عنوان :

مقاله اوضاع طبیعی استان خوزستان

تعداد صفحات : ۴۶

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

انرژی ناشی از حرکت آب و باد در روی خاکها لخت یا کم پوشش می تواند ذرات آن را از بستر خود جدا سازد آنها را حمل نموده و در محل دیگری رسوب دهد و در طی این مراحل آثار و اشکال مختلفی از فرسایش را بوجود آورده که پیامد های زیان بار و گاه جبران ناپذیری را به همراه دارد امروزه در بخش وسیعی از جهان فرسایش خاک اعم از بادی یا آبی از عمده ترین عوامل تخریب سرزمین محسوب می شود با آنکه نقش فرسایش آبی در نابودی منابع اراضی و تخریب سرزمین در بسیاری از مناطق جهان چشمگیر و فراگیر است اما فرسایش بادی نیز به ویژه در مناطق خشک ونیمه خشک جهان و از جمله در ایران از نظر کمی و کیفی حائزاهمیت بسیار است .

عمده فرسایش خاک در منطقه خوزستان بر اثر وزش بادهای غالب غربی ، شرقی میباشد که حاصل این وزش ، جابجائی شنهای روان از سمت غرب رودخانه کرخه بطرف شرق و جنوب شرقی استان و مورد تهدید قرار دادن روستاها جاده ها، مزراع ،چاهها نفت و دیگر تأسیسات اقتصادی و نظامی و ….. میباشد و مهاجرت روستائیان عزیز به شهرها را در بردارد ، تهدید قرار گرفتن راه آهن و جاده ها بغیر از خطرات تصادف و خطرات مالی و جانی مسافرین خطرات به تأخیر افتادن جریان امور مالی و اقتصادی کشور را در بر دارد .

مزارع زارعین زحمت کش که با دل و جان در سنگر تولیدات کشاورزی مشغول خدمت به سرزمین اسلامی خود میباشند را مورد تهدید قرار میدهد ، با جریان حرکت شنهای روان و با برخورد شنها با نباتات زراعی آنها را زخمی و چنانچه تولیدات را به صفر نرساند لااقل در کمیت و کیفیت تولید تأثیر بسزائی دارد و باعث خسارت و رکود اقتصادی کشاورزی منطقه میشود .

با وزش تندبادهای شدید و فصلی در منطقه باعث خسارت مالی زیادی به خطوط برق و دیگر تأسیسات اقتصادی و بخصوص چاههای نفت در منطقه میشود ، و در این مقاله به این موضوع می پردازیم که آیا با تثبیت شن ها در ام الدبس از خطر بیابان زایی منطقه جلوگیری شده است

واژه های کلیدی: استان خوزستان، منطقه ام الدبس، بیابان زدایی، شن ها، فرسایش بادی، اجرای طرح، خسارت.

فهرست مطالب

مقدمه :    ۱
طرح مسئله :    ۲
فرضیه :    ۲
اوضاع طبیعی :    ۳
الف ـ منطقه کوهستانی شمال و مشرق :    ۴
ب ـ منطقه جلگه جنوب و مغرب :    ۴
رود های خوزستان :    ۷
رود دز :    ۸
رود مارون : ( جراحی )    ۹
رود خانه خیر آباد :    ۱۰
تاریخچه رود کرخه :    ۱۱
رود کرخه :    ۱۷
بیابان زدایی و چند واقعیت :    ۲۰
فرسایش بادی یک معضل اساسی در راه توسعه و عمران مناطق خشک :    ۲۱
علل و عوامل فرسایش بادی در ایران  :    ۲۲
عوامل عمده طبیعی مؤثر در فرسایش بادی در ایران :    ۲۲
عوامل عمده اشان ساخت و نقش مؤثر در تشدید فرسایش بادی :    ۲۳
پیامد های فرسایش بادی در ایران :    ۲۳
خسارت در مرحله برداشت :    ۲۴
خسارت در مرحله انتقال :    ۲۴
وضعیت فرسایش بادی در ایران :    ۲۶
طرح های اجرایی :    ۲۶
۱_ طرح تثبیت بیولوژیک ماسه های روان :    ۲۷
۲_ طرح فیزیکی و شیمیایی :    ۲۸
۳_ طرح احداث باد شکن در اطراف اراضی کشاورزی و مناطق مسکونی :    ۲۸
۴_ طرح استفاده از روان آبهای سطحی :    ۲۸
۵_ طرح مدیریت جنگلهای دست کاشت در مناطق بیابانی :    ۲۸
راه کار های کاهش اثرهای خشکسالی    ۳۰
راه کارهای پیش از بحران از خشکسالی :    ۳۰
سیاست گزاری استراتژیک در پیش بینی خشکسالی :    ۳۰
کشت گیا هان مقاوم به خشکی :    ۳۰
بررسی منطقه شنی ام الدبس :    ۳۳
توجیه اجمالی طرح :    ۳۶
نتیجه گیری :    ۳۹
پیشنهاد :    ۴۰
فهرست منابع و مأخذ :    ۴۱

فهرست منابع و مأخذ :

۱_ بربریان ، مانوئل – بررسی و پژوهش سازند ها و زمین ساخت ایران _ سازمان زمین شناسی کشور ، ۱۳۶۵

۲_ پور کاظم ، حاج کاظم  – موقعیت ، توابع شهرستان دشت آزادگان ، جغرافیای تاریخی استان خوزستان تابستان ۱۳۷۳

۳_ پور کاظم ، حاج کاظم –  تاریخجه رودخانه کرخه ، جغرافیای تاریخی استان خوزستان تابستان ۱۳۷۳

۴_ جنگل و مرتع  –  فصلنامه علمی ، اقتصادی ، اجتماعی ، سازمان جنگلها و مراتع و آبخیز داری کشور ، شماره ۵۴ بهار ، ۱۳۸۲

۵_ جنگل و مرتع –  فصلنامه علمی ، اقتصادی ، اجتماعی ، سازمان جنگلها و مراتع و آبخیز داری کشور ، شماره ۵۸ تابستان ، ۱۳۸۲

۶_ جنگل و مرتع –  فصلنامه علمی ، اقتصادی ، اجتماعی ، سازمان جنگلها و مراتع و آبخیز داری کشور ، شماره شماره ۶۲ ، بهار ۱۳۸۳

۷_ دشت بزرگی ، فاطمه  –  برداشت میدانی از منطقه ام الدبس ، بهار ۱۳۸۴

۸_ دشتی نژاد-   شناسایی و بررسی بوته های گیاهی ، اداره کل منابع طبیعی استان خوزستان ، بهار ۱۳۸۴

۹_ م ، صداقت _ ع ، قلی پور _ خ ، عرب زاده  – گزارش بررسی منابع شن و ماسه در حاشیه رودخانه کرخه ، خرداد ۱۳۶۴

۱۰_ م ، صداقت _ ع ، قلی پور _ خ ، عرب زاده – بررسی منابع شن و ماسه و خاک های رسوبی کرخه ، خرداد ۱۳۶۴

۱۱_ طرح هادی دشت آزادگان –  سازمان برنامه و بودجه ، سال ۱۳۷۴

۱۲_ کسرایی ، حسن  – بررسی و مطالعه آب و هوا و اوضاع طبیعی استان خوزستان ، سازمان برنامه و بودجه ، سال ۱۳۷۹

۱۳_ فروغی ، هوشنگ _ ارژنگ روش ، بهرام – بررسی رسوبات دوران چهارم ( کواترنر ) و منابع شن و ماسه ، نیروگاه رجایی ( قزوین ) _ سال ۱۳۷۴

۱۴_ موسوی ، سید مجید – کارشناس رشته حقوق ، شهرداری شهرستان بستان ، همکاری در زمینه بررسی منطقه ام الدبس

مقدمه :

کشور ایران در قلمرو مناطقی از دنیا قرار گرفته است که به دلیل بهر برداری نادرست از منابع طبیعی ، نواحی بیابانی به مفهوم تخریب سرزمین در آن رو به گسترش می باشد این تخریب علاوه بر تأثیر از عوامل طبیعی کره زمین ریشه در ویژگی های اقتصادی و اجتماعی کشور دارد .

تخریب سرزمین از نظر ابعاد فیزیکی و کاهش محصول دهی اراضی و به مفهومی دیگر بیابانی شدن از جمله موضوعات مهمی است که زیست انسان ها را در قلمروهای جغرافیایی کشور دچار خطرات زیادی ساخته است و نیازمند توجه جدی به این موضوع در برنامه های توسعه کشور می باشد .

با توجه به اهمیت استان خوزستان ملاحضه می شود از لحاظ فرسایش بادی و آبی به این مرز و بوم لطمه وارد می شود و خسارات مالی و تلفات جانی را در بر دارد پس چه باید کرد چه عملی را باید انجام داد تا این سرمایه و ثروت و منبع خدادای از بین نرود و حفظ شود مسلماٌ می بایست به فکر چاره اندیشی و به صورت اساسی به فکر مبارزه با این عامل تهدید در منطقه بوده و می بایست شن زارهای استان خوزستان بطور جدی تثبیت و مهار گردد .

 طرح مسئله :

آیا با تثبیت شن ها در ام الدبس از خطر بیابان زایی منطقه جلوگیری شده است .

فرضیه :

با تثبیت شنها در ام الدبس از گسترش بیابان جلو گیری شده است .

اوضاع طبیعی :

استان خوزستان در جنوب غربی ایران واقع ، و با مساحتی بالغ بر ۶۴۶۶۴ کیلومتر مربع بین ۲۹ در جه و ۵۸ دقیقه تا ۳۲ در جه و ۵۸ دقیقه عرض شمالی از خط استوا و ۴۷ درجه و ۴۱ دقیقه تا ۵۰ درجه و ۳۹ دقیقه طول شرقی از نصف النهار گرینویچ قرار دارد. محدود است از طرف به استان لرستان ، از جنوب خلیج فارس و از جانب مشرق و شمال شرقی با استان های اصفهان و چهار محال وبختیاری و کهگیلویه و بویر احمد و از مغرب به کشور عراق و استان ایلام .

جلگه خوزستان سرزمین صاف و عارضه و مستطیل شکلی است که عرض آن از ۱۱۰  کیلومتر در شمال تا ۲۰۰ کیلومتر در جنوب تفاوت میکند . بلندترین نقاط آن جلگه در دزفول که در۳۰۰  کیلومتری دریا واقع شده فقط ۱۸۰ متر ارتفاع  دارد و با این ترتیب شیب عمومی جلگه خوزستان ۶۰ سانتیمتر در کیلومتر بیشتر نیست . جلگه خوزستان امتداد شرقی جلگه عظیم بین النهرین  ( عراق ) بشمار می رود وفقط یک مرز سیاسی و نژادی این دو را از همدیگر جدا می سازد . زندگی وکشاورزی درجلگه خوزستان بستگی به رود کارون دارد ، این رود که در شمال جلگه به رود خانه دز می پیوندد دارای آن فراوانی است که با هر یک از رودهای دجله و فرات قابل مقایسه می باشد . آب رودخانه کارون بقدری زیاد است که این رود خانه در بعضی قسمتها و در صورت لایروبی قابل کشتیرانی خواهد بود.

استان خوزستان را از لحاظ وضع طبیعی می توان به دوناحیه تقسیم نمود:

۱- قسمت کوهستانی شمالی ومشرق که ارتفاعات زا گرس وجبال بختیاری با شیب ملایم سرا زیر

می شود.

۲- قسمت جنوبی که قسمت بیشتر آن رادشتهای آبرفتی یا باتلاقی تشکیل میدسهد قمست جلگه ای خوزستان بوسیله رودهای کرخه ، کارون ، مارون و هندیجان آبیاری میشود .

الف ـ منطقه کوهستانی شمال و مشرق :

این کوهستانها جزء بخش جنوبی زاگرس غربی هستند که ارتفاعات بتدریج به سمت جلگه کاهش یافته و بوسیله رودخانه ها قطع میشود ، امتداد این چین خوردگیها ، شمال غربی است که بتدریج محور چین        خوردگیها بسمت جنوب متمایل می شود . از جمله کوههای مهم این منطقه کوه  چو ، جبال زردکوه ، شاویش ، آب بندان ، مامازاد، کوه سیاه و کوه چال را می توان نام برد .

ب ـ منطقه جلگه جنوب و مغرب :

جلگه خوزستان بر سطح فرسایش رسوبات جوان دوران سوم گسترش یافته که هنوز تپه هائی از ساختمان گذشته در اطراف اهواز بچشم می خورد و رودخانه های متعدد در دوران چهارم آبرفتهای فراوانی بر این سطح فرسایشی به جای نهاده و زمینهای هموار حاصلخیزی در بیشتر موارد بوجود آورده است و با توجه به شرایط آب و هوائی در جلگه خوزستان با تلاقهای وسیع و ماسه زارها به چشم    می خورد .

بطور کلی حد شمال خوزستان ارتفاعات کبیر کوه ( رشته اصلی کوه های لرستان ) دینار کوه ، سیاه کوه ارتفاعات ، ارتفاعات منکر ، و بالاخره پشتکوه لرستان می باشد . و سراسر جنوب آن به کرانه های خلیج فارس در شرق خوزستان و سراسر قسمت غربی خوزستان خاک عراق قرار دارد .

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .