عنوان :

تحقیق ارتباط میان رضایت زناشویی و هوش هیجانی زنان

تعداد صفحات : ۸۰

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

قرآن کریم اساس رابطه زناشویی را مودت و رحمت می‌داند که رابطه‌ای برتر و والاتر از پیوند شهوانی یا بهره‌گیری اقتصادی و سود‌جویانه است. بنیانی که براساس مودت و رحمت شکل می‌گیرد ، آثار بسیار پرخیز و برکتی نه تنها برای زن و شوهر و فرزندان بلکه برای جامعه دارد . جامعه‌ای که در آن نهاد خانواده گرفتار به هم‌ریختگی و نابسامانی است، عاقبت روشنی ندارد و دیر یا زود از هم خواهد پاشید. از این جا می‌توان به اهمیت تحکیم بنیان خانواده پی برد. به منظور افزایش آگاهی به جوانان در حال ازدواج و حفظ نظام خانواده و ایجاد آرامش و تربیت فرزندان سالم و صالح و بالاخره جلوگیری از گسسته شدن خانواده ها و طلاق ، پژوهش حاضر با بررسی ارتباط میان رضایت زناشویی و هوش هیجانی در بین همسران انجام شد .

طرح پژوهش از نوع پس رویدادی بود واز طریق نمونه‎گیری تصادفی(۳۰نفر) انتخاب شدند .ابراز پژوهش شامل پرسشنامه ۴۷سوالی رضایت زناشویی Enrich وهوش هیجانی بار ان بود.

نتایج نشان داد که ارتباط معنادار بین رضایت زناشویی و متغیرهای خودشکوفایی ، خودآگاهی هیجانی  و واقع گرایی وجود دارد. بین رضایت زناشویی و هوش هیجانی و دیگر مولفه های هوش هیجانی(رابطه بین رضایت زناشویی و مؤلفه های هوش هیجانی (حل مسأله.شادمانی.استقلال.تحمل استرس.روابط بین فردی.خوش بینی.احترام به خود.کنترل تکانه.انعطاف پذیری.مسؤلیت پذیری.همدلی.خود ابرازی) ارتباط معنادار وجود ندارد .

 واژه های کلیدی: رضایت زناشویی ،هوش هیجانی، حل مسأله.شادمانی.استقلال.تحمل استرس.خودشکوفایی.خودآگاهی.واقع گرایی.روابط بین فردی.خوش بینی.احترام به خود.کنترل تکانه.انعطاف پذیری.مسؤلیت پذیری.همدلی.خود ابرازی

فهرست مطالب

فصل اول :گستره علمی موضوع پژوهش
۱-مقدمه    ۲
۲- بیان مسئله     ۳
۳- اهمیت و ضرورت پژوهش     ۶
۴اهداف پژوهش     ۷
۵- فرضیه‎های پژوهش    ۷
۶- متغیرهای تحقیق    ۸
۷-تعاریف واژه ها    ۸
فصل دوم:ادبیات وپیشینه تحقیق
مقدمه    ۱۰
رابطه هیجان با تفکر    ۱۰
تاریخچه هوش هیجانی    ۱۰
هوش هیجانی چیست    ۱۲
تئوری هوش هیجانی گلمن    ۱۳
تئوری هوش هیجانی بار- آن    ۱۴
ابعاد هوش هیجانی بار-آن    ۱۴
شناسایی حالت های هیجانی    ۱۸
تعریف رضایت     ۱۸
تعریف رضایتمندی زناشویی    ۱۹
ازدواج    ۱۹
تعریف ازدواج    ۲۰
فوائد ازدواج    ۲۱
ازدواج دختر وپسر ریشه‎های دوران کودکی     ۲۱
افکار مسموم     ۲۴
بهداشت روانی     ۲۴
بهداشت روانی از دیدگاه اسلام وعرفان     ۲۶
مهمترین عوامل برای ازدواجهای موفق    ۲۷
پختگی روانی ورشد عاطفی فکری طرفین    ۲۷
طرز تفکر وعقاید وتمایلات    ۲۸
طرز تلقی ونگرشها     ۲۹
عقاید مذهبی     ۳۰
اختلافات طبقاتی     ۳۰
میزان تحصیلات     ۳۱
توافق وطرز فکر درباره امورجنسی     ۳۱
تولد فرزند    ۳۲
تعداد فرزندان    ۳۲
اخلاق     ۳۳
دخالت اطرافیان وبستگان     ۳۳
تفاوت سنی بین زن وشوهر     ۳۴
رابطه با اولیا     ۳۴
ویژگیهایی که در امر زناشویی نقش منفی دارد    ۳۵
وجوهی از اختلافات زناشویی     ۳۷
نیازهای احساسی زن ومرد    ۳۷
چگونه می‎توان در زندگی خوشبخت بود    ۳۸
نیاز اساسی ازدواج موفق    ۳۹
نقش زن در زندگی امروز     ۴۰
زن در نقش همسری     ۴۱
موقعیت زن در اسلام     ۴۱
ازدواج از نظر اسلام    ۴۲
سختگیری در مسئله ازدواج    ۴۳
اهداف والای ازدواج در اسلام    ۴۳
معیارهای انتخاب همسر     ۴۵
مروری بر نتایج تحقیقات به عمل آمده در زمینه رضامندی  زناشویی    ۴۷
فصل سوم: فرایند روش شناختی بررسی تجربه موضوع
مقدمه    ۶۳
– جامعه پژوهش    ۶۳
ابزار پژوهش     ۶۳
روش تجزیه و تحلیل داده ها    ۶۳
روایی و اعتبار آزمون هوش هیجانی    ۶۴
روایی و اعتبارپرسشنامه در ایران     ۶۴
نحوه نمره گذاری    ۶۵
روایی و اعتبارپرسشنامه رضایت زناشوییENRICH    ۶۵
روایی و اعتبارپرسشنامه در ایران    ۶۶
روش ارائه و نمره گذاری پرسشنامه    ۶۷
فصل چهارم:ارائه وتحلیل نتایج کمی
مقدمه    ۶۹
۱-یافته‎های توصیفی     ۶۹
۲-یافته‎های مربوط به تحلیل نتایج در چار چوب فرضیه‎ها     ۷۰
رگرسیون     ۷۲
فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری
مقدمه    ۷۴
بحث وبررسی درباره یافته‎ها     ۷۴
محدودیتهای پژوهش    ۷۶
پیشنهادات    ۷۶
منابع    ۷۸

منابع:

۱٫انصاریان،حسین(۱۳۷۷)- نظام خانواده در اسلام- انتشارات ام ابیها –قم

۲-براوبری،تراویس،گریوز،جین(۱۳۸۴)-هوش هیجانی(مهارت ها و آزمونها)،مترجم:گنجی،مهدی-تهران-انتشارات ساوالان

۳٫پاک نژاد ،سید رضا(۱۳۷۴)- ازدواج (مکتب انسان سازی جلد (۱)‌) – انتشارات اخلاق – تهران

۴٫دلاور ،علی (۱۳۸۱)-احتمالات وآمار کاربردی در روانشناسی وعلوم تربیتی – انتشارات رشد- تهران

۵٫ذوالفقار ،محبوبه (۱۳۸۰)-پایان نامه کارشناسی ارشد در رشته مشاوره وراهنمایی ،بررسی رابطه بین ساختار قدرت در خانواده با رضایت مندی زناشویی زنان کارمند وخانه‎دار –دانشگاه الزهراء ،دانشکده تربیتی وروانشناسی –تهران

۶-ریاحی ،غلامحسین ،(۱۳۷۵)- الفبای خوشبختی –انتشارات سروا

 ۷٫سادات ،محمد علی(۱۳۷۷)- راهنمای همسران جوان –انتشارات دفتر نشر فرهنگ اسلامی

۸٫شاملو،سعید(۱۳۷۸)بهداشت روانی – انتشارات رشد-تهران

۹٫گلمن،دانیل – ترجمه حمیدرضا بلوچ (۱۳۷۹)- هوش عاطفی- انتشارات رشد –تهران

۱۱-مشکینی ،علی –ترجمه احمد جنتی (۱۳۵۹)-ازدواج در اسلام-انتشارات چاپخانه مهر – قم

۱۰٫میلانی فر،بهروز (۱۳۷۴)-بهداشت روانی –انتشارات نشر قومس- تهران

۱۲٫نجاتی،حسین(۱۳۸۱)- روان شناسی زناشویی –انتشارات بیکران-تهران

۱۳٫نوروزی ،علی (۱۳۷۲)-چگونه خوشبخت شویم – انتشارات زرین

۱۴٫هجرتی ،محمد حسن(۱۳۸۰)-حقوق متقابل از دیدگاه امام علی (ع) – انتشارات آسمان آبی

 

مقدمه :

روانشناسان در صدد شناسایی عواملی هستند که با استفاده از آنها بتوان افراد را در زندگی فردی و اجتماعی یاری داد . یکی از مباحث مورد توجه آنان نقش هوش به عنوان عامل موفقیت انسان است که در این زمینه رویکردهای متفاوتی وجود دارد .

در گذشته ، تمرکز اغلب روانشناسان ، برفرآیندهای شناختی و هوش عمومی بوده است . گذشت و تجربه های عملی ثابت کرد که بسیاری از افراد که در نمرات پیشرفت تحصیلی و آزمون های هوشی رتبه های بالا کسب می کنند ، در فراز و نشیب های زندگی شخصی و اجتماعی و بحرانهای روزمره کفایت و شایستگی لازم را از خود نشان نداده و فاقد مهارت های لازم هستند . در عمل هوشبهر بالا تضمین کننده شخصیت اجتماعی موفقیت و خشنودی در زندگی نیست .

جان مایر وپیتر سالووری در سال ۱۹۸۹ ، به این روال که چه چیزهایی موجب کسب موفقیت افراد در زندگی می شود . اصطلاح هوش هیجانی را مطرح نموده و برای اولین بار معرفی نمودند.

در سالهای اخیر اصطلاح هوش هیجانی گسترش فزاینده یافته ، خصوصاً در زمینه کاربرد آن در تعلیم و تربیت زندگی شخصی ، محیط کار و تجارب  پژوهشهایی انجام شده است .

بیان مسأله :

سالهاست روانشناسان در صدد هستند که به این سوالها پاسخ بدهند که چرا برخی از مردم نسبت به برخی دیگر از بهداشت روانی بهتر برخوردارند که این سوال به سوال دیگری می انجامد که چرا برخی نسبت به برخی دیگر در زندگی موفق ترند ؟ چه عواملی این تفاوت ها را رقم می زند ؟ پاسخ به این سوالها بر لزوم بررسی عوامل ملی ( مهارتهای هیجانی ) که تصور می شود موفقیت فرد را تعیین می کند ، دخالت دارد . به سرعت روشن شد که کلید تعیین و پیش بینی موفقیت و کامیابی تنها هوش شناختی نیست .

شواهد حاکی از آن است که زوجها در جامعه امروزی برای برقراری و حفظ ارتباط صمیمی و درک احساسات از جانب همسرشان به مشکلات فراگیر و متعددی دچارند . بدیهی است که کمبودهای موجود در کفایتهای عاطفی و هیجانی دو همسر در کنار عوامل متعدد دیگر از قبیل ( عوامل اقتصادی ، فرهنگی ، اجتماعی و …. ) اثرات نامطلوبی بر زندگی مشترک آنها می گذارد و به طور منطقی هر چه نارضایتی از زندگی مشترک بیشتر باشد احتمال ناسازگاری و جدایی افزایش می یابد ( گلمن ۱۹۹۸ )

دریک پژوهش ری ۱۹۸۸ عواملی که با رضایتمندی زناشویی در زوجینی که هر دو شاغل هستند را مورد بررسی قرار داد . در مورد زنان رضاتمندی زناشویی ارتباط نزدیکی با رضایتمندی شغلی داشت . برای مردان رضایتمندی زناشویی با درگیری همسر با حرفه شوهر همبستگی بالایی نشان داد . مردان در این پژوهش جهت گیری نسبتاً سنتی تری را نسبت به نقش های جنسیتی و قدرت تصمیم گیری بالاتری را نشان دادند .

در پژوهشی که توسط موسوی ۱۳۷۴ تحت عنوان بررسی و مقایسه عوامل موثر بر رضایت زناشویی در سه گروه پزشکان ، کارمندان ، کارگران شهر تهران انجام گرفت که عوامل اقتصادی ، اعتقادات مذهبی ، آداب و سنن اجتماعی ، ارضای عاطفی ، ارضای جنسی و تفاهم فکری زوجین بر رضامندی زناشویی نقش موثر دارد .

در پژوهشی حافظ شعر باف ۱۳۷۹ به عنوان « بررسی میزان رضایت زناشویی زوج هایی که با خانواده اصلی زندگی می کنند و زوج هایی که مستقل هستند » به این نتیجه رسید که بین رضایت زناشویی زنان شاغل و خانه دار تفاوتی وجود ندارد و همچنین بین ویژگیهای شخصیتی و رضایتمندی زنان شاغل و خانه دار ارتباط وجود دارد .

این تحقیق به بررسی رابطه بین هوش هیجانی و رضایت زناشویی می پردازد .

اهمیت و ضرورت پژوهش :

در زندگی مشترک ، غالباً به هنگام مواجهه با مشکلات ، احساس ناکامی و تحقیر و … احساسات و هیجانات به جای عقل و منطق بر همسران غلبه می کند . لذا شناخت و هدایت هیجانات برای حفظ روابط زناشویی بسیار مهم است با توجه به پژوهشهای انجام شده در خصوص روابط همسران به نظر می رسد که مولفه های هوش هیجانی می توانند در رضایت زناشویی موثر باشند . روابط صمیمانه زوجین نیاز به مهارتهای ارتباطی دارد از قبیل توجه افراد به مسائل از دید همسرانشان و توانایی درک همدلانه آنچه که همسرانشان تجربه نموده است و همچنین حساس و آگاه بودن از نیازهای او  ( گاتمن و همکاران ۱۹۷۶ ) .

همسرانی که از خود آگاهی بالاتری برخوردارند و در نحوه ابراز احساسات و هیجانات خود نسبت به دیگران خصوصاً همسرشان تسلط دارند ، مانع بروز بسیاری از برخوردها و سوء تفاهمات در روابط زناشویی خود می شوند در صورت توجه به عوامل رضامندی زناشویی می توان انتظار داشت که با افزایش سطح رضامندی و بهداشت روانی بسیاری از مشکلات روانی ، عاطفی و اجتماعی کاهش می یابد .

با ارتقا سطح رضامندی زناشویی و رضایت از زندگی افراد جامعه با آرامش خاطر بیشتر به رشد تعالی و خدمات اجتماعی فرهنگی ، اقتصادی و … خواهند پرداخت و خانواده ها نیز از این پیشرفت سود خواهند برد ( ثنایی ۱۳۷۳ ) .

تحقیقات متعددی نشان داده اند که رضایت زناشویی بر سلامت روانی ، جسمانی افراد تاثیر مهمی دارد ( هاو گیتر ۱۹۸۶ ، کالیج و ماهلر ۱۹۹۳ ، نقل از مهدویان ، ۱۳۸۰ ) .

همچنین تحقیقات اولسون و همکاران وی ( ۱۹۸۹ ) حاکی از آن است که رضایت افراد ازازدواجشان با رضایت از زندگی خانوادگی%۷۰ و با رضایت از زندگی %۶۷ همبستگی دارد به عبارت دیگر محققان مختلف از ابعاد مختلف جامعه شناسی ، مردم شناسی ، روان شناسی و … سعی نموده اند تا با ارائه راهکارهای جدید زمینه های تداوم و انسجام پیش از بیش خانواده را مهیا سازند . و از آن جا که زن در خانواده نقش مهمی در انسجام و شکل گیری شخصیت افراد خانواده دارد و زمانی می تواند نقش خود را کاملتر انجام دهد که دارای رضایت مندی زناشویی بیشتر باشد لذا رضایت زن در ازدواج موضوع مورد مطالعه تحقیقات متعددی قرار گرفته است . ولی تحقیات کمی در مورد ویژگیهای هیجانی زن مورد مطالعه قرار گرفته است .

اهداف پژوهش :

هدف کلی : بررسی رابطه هوش هیجانی با رضایت زناشویی در زنان

اهداف جزئی :

بررسی هوش هیجانی زنان

بررسی رضایت زناشویی زنان

فرضیه های پژوهش :

بین رضایت زناشویی و هوش هیجانی در زنان رابطه معنادار وجود دارد.

بین رضایت زناشویی و حل مسئله در زنان رابطه معنادار وجود دارد.

بین رضایت زناشویی و شادمانی در زنان رابطه معنادار وجود دارد.

بین رضایت زناشویی و استقلال در زنان رابطه معنادار وجود دارد.

بین رضایت زناشویی و تحمل استرس در زنان رابطه معنادار وجود دارد.

بین رضایت زناشویی و خود شکوفایی در زنان رابطه معنادار وجود دارد.

بین رضایت زناشویی و خود آگاهی هیجانی در زنان رابطه معنادار وجود دارد.

بین رضایت زناشویی و واقع گرایی در زنان رابطه معنادار وجود دارد.

بین رضایت زناشویی و روابط بین فردی در زنان رابطه معنادار وجود دارد.

بین رضایت زناشویی و خوش بینی در زنان رابطه معنادار وجود دارد.

بین رضایت زناشویی و احترام به خود در زنان رابطه معنادار وجود دارد.

بین رضایت زناشویی و کنترل تکانه در زنان رابطه معنادار وجود دارد.

بین رضایت زناشویی و انعطاف پذیری در زنان رابطه معنادار وجود دارد.

بین رضایت زناشویی و مسئولیت پذیری اجتماعی در زنان رابطه معنادار وجود دارد.

بین رضایت زناشویی و همدلی در زنان رابطه معنادار وجود دارد.

بین رضایت زناشویی و خودابرازی در زنان رابطه معنادار وجود دارد.

متغیرهای تحقیق :

متغیر مستقل : در این تحقیق متغیر پیش بینی کننده هوش هیجانی است

متغیر وابسته : در این پژوهش متغیر پیش بینی شونده رضایت زناشویی است

متغیر کنترل : در این پژوهش مذهب ، درجه طبقاتی زوجین کنترل شده است .

متغیر مزاحم : میزان تحصیلات ، مشکلات اجتماعی و فرهنگی کنترل نشده است .

تعاریف واژه ها :

رضایت زناشویی :

 آلیس معتقد است که رضایت زناشویی احساسات عینی از خشنودی رضایت و لذت تجربه شده توسط زن یا شوهر است موقعی که همه جنبه های ازدواجشان را در نظر بگیرند . رضایت یک خصوصیت فردی زن و شوهر محسوب می شود .

در این پژوهش رضایت زناشویی متغیری است که به وسیله پرسشنامه زناشویی Enrlch، ۴۷ سوالی فرم تجدید نظر شده اندازه گیری خواهد شد .

هیجان و هوش هیجانی :

واژه های هیجان به آسانی تعریف نمی شود و وسعت کاربرد بسیاری در روان شناسی و روان پزشکی دارد . در فرهنگ لغت آکسفورد معنای لغوی هیجان چنین ذکر شده هر تحریک در ذهن ، احساس ، عاطفه و هر حالت ذهنی قدرتمند یا تهیج شده ، هیجان نامیده می شود . گلمن واژه هیجان را برای اشاره به یک احساس فکر و حالات معنای و بیولوژیک متخصص آن و حاضر از تمایل به عمل کردن بر اساس آن به کار می برد .

در این پژوهش هوش هیجانی نمره ای است که شرکت کننده در کل آزمون و در هر یک از مولفه های آزمون هوش هیجانی ( بار – آن ) که دارای ۹۰ سوال ۱۵ مقیاس می باشد کسب می نماید .

رابطه هیجان با تفکر :

هیجان emoven به معنی تحریک ، حرکت ، حالت تنش ، تهیج مشتق شده است . هیجانها معمولاً واکنش کوتاه مدت شدید و منطقی به شمار می آیند و از خلق که حالت مسلط و دوام یافته به شخص می باشد متمایز هستند ( پور افکاری ، ۱۳۷۲، ص ۱۱۵)

امروزه جایگاه هیجان در گرفتن تصمیم های عاقلانه و تفکر ثمربخش شناخته شده است و برقراری تعادل هوشیارانه میان هیجان و تفکر از جانب متخصصان به منظور زندگی بهتر و رشد یافته تر ، مورد تاکید واقع می شود . همچنان که ارسطو مطرح می کند : احساسات بشر زمانی که به خوبی به کار گرفته شوند با خرد و منطق همراهند و به تفکر و ارزشها و عالی دو جهت می دهند اگرچه به آسانی می توانند به خطا بروند از دیدگاه دو مشکل انسان در این نیست که از هیجان برخوردار است بلکه آنچه اهمیت دارد مناسب بودن هیجان و نحوه استفاده از آن است ( گلمن ، ۱۹۹۵ ص ۱۳۶ )

تاریخچه هوش هیجانی :

در سالهای ۱۹۰۰ تا ۱۹۲۰ جنبش جدیدی پدید آمد که می خواست برای اندازه گیری هوش شناختی راهی پیدا کند . دانشمندان آن زمان Iq را که روشی سریع برای جدا کردن افراد متوسط از افراد باهوش بود ، مورد مطالعه قرار دادند . آنها خیلی زود متوجه محدودیت های این روش شدند .

بسیاری از مردم خیلی باهوش بودند اما توانایی آنها در اداره کردن رفتارشان و کنار آمدن با دیگران آنها را محدود کرده بود . همچنین آنها متوجه شدند افرادی وجود دارد که هوش متوسطی دارند ولی در زندگی بسیار موفق هستند . ثراندایک اولین کسی بود که مهارت های هوش هیجانی را نام گذاری کرد . اصطلاحی که او اختراع کرد ( هوش اجتماعی) نشانگر توانایی افرادی است که در خوب کنار آمدن با مردم مهارت های کافی دارند در سالهای ۱۹۸۰ بود که هوش هیجانی (EQ) نام فعلی خود را به دست آورد . بلافاصله بعد از آن پژوهشها و مطالعات بسیار قدرتمندی انجام شد ( براوبری – جین گریوز ، ترجمه مهدی گنجی ، ۱۳۸۴)

شاید بتوان گفت که روون بارون ۱۹۹۸ اولین کسی است که گامهای نخستین را در جهت ارزیابی هوش هیجانی به عنوان معیاری از سلامت برداشته است . وی در رساله دکتری خود و اصطلاح ضریب هیجانی را در مقابل بهره هوشی به کار برده است ، بارون  اینک هوش هیجانی را به عنوان مجموعه ای مشتمل بر دانش هیجانی و اجتماعی و توانایی هایی مطرح می کند که در توانایی عمومی ما را در برخورد موثر با خواسته های محیطی تاثیر می گذارند .

این مجموعه شامل مواردی است که عبارتند از :

۱) توانایی آگاه بودن و فهمیدن و بیان کردن خود .

۲) توانایی آگاه بودن و فهمیدن و برقراری ارتباط با دیگران

۳) توانایی برخورد با هیجان های شدید و کنترل سائق ها و تکانه های درونی

۴) توانایی سازگاری با متغیر و حل مشکلات شخصی یا اجتماعی .

80,000 ریال – خرید نهایی کردن خرید مورد به سبد خرید اضافه شد

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .