبان اهل ادب به نثر مرسل ساده شهرت دارد.

 روش انجام تحقیق:

حدود چند باب از این کتاب را مورد بررسی قرار دادم و تلاش کردم تا موارد گویایی را که نشان از سبک این کتاب داشته باشد را بیابم و خلال سه سطح نحوی، واژگانی و بلاغی قرار دهم و هر کدام از این سطوح خود دارای چند قسمت است . ابتدا درباره ی آن نمونه توصیفی ارائه دادم تا مخاطب با آن آشنا شود سپس بعد از تحلیل، نمونه هایی از آن را در ادامه آورده ام .

پیشینه ی تحقیق:

ملک الشعرای بهار در کتاب سبک شناسی جلد ۲ درباره ی سبک این کتاب اختصار سخن گفته است .
در مقدمه ی کتاب گزیده ی کشف المحجوب به انتخاب و توضیح دکتر محمود عابدی نیز بحث های پیرامون این کتاب وجود دارد.

مقالاتی درباب کشف المحجوب پیدا کردم اما سبک آن مد نظرم بود که هیچ یک در این باره نبودند و برای کار سبک شناسی من مفید نبود.

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .