عنوان :

تحقیق فرار مغزها از ایران

تعداد صفحات : ۴۰

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

در این مقاله درباره فرار مغزها در ایران، علل فرار مغزها ازایران، با فرار مغزها چه باید کرد؟ و آثار و پیامدهاى حاصل از فرار مغزها توضیح می دهد.

شاید برخى از دولت ها بتوانند برخى از معضلات اجتماعى، سیاسى و یا اقتصادى خود را حل نمایند و رضایت برخى از اقشار جامعه را جلب نمایند اما نخبگان یک جامعه به سادگى تسلیم ظواهر نمى شوند. نخبه، سیاه و سفید نمى شناسد و اگر دنیاى بهترى براى زندگى سراغ داشته باشد به سختى مى تواند از وسوسه مهاجرت درامان بماند ایرانیان از دیرباز طیف عظیمى از مهاجران را تشکیل مى دهند ریشه یابى آن ارتباط مستقیمى به افزایش یا کاهش مشکلات داخلى داشته و دارد و امکان دستیابى به یک شغل آبرومندانه حق هر تحصیلکرده است اما وقتى به هر دلیل امکان پذیر نیست ایرادى برمهاجرت نخبگان نمى توان گرفت اما فاجعه بزرگ آن است که به همراه فرار مغزها، دل ها هم از وطن فرارى شود البته ایرانیان مردمانى با اصل و نسب با فرهنگ اند و زرق و برق کشورهاى غربى هم نتوانسته دل هایشان را فرارى دهد اما بهتر است به شخصیت و هویت یک نخبه توهین نشود.

پس بهتر است راه حل فرار مغزها را سیاسى نکنیم تا به عاملى جهت ترغیب بیشتر آنان در مهاجرت تبدیل نشود و سئوال این است که آیا ایران موفق به جذب مغزهاى هجرت کرده خود خواهد شد؟

واژه های کلیدی: فرار مغزها، ایران، پیامدها

فهرست مطالب

فرار مغزها از ایران    ۱
علل فرار مغزها ازایران    ۱
دلایل فرار مغزها از ایران    ۲
فرار مغزها یا شکار مغزها    ۴
فرار مغزها    ۱۴
سرمایه های بسیاری را به هدر داده ایم    ۲۰
با فرار مغزها چه باید کرد؟    ۲۱
ایران؛ ‘مقام اول از نظر فرار مغزها’    ۲۱
. علل مهاجرت    ۲۲
راه حل    ۲۳
سیستم حمایتی    ۲۵
آثار و پیامدهاى حاصل از فرار مغزها    ۲۷
مهاجرت بدون بازگشت    ۲۷
• پیشینه تاریخى فرار مغزها    ۲۷
•طیف مهاجران    ۲۹
•پیامدهاى فرار مغزها    ۳۱
شیوه هاى جذب نخبگان    ۳۲
•نتیجه    ۳۵
منابع :    ۳۶

فرار مغزها از ایران

فرار مغزها از ایران سابقه‌ای بیش از ۴۰ سال دارد و به دوران پیش از انقلاب بازمی‌گردد. اما اکنون میزان فرار مغزها از ایران به جایی رسیده است که ایران را جزو سه کشور دارای بالاترین میزان فرار مغزها در جهان درآورده است. از هر ۱۲۵ دانش آموز المپیادی ایران، ۹۰ نفر در دانشگاه های آمریکا تحصیل می‌‌کنند. از هر ۹۶ دانشجوی اعزامی به خارج، تنها ۳۰ نفر به ایران باز می‌گردند.

حدود ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار ایرانی در خارج از کشور زندگی می‌کنند که ۶۰ درصد آنها مقیم آمریکا هستند. همچنین ۲۰۰۰ نفر از استادان دانشگاه در آمریکا ایرانی هستند و ۵ هزار ایرانی در آمریکا مدرک دکترا دارند. بر اساس آمارها با سوادترین اقلیتها در جامعه آمریکا ایرانیانند.

علل فرار مغزها ازایران

هیچکدام از دولتها با وجود تمام شعارهایی که دادند، موفق نشدند سیاستی را در این زمینه پیشنهاد بکنند و یا کار اثر بخشی انجام دهند. اوضاع سیاسی اجتماعی و فرهنگی ایران، وضعیت کار تحقیقی، فقر دانشگاهها و عدم ارتباطشان با دنیای علمی و مسائل اقتصادی از علل عمده فرار مغزها از ایران می‌‌باشد.

مشاهدات میدانی و کارهای تحقیقی، دلایل اصلی فرار مغزها در ایران نشان مید هند. جامعه شناسان، پدیده فرار مغزها را در چهار دسته می‌‌گنجانند. این چهار مقوله را باید از همدیگر جدا کرد.

فرار نخبگان علمی از ایران.

خروج فارغ‌التحصیلان نظام آموزش عالی.

خروج نیروی کار عادی.

خروج سرمایه داران.

دلایل فرار مغزها از ایران

اوضاع عمومی ایران، بخصوص اوضاع سیاسی اجتماعی و فرهنگی ایران که زندگی را دشوار می‌کنند برای نخبگان و اوضاع و وضعیت کار تحقیقی در ایران و نبودن امکانات و فقر دانشگاههای ایران و عدم ارتباط با دنیای علمی در سطح بین‌المللی و بالاخره بر می‌‌گردد به مسائل اقتصادی و درآمد.

پدیده فرار مغزها با مهاجرت نخبگان تفاوت دارد. مهاجرت زمانی است که رابطه بین مهاجر و کشور مبدا قطع نشود. یکی از آن موتورهای اصلی پیشرفت کشورهایی مثل چین، هند، کره جنوبی و برخی دیگر از کشورها، مهاجرینشان در کشورهای دیگر هستند که توانستند با حفظ ارتباط با کشور مادر مشارکت فعالی بکنند در توسعه صنعتی و علمی این کشورها. آنچه در ایران می‌گذرد، فرار مغزهاست، نه مهاجرت.

در ایران ماهیت فراری داشتن این خروج از کشور باعث می‌‌شود که این ارتباط با کشور مادر وجود نداشته باشد، در نتیجه مشارکتی که این نیرو در توسعه می‌‌تواند داشته باشد در آینده ایران، اینهم بوجود نیاید.

اگر قرار است جلوی این موج گرفته شود، باید چیزهای خیلی اساسی تغییر پیدا کند که بر می‌گردد به خود سمتگیریهای نظام. برای همین هم هیچ حکومتی در داخل این سیستم نخواهد توانست تغییراتی بوجود بیاورد برای این که منجر شود به نفع خود سیستم، برای مثال نبودن آزادیهای فرهنگی، نبودن دموکراسی، فشاری که بر روی نخبگان علمی و فرهنگی در سطح سیاسی – فرهنگی وجود دارد. محدودیتهایی که برای زنان وجود دارد، مسائل امنیتی که در دانشگاهها برای کار تحقیقی و ابراز عقیده و یا برخورد عقاید وجود دارد. محدودیتهایی که در روابط بین‌المللی ما وجود دارد.

 فرار مغزها یا شکار مغزها

  پدیده خروج نیروهای متخصص از کشور به قصد اقامت دائم در کشورهای توسعه یافته اگرچه دارای پس زمینه ای تاریخی است که از دوران پیش از انقلاب اسلامی نیز شواهد و مصادیقی از آن وجود دارد و لیکن این پدیده پس از انقلاب اسلامی و وقوع جنگ ایران و عراق شدت وحدت بیشتری یافته است. به بیان دیگر ماهیت، زمینه های ایجاد اندیشه خروج و ساختار و گستردگی آن در پس از انقلاب از ابعاد مختلفی با سابقه بروز این پدیده در پیش از انقلاب بسیار متفاوت است.

۲) بررسی حاضر که پس از بیست و دو سال از انقلاب ایران، برای نخستین بار در دستور کار پژوهش قرار گرفته است، خود گویای مهجور بودن این پدیده و مغفول ماندن آن از سوی مسئولان سطوح سیاستگذار و تصمیم گیر در کشور می باشد. از همین رو در اجرای تحقیق حاضر موانع و محدودیتهای بسیاری وجود دارد که برخی از این محدودیتها عبارتند از:

فقر اسناد نظری، تجربی و روشی موضوع در مراکز اسناد و اطلاعات کشور: به طوری که در کتابخانه ی دانشگاهها و مراکز اطلاعات بزرگ کشور از قبیل مرکز اسناد و مدارک علمی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ، مؤسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی کشور، مؤسسه عالی پژوهش و برنامه ریزی برای توسعه و مرکز اسناد و مدارک اقتصادی و اجتماعی سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور، پژوهشگاه علوم انسانی و کتابخانه دانشکده علوم اجتماعی دانشگاههای تهران و علامه طباطبائی و تربیت مدرس کمتر سند معتبر ایرانی و خارجی در خصوص موضوع مورد بررسی در تحقیق حاضر وجود دارد.

 فقر اطلاعات موردنیاز پیرامون وضعیت کمی و کیفی ایرانیان متخصص مهاجر در خارج از کشور: عدم توجه  و غفلت از این پدیده در طول بیش از دو دهه در کشور منجر شده است که اطلاعات متقن و معتبر قابل استناد پیرامون متخصصان ایرانی مقیم در کشورهای توسعه یافته جهان از حیث تعداد، رشته ومیزان تحصیلات، پراکنش جغرافیایی آنان، نوع شغل، میزان درآمد و… بسیار متشتت ، متناقض و غیرقابل استناد باشد و نهاد یا دستگاه اجرایی و پژوهشی مشخصی به جمع آوری و پردازش آن اهتمام نورزد.

عدم کارایی دستگاهها و سازمانهای متولی بررسی پدیده خروج متخصصان از کشور: از بین وزارتخانه هایی همچون وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، وزارت امور خارجه (دفتر جذب متخصصان خارج از کشور)، شورای جذب نخبگان در نهاد ریاست جمهوری، مؤسسات پژوهشی کشور در بخش علوم انسانی، اجتماعی و اقتصادی و… کمتر دستگاهی توانسته است درجمع آوری، شناسایی، تجزیه و تحلیل، مستندسازی و ایجاد پایگاه اطلاع رسانی کارآمد در این مهم توفیق لازم و کافی و وافی بدست آورد. مکاتبات، مراجعات و پیگیریهای مکرر به این دستگاهها و عدم دستیابی به حداقل اطلاعات متقن نظری و تجربی خواه از بعد ملی خواه از منظر بین المللی، در طول اجرای تحقیق حاضر شاهد این مدعا می باشد.

ضعف رویکرد پژوهشی در پدیده خروج نیروهای متخصص از کشور:

علیرغم فعالیت کم و بیش در بسیاری از مؤسسات پژوهشی بخش دولتی در رشته های علوم اجتماعی و اقتصادی، متاسفانه در هیچ یک از این مؤسسات و در طول سالهای طولانی  بیست سال گذشته اثری از توجه و تمرکز پیرامون پدیده مورد بررسی در تحقیق حاضر به چشم نخورده است و این امر بر فقر بیش از پیش میزان شناخت در خصوص این پدیده افزوده است.

۳) علیرغم مغفول بودن موضوع بررسی حاضر، بی هیچ تردید می بایست اذعان داشت، فقر منابع نظری، تجربی، اندیشه ای  و سیاستی پیرامون این پدیده از حیث کنترل و نظارت و هدایت آن مبتنی بر منافع ملی در کشور، انجام بررسی حاضر را بیش از پیش و به صورتی مضاعف اجتناب ناپذیر و ضروری می سازد. بی تردید این پژوهش باچنین محدودیتهایی علیرغم همه کاستی ها و نارسایی های ذاتی و محیطی پیرامون آن می تواند دستمایه بنیادینی برای انجام تحقیقات ثانوی، راهبردی و کاربردی دیگر باشد که حاصل جلب توجه و اهتمام جدی مسئولان نهادهای سیاستگذار، تصمیم گیر ، اجرایی و علمی – پژوهشی به یافته های تحقیق حاضر خواهد بود.

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .