عنوان :

مقاله تاریخ تحلیلی صدر اسلام

تعداد صفحات : ۲۸

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

در این مقاله درباره بت های عرب، تجارت قریش، بازارهاى ده‏گانه عرب، علم و هنر عرب، ماه های حرام، رباخوارى قریش، روحیات عرب ، قبیله قریش توضیح داده می شود.

اعراب شبه جزیره پس از حضرت ابراهیم که در فلسطین مى‏زیست، و فرزنش اسماعیل که در میان عرب جرهمى در حجاز اقامت داشت، نخست پیرو احکام و آداب و رسومى بودند که از آن دو پیغمبر خدا باقى مانده بود.

بعدها دین یهود و نصار و بت پرستى در نقاط مختلف شبه جزیره رسوخ یافت و اوهام و خرافاتى از این راه‏ها در میان جوامع و قبائل عرب رایج‏شد.

رسوخ عقاید خرافى در اذهان ملت عرب و مردم قریش و اعتقاد به معبودهاى باطل تا آنجا بود که چون پیغمبر اکرم مبعوث گردید و آنها را از پرستش آلهه باطله بیم مى‏داد، از این که پیغمبرى از میان آنها برخاسته است، تعجب مى‏کردند و مى‏گفتند: او جادوگرى درغگوست، آیا مى‏خواهد تمام خدایان ما را منحصر در یک خدا بداند؟ این چیزى است بسیار شگفت انگیز.(و عجبوا ان جائهم منذر منهم و قال الکافرون هذا ساحر کذاب. اجعل الآلهه الها واحدا، ان هذا لشى‏ء عجاب. سوره ص آیه ۳ تا ۵)

واژه های کلیدی: بت های عرب، تجارت قریش، بازارهاى ده‏گانه عرب، علم و هنر عرب، ماه های حرام، رباخوارى قریش، روحیات عرب ، قبیله قریش

فهرست مطالب

چکیده    ۴
مقدمه    ۵
بت‏هاى عرب    ۹
تجارت قریش    ۱۲
بازارهاى ده‏گانه عرب    ۱۴
علم و هنر عرب    ۱۸
ماه‏هاى حرام    ۲۰
رباخوارى قریش    ۲۱
روحیات عرب و صفات عمومى قریش    ۲۲
شهر مکه    ۲۴
تولیت کعبه    ۲۵
قبیله قریش    ۲۶
منابع    ۲۸

مقدمه

از جمله به گفته مسعودى بعضى از عب عقیده به وجود پرنده‏اى به نام «هام‏» داشتند و مى‏گفتند هام روح آدمى است که پس از مرگ یا قتل به صورت مرغى در مى‏آید و پیوسته در اطراف قبر او نوحه سرائى مى‏کند، و اخبار دنیا را به مقتول یا متوفى مى‏دهد و در جلو خانه بازماندگان شخص در گذشته به سر مى‏برد(مروج الذهب – جلد ۲ صفحه ۱۵۳)

بعضى دیگر «ذات انواط را پرستش مى‏کردند، عبادت ذات انواط همان دخیل بستن بود. ذات انواط در وادى نخله قرار داشت و از زیارتگاه‏هاى مردم مکه به شمار مى‏رفت. ذات انواط درخت بزرگ سبزى بود که کفار قریش و سایر قبائل عرب هر سال به زیارت آن مى‏رفتند و سلاحهاى خود را بر آن مى‏آویختند. در آنجا قربانى مى‏کردند، و یک روز در آنجا مى‏ماندند (سیره ابن هشام – ج ۴ ص ۸۹۳)

به ذات انواط چیزهایى به عنوان دخیل مى‏آویختند و حاجت و مراد مى‏خواستند.

جمعى دیگر از عرب معتقد به وجود «غول‏» بودند، و عقیده داشتند که غول‏ها در شب‏ها و جاهاى خلوت پیدا مى‏شوند یا در بیابان‏ها سر راه‏ها را مى‏گیرند و باعث آزار آدمى مى‏شوند. عرب هم در صدد بر مى‏آمد که غول را تعقیب کند و نگذارد به او آسیبى برساند.

مسعودى نقل مى‏کند که بعضى از صحابه از جمله عمر بن الخطاب گفته است که وى پیش از ظهور اسلام دى یکى از سفرهایش به شام غول را دیده است که در صدد آزار رساندن به وى بوده و عمر با شمشیر او را زده است! (مروج الذهب – جلد ۲ صفحه ۱۵۵)

عرب به وجود شیاطین و مرده و جن و قطرب و غدار معتقد بودند و براى هر کدام نیز حالات و اوصافى ذکر مى‏کردند.

به خواب و جادوگرى هم اعتقاد داشتند. جادوگرى به نام کهانت در میان قبائل مختلف رواج داشت، و جادوگر از مقام والائى برخوردار بود و راى او را هر چه بود به کار مى‏بستند، و سرپیچى از آن را شوم مى‏دانستند.

«شق‏» و «سطیح‏» دو کاهن و جادوگر معروف عرب بودند که عرب در گیرودارهاى خود به آنها مراجعه مى‏کردند و از آنها نظرخواهى مى‏نمودند.

«ذوالشرى‏» هم که از توده سنگ‏هاى سیاه تراشیده چهارگوش تشکیل یافته بود مورد احترام پرستش بعضى از قبائل عرب بود.

اعتقاد به «انصاب و ازلام‏» نیز از اوهام و خرافات رایج در میان عرب بود. ازلام جمع زلم بر وزن قلم تیرهاى کوچکى بود که از درختى به نام «نبع‏» که با صلابت و قابل انحناء بود مى‏گرفتند و به یک اندازه تراشیده و صاف مى‏نمودند و به هر کدام رنگ مخصوصى مى‏زدند و در قمار و فالگیرى از آنها استفاده مى‏کردند، و به آنها «قداح‏» مى‏گفتند. قداح به معناى تیرهاى بدون پیکان بود. نام این تیرها که در قمار به کار مى‏رفت، به گفته یعقوبى ده تا بود. هفت تاى آنها را «انصب‏» مى‏گفتند: یعنى نصیب و بهره بده، و سه تا «لا تنصب‏» بود.

هفت تاى اول «فذ» داراى یک سهم و «توام‏» داراى دو سهم و «رقیب‏» سه سهم و «حلس‏» چهار سهم و «نافس‏» پنج‏سهم و «مسبل‏» شش سهم و «معلى‏» هفت‏سهم، و سه تاى دیگر: منیح و سفیح و وغد بود که فاقد سهم بود(تاریخ یعقوبى ج ۱ ص ۳۰۰٫)

عرب براى جنگ و صلح و انتقام گرفتن و قربانى کردن و ازدواج و یقین به این که فلان طفل زنازاده است‏یا نیست، یا فلان کار را بکند یا نکند، از این تیرها که کاهن قبیله بنى جمح در مقابل بت «هبل‏» جنب کعبه در کیسه‏اى مى‏ریخت و آن را به هم مى‏زد سپس چوبى در مى‏آوردند و اعلام نظر مى‏نمودند، کسب تکلیف مى‏کرد و نتیجه هر چه بود مى‏باید به کار بست.

خداوند در قرآن مجید نصیب و بهره‏گرفتن از این نوع رایزنى و نظرخواهى و فالگیرى را مانند شراب و قمار اکیدا نهى کرده و آن را پلیدى و از کارهاى شیطانى دانسته است.(یا ایها الذین آمنوا انما الخمر و المیسر و الانصاب و الازلام رجس من عمل الشیطان فاجتنبوه لعلکم تفلحون. سوره مائده آیه ۹۳)

خلاصه به مرور ایام که اعراب شبه جزیره از توجه به احکامى که از زمان حضرت اسماعیل باقى مانده بود غافل ماندند، براى تسکین خاطر آشفته و پریشان خویش به پرستش معبودهاى ناروا «آله باطله‏» و اعتقادات عجیب و غریب روى آورده و حیران و سرگردان شده بودند، و به گفته حافظ: چون ندیدند حقیقت ره افسانه زدند.

رسوخ عقاید خرافى در اذهان ملت عرب و مردم قریش و اعقتاد به معبودهاى باطل تا آنجا بود که چون پیغمبر اکرم مبعوث گردید و آنها را از پرستش آلهه باطله بیم مى‏داد، از این که پیغمبرى از میان آنها برخاسته است، تعجب مى‏کردند و مى‏گفتند: او جادوگرى درغگوست، آیا مى‏خواهد تمام خدایان ما را منحصر در یک خدا بداند؟ این چیزى است بسیار شگفت انگیز.(و عجبوا ان جائهم منذر منهم و قال الکافرون هذا ساحر کذاب. اجعل الآلهه الها واحدا، ان هذا لشى‏ء عجاب. سوره ص آیه ۳ تا ۵)

اوهام و خرافات عرب به موازات ظهور دین مبین اسلام بیش از اینهاست. ما فقط اشاره‏اى به پاره‏اى از آنها نمودیم. ولى همینها که نوشته‏ایم و آنچه راجع به بت‏هاى عرب نوشته مى‏شود، شاید براى شناخت دوران جاهلیت عرب و عقاید خرافى آنها کافى باشد.

بت‏هاى عرب

مردم عرب به خصوص قریش «الله‏» را خداى بزرگ و خالق آسمان و زمین و مدبر عالم و فرستنده باران مى‏دانستند، و هنگام بردن نام او مى‏گفتند: «بسمک اللهم‏» یعنى به نام تو اى خدا که در اسلام به جاى آن «بسم الله الرحمن الرحیم‏» نخستین آیه سوره مبارکه قرآن مجید آمد.

در عین حال قریش بت‏هائى داشتند که آنها را مظاهر خداى واقعى مى‏دانستند. در حقیقت چون دسترسى به «الله‏» نداشتند، بت‏ها را پرستش مى‏کردند، و از آنها یارى مى‏جستند، و مى‏گفتند: «این که ما بتها را مى‏پرستیم به خاطر این است که اینها ما را به خداى واقعى نزدیک مى‏کنند».(ما نعبدهم الا لیقربونا الى الله زلفا – سوره زمر آیه ۳)

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .