عنوان :

تحقیق بررسی شهر سالم دربرنامه ریزی شهرری

تعداد صفحات : ۶۱

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

شهرها از عوامل گوناگونی چون انسان ها، محیط طبیعی و دستاوردهای بشری پدید آمده اند. با وقوع انقلاب صنعتی تحولات عظیمی در شهرنشینی به وجود آمد که به تبع آن بیشترین سکنه کشورها در شهرها ساکن شدند و تغییراتی عظیمی در ساختارها و روابط اجتماعی به وجود آمد. با توجه به اینکه شهرها موجودی زنده، پویا وانسان محور هستند اهمیت برنامه ریزی شهر سالم در طول برنامه ریزی بلند مدت ضروری می باشد (میراشد، ۱۳۸۱ ، ص ۴۱).برای داشتن شهری سالم باید در آن شهر شاخص های زیادی وجود داشته باشد که از جمله این شاخص ها وجود محیطی پاک و آرام، دسترسی سریع و آسان به خدمات شهری، مسکن مناسب به لحاظ کمی وکیفی و توزیع بهینه خدمات در سطح شهر است. به نظر می رسد شهرری با شاخص های یک شهر سالم فاصله داشته باشد که عدم پرداختن به آن در آینده مشکلات بیشتری را برای این شهر در پی خواهد داشت. بنابراین پرداختن به بررسی متغیرهای شهر سالم جهت ارائه برنامه های مناسب برای دستیابی به شهر سالم از اهمیت وضرورت اساسی برخوردار خواهد بود.

جامعه آماری پژوهش شهروندان شهرری می باشد و حجم نمونه در این پس از محاسبات   ۳۸۴و روش نمونه گیری تصادفی ساده و واحد آماری یا واحد تحلیل سرپرست خانوار خواهد بود.و به تایج زیر دست یافتیم:

افزایش جمعیت شهری در جهان و به ویژه در کشورهای در حال توسعه، علیرغم اعتقاد بسیاری از محققان مبنی بر اینکه افزایش با رشد همراه بوده است ؛ مسائل و مشکلات عدیده ای را در زمینه زیست محیطی همراه داشته است. در این ارتباط دیدگاهها و نظریه های مختلفی را در خصوص مشکلات شهر و نیل به شاخص های شهر سالم ابزار شده است که ازگستردگی ووسعت در ابعاد اجتماعی، فرهنگی، کالبدی و زیست محیطی برخوردار است . مشکلات و مسائلی که در شهرری وجود دارد در این پژوهش در رابطه مسائل زیست محیطی و کاربری اراضی شهری، وضعیت مسکن و خدمات شهری مورد بررسی قرار گرفته است، که هر کدام به شاخص های کوچکتر تقسیم شده است.

واژه های کلیدی: برنامه ریزی، شهر سالم، کاربری اراضی شهری، مسکن،    

فهرست مطالب

طرح تحقیق.. ۴

۱-۱تعریف مساله. ۴

۱-۲) سوالات پژوهش…. ۷

۱-۳ ) فرضیات… ۸

۱-۴) اهداف… ۸

۱-۵ )اهمیت و ضرورت تحقیق ۸

۱-۶ ) تعاریف عملیاتی.. ۹

۱-۷) روش تحقیق.. ۱۱

۱-۸ ) سابقه تحقیق.. ۱۲

۱-۹ ) کاربرد نتایج تحقیق.. ۱۸

بررسی دیدگاهها و نظریه ها در رابطه با شهر سالم.. ۱۹

۲-۱ ) بررسی نظریه های شهر سالم.. ۲۰

۲-۱-۱ ) نظریه باغشهر. ۲۱

۲-۲) نظریه توسعه بازار ۲۳

۲-۲-۱ ) شهر پایدار ۲۶

۲-۲-۲) بوم شهر پایدار ۳۷

۱-جریان ها ۳۸

۲-نواحی.. ۳۸

۳-مشارکت کنندگان.. ۳۹

۲-۳ ) توسعه پایدار و شهر سالم.. ۴۲

۲-۳-۱ ) نقش سازمان ها و شبکه های جهانی در ایجاد شهر سالم.. ۴۴

۲-۳-۲) ویژگی های شهر سالم.. ۴۶

۲-۳-۳) کیفیت های شهر سالم.. ۵۰

الف) الگوی سازمانی بهداشت جهانی (WHO)(سلمان منش، ۱۳۷۳، ص ۱۵). ۵۰

ب) الگوی پروفسور دهل (Tyler,1993,p.8) 51

۲-۳-۴) معیارها و شاخص های شهرسازی شهر سالم.. ۵۲

۲-۳-۵) اهداف پروژه شهر سالم.. ۵۸

۲-۴) جمع بندی و نتیجه گیری.. ۶۱

طرح تحقیق

۱-۱تعریف مساله

رویکرد به شهرنشینی که امروزه به دلیل توجه روز افزون به آن به معضلی بزرگ برای اغلب کشورها تبدیل شده است لزوم چاره اندیشی برای مقابله با این پدیده را به ضرورتی مبرم مبدل ساخته است. پروژه شهرهای سالم گام موثری در جهت کاهش عوارض توسعه شهری و ایجاد توسعه شهری پایدار، اولین بار در چهارچوب” سلامتی برای همه”، در دهه ۱۹۸۰ توسط سازمان بهداشت جهانی (WHO)[1] مطرح گردید. با توجه به شتاب شهرنشینی در جهان و براساس آخرین آمار هنشره ، در طول پانزده سال آینده، ۲۰ تا ۳۰ شهر جهان، جمعیتی بالای ۲۰ میلیون خواهند داشت. مهمتر از همه شهرها یا محیط ساخته شده توسط بشر، محل زندگی بیشتر جمعیت جهان به حساب خواهد آمد. مشکلات زیست محیطی از عمده ترین مشکلاتی است که مدیریت خدمات شهری را به دلیل رشد بی رویه شهرنشینی به شدت زیر فشار قرار داده است. تامین آب آشامیدنی، مسئله مسکن، آلودگیهای محیط زیست، مدیریت دفع مواد زائد جامد، مشکلات بهداشتی، کاربری های اراضی شهری و حمل ونقل شهری از اهم مشکلات شهرهاست. رشد سریع شهر نشینی به طور فزاینده ای خارج از ظرفیت و توانایی امکانات شهری در فراهم آوردن خدمات اولیه زیست محیطی، مسکن، اشتغال و دیگر حداقل احتیاجات برای یک جامعه سالم است که بحران های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و مشکلات بهداشتی از عواقب زیانبار آن است (عصایی، ۱۳۷۵ ، صص ۵-۴).

“نظریه شهر سالم” برای اولین بار در کنفرانسی که در تورنتوی کانادا به منظور بررسی نتایج گزارش لالونده تشکیل شده بود، معرفی گردید. در این کنفرانس پروفسور لئونارد دهل شهر سالم را شهری تعریف می کند که به طور دائم در ایجاد و یا بهبود اجتماعی، کالبدی و توسعه منابع فعالیت می کند، تا به این وسیله امکان عملکرد درست در جهت حداکثر بهره برداری از توان انسانها را فراهم آورد (بحرینی، ۱۳۷۴ ، ص ۶). منظور از شهر سالم رعایت همه کاربری ها با توجه به تراکم و سرانه مناسب و رعایت استانداردها ومعیارهای سرانه است. رعایت مسائل زیست محیطی، زیرساختها، حفظ میراث فرهنگی، حراست از آسایش و غیره ضروری است. به طور کلی درجهان امروز حفظ سلامتی و وجود شهر اجتماعی سالم از ضروریات اجتماعی می باشد (زیاری، ۱۳۸۴ ، ص ۳۰).

طبق پیش بینی کارشناسان سازمان بهداشت جهانی رشد و گسترش بی رویه شهرها بزرگترین تهدید علیه سلامت و بهداشت جامعه بویژه در کشورهای در حال توسعه خواهد بود. بر اساس همین گزارش تا سال ۲۰۲۵ میلادی، بیش از ۶۰ درصد جمعیت جهان شهرنشین خواهند شد. از سوی دیگر مهاجرت وسیع روستائیان به شهرها موجب از هم پاشیدگی خانواده ها و بروز مشکلات و بیماریهای فراوانی می شود. براین اساس سازمان جهانی بهداشت بر آن است تا برنامه شهر سالم – روستای سالم را به منظور جلوگیری از اثرات سوء شهرنشینی روی سلامت و بهداشت جامعه اجرا کند (پروژه شهر سالم ساوه، ۱۳۷۶ ، صص ۳ و ۲). رشد جمعیت بویژه در شهرها و گسترش بی رویه شهرنشینی در خلال قرن بیستم موجب مطرح شدن مقوله سلامت گردید. نتایج حاصل پس از بحث وگفتگوی برنامه ریزان و کارشناسان بخشهای مختلف توسعه اقتصادی، اجتماعی وفرهنگی منجر به تدوین رویکرد نوین توسعه پایدار با محوریت” سلامت” گردید. این تفکر در دهه ۱۹۸۰ موضوع شهر سالم را توسط سازمان بهداشت جهانی مطرح نمود که مبتنی بر همکاری بین بخشی ومشارکت مردمی در راستای دستیابی به برنامه سلامت می باشد (عصایی، ۱۳۷۵، ص ۶).

شهرری علاوه بر مشکلات فوق، امروزه به دلیل شرایط توپوگرافی خاص، شیب منطقه و محدودیت جهات گسترش شهر برای توسعه آینده با کمبود فضای سبز برای اوقات فراغت شهروندان، ترافیک زیاد در مرکز شهر، کمبود خدمات رسانی مناسب به شهروندان و دیگر مسائل اجتماعی و فرهنگی مواجه است. این پژوهش سعی دارد با توجه به مسائل ومشکلات امروزی شهرری برنامه ریزی لازم جهت دستیابی به شهری سالم را در این شهر مطرح نماید. بنابراین با توجه به گستردگی متغیرهای شهر سالم، در این پژوهش متغیرهای ویژگیهای زیست محیطی، کاربری ارضی شهری، شاخص مسکن و خدمات شهری مورد بررسی قرار می گیرد.

۱-۲) سوالات پژوهش

۱٫ آیا توسعه فیزیکی شهر شهرری متناسب با ویژگیهای زیست محیطی صورت گرفته است؟

۲٫ آیا شهرری از وضعیت مناسب کاربری اراضی شهری برخوردار است؟

۳٫ آیا شهرری از وضعیت مناسب مسکن برخوردار است؟

۴٫ آیا شهرری از وضعیت خدمات شهری بهینه برخوردار است؟

۵٫ برنامه های مناسب برای نیل به اهداف شهر سالم در شهرری کدام است؟