عنوان :

مقاله منطقه سورک همجوار با استان اصفهان

تعداد صفحات : ۴۹

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

در این مقاله به بررسی منطقه سورک، زمین شناسی سورک، انواع روش های حفاری، انواع روشهای استخراج، انواع کانسارهای آهن و ویژگیهای زمین شناسی و… می پردازد.

منطقه سورک همجوار با استان اصفهان و در منتهی الیه شمال غربی استان یزد واقع شده است. این منطقه از نظر زمین شناسی جزئی از واحد زمین ساختی ایران مرکزی به حساب آمده است.

در نواحى سورک بسوى باطلاق گاوخونى رخنمونهاى سنگهاى آذرین ائوسن بطور غیر منظم،کم شیب، گسسته(در شمال خاورى باطلاق) دیده مى شود. در جنوبى ترین بخش( اطراف گسله بزرگ که در جنوب باخترى سورک بطرف چاه باشه است) بطرف باختر(در مرز باطلاق) و شمال آن رخنمونهاى ائوسن برخساره ولکانیکى، توف و ایگنمبریت و غیره با گدازه هاى مربوطه( در مسیر راه اصفهان) دیده مى شود. رخنمونهاى خاور باطلاق گاو خونى در کوههاى لایه گل(اطراف دهکده على شفیع)، کوه چاه زرد، کوه سنوک (Senok)، کوههاى تخت على،داپار، سرامه، مخدان و کوه سیاه و غیره است.

کانسارهای آهن رسوبی وابسته به سازندهای رسوبی لایه لایه به سن پرکامبرین بوده و ۹۰% ذخیره آهن دنیا را شامل می شوند. به دلیل اهمیت این کانسارها در فرآوری آهن در جهان، بررسیهای فراوانی روی آن انجام شده است اما در ذخایر ایران یا وجود ندارد و یا کم اهمیت است.

در کانسارهای رسوبی شیمیایی، مواد به صورت یونهای ساده یا کمپلکس توسط آب حمل می شوند و در حوضه های رسوبی بر اثر تغییر PH , Eh و غلظت آب موجب ته نشینی این مواد می شوند.

آهن موجود در کانسارهای رسوبی شیمیایی از دو منبع تأمین می شوند :

•از هوازدگی کانی های مافیک موجود در قاره ها

•فعالیت های آتش فشانی

کانسارهای آهن رسوبی عبارتند از : کانسارهای آهن نواری ،کانسارهای االیتی آهن، کانسارهای آهن مردابی، کانسارهای آهن نواری (لایه ای) Banded Iron Formation ( BIF ) :

نهشته های سازند آهن نواری یکی از بزرگترین ذخایر معدنی را می سازد که در سرزمین های مختلف علاوه بر BIF به نامهای دیگری از جمله ایتابیریت (Itabirite)، جاسپیلیت (Jaspillite)، کوارتزیت هماتیت دار و اسپیکولاریت (Specularite) نیز شناخته می شوند.

 واژه های کلیدی: سورک، زمین شناسی، کانسارها، کانسارهای آهن رسوبی ،کانسارهای آهن نواری، کانسارهای آهن مردابی، کانسارهای آهن نواری ، کانسارهای اسکارنی

فهرست مطالب

سورک    ۱
زمین شناسی سورک    ۳
انواع روش های حفاری    ۵
انواع روشهای استخراج    ۱۰
لیمونیت Limonite    ۱۴
آپاتیت Apatite    ۱۵
اپیدوت    ۱۶
انواع کانسارهای آهن    ۱۷
تاکونیت Taconite:    ۱۸
ایتابیریت Itabirite:    ۱۸
ژاسپیلیت Jaspilite:    ۱۸
•نوع الگوما:    ۲۱
•نوع سوپریور:    ۲۲
ژئوشیمی نوع سوپریور و آلگوما:    ۲۴
کانسارهای آهن رسوبی نوع االیتی (سنگ آهنی ):    ۲۵
کانسار های آهن رسوبی مردابی ( حاوی لایه های زغالی ) :    ۲۷
کانسارهای ماگمایی ( مافیک و اولترامافیک لایه ای ) :    ۲۸
کانسارهای اسکارنی :    ۲۹
کانیهای مهم کالک سیلیکات این اسکارن ها عبارتند از:    ۳۰
ویژگیهای زمین شناسی:    ۳۰
کانی شناسی ذخیره اسکارن آهن دار نوع کلسیک:    ۳۰
خصوصیات ژئوشیمیایی:    ۳۱
ویژگیهای زمین شناسی:    ۳۱
کانی شناسی ذخیره اسکارن آهن نوع منیزیم دار:    ۳۲
کانسارهای دگرگون زاد :    ۳۳
کانسار آتش فشانی – رسوبی :    ۳۴
کانسار آتش فشانی :    ۳۴
سنگ آهک    ۳۷
نحوه تشکیل    ۳۷
تهیه منشورهای نیکل :    ۳۹
اسکارن چیست؟    ۴۰
انواع اسکارن    ۴۱
کوارتز آرنایت    ۴۲
آشنایی با سنگهای پلوتونیک الترامافیک    ۴۲
منابع:    ۴۵

سورک

منطقه سورک همجوار با استان اصفهان و در منتهی الیه شمال غربی استان یزد واقع شده است. این منطقه از نظر زمین شناسی جزئی از واحد زمین ساختی ایران مرکزی به حساب آمده و در لبه واحد زمین ساختی سنندج- سیرجان و در دل نوار ارومیه دختر جای گرفته است. افیولیت ملانژ مورد نظر در راستای دو گسله موازی شمال غربی- جنوب شرقی ودر زون گسلی دهشیر- سورک بیرونزد دارد و خود بخش کوچکی از کمربند افیولیت ملانژ نائین- بافت را تشکیل میدهد. بوم سرپانتینی با مقدار کمی اولترابازیک های سالم (عمدتاً هرزبورژیت)، دایک های گابرویی (میکروگابرو تا پگماتیت گابرو) کم و بیش دگرسان (رودنگیتی شده)، گابروها (پیروکسن گابرو- هورنبلند گابرو) با رخنمون توده ای و به مقدار محدود لایه ای، دسته دایک های دیابازی، پلاژیوگرانیت های دسته اول، بازالت های توده ای و کمتر بالشی، شیل های سیلیسی، رادیولاریت و آهک های پلاژیک عمده سازندگان این مجموعه هستند. در این میان سنگ های دگرگون ناحیه ای از نوع کوارتز- کلریت- اپیدوت- کالک شیست، مرمر، آمفیبولیت و … نیز رخنمون داشته و ارتباط واضحی با مجموعه سنگ های ملانژ نشان می دهند. پلاژیوگرانیت های نوع دوم منحصراً با این مجموعه همایند است. دگرگونی کف دریا بر کل ملانژ اثر گذارده و مجموعه کانیایی مشاهده شده، رخساره شیست سبز را به نمایش می گذارد. دگر شکلی و دگرگونی دینامیک نیز متأثر از سیستم گسلی غالب منطقه در تمام واحد های ملانژ دیده می شود. آخرین نمود دگرسانی منطقه که در مناطق برشی دیده می شود، کربنات زایی و لیستونیت زایی است. بررسی ویژگیهای شیمی سنگ های بازیک به خصوص بازالت ها با استفاده از عناصر اصلی، اثری و نادر خاکی، سرشت تولئیتی (بازالت های پشته میان اقیانوسی) را نشان می دهد. احتملاً سنگ منشأ این آمیزه رنگین پریدوتیت لرزولیت گارنت دار با درجه ذوب بخشی بیشتر از ۲۰% می باشد. در چهار چوب مدل های ژئودینامیک، افیولیت ملانژ سورک در یک حوضه اقیانوسی جوان و باریک شبیه به دریای سرخ شکل گرفته است. توده های گرانودیوریتی، اسکارن ها و ذخایر آهن در حاشیه شرقی ملانژ با همان روند توسعه دارند. ساخت و بافت توده های نفوذی گویای این واقعیت است که این سنگ ها همزمان یا بعد از تبلور، متأثر از نیروهای دگرشکلی بوده اند. اسکارن ها به بخش های مختلفی مثل گارنت اسکارن، اپیدوت اسکارن، مگنتیت اسکارن و فرو اکتینولیت اسکارن قابل تقسیم هستند. بررسی مجموعه های کانیایی و روابط پاراژنتیکی، یک اسکارن از منشأ چند زادی پیشنهاد می کند. در مجموع بر اساس طبقه بندی های معمول، اسکارن سورک از نوع اسکارن های کلسیک است.

این روستا تابع دهستان ندوشن از بخش خضرآباد به مختصات طول جغرافیایی ۲۵-۵۳ وعرض جغرافیایی ۰۹-۳۲ وارتفاع متوسط ۱۹۹۰ متر . موقعیت طبیعی آن پایکوهی با آب وهوای معتدل وخشک که در۱۳۰ کیلومتری شمال باختر شهر یزد قرارگرفته است . کوه سورک پائین با ارتفاع ۲۳۵۰ متر وکوه سورک بالا با ارتفاع ۲۵۲۴ متر ودر ۲ کیلومتری جنوب وکوه سورک غرب با ارتفاع ۲۳۰۰ متر در ۲ کیلومتری خاورآبادی است . درختانِ تنگز ،پسته وبادام وحشی وگیاهان  زیره سیاه ، آویشن ،اسپند ،چای صحرائی ،اسطوخودوس ،آنغوزه و گون که کاربرد دارویی وصنعتی دارند دراین منطقه دیده می شود.۷۰ درصد مردم باسواد وجمعیت آن ۹۸ خانواربصورت  ۵۰۷ نفر است .بافت ساکن آبادی  بصورت مجتمع ومصالح به کار رفته است درآن عمدتا خشت وگل می باشد. مشاغل عمده آبادی دامداری ،قالی بافی ،کشاورزی وباغداری است .  محصولات عمده آن جو ، انار ،شلغم،اناروتوت می باشد که بصورت کشت آبی است. منابع تامین آب کشاورزی و آشامیدنی از قنات (لوله کشی )است. این روستا دارای برق ، ۲ دبستان پسرانه ودخترانه ، خانه بهداشت ،حمام بهداشتی ،دفتر پست ومخابرات ، شورای ده ، فروشگاه تعاونی ،۳ باب مغازه ،حسینیه ومسجد است . معدن سنگ آهن سورک در ۴ کیلومتری جنوب باختر آبادی است که درشرف بهره برداری است . درخصوص وجه تسمیه این روستا گفته می شود: بنا به گفته اهالی این روستا سابقا ۳ ترک بوده که دراثر تکرار وتلفظ زیاد به سورک درآمده وعلت نامگذاری آن به سه ترک این بوده که بنیان گذاران روستا ۳ نفر ترک بوده  اند برخی دیگر از اهالی عقیده دارند که سورک نام زرتشتی بوده وچون موسس این روستا زرتشتی بوده وسابقا این محل زرتشت نشین بوده وبه این نام معروف شده است .

زمین شناسی سورک

ناحیه مورد مطالعه به وسعت ۴۰ کیلومتر مربع، به نام معدن سنگ آهن ندوشان – سورک در فاصله تقریبی ۱۵۰ کیلومتری غرب – شمالغرب شهر یزد قرار گرفته است.در ناحیه مورد بحث چهاآنومالی I (توده کوچک جنوبی) و II و III و IV وجود دارد. آنومالی I شامل دو رخنمون، آنومالی II شامل رخنمونهای B و C، آنومالی III دارای ۳ رخنمون و IV هم دارای دو رخنمون هستند. طبق مشاهدات به نظر می رسد که سنگهای آهنی شده (معادن سنگ آهن) در امتداد یک خط و روند اصلی با فواصلی از هم برونزد دارند. در طی مطالعه توجه عمده به برونزدهای سنگ آهن دو رخنمونهای آنومالی II و III بود. اما با توجه به اینکه آنومالی III دارای رخنمونهای دور از هم کوچک با ظرفیت محدود بود، بخش عمده تر ظرفیت سنگ آهن در آنومالی دوم (II) در نظر گرفته شد. تمرکز کانه آهندار همواره در محل تماس توده های آذرین درونی و لایه های ائوسن بوده و گاها در داخل توده های آذرین درونی دارای برونزدهای کوچک هم، کانه آهن وجود داشته است. روند رخنمونهای سنگ آهن هم بر یک محور و در امتداد یک خط گسله به نظر می رسد. سن توده نفوذی هم به نظر می رسد که نئوژن باشد.در آنومالی II دو رخنمون B و C بطور مجزا ذخیره سنجی شدند و ذخیره زمین شناسی رخنمون B حدود ۲۴۳۰۰۰ تن و ذخیره زمین شناسی رخنمون C حدود ۶۲۵۰۰۰ تن برآورد گردید. نتایج تجزیه شیمیایی و مقاطع صیقلی و برشهای نازک هم نشان داد که سنگ آهن ناحیه سورک – ندوشن بطور مشخص جدا از توده های سنگ آهن شرق و شمالشرق یزد است. در ضمن می توان ادعا نمود که این مجموعه دارای پتانسیل غنی چنانچه قبلا پیش بینی می شد، نمی باشد چرا که پس از مطالعات انجامی، نمی توان نسبت به ظرفیت قابل توجه آن امیدوار بود.

شمال غرب یزد

در منطقه اى که در نقشه نائین است. کنگلومراى قاعده اى مشاهده مى گردد که آنرا کنگلومراى کرمان دانسته اند.لکن باید توجه داشت که این کنگلومرا شاید هم ارز کنگلومراى کرمان باشد! ولى بهرحال بخش قاعده اى ائوسن محسوب مى گردد(زیرا در همین نقشه و در بعضى نقاط لایه هاى کنگلومراى قاعده قرار داشته و یک گسستگى چینه اى را با کنگلومراى منتسب به کرمان نشان مى دهد). بر روى کنگلومراى قاعده اى مجموعه اى از سنگهاى آتش فشانى از قبیل گدازه و توفهاى آندزیتى،ریولیتى و داسیتى، آندزیت بازالت قرار دارد که بطرف بالا به توف، ماسه سنگ، کنگلومرا، مارن و ژیپس مى رسد. اگر چه در این مجموعه به افقهاى نومولیت دار اشاره نگردیده است لکن گردآورنده این مطالب(حاجیان) در اطراف ناحیه سورک که میان لایه هاى نازک سنگ آهک ماسه دار از(از ۲۰ تا ۶۰ سانتیمتر) توفى نومولیت دار در وسط توفها و گدازه هاى آندزیتى مشاهده نموده است که به سن لوتسین بوده است.

در نواحى سورک بسوى باطلاق گاوخونى رخنمونهاى سنگهاى آذرین ائوسن بطور غیر منظم،کم شیب، گسسته(در شمال خاورى باطلاق) دیده مى شود. در جنوبى ترین بخش( اطراف گسله بزرگ که در جنوب باخترى سورک بطرف چاه باشه است) بطرف باختر(در مرز باطلاق) و شمال آن رخنمونهاى ائوسن برخساره ولکانیکى، توف و ایگنمبریت و غیره با گدازه هاى مربوطه( در مسیر راه اصفهان) دیده مى شود. رخنمونهاى خاور باطلاق گاو خونى در کوههاى لایه گل(اطراف دهکده على شفیع)، کوه چاه زرد، کوه سنوک (Senok)، کوههاى تخت على،داپار، سرامه، مخدان و کوه سیاه و غیره است.

ولکانیک هاى بخش باخترى نائین تا نواحى شمال خاورى اصفهان گستردگى دارند، همچنین در جنوب دهکده ارجنون (Ergenon)( بین عقدا- اردکان) گستره کوچکى از سنگهاى آتش فشانى ائوسن دیده مى شود که تعداد زیادى از دایکهاى اسیدى و بازیک آن را مورد تجاوز قرار داده اند.

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .