عنوان :
مقاله مولانا، آموزگار معنا
تعداد صفحات : ۱۷
نوع فایل : ورد و قابل ویرایش
چکیده
در این مقاله درباره سالکان روزگار ما، رویکردهایی برای تبیین معنای زندگی، حوزه های جستجوی معنای زندگی، مولانا و پاسخ به دغدغه های انسان امروز، مشتاقان مولانا و ویژگی نگاه مولانا را بحث می کند.
آثار مولانا و نمادهای امروزین راه او، جملگی بیانگر آنند که ساختار کلام وحی آسای او قابلیت آن را دارد که در تفسیری عصری، در صورت پیرایش از غبار زمان و مکان، پاسخهایی را برای سئوالهای جدی روح بشری فراهم آورد، زیرا آنچه که مولوی در آن حالات جذبه و شور بیان کرده است از نوع واردات قلبی بوده که آمیزه ای از حکمت و اشراق اند که در گذار زمان قابلیت نوشوندگی دارد، او که به دریای عدن اتصال داشته و بنا به امر قل سخن می گفته است با ناطقه خود بی هراس، جویی را کنده است تا به تشنگان اعصار آبی برساند.
هین بگو کاین ناطقه جو می کند تــا بـه قـرنی بعد ما آبی رسد
امر قل زین آمدش کای راسـتین کم نخواهد شد بگو دریاست این
متصل چون شد دلت با آن عدن هین بگو، مهراس از خالی شــدن
چنین دریافت هایی جملگی به مدد رویکردهای هرمنوتیک به آثار او به عنوان یک متن امکان پذیر است.
آری، انسان معاصر، تنها یک دغدغه راستین مضطرب ساز و دلهره آور دارد و آن احساس بی معنایی در حیات است، در چنین فضایی است که مولانا با آموزه های خود، عقل جزیی اضطراب آفرین آدمی را به پرواز در گستره وسیع عشق فرا می خواند و توصیه می کند دیگر وقت آن است که اسم را رها کنی و مسما را بجویی و این راه پنهان را باید به فن طی کنی.
اسم خواندی، رو مسمــــی را بجو مه به بالا دان، نـــــه اندر آب جو
هیچ نامی بــــی حقیقت دیـده ای یا ز گـــاف و لام گل، گل چیده ای؟
گــــر زنام و حرف خواهی بگذری پاک کن خود را ز خود هین یکسری
همچو آهن ز آهنـــی بی رنگ شـو در ریاضت آیینه بــــی زنگ شـو
این اوست که دست سالک را می گیرد و او را پله پله تا ملاقات خدا راهنمایی می کند. آن خدایی که به قول مایستر اکهارت از جنس سکوت است و از روی آگاهی آب، قانون گیاه، پای سرو بلند تا عرش در جلوه گری است و مولانای پر سخن را به خاموشی می کشاند تا نگفتنیها درباره او نگفته بماند و این گونه است که مولانا آموزگار معنا در میان نام ها و اسم های رنگارنگی است که بشریت را فراگرفته است او در وصف خویش می گوید:
«من این جسم نیستم که در نظر عاشقان منظور گشته ام بلکه من آن ذوقم و آن خوشی که در باطن مرید از کلام ما و از نام ها سر زند الله، الله چون آن دم را یابی و آن ذوق را در جان خود مشاهده کنی، غنیمت می دار و شکرها می گذار که من آنم.»
واژه های کلیدی: مولانا، زندگی، معنا، رویکرد مجعول، رویکرد مکشوف، حوزه فلسفه دین، حوزه فلسفه اخلاق، حوزه روان شناسی
فهرست مطالب
مقدمه : ۱
معنا، گمشده آنانی، نه چونان همه ۱
سالکان روزگار ما ۲
رویکردهایی برای تبیین معنای زندگی ۴
۱- رویکرد مجعول (قراردادی) ۴
۲-رویکرد مکشوف ۵
حوزه های جستجوی معنای زندگی ۵
۱- حوزه فلسفه دین ۵
۲- حوزه فلسفه اخلاق ۶
۳-حوزه روان شناسی ۶
مولانا و پاسخ به دغدغه های انسان امروز ۶
مشتاقان مولانا ۷
۱- انسان مدرن خسته از مسابقه در بزرگراه عقل جزیی ۸
۲-انسان سنتی وامانده در قالب های کهن ۹
دو انسان، در یک راه ۹
ویژگی نگاه مولانا ۱۰
«یادداشتها ۱۲
منابع و ماخذ ۱۴
منابع و ماخذ
۱- فرانکل، ویکتور، فریاد ناشنیده برای معنی، مصطفی تبریزی، علی علوی نیا، نشر یادآوران، ۱۳۷۱
۲ خاکی، غلامرضا، سمت خیال دوست (سفرنامه قونیه)، بازتاب، ۱۳۸۲
۳- شرح و تفسیر مثنوی کریم زمانی
۴- شیمل، آن ماری، من بادم و تو آتش، فریدون بدره ای، طوس، ۱۳۸۰
۵- مومن زاده، محمد صادق، «برداشتهای روان درمانی از مثنوی» انتشارات سروش، ۱۳۷۸
۶- آراسته ، رضا «تولدی در عشق و خلاقیت» حسین نجاتی، فراروان، بهار
۷- ۱۳۷۲ کگور، سورن که ر «ترس و لرز» عبدالکریم رشیدیان، نشر نی، ۱۳۷۸
یادواره همایش آموزه های مولانا برای انسان معاصر، دانشگاه تهران زمستان ۱۳۸۲
مقدمه :
روی آوری قشرهای گوناگون جویندگان حقیقت در سراسر جهان به آثار مولانا، آدمی را به یاد آن مصرع خود او در نی نامه می اندازد: که جفت بدحالان و خوشحالان۱ شده است، بدحالان و خوش حالانی که هر یک از ظن خود یار۲ او شده اند و هر یک به گوشه ای از ساحت روان او ورود کردهاند. خیل بی شمار مشتاقان، چاپ های متعدد آثار مولانا به زبانهای گوناگون، برگزاری کنگره ها و سمینارها… در جهان این سئوال را پیش می آورد که براستی در بازار نوفروشی۳ مولانا چه متاعی عرضه می شود که این همه بر گرد او جمع آمده اند و این خریداران کالای او چه کسانی هستند، چه می خواهند؟…
بی گمان اینان هر که هستند آنانند که در فرآیند طلب خویش ز هزار خم چشیده اند و همه را بیازموده اند۴ و سرانجام به شراب سرکش مولانا رسیده اند چرا که به این نتیجه رسیده اند بی مدد چون اویی، درهم ریختن ارزشها، اعتبارهای جهان و فرو شدن به دریا و در پی گوهر حقیقت کاری آسان نیست.
معنا، گمشده آنانی، نه چونان همه
غالب انسانها در اجبار چارچوب ها و قالب های عرفی و معمول زندگی، مجال و فرصت باطنی آن را نمی یابند که لحظه ها را به چراگاه رسالت۵ ببرند و روزن وجود را به روی آفتابی که لب درگاه آنهاست بگشایند۶… در روند زندگی هر چه این قیدها و بندها محکم تر می شوند رفته رفته اکثر آدمها نمادی از آن گاو در مثنوی می شوند که از دروازه تولد وارد جهان شده و از دروازه مرگ خارج می شوند و از آن همه زیبائیها، هنرها و معرفتها… جز قشر خربره اعتباریات و ظواهر زندگی بیشتر چیزی را ادراک نمی کنند و نمی فهمند۷٫
اما در این میانه، کسانی پیدا می شوند که بیقرارند و طالب بیقرار شده اند آن چه که همه را راضی می کند آنان را ارضاء نمیکند، چیزی فراتر از آنچه هست می خواهند، تشنگی آنان از جنس دیگری است، بی تاب و آشفته، در وادی حیرت سرگشته اند و به هر جایی که نام و نشانی از آن معشوقه هر جایی است سر می کشند تا شاید آرام گیرند.
سالها سرگشته گفت و شنود هر کجا نام و نشانی از تو بود۸
این تشنگان حقیقت، آرام آرام بوی آن دلبر نهان۹ در عرصه جانشان پران می شود و با زبانی گنگ، هر دم به سویی کشیده میشوند و مدام از خود می پرسند: چیست که هر دمی چنین می کشدم به سوی او؟۱۰، در کشاکش این جستجو، گاه آشفتگیها به اوج می رسد و سئوالاتی به جان آنان هجوم می آورد و هر دم از خود میپرسند:
چه کسم من؟ چه کسم من؟ که بسی وسوسه مندم
گه از آن سوی کـشندم، گه از این سوی کشنـدم
ز کشاکش چو کمانــم، بـــه کف گـوش کشـانم
قدر از بــــام درافتـد چـــو در خانه ببنـــدم
نفسی آتش سوزان، نفســـی سیل گــــریـزان
ز چه اصلم؟ ز چه فصلم؟ به چه بازار خـ ـرندم؟
سالکان روزگار ما
در چنین هیاهوی هول آور درونی و تهاجمات برونی ارزشهای تکنولوژیک و ابزاری که جملگی برآمده از عقل جزیی هستند گرفتار آمده اند، در جان پاره ای از این جویندگان آتشین مزاج حقیقت کسی چون شرر می خندد۱۱ و راه را بر آنانی که ساختارهای معمول زندگی را شکسته و در پی معنا به راه افتاده اند می بندد و مدعی می شود که عشق او را نوع دگر خندیدن۱۲ آموخته و عشق از آسمان آمده است تا اهل تردید و گمان را درهم کوبد۱۳ و آنان را به خود می خواند. او خویشتن را تحصیلکرده مدرسه احمد امی معرفی می کند و بر فضل و هنر که جملگی حجاب آفتاب جانان است می خندد۱۴ و حیران از این که خوب است یا زشت، این است یا آن، و چه نامی دارد، دلبر است یا دل داده بر سر راه تمامی طالبان حقیقت قرار می گیرد می گوید:
گر زان که نئی طالب، جـــوینده شوی با ما
ور زان که نئی مطرب، گـــوینده شوی با ما
گر زان که تو قارونی، در عشـق شوی مفلس
ور زان که خداوندی، هم بنــده شوی با مــا
یک شمع از این مجلس صد شمع بگیرانــد
گر مرده ای ور زنده، هم زنده شوی بـــا ما
پاهای تو بگشاید، روشن بـــه تو بنمــاید
در ژنده درآ یکدم تــا زنــده دلان بینـــی
اطلس به در اندازی در ژنده شوی بـــا مـا
چون دانه شد افکنده بر رست و درختی شد
این رمز چو دریابـــی افکنده شوی بــا ما
شمس الحق تبریزی با غنچه دل گـویــــد
چون باز شود چشمت بیننده شوی بـــا ما
و این گونه است که او تمامی آنانی که فراسوی نیک و بد و دانایی در پی حقیقتند را مجذوب خود می سازد. سالکان راستین در راه سپاری با او در جستجوی معنای زندگی است که در نهایت دلاورانه قفل زندان جهان را گشوده و گردن گردنکشان را در پیش سلطان عشق می شکنند۱۵٫
جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .
