عنوان :

تحقیق خاک و زراعت

تعداد صفحات : ۶۳

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

خاک که در فصل مشترک انسان و کره زمین قرار دارد عنصری اساسی برای بشر به شمار می رود که محل اجرای فعالیتها‌، منبع تغذیه و دستگاه تصفیه پس مانده هاست .

ساختمان خاک تعیین کننده قابلیت تولید خاک می باشد . زیرا ساختمان خاک در رژیم آب ، هوا و حرارتی در مزرعه موثر است . ساختمان خاک در خصوصیات مکانیکی خاک به نوبه خود در جوانه زدن بذور ، برقراری گیاهچه و رشد ریشه ها موثرند تاثیر می گذارد. علاوه بر این ، ساختمان خاک در عملیات کشاورزی مانند شخم زدن ، آبیاری ، زهکشی و کاشت نیز تاثیر دارد. قسمت سطحی خاک که در مزارع کشاورزی اغلب شخم زده می شود و تحت تاثیر قطرات باران قرار می گیرد و با عبور و مرور تحکیم می شود ، در مقابل شکسته شدن خاکدانه ها و خرابی ساختمان خیلی حساس می باشد . این خرابی و از هم پاشیدگی ساختمان خاک باعث بوجود آمدن لایه فشرده و نسبتاً‌ کم نفوذی در سطح خاک می شود که از نفوذ آب در خاک و تبادل گازها و همچنین خروج گیاهچه از خاک جلوگیری می نماید . بنابراین بوجود آوردن و نگهداری ساختمان مناسب خاک مفید برای رشد گیاه لازمه مدیریت خاک در کشاورزی است.

واژه های کلیدیک خاک، بافت  خاک، خاکهای شور، مدیریت خاک ورزی، کشاورزی، آلودگی

فهرست مطالب

مقدمه    ۱
پیشگفتار    ۲
خاک    ۳
عوامل موثر در تشکیل و تکامل خاکها    ۴
بافت خاک    ۱۰
ساختمان خاک    ۱۲
خواص خاک    ۱۲
خواص فیزیکی خاکها    ۱۳
بافت خاک    ۱۳
دانه بندی ذرات معدنی خاک ( بافت خاک )    ۱۳
سنگریزه ( ذرات به قطر بزرگتر از ۲ میلی متر ) :    ۱۴
شن :    ۱۴
سیلت :    ۱۵
رس ( ذرات کوچکتر از ۰۰۲/۰ میلیمتر ) :    ۱۵
مواد آلی خاک    ۱۶
انواع خاک    ۱۸
الف : خاکهای سنگلاخی    ۱۸
ب : خاکهای شنی    ۱۹
ج : خاکهای لومی    ۱۹
د : خاکهای رسی    ۲۰
وابستگی خاک به گیاه    ۲۰
خاک عرضه کننده هوا به ریشه    ۲۱
املاح محلول زیاد    ۲۲
خاکهای شور و قلیا    ۲۳
دشواریهای نفوذ آب در خاک    ۲۳
تاثیر اکسیژن خاک    ۲۵
تاثیر محیط ریشه    ۲۵
خاکهای اسیدی    ۲۶
حرکت آب در خاک    ۲۷
مدیریت خاک ورزی    ۲۸
عملیات خاک ورزی    ۲۹
خاک ورزی برای شکستن سخت لایه خاک ورزی    ۳۰
خاک ورزی عمیق برای لایه های محدود کننده طبیعی    ۳۱
خاک ورزی حفاظتی ( نگهدارنده )    ۳۱
کنترل رفت و آمد ماشین ها    ۳۲
دشواریهای سطحی    ۳۳
ماده های بهساز شیمیایی    ۳۳
مدیریت ماده آلی    ۳۴
کود دامی    ۳۵
گیاهان پوششی و مالچ سطحی    ۳۶
دشواریهای زیرسطحی    ۳۷
رنگ خاک    ۳۷
خاک سطح الارض یا خاک مزروعی    ۳۹
خاک تحت الارض یا خاک بکر    ۳۹
خاک به منزله محیط رشد نبات    ۴۰
نگهداری از گیاه    ۴۰
توسعه شبکه ریشه ای گیاهان در خاک    ۴۱
نحوه استفاده گیاهان از خاک    ۴۲
مقایسه حاصلخیزی و پتانسیل بالقوه خاک    ۴۳
اثرات عملیاتی زراعی Tillage   در خاکها و رویش گیاه    ۴۳
مفهوم عملیات زراعی و هدف از انجام آن    ۴۴
نقش عملیات زراعی در کنترل علفهای هرز    ۴۵
نقش اعمال زراعی در کنترل بقایای گیاه    ۴۵
نقش عملیات زراعی بر روی ساختمان    ۴۶
تاثیر کشت و کار ممتد در خلل و فرج خاک    ۴۷
کشت پذیری (Tilth  ) و اعمال زراعی (Tillage  )    ۴۷
اثر چرخهای ماشین آلات بر روی خصوصیات خاکها و گیاهان    ۴۸
اراضی مناسب برای کشاورزی    ۴۸
احتیاجات غذایی و تغذیه نباتات    ۴۹
عناصر غذایی مورداستفاده گیاهان    ۴۹
علائم کمبود عناصر غذایی    ۵۰
جذب عناصر غذایی از خاک    ۵۱
رابطه کاهش حاصلخیزی خاک و ارزش غذایی گیاهان    ۵۳
عامل مدیریت غذایی    ۵۴
آلودگی خاک    ۵۴
آلودگی از طریق مواد مورد استعمال در کشاورزی    ۵۴
آلودگی خاک از طریق استعمال کود شیمیایی    ۵۵
آلودگی ازطریق سموم دفع آفات و امراض گیاهی و علف کش ها    ۵۵
آلودگی خاک در ایران    ۵۶
نتیجه :    ۵۷
فهرست منابع    ۵۸

فهرست منابع

۱- خاکشناسی عمومی و خصوصی ـ مولف : دکتر خسرو الیاس آذر / انتشارات پخش فرهنگی جهاد دانشگاهی دانشگاه ارومیه / چاپ اول / زمستان ۱۳۶۹

۲- زراعت عمومی ـ مولف : مهندس محمد علی رستگار / انتشارات برهمند /چاپ اول / پاییز ۱۳۷۲

۳- شیمی خاک ـ مولف : هاینریش ل . بوهن ، برایان ل . مک نیل ، جرج آ . اوکانر / ترجمه حسام مجللی / مرکز نشر دانشگاهی / چاپ دوم / ۱۳۷۳

۴- فیزیک خاک ـ مولف : دکتر محمد بای بوردی / انتشارات دانشگاه تهران /چاپ پنجم / ۱۳۷۲

۵- حاصلخیزی خاک ـ مولف : علی اکبر سالار دینی / موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران / چاپ پنجم

۶- حفاظت خاک ـ مولف : دکتر پرویز کردوانی / موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران / چاپ پنجم ۱۳۷۳

۷- خاک موهبتی که به آسانی اتلاف و به دشواری فراهم می شود ـ مولف : ژ-س ودی/ ترجمه دکتر محمد جعفر رفیع ـ دکتر مجید کریم پور ریحان / نشر آموزش کشاورزی / کرج / ۱۳۷۵

۸- اصول و مبانی زراعت ـ مولف : دکتر محمد رضا خواجه پور / جهاد دانشگاهی واحد صنعتی اصفهان / چاپ پنجم ( ویرایش دوم ) / بهار ۱۳۸۱

۹- بوم شناسی خاک ـ مولف : کن کیلهام / ترجمه : دکتر عوض کوچکی ـ مهندس محمد حسینی ـ مهندس حمیدرضا خزائی / انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد / ۱۳۷۶

۱۰-    آب و خاک ـ مولف : دکتر دانیال هیال / ترجمه : دکتر محمد حسین عالمی /موسسه انتشارت و چاپ دانشگاه تهران / ۱۳۶۰

۱۱-    مبانی خاک شناسی ـ مولف : هنری-د-فوق / ترجمه : دکتر شهلا محمودی ـ دکتر مسعود حکیمیان / موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران / بهار ۱۳۷۷

۱۲-    دشواریهای نفوذ آب در خاک ـ مولفان : ج . د . اوستر – م . ج سینگر – ا . فولتن – ت . بریچارد / ترجمه و تدوین : دکتر غلامحسین حق نیا / انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد / چاپ اول / زمستان ۱۳۷۴

مقدمه

   خاک به عنوان بستر حیات و جایگاه تکوین و رشد گیاهان ، یکی از اساسی ترین مائده هایی است که امانت به انسان سپرده شده است تا با حفاظت احیاء بهره برداری  و توسعه دوام و قوام خویش و گیاهان و جانواران را تضمین نماید . متاسفانه نبود شناخت کافی و لازم از اهمیت خاک و در دسترس همگان بودن آن زمینه های بی بها جلوه دادن این ماده حیاتی را در جامعه فراهم نموده است ، برخوردهای غیر علمی با خاک و تبدیل و تخریب آن توسط انسان مثل شهر سازیها ، احداث جاده ها ، چرای بی رویه دام ، قطع درختان جنگلها ، زهدار نمودن و آلوده سازی آن بوسیله پس آبهای شهری ، صنعتی و کشاورزی ، بهره کشی نامناسب انسان از خاک و ۰۰۰ باعث شده است که علاوه بر کاهش منزلت و ارزش اقتصادی و اجتماعی آن ، ضربات جبران ناپذیری بر ساختمان خاکها ، حشرات وموجودات زنده در ان و مآلاً بر ریشه خود انسان فرود آید .

بنابراین مسئولان منابع خاک و آب و فرهنگی کشور فرض است در بالا بردن اطلاعات و بینش علمی جامعه به ویژه کارشناسان و کاربران کشاورزی کوشش نمایند تا خاک جایگاه مناسب و در خور شان خود را بازیابد  ( ۷ ) .

 پیشگفتار

    خاک که در فصل مشترک انسان و کره زمین قرار دارد عنصری اساسی برای بشر به شمار می رود که محل اجرای فعالیتها‌، منبع تغذیه و دستگاه تصفیه پس مانده هاست . خاک قابل کشت موهبتی است محدود ، اولاً  از لحاظ کمیت ، زیرا فقط ۲۲ درصد از سطح خشکی ها یعنی ۳۳۰۰ میلیون هکتار را تشکیل می دهند . در حال حاضر فقط نیمی از زمینهای قابل کشت یعنی ۱۵۸۰ میلیون هکتار کشت می شوند . ما بقی ذخیره به شمار می آیند .

زمینهای زیر کشت نیز پایدار نیستند ، بنابر تخمین سازمان خوارو بار و کشاورزی جهانی ، هر سال ۵ تا ۷ میلیون هکتار زمین به سبب شرایط نامناسب بهره وری تلف می شوند . به این ترتیب در طی ۲۲۵ سال ممکن است کلیه زمینهای زیر کشت از بین برود . علل تباهی خاکها به دست انسان فقط شرایط نامناسب بهره برداری کشاورزی نیست ، بلکه آلودگی هوا ، با تضعیف حالت تندرستی گیاهان در بخش های کشاورزی و جنگل ، خاکها را نسبت به شماری از بیماریها ، پنهان و آشکار حساس می سازد که از آن میان از دست دادن بارخیزی به سبب فرسایش و یا به علت تجمع مواد سمی به ویژه فلزات سنگین و آفت کشها را می توان برشمرد . کاهش سطح رستنی ها بر اثر توسعه ساختمان که گاهی نابخردانه در محیط زیست صورت می گیرد نیز خود علت دیگری از اتلاف خاک بارخیزمی باشد . ( ۷ )

 خاک

   تعریف زیادی تا کنون از خاک به عمل امده که ساده ترین آن چنین است : خاک عبارت است از قشر چند سانتی متری تا چند متری از ماده آلی و غیر آلی است که بر روی سنگ قرار گرفته و شامل هوا ، آب ، موجودات زنده ، مواد آلی در مراحل گوناگون تجزیه و تحول و بالاخره عناصر معدنی است و گیاه می تواند بر روی آن ادامه حیات دهد .

ماهیت خاک از روی مو قعیت اقلیمی ، پستی و بلندی ، وضعیت آب شناسی آن تعیین و توسعه استعداد آن برای رویانیدن گیاه بیان می شود . هنگامی که در شرایط معین رویشی گیاهی در وضعیت بهینه قرار داشته باشد ، سخن از رویش در کلیماکس به میان می آید به عکس زمانی که شرایط محیطی امکان ظهور گیاه را ندهد نظیر بیایان گرم یا سرد و ارتفاعات کوهها در آن صورت با ماده معدنی سرو کار داریم که در حقیقت نمی توان آن را خاک نامید .

طبق تعریف ژنتیکی خاکها بر اثر تخریب فیزیکی و شیمیایی سنگها و فعالیت موجودات زنده سبب تشکیل هوموس می شود ، بوجود می آیند .بنابراین خاک در درجه اول ترکیبی است از مواد معدنی و مواد آلی . مواد معدنی آن شامل ریگ ، شن  و ماسه و غیره است که بر اثر تخریب و تجزیه سنگ بوجود می آید و مواد آلی را بقایای گیاهی و جانوری تشکیل می دهد . در خاک علاوه بر مواد آلی و معدنی و موجودات زنده ، هوا و آب نیز وجود دارد . این مواد معدنی و آلی که در آن موجودات زنده و هوا و آب وجود دارد ، خاک را تشکیل می دهد. نتیجه آنکه خاک را نمی توان مستقل از پوشش گیاهی روی آن در نظر گرفت، زیرا تحول و تکامل خاک وابسته به آن است  ( ۶‌ ) .

عوامل موثر در تشکیل و تکامل خاکها

 تشکیل و تکامل خاکها نتیجه اثرات مترادف و متقابل مجموعه عوامل و شرایط زیر می باشد :

سنگ مادر ( مواد مادری ) سنگ مادر منشاء و ماده اولیه خاکهاست . تنوع فراوانی که در طبیعت سنگها وجود دارد و سبب می شود که خاکهای حاصله از آنها نیز خصوصیات مختلفی داشته باشند ، در وهله اول پس از تخریب تدریجی سنگ نه تنها سنگ ریزه ؛ ریگ و شن بوجود می آید بلکه ذرات ریزتری مانند رس ها در جوار آنها عناصر غذایی متنوع در محیط آزاد می شوند . در هر صورت ماهیت و ترکیب سنگ مادر بر روی مواد تولید شده تاثیر محسوسی داشته و بین ان ذرات شباهت زیادی به چشم می خورد که به مرور زمان و با تشکیل مواد ثانوی و استقرار رویش گیاهی این شباهت کمتر می شود .

ساختمان فیزیکی ، شیمیایی و مینرالوژیکی مواد مادری بر روی سرعت تخریب ، نوع و تیپ خاک تولید شده و موثر است ، به طوریکه از سنگهای سخت و دیر تخریب اکثراً زمینهای فقیر از مواد غذایی و کم عمق و از سنگهای آهکی ، مارنی و رسوبات لسی ، خاکهای حاصلخیز و عمیق تشکیل می یابند . در ژنتیک خاک سرعت تخریب برخی از مواد مادری شرکت کننده در تشکیل خاک به طور کامل بررسی شده است . مثلاً تکامل خاک از سنگ مادر گابرو دیرتر از گرانیت _ بازالت دیرتر از پرفیر ، سنگ آهک دیرتر از سنگ ماسه و سنگهای مارنی دیرتر از لیمونها صورت می گیرد .

سنگهای سیلیکاتی محتوی بازهای فراوان به سبب داشتن اجزاء و دانه های ریز و همچنین کثرت قدرت و نگاهداری آب ، دیر تخریب تر از سنگهای سیلیتی فقیر از قلیایی می باشند ، ولی در عوض تخریب و تکامل آن ها خاکهای زراعی غنی از مواد غذایی را بوجود می اورد . در نواحی خشک ، مواد قلیایی کننده سنگها و خاکهای اولیه برای تکامل سریع خاکها مانع بزرگی محسوب می شوند ، زیرا تاثیر اغلب عوامل تخریبی بطور کلی توسط بازهای محیط کاهش یافته یا زایل
می گردد. به همین دلیل و نیز به علت فقدان آب و رویش گیاهی کافی اکثر خاکهای مناطق خشک و کوهستانهای کم آب و هوا ، خاکهای تکامل نیافته و کم عمقی دارند و اغلب کمتر از ۳۰ سانتی متر  ( ۱ ) .

آهک یکی از ترکیبات پایدار این نواحی خشک و نیمه خشک است که از تجزیه سنگهای آهکی و مارنی به خاکها منتقل و مدت مدیدی بدون تغییر باقی می ماند و یا در اثر جابجا شدن فصلی ( عملیات تهیه زمین و آبیاری ) در افق های فوقانی خاک اندکی تحرک می یابد . همگامیکه شرایط انحلال آن در خاک به سبب بارندگی کافی ، رویش گیاهی مطلوب ، وجود هوموس و غیره فراهم شده باشد آهک از حالت رسوبی غیر فعال به بی کربناتهای محلول تبدیل می گردد . از این جهت فاز مایع خاکهای آهکی که گاهی با نمکهای بی کربناتی اشباع می شود ، واکنشهای قلیایی ضعیف ( تا ۵/۸ = PH ) نشان می دهند .

خاکهای آهکی ایران اکثراً از نوع کربناتهای کلسیم اند . گاهی سایر کربناتها مانند کربنات منیزیم و ندرتاً کربناتهای سدیم ( در خاکهای شور و قلیا ) ، نیز در جوار کربنات کلسیم دیده می شوند . در این رابطه خاکهای حاصلخیز رسی و لومی آهکدار این مناطق اکثراً به شرط وجود زمینه های مساعد خاکسازی تکامل یافته اند . مثلاً در مواردیکه سنگ مادر از نوعی است که می تواند در یک زمان ، آهک و رس تحویل خاک دهد ، خاکهای تکامل یافته و عمیقی پدید می آیند ، مانند خاکهای مارنی و لسی . خاکهای جوان و تکامل نیافته کم عمق ، بیشتر خصوصیات سنگ مادر اولیه را دارا بوده و شباهت کلی با آن دارند .

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .