عنوان :

تحقیق بررسی مفاهیم و اصطلاحات مشاوره در مثنوی معنوی مولانا

تعداد صفحات : ۶۰

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

مشاوره تعاملی بین مراجع و مشاور است که بدانوسیله به مراجع کمک می‎شود تا پس از شناخت خویش تصمیمات معقول و مقبولی اتخاذ کند. به بیان دیگر مشاوره جریان بحث و بررسی مشکلات و مسائلی است که مراجع با آنها مواجه است و علاقمند به طرح آنها می‎باشد. مراجع از طریق بحث و گفتگو درباره مشکلش با مشاور در یک جریان رابطه مشاوره‎ای توأم با درک و تفاهم به خودشناسی و کشف راه حلی موفق می گردد و سرانجام تصمیم معقول و مناسبی اتخاذ کند.

در این نوشتار سعی بر آن است که برخی از مفاهیم مشاوره و اصطلاحات رایج روزمره مشاوره و هم‎چنین برخی از رویکردهای اصلی مشاوره با زبان شعر و از دیدگاه جلال‎الدین محمد بلخی ملقب به مولانا بیان می‎شود.

از دیدگاه مولانا می‎توان گفت که مشورت با صالحان، با دوستان دانا و دوراندیش با بیداردلان سودمند است و بیشترین تأکید مولانا در رابطه با مشورت کردن با عاقلان است.

یک مشاور خوب فردی است که انسان را احیاء کند یعنی اینکه فرد را متحول سازد و از نظر مولانا این کار بس دشوار و مشکل است بطوری که شاید نتوان چنین مشاوری یافت.

مولانا معتقد است که مشورت کردن با عاقل کاردان در هر کاری واجب است و لااقل این فایده را می‎بخشد که در آخر پشیمان نمی‎شویم که چرا با عقلا و ارباب بصیرت مشورت نکردیم و مولوی در این‎باره به آیات قرآن استناد می‎جوید.

بسیاری از اصول و تکنیکهایی که امروزه در مصاحبه‎های روانی و شرح حالهای بالینی به کار می‎رود به صورت مستقیم و غیرمستقیم در برخی از حکایتهای مثنوی با ابیات آن عنوان شده است. در مصاحبه‎های مشاوره‎ای با هر رویکردی که داشته باشیم و در گرفتن شرح حال بیمار به برخی علایم و نشانه‎ها باید توجه داشت. این علائم و نشانه‎ها در روش مصاحبه مشاوره‎ای در دفتر اول مثنوی معنوی و در حکایت (پادشاه و کنیزک) می‎خوانیم.

پادشاهی عاشق کنیزکی می‎شود و او را می‎خرد در حالی که کنیزک عاشق یک مرد دیگر و در دیار دیگری است. کنیزک پس از اینکه به قصر پادشاه می‎رسد روز به روز حالش بدتر می‎شود و تمام طبیبان از درمان او عاجز می‎شوند و نمی‎توانند که بیماری او را تشخیص و سپس درمان کنند. تا اینکه به گفته مولانا یک طبیب روحی پیدا می‎شود او به علم روان‎شناسی مسلح است و سِر بیمار را می‎یابد و آن را به پادشاه می‎گوید. در این حکایت چگونگی برقراری ارتباط با بیمار، بررسی علایم جسمی، بررسی تاریخچه بیمار و بسیاری از اصول دیگر این‎گونه عنوان شده است. پس از اینکه عجز طبیبان آشکار شد پادشاه طبیب روحی را می‎یابد و به کمک بررسی علایم جسمی و روانی بیمار تشخیصی درست می‎رسد.

 واژه های کلیدی: مشاوره، همدلی، ناخودآگاهی، ارتباط غیرکلامی، مصاحبه ‌مشاوره‎ای، رازداری، مراجع، مشاور

فهرست مطالب

فصل اول     ۱
۱- مقدمه     ۲
۲- نیاز احساس شده در مورد مسئله     ۳
۳- هدف کلی و اهداف جزئی     ۳
۴- روش انجام تحقیق     ۴
۵- تعریف واژه‎ها     ۵
فصل دوم     ۸
۱- پیشینه نظری تحقیق     ۹
۲- پیشینه عملی تحقیق     ۱۶
فصل سوم     ۲۱
۱- مولوی و مفهوم مشاوره     ۲۲
۲- اهمیت مشاوره در مثنوی معنوی   ۲۳
۳- ویژگیهای مشاور از دیدگاه مولانا     ۲۶
۴- رازداری     ۳۰
۵- مولانا و مصاحبه مشاوره‎ای     ۳۴
۶- همدلی در مثنوی مولانا     ۴۰
۷- مولانا و ارتباط غیرکلامی     ۴۴
۸- مولانا و ناخودآگاهی     ۵۰
۹- پیشنهاد برای تحقیقات آینده     ۵۴
۱۰- محدودیتهای تحقیق    ۵۵
۱۱- منابع     ۵۶

منابع:

۱- مثنوی معنوی،‌رینولد الین نیکلسون، چاپ امیرکبیر.

۲- نظریه‎های مشاوره و روان درمانی، عبدالله شفیع‎آبادی و غلامرضا ناصری، انتشارات مرکز نشر دانشگاهی.

۳- مشاوره و راهنمایی، ج. اف. پاترسن، ترجمه یوسف اردبیلی، چاپ دهخدا.

۴- مقدماتی بر مشاوره و راهنمایی، شکوه نوابی‎نژاد، نشر دانشگاه تربیت معلم.

۵- فنون و روشهای مشاوره، عبدا‎… شفیع‎آبادی، نشر ترمه.

۶- مفاهیم بنیادی و مباحث تخصصی در مشاوره، دیوید گللدارد، ‌ترجمه‌ سیمین حسینیان، انتشارات کمال تربیت.

۷- مولوی نامه، جلد اول، استاد جلال‎الدین همایی، ‌نشر هما.

۸- مولوی ‎نامه،‌ جلد دوم، استاد جلال‎الدین همایی،‌ نشر هما.

۹- شرح جامع مثنوی معنوی، کریم زمانی، انتشارات اطلاعات.

۱۱- قمار عاشقانه، عبدالکریم سروش، ‌مؤسسه فرهنگی صراط.

۱۲- «جان،‌تن، روان» کیوان نجم‎آبادی، نشر چشمه.

۱۳- شکوه شمس، آن ماری شیمل، ترجمه حسن لاهوکی،‌ انتشارات علمی فرهنگی.

مقدمه:

در این نوشتار سعی بر آن است که برخی از مفاهیم مشاوره و اصطلاحات رایج روزمره مشاوره و هم‎چنین برخی از رویکردهای اصلی مشاوره با زبان شعر و از دیدگاه جلال‎الدین محمد بلخی ملقب به مولانا بیان می‎شود. بسیاری از آنچه که امروز مشاوران و روانشناسان بیان می‎کنند هر کدام به نوعی در آثار مولانا تجلی پیدا کرده‎اند.

مثنوی مولوی دریایی است ژرف و بسیاری از نظریه‎ها و تکنیکها و مهارتهای مشاوره با زبان زیبای شعر در آن آورده شده است و ریشه بسیاری از نظریه‎های مشاوره و روان درمانی را مخصوصاً رویکردهای شناختی را می‎توان در مثنوی مولانا یافت. در این تحقیق پس از تعریف و ارائه مفاهیم و اصطلاحات رایج در مشاوره سعی شده است که مصداقهای این مفاهیم در مثنوی معنوی یافته و با این اصطلاحات تطبیق داده شوند. در ارتباط با اهمیت مشاوره و فوائد آن در آثار مولانا و هم‎چنین خصوصیات یک مشاور اشعار و ابیات بسیاری آمده است که در این تحقیق سعی شده به طور نسبتاً کاملی به تمامی آنها اشاره شود.

 نیاز احساس شده در مورد مسئله:

با توجه به اینکه بسیاری از علوم و معارف جدید چه در مشرق زمین و چه در مغرب زمین به نحوی در آثار مولانا تجلی پیدا کرده‎اند و در این زمینه تحقیقات و پژوهشهای نسبتاً وسیعی صورت گرفته است و کتابهای زیادی نیز به رشته تحریر درآمده‎اند ولی متأسفانه در مورد مسائل و مفاهیم مرتبط با روانشناسی و یا مشاوره در آثار مولانا تحقیقات و پژوهشهای کمتری صورت گرفته است و با توجه به این نکته که در مثنوی مولوی نکات قابل توجه و قابل تأملی در مورد اهمیت و فوائد مشاوره، ضرورت مشاوره، خصوصیات مشاوره و همچنین برخی دیگر از مفاهیم رایج در مشاوره آورده شده است در این تحقیق سعی شده است تا این مطالب استخراج شده و به صورت نسبتاً منسجمی جمع‎آوری گردند. به امید اینکه در این زمینه تحقیقات گسترده‎تر و پردامنه‎تری صورت گیرد.

هدفی کلی:

هدف اصلی و نهایی این تحقیق استخراج مفاهیم و اصطلاحات مرتبط با مشاوره از کتاب مثنوی معنوی مولانا می‎باشد.

 اهداف جزیی:

۱- پی بردن به نقش و اهمیت مشاوره در اشعار مولوی

۲- مقایسه‎ای بین مهارتهای مختلف مشاوره با اشعار مولانا در مثنوی معنوی

۳- پی بردن به ویژگیهای مشاور و مقایسه آن با آنچه که در مثنوی مولانا آمده است

 روش انجام تحقیق:

این تحقیق صرفاً یک تحقیق کتابخانه‎ای و توصیفی است و برای انجام این تحقیق کتاب مثنوی معنوی مولوی و هم‎چنین تفاسیر این کتاب و کتاب‎های دیگری که در حواشی و در مورد مثنوی مولانا نوشته شده بود مطالعه گردید و به طور نسبتاً کاملی مورد بررسی قرار داده شده است و هر کجا که به مشاوره و اهمیت آن و یا هر یک از مفاهیم مرتبط با مشاوره اشاره شده بود مورد تفکیک قرار داده شده است.

با توجه به خصوصیات تحقیقات توصیفی محقق سعی کرده است تا آنچه را که هست بدون هیچگونه تصرفی گزارش دهد و نتایج عینی از موقعیت بگیرد. هدف محقق از انجام این نوع پژوهش توصیف عینی، واقعی و منظم خصوصیات یک موقعیت یا یک

موضوع است.

 تعریف واژه‎ها:

مشاوره: مشاوره از نظر لغوی به معنی همکاری کردن و رأی دیگران را در انجام کاری خواستن است و به طور کلی مشاوره تعاملی بین مراجع و مشاورات که به آن وسیله به مراجع کمک می‎شود تا پس از شناخت خویش تصمیمات معقول و مقبولی اتخاذ کند. مشاوره یکی از فنون راهنمایی است که از آن به عنوان قلب برنامه راهنمایی تعبیر می‎شود.

همدلی: همدل بودن به معنی همراه بودن با مراجع است و در نتیجه این همدلی محیط اطمینان برانگیزی به وجود می‎آید که در آن مراجع احساس مهم بودن و در امان بودن می‎کند. در چنین محیطی است که مراجع می‎تواند در مورد خصوصی‎ترین اسرارش، درونی‎ترین احساساتش و چیزهایی که برای او بسیار دردآور است و آن قدر خصوصی است که جرأت بازگو کردن آن را نزد دیگران ندارد صحبت کند.

ناخودآگاهی: روان ناخودآگاه تمام غرایز بشر اولیه را دربرمی‎گیرد که برخی از این عوامل ارثی و برخی دیگر بر اثر تکامل و تحول دوران کودکی به وجود آمده‎اند. تصورات و امیال سرکوفته و واپس زده هیچ‎گاه از بین نمی‎روند و در ضمیر ناخودآگاه به

بقای خود ادامه می‎دهند تا در هنگام مناسب به خودآگاهی راه یابند.

ارتباط غیرکلامی: از طریق این نوع ارتباط می‎توان اطلاعات زیادی را از بیمار به دست آورند. توجه به نحوه ورود و خروج او، نشست و برخواستهایش، نحوه لباس پوشیدن، نوع لباس، آرایش مو، طرز صحبت کردن، طرز نگاه کردن و ‎… همگی حکایت از شرایط روحی ‎- روانی فرد مراجع دارد.

مصاحبه ‌مشاوره‎ای: رابطه رویارویی بین دو نفر است که بدانوسیله مشاور می‌کوشد مراجع را در حل مشکلات و یافتن اهداف زندگی یاری دهد. رابطه بین مشاور و مراجع به قدری در مشاوره‌ موفقیت‎آمیز اهمیت دارد که می‎توان آن را هسته اصلی و مرکزی مشاوره قلمداد کرد.

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .