عنوان :

تحقیق اصل ولایت و ولایت حضرت علی (ع) بعد از پیامبر

تعداد صفحات : ۴۱

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

پس از نصب امام علی (ع) به عنوان جانشین پیامبر (ص) و والی امت و روز غدیر خم همه امیدهای کافران مبدل به یأس شد؛ زیرا مشاهده کردند که دین از مرحله قیام  شخص به مرحله قیام نوعی منتقل شده است و مسؤلیت تداوم آن به عده شخصی گذاشته شده که همان صلابت، قاطعیت و شرک ستیزی و نفوذ ناپذیری پیامبر (ص) را دارد و امتداد وجوهی پیامبر (ص) و به تعبیر قرآن «نفس» پیامبر است.

انما ولیکم الله و رسوله والذین آمنو الذین یقیمون الصلواه و یوتون الزکاه و هم راکعون

«ولی شما تنها خدا و پیامبر اوست و کسانی که ایمان آورده‌اند. همان کسانی که نماز بر پا می دارند و در حال رکوع زکات می‌دهند»

آیه بالا که به حق «آیه ولایت» نام گرفته است. فخررازی نوشته است

«اصحاب آثار گفته‌‌اند که چون این آیه بر پیامبر (ص) نازل شد پیامبر (ص) بیش از هشتادو یک روز یا هشتاد و دو روز عمر نکرد و بعد از این آیه در شریعت اسلام زیاده و تبدیل نسخی واقع نشد و این آیه جاری مجرای جز دادن رسول خدا از نزدیکی وفاتش بود و این اخبار از غیب است و معجزه می‌باشد.»

مبارک خود را در دستان شیرخدا، قرآن ناطق ، علی مرتضی گره زد و بر فراز آسمانها بود. روز غدیر خم بود تا مهر تصدیقی بر ولایت آغاز گر سلسله ولایتمداران بر حق باشد. واسلام نوپای ، در زیر پرچم عدالت علوی جان دوباره گیرد و فرزندان علی استوارانه خط ولایت الله را ادامه دهند روز غدیر خم که یکی از اعیا و بزرگ مسلمانان است همچون خورشیدی بسیار روشن بر تاریخ اسلام محمدی می‌تابد و روشنا بخش لحظات تاریک و سردی است که اسلام خاموشی آنرا احساس می‌کرد و گرمایش بر پیکره‌ تازه جان گرفته این دین مبین که از سردی کافران و ستیزه‌جویان به خود می‌لرزید، جوانه های امدی رویانید وآب یاریش را فرزندان زهرای اطهر عهده‌دار گشتند.

آری عید غدیر خم. عید شکوهمند مسلمانان است کسانی که علی را لایق برحق ولایت می‌دانند و غیر از این نمی‌تواند باشد.

واژه های کلیدی: پیامبر (ص)، ولایت، امام علی (ع)

فهرست مطالب

مقدمه
موضع رسول اکرم (ص) در مورد آینده
الف- مسأله اول
ب- مسأله دوم
ولایت امام علی (ع) در قرآن کریم (۱)
آیه تبلیغ
شأن نزول آیه
مراد از مولی
ولایت امام علی (ع) در قرآن کریم(۲)
آیه اکمال
مراد از الیوم چه روزی است؟
الف- نظر زمخشری
ب- عده‌ای گفته‌اند مراد از «الیوم» روز فتح مکه‌است!
ب: روز عرفه
ت: مراد از «الیوم» روز عید غدیر خم است.
شأن نزول آیه
شواهد و قرائن موجود در آیه
آخرین سخن
فهرست منابع

فهرست منابع

البرهان فی التفسیر القران ، ج ۲

التفسیر، سعد بن عیاشی سلمی سمرقندی، تهران، المکتبه العملیمه الاسلامیه، بی تا المراجعات،عبدالمحسین شرف الدین موسوی، تحقیق و تعلیق حسین رافی، ج ۲، بیروت الولایه، میرزا احمد آشتیانی، قطع حبیبی، ۱۳۶۸ هـ.

المیزان، سید محمد حسین طباطبائی، چاپ بیروت، مؤسسه اعلمی.

زندگانی تحلیلی پیشوایان ما، استاد عادل ادیب، ترجمه دکتر اسدالله مشیری، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، ۱۳۶۵ قرآن کریم.

ولایت در قرآن کریم ، جمعی از نویسندگان، وزارت جهاد زندگی حوزه نمایندگی ولی فقیه، قم ، شهریار، ۱۳۷۹٫

مقدمه:

انما ولیکم الله و رسوله والذین آمنو الذین یقیمون الصلواه و یوتون الزکاه و هم راکعون[۱]

«ولی شما تنها خدا و پیامبر اوست و کسانی که ایمان آورده‌اند. همان کسانی که نماز بر پا می دارند و در حال رکوع زکات می‌دهند»

آیه بالا که به حق «آیه ولایت» نامه گرفته است مطالب ارزشمندی در باب ولایت خدا، پیامبر (ص) و امیرمؤمنان علی (ع) استفاده  و می‌شود که برای رعایت اختصار مربیان بعضی از آن مطالب که مناسبت بیشتری با بحث دارد، سبزه می‌کنیم.

الف- تنها خداوند متعال، پیامبر اکرم (ص) و مؤمنان بر پا دارنده نماز و پرداخت کننده زکات در حال رکوع، دارای حق ولایت و حکومت بر مؤمنان هستند.

خدواند پس از بر حذر داشتن مؤمنان از پذیرفتن ولایت و سرپرستی ناروای کافران، با جمله (انما ولیکم الله…. ) به معرفی آنان که شایسته ولایت هستند پرداخته و مؤمنان را به پذیرش ولایت آنان ارشاد کرده است.

اصل ولایت و حکومت در مرحله نخست  از آن خداوند متعال است و ولایت پیامبر و مؤمنانی که در حال رکوع زکات می‌دهند، در طول ولایت خداوند است و پرتوی از حاکمیت او.

ب- پرداخت زکات در حال رکوع – نشانه فرد تعیین‌شده برای حکومت و ولایت است. شهید مطهری نوشته است:

«آیه. مطلب را به شکلی بیان می‎کند که عمومیت بردار نیست، و به هیچ وجه نمی‌توان احتمال داد که این آیه نیز در صد بیان وارء اثباتی عام است؟ [۲] زیرا قرآن در اینجا در صدد بیان یک قانون کلی نیست، نمی‌خواهد استجاب یا وجوب اداء زکات در حال رکوع را بیان کند و به عنوان تشریع یک مندوب یا یک فریضه اسلامی جعل قانون کند. بلکه اشاره به عمل واقع شده‌ای که فردی در خارج انجام داده و اکنون قرآن، عمل را مصرف آن فرد قرار داده و به نحو کفایه حکمی را که همان ولایت خواص است اثبات می‌کند.»[۳]

حال باید دید آن شخص معین کیست و این ولایتی که خداوند متعال را برای او ثابت کرده است، چه نوع ولایتی است؟

بر اساس شأن نزول‌های متعدد و روایات بسیار، شخصیت مورد نظر در آیه شریفه حضرت امیرالمؤمنان، علی بن ابیطالب (ع)، است، بنابراین، از آیه شریفه استفاده می‌شود که ولایت و سرپرستی بر مؤمنان، از آن خدا، رسول او و علی بن ابی طالب (ع)، است.

مفسران شیعه و اهل سنت گرچه شأن نزول آیه را با روایت‌های مختلف گزارش کرده‌اند؛ اما تمام این گزارش‌ها در یک مطلب مشترک‌اند  و آن مطلب این که آیه در شأن امیر مؤمنان علی (ع) نازل شده و‌آن مؤمن بر پا دارند. نماز و ادا کننده زکات د رحال رکوع کسی بر علی (ع)، نیست.[۴]

حال سوال اینکه چرا خداوند متعال به صراحت نام علی (ع) را ذکر نکرده بلکه با کنایه ذکر کرده است؟

مفسران و متکلمان شیعه پاسخ‌های گوناگونی داده‌اند، اما به پاسخی که امام صادق (ع) و امام علی (ع)، از شبه بالا فرموده‌اند بدین فرح است. از امام صادق (ع) پرسیدند چرا خداوند متعال نام علی (ع) را به صراحت در قرآن کریم ذکر نکرده است؟ حضرت در پاسخ فرمودند. آیا وقتی خداوند متعال در قرآن کریم حکم نماز را بیان فرمود، کیفیت خواندن آن و تعداد رکعات را هم  بیان کرد؟

روای گفت؛ نه! آیا به جز پیامبر گرامی اسلام (ص) چه کسی موظف بود که کیفیت خواندن نماز و تعداد رکعات آن را تعیین کند؟ آیا مردم از کجا فهمیدند که زکات به چه چیزهایی تعلق می‌گیرد و حد نصاب هر چیز برای تعلق زکات چیست؟ آیا غیر از این بود که تبیین و تفضیل کلیات به عهده پیامبر (ص) بوده است. خداوند متعادل می‌فرماید:

لتبین للناس ما نزل الیهم[۵]

« تا برای مردم آنچه را به سویشان فرستاده شد تبیین کنی»

در مسأله ولایت نیز خداوند در آیه « اطیعوالله . . . » بیان کرد که اطلاعات اولوالامر واجب است و تعیین مصداق را به عهده پیامبر گذاشت.[۶]

امام علی (ع) در مناظره‌اش با زندیقی درباره آیه « انما ولیکم . . .  » فرمودند:

« در میان امت هیچ اختلافی نیست که در آن روزگار جز یک نفر کسی دیگر در حال رکوع زکات نداده است و اگر نام آن شخص به صراحت در قران کریم ذکر می‌شد نام و قضیلتش را حذف می‌کردند. این رمز و رموز دیگری را که از قرآن برایت گفتم به این جهت به صورت رمز در قرآن کریم آمده است که تحریف گران از آن بی خبر بمانند و این حقایق به دست تو و امثال تو برسد».[۷]