عنوان :

تحقیق بررسی تطبیقی وضعیت ارتباطات انسانی کارمندان

تعداد صفحات :۱۸۱

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

ارتباطات انسانی به عنوان اساسی ترین و بنیادی ترین شاخه علوم ارتباطات می باشد لذا رد این راستا افزایش بهره وری در سازمان ها نیاز به مدیریت مناس و مطلوب منابع انسانی دارد و به قول دیگر تقویت روابط انسانی و برقراری موثر و مثبت ارابط انسانی ها بین مدیران با پرسنل سازمان و کارکنان با ارباب رجوع سازمان موجب افزایش کار آمدی و زمینه ساز خدمت رسانی موثر دستگاهها و سازمان های اجرایی خواهد شد .

از این سو بنیاد شهید و امور ایثارگران به عنوان نهادی که خدمات معیشتی و فرهنگی به عزیزترین قشر جامعه ارائه می نماید و ارتباطات انسانی در مراجعه جهت اخذ تسیلات و امکانات توسط مسولان و یا جامعه ایثارگران در جلب رضایت مندی نقش اساسی را دارد بایستی توجه جدی به مدیریت و کتنرل فضاو محیط ارتباطی داشته و ارتباطات انسانی را تقویت و سمت و سو بخشید.

نهادهای ایثارگری قبل از ادغام در سه مجموعه بنیاد شهید انقلاب اسلامی ،بنیاد جانبازان و ستاد رسیدگی به امور آزادگان مشغول فعالیت بودند که در سال ۸۳ با فرمان مقام معظم رهبری و تصویب شورای عالی اداری کشور ادغام و بنیاد شهید و امور ایثارگران متشکل از این سه نهاد ایثارگری تشکیل گردید.عملاً در این مسیر کارمندان سه نهاد ایثارگری نیز در اثر تجمیع فعالیتی در کنار همدیگر قرار گرفتند که هدف محقق در این سیر بررسی تغییر رویکرد ارتباطات انسانی کارمندان با جامعه ایثارگری در این مقطع می باشد زیرا میانگین سنی ،مطالبات و شخصیت اجتماعی شکل گرفته مخاطبان سه نهاد ایثارگری در گذشته روابط انسانی متفاوتی را در گذشته بین دو قشر کارمند و ارباب رجوع این
سازمان ها ایجاد کرده بود و عملاً این عمل چالش های متفاوتی در پی داشته است که در این تحقیق سعی می شود وضعیت ارتباطات انسانی در سازمان بنیاد شهید و امور ایثارگران( ستاد مرکز) بین  کارکنان و مخاطبان مراجعه کننده بررسی کرد.

همچنین با ایجاد و راه اندازی مرکز هاتف تلفن ۱۶۱۶ برای اخذ مطالبات جامعه ایثارگری به صورت تلفنی و ممانعت از ارتباط چهره به چهره جامعه ایثارگران با مسئولان سازمان (ستاد مرکز) نیز در این مسیر شکل گیری ارتباطات انسانی وارد شرایط جدیدی شده  است و در این مسیر نحوه اثر بخشی این سیاست مورد نظر بوده که بررسی خواهد شد.

پژوهش حاضر در دو جامعه آماری مختلف انجام شده است که عبارتند از: ۱- پرسنل ستادی بنیاد و امور ایثارگران ستاد مرکز که معادل ۱۱۰۰ نفر بوده‌اند.

۲- مراجعین به بنیاد شهید و امور ایثارگران ستاد مرکز که بین تاریخ ۱/۱۱/۱۳۸۵ تا۳۰/۱۱/۱۳۸۵ مراجعه نموده بودند. این جامعه که همان جامعه ایثارگران می‌باشد شامل خانواده معظم شهداء، جانبازان و خانواده‌ آنها و آزادگان بوده است.

در پژوهش حاضر برای انتخاب نمونه آماری از روش نمونه‌گیری تصادفی استفاده شده است و بنابراین با توجه به اجرای نمونه‌گیری در این پروژه در نهایت برای جامعه پرسنل ستادی بنیاد شهید و امور ایثارگران معادل ۲۹۰ نفر به عنوان نمونه مورد بررسی انتخاب گردید تا اطمینان بیشتری در تعمیم نتایج بدست آید.

در بررسی نتایج بدست آمده از نظر سنجی کارکنان بنیاد شهید وا مور ایثارگران
(ستاد مرکز) و جامعه ایثارگران مراجعه کننده در طی بهمن ماه سال ۸۵ به ستاد مرکزی بنیاد شهید و امور ایثارگران موارد زیر حاصل شد؛

در بررسی نظر سنجی جامعه ایثارگران مراجعه کننده برخورداری کارکنان بنیاد شهید وامور ایثارگران ستاد مرکز از مهارت های ارتباطات انسانی مورد تائید قرار نگرفته اما از سطح این ارتباطات احساس نارضایتی  صرف نیز نشده است اما در نظر سنجی کارکنان ،آنان برخورداری مناسب از ارتباطات انسانی را در مواجهه با مراجعه کنندگان در سطح معنی داری مطرح کردند .

و این در حالی است که در خصوص تاثیر ادغام نهادهای ایثارگری بر سطح خدمات و ارتباطات انسانی جامعه ایثارگران مراجعه کننده ادغام نهادهای ایثارگری را موجب بهبود در خدمت رسانی و سطح ارتباطات انسانی دانسته اند امادر عین حال ۴۳ درصد کارکنان میزان تاثیر ادغام نهادهای ایثارگری در بهبود خدمت رسانی و سطح ارتباطات انسانی را کم ارزیابی نموده اند .

از سوی دیگر بیش از ۸۵ درصد کارکنان بنیاد شهید و امور ایثارگران ستاد مرکز تقویت روابط انسانی در کاهش تنش ها و چالش های سازمانی بنیاد موثر دانسته اند لذا می توان گفت به نظر کارکنان سطح ارتباطات انسانی فعلی در بنیاد در وضعیت خوبی ندارد .

در عین  حال جامعه ایثارگران اعتماد متقابل خود را به کارکنان بنیاد شهید و امور ایثارگران
۸۱ درصد متوسط و کم اعلام کردند از سوی دیگر حدود ۵۲ درصد کارکنان بنیاد نیز اعتماد متقابل بین خود و جامعه ایثارگران را در حد کم ارزیابی کردند .

راه اندازی مرکز هاتف (۱۶۱۶)برای پاسخگویی تلفنی به ایثارگران نیز به نظر ۶۵ درصد جامعه ایثارگران مراجعه کننده به بنیاد موجب تضعیف روابط انسانی بین کارکنان و جامعه ایثارگران شده است .

واژه های کلیدی: ایثارگر، ارتباط انسانی، شهیدو مفقود الاثر، جانباز، آزاده

فهرست مطالب

تعریف ارتباط  ۱۴
فراگرد ارتباط نظام گراست   ۱۵
پیام  ۱۶
معنی  ۱۷
ارتباط انسانی  ۱۸
پنجرۀ جوهری  ۲۱
نقشها در ارتباطات انسانی  ۲۴
ارتباط مؤثر  ۲۶
ارتباط موثر در ارتباطات عمومی  ۲۷
اثربخشی در ارتباطات میان فردی  ۲۸
درک   ۳۰
اقناع در ارتباطات انسانی   ۳۱
سلطه پذیری در روابط انسانی  ۳۲
رفتارهای پرخاشگرانه در روابط انسانی   ۳۴
رفتارهای ابراز وجودی  ۳۵
تعارض  ۳۶
جستجوی بهترین راه حل از طریق مشارکت   ۳۸
ارتباط انسانی و مدیریت ماکیاولی  ۳۸
بهره گیری از ارتباطات انسانی در ارتباطات سازمانی   ۳۹
چگونگی حذف موانع ارتباطی در سازمان   ۴۰
کارکنان بنیاد شهید و امور ایثارگران و ارتباطات انسانی  ۴۱
ارتباطات انسانی و جامعۀ ایثارگران   ۴۲
مدیریت منابع انسانی  ۴۴
استراتژی توسعۀ سازمانی و رابطۀ آن با منابع انسانی  ۴۵
روابط انسانی و تأثیر آن بر فرهنگ سازمانی  ۴۶
چگونگی شکل گیری و تداوم فرهنگ سازمانی  ۴۸
اثرات توجه به منابع انسانی به عنوان سرمایۀ اجتماعی  ۴۹
ارتباطات انسانی و روابط عمومی ها   ۵۱
توسعۀ انسان بر پهنۀ ارتباطات انسانی  ۵۲
فراگرد ارتباط میان کنشی است   ۵۵
ارتباط می تواند ارادی یا غیرارادی باشد  ۵۶
فراگرد ارتباط می تواند تعاملی یا مراوده ای باشد   ۵۸
کانالهای ارتباط انسانی   ۵۹
ارتباط کلامی   ۶۱
ارتباط غیرکلامی  ۶۲
نظام ارتباطی حرکات بدن   ۶۴
چهره و نگاه   ۶۵
چهره و رخسار  ۶۶
ارتباط آوایی  ۶۸
ارتباط بویایی   ۶۹
ارتباط فاصله ای   ۷۰
ارتباط غیرکلامی و وضع ظاهری  ۷۱
انواع اعتبار  ۷۴
دو مهارت عمده برای رسیدن به تفاهم با دیگران   ۷۷
ارتباط انسانی به عنوان رفتاری آموختنی  ۸۲
بازخورد  ۸۳
تأثیر انگیزش و پاداش در ارتباطات انسانی  ۸۵
نیاز به همبستگی  ۸۵
نیاز به موفقیت  ۸۶
جزم گرایی  ۸۶
منابع مربوط به فصل دوم   ۸۷
فصل سوم : روش کار
مقدمه   ۹۰
روش تحقیق  ۹۱
تحقیق پیمایشی  ۹۱
جامعۀ آماری   ۹۲
نمونه و روش نمونه گیری   ۹۳
حجم نمونه   ۹۳
ابزار اندازه گیری و روش جمع آوری اطلاعات   ۹۸
اعتباریابی پرسشنامه ها   ۹۸
روش جمع آوری و تجزیه و تحلیل داده ها   ۹۹
آزمون خی دو  ۱۰۰
منابع مربوط به فصل سوم   ۱۰۱
فصل چهارم : تحلیل داده ها
مقدمه   ۱۰۳
بخش اول : تجزیه و تحلیل توصیفی   ۱۰۴
بخش دوم : تجزیه و تحلیل استنباطی   ۱۴۹
فصل پنجم : نتیجه گیری
نتیجه گیری   ۱۷۴
پیشنهادات   ۱۷۷

مقدمه

قرن بیست و یکم؛ عصر انفجار اطلاعات و توسعه جوامع بشری با محوریت ارتباطات است.عرصه ای که به کمک دانش ارتباطات مرزها بی رنگ شده اند و دورنمای چند دهه  آینده بیانگر افزایش سرعت در انتشارات اطلاعات و کسب ارتباطات و گستردگی نفوذ این علم در جوامع می باشد و به گونه ای که منابع قدرت تغییر و علم ارتباطات قدرت برتر
عرصه های سیاسی،اقتصادی،فرهنگی و اجتماعی خواهد بود به نحویکه کشور قدرتمند در این عرصه ابر قدرت و انسان داناتر و مسلط به این علم توانمند و موفق ترین فرد جامعه خواهد بود.

بر خلاف اختلاف نظرهای دانشمندان در گذشته اکنون تقریباً به اتفاق همه دانشمندان ارتباطات را عامل توسعه می دانند.شاخه ای از علم که منابع انسانی،روابط بین آنان و سمت و سو بخشیدن به سرمایه های انسانی به عنوان عامل اصلی توسعه جوامع را مورد تحلیل و بررسی قرار می دهد و استفاده ،بسط و تقویت جنبه های مختلف این علم با استفاده از وسایل ارتباطی می تواند زیر
ساخت های انگیزه لازم برای جهش و توسعه جوامع را مهیا و فراهم شود.اما از این رهگذر توجه به ارتباط انسانی به عنوان عنصر اصلی و کلیدی شکل دهی به فرهنگ جوامع نیز از دیگر موارد است.

هر چند علم ارتباطات در کشور ما از نظر تکنیکی و فنی در جایگاه بالایی قرار ندارد اما با توجه به فرهنگ و پیشینه ارزشمند این مرز و بوم و توجه جدی امروزی و سرعت بسط و ارزشیابی علم ارتباطات در کشورمان بی شک در آینده بسیار نزدیک نقش کار بردی و سرنوشت سازی در
عرصه های مختلف کشورمان ایفا نمود.لذا در این راستا افزایش توانمندیها و مهارتهای ارتباطی شاه کلید نقش آفرینی موثر و موفق در جامعه ایرانی در آینده نزدیک خواهد بود.

به نظر می رسد در جامعه در حال گذار و در حال توسعه ایران اسلامی توجه جدی و اجرای مناسب و مدیریت راهبردی توسط رهبران فکری و تصمیم گیران کلان کشور با محوریت توسعه ارتباطات در کلیه ابعاد موجبات تسریع در پیمودن پله های ترقی و پیشرفت ایران اسلامی را فراهم می آورد.

اما در این میان ساختار فرهنگ در یک جامعه و رشد و تعالی آن نیاز به تعامل و تضارب در درون آن فرهنگ و همچنین تعامل و تضارب میان خرده فرهنگ ها دارد آنچه این تعامل را فراهم
می کند و توفیق و یا عدم توفیق آن را رقم می زند ،ارتباطات انسانی است.

ارتباطات انسانی مهمترین ،اساسی ترین و بنیادی ترین حوزه مطالعات ارتباطی است و ارتباط فردی،فرهنگ،ارتباطات اجتماعی،ارتباطات سازمانی و…… را شکل میدهد.لذا در این تحقیق سعی شده است به بهره گیری از علم ارتباطات انسانی گریزی به جایگاه این عنصر کلیدی در سازمان بنیاد شهید و ایثارگران ما بین کارکنان این نهاد و جامعه مخاطبان آن بزنیم.امید است که یافته های این تحقیق راه گشا بوده و مقبول حق و سرکردگان کوی حق افتد.(ان شاء الله).

بیان مساله

ارتباطات انسانی به عنوان اساسی ترین و بنیادی ترین شاخه علوم ارتباطات می باشد لذا رد این راستا افزایش بهره وری در سازمان ها نیاز به مدیریت مناس و مطلوب منابع انسانی دارد و به قول دیگر تقویت روابط انسانی و برقراری موثر و مثبت ارابط انسانی ها بین مدیران با پرسنل سازمان و کارکنان با ارباب رجوع سازمان موجب افزایش کار آمدی و زمینه ساز خدمت رسانی موثر دستگاهها و سازمان های اجرایی خواهد شد .

از این سو بنیاد شهید و امور ایثارگران به عنوان نهادی که خدمات معیشتی و فرهنگی به عزیزترین قشر جامعه ارائه می نماید و ارتباطات انسانی در مراجعه جهت اخذ تسیلات و امکانات توسط مسولان و یا جامعه ایثارگران در جلب رضایت مندی نقش اساسی را دارد بایستی توجه جدی به مدیریت و کتنرل فضاو محیط ارتباطی داشته و ارتباطات انسانی را تقویت و سمت و سو بخشید.

نهادهای ایثارگری قبل از ادغام در سه مجموعه بنیاد شهید انقلاب اسلامی ،بنیاد جانبازان و ستاد رسیدگی به امور آزادگان مشغول فعالیت بودند که در سال ۸۳ با فرمان مقام معظم رهبری و تصویب شورای عالی اداری کشور ادغام و بنیاد شهید و امور ایثارگران متشکل از این سه نهاد ایثارگری تشکیل گردید.عملاً در این مسیر کارمندان سه نهاد ایثارگری نیز در اثر تجمیع فعالیتی در کنار همدیگر قرار گرفتند که هدف محقق در این سیر بررسی تغییر رویکرد ارتباطات انسانی کارمندان با جامعه ایثارگری در این مقطع می باشد زیرا میانگین سنی ،مطالبات و شخصیت اجتماعی شکل گرفته مخاطبان سه نهاد ایثارگری در گذشته روابط انسانی متفاوتی را در گذشته بین دو قشر کارمند و ارباب رجوع این
سازمان ها ایجاد کرده بود و عملاً این عمل چالش های متفاوتی در پی داشته است که در این تحقیق سعی می شود وضعیت ارتباطات انسانی در سازمان بنیاد شهید و امور ایثارگران( ستاد مرکز) بین  کارکنان و مخاطبان مراجعه کننده بررسی کرد.

همچنین با ایجاد و راه اندازی مرکز هاتف تلفن ۱۶۱۶ برای اخذ مطالبات جامعه ایثارگری به صورت تلفنی و ممانعت از ارتباط چهره به چهره[۱] جامعه ایثارگران با مسئولان سازمان (ستاد مرکز) نیز در این مسیر شکل گیری ارتباطات انسانی وارد شرایط جدیدی شده  است و در این مسیر نحوه اثر بخشی این سیاست مورد نظر بوده که بررسی خواهد شد.

 ضرورت مساله

بی شک برای نیل به سوی خدمت رسانی اثر بخش وافزایش رضایت مندی ارباب رجوع از خدمات و فرآیند کسب خدمات به غیر از جنبه کمی وکیفی نیاز به ارضاء مطالبات روحی –روانی مراجعه کنندگان سازمان و ایجاد احساس لذت ومسرت از مراجعه وروابط انسانی بوجود آمده دارد.

ایجاد روابط انسانی مستحکم ،سالم ومؤثر یکی از ابزارهای کارآمد در سازمان هایی است که خدمت رسانی آنها به گونه مستقیم و با مراجعه ارباب رجوع به سازمان انجام می گیرد و در این راستا مدیران اینگونه  سازمان ها نیز بایستی در برنامه ریزیها و اولویت دهی به فعالیت ها همیشه عامل روابط انسانی ،میزان اطمینان واعتمادجامعه مخاطبان به سازمان ،میزان رضایت مندی ،محیط سازمانی، پیش زمینه های ذهنی وعوامل برهم زدن روابط موثرانسانی را درسازمان لحاظ نمایند .

بنیاد شهید و امور ایثارگران به عنوان سازمانی که با عزیزترین قشر جامعه سروکار دارد وخدمت رسانی به این قشر توسط امام راحل به این نهاد واگذار شده است وظایف مضاعف داشته و بایستی بیش از همه سازمان ها به شرایط روحی- روانی وتقویت روابط انسانی با جامعه ایثارگران توجه نماید.

از سوی دیگر جامعه ایثارگران نیز از ابعاد زیادی با مراجعه کنندگان دیگر به سازمان ها تفاوت دارند.

شرایط جسمی ،روحی و روانی ،مطالبات و احساس وظیفه این قشر دریک مقطع زمانی و ایثارگری به خاطر حفظ دین و وطن جایگاه ویژه ای به این قشر از جامعه داده است به نحویکه مسئولان عالی کشور وافکار عمومی جامعه نسبت به این قشر حساس بوده و هر دو گروه دیدگاههای مختلفی برای خدمت رسانی و تکریم به ایثارگران دارندکه این مساله نیز لزوم توجه جدی و نگرش همه جانبه به سیاست های بنیاد شهید وامور ایثارگران را توسط مدیران عالی این سازمان افزایش
می دهد .

از سوی دیگر کرامت بخشیدن و تکریم و تعظیم ایثارگران نیز ازوظایف اساسی بنیاد شهید و امور ایثارگران است که برای انجام این وظیفه تقویت روابط انسانی ،افزایش همدلی و اعتماد متقابل بین پرسنل بنیاد و جامعه ایثارگران امری ضروری است.

لذا شناخت وضعیت کنونی روابط انسانی جامعه ایثارگران و پرسنل بنیاد شهیدوامور ایثارگران، رفع موانع و برنامه ریزی جهت تقویت این روابط ازوظایف عمده تصمیم گیران بنیاد شهید وامور ایثارگران است که محقق سعی نموده است مرحله اول این فرآیند را که شناخت وضعیت کنونی روابط انسانی بین دو قشر مراجعه کننده وارائه کنندگان خدمات است بررسی نماید .

 

 اهداف تحقیق

–  بررسی وضعیت ارتباطات انسانی کارکنان بنیاد شهید و امور ایثارگران (ستادمرکز)و ایثارگران مراجعه کننده با استفاده از نظرات خود آنان.

–    بررسی میزان تاثیر ادغام سه نهاد ایثارگری در نحوه ارتباطات انسانی مابین پرسنل و جامعه ایثارگری در ستاد مرکز.

–  بررسی میزان تاثیر تقویت ارتباطات انسانی ما بین پرسنل و جامعه ایثارگران بنیاد شهید و امور ایثارگران در خدمت رسانی موثر.

–  بررسی تاثیر راه اندازی مرکز هاتف (تلفن ۱۶۱۶) در روابط انسانی کارمندان و جامعه مخاطبان بنیاد شهید و امور ایثارگران(ستاد مرکز).

–       ارائۀ راهکار جهت تقویت ارتباطات انسانی در سازمان با اعمال مدیریت مطلوب انسان محور.

روش تحقیق

روش تحقیق پیمایشی بوده و با استفاده از ابزار توزیع پرسشنامه متفاوت برای کارمندان رسمی ستاد مرکز بنیاد شهید و امور ایثارگران و جامعه ایثارگران مراجعه کننده به طور تصادفی و تطبیق نتایج می باشد .

سؤالات تحقیق

– آیا پرسنل بنیاد شهید و امور ایثارگران از مهارتهای مؤثر ارتباطی برخوردار هستند؟

– آیا اعتماد متقابل بین پرسنل بنیاد و جامعۀ ایثارگران ضعیف می باشد؟

– آیا راه اندازی مرکز هاتف ( تلفن ۱۶۱۶ ) در سطح روابط انسانی سازمان تأثیر معنی داری داشته است ؟

– آیا بهبود روابط انسانی موجب کاهش بسیاری از مشکلات بنیاد خواهد شد ؟

– آیا ادغام نهادهای ایثارگری در سطح ارتباطات انسانی تأثیر معنی داری داشته است ؟

متغیرهای مستقل

در این تحقیق پرسنل بنیاد شهید و امور ایثارگران در طی بهمن ماه ۸۵ ، جامعۀ ایثارگران مراجعه کننده در بهمن ماه ۸۵ و مرکز هاتف و تسهیلات ارائه شده در طی مدت بهمن ماه ۸۵ به عنوان متغیرهای مستقل فرض شده است .

متغیرهای وابسته

سطح ارتباطات انسانی و مهارتهای مؤثر روابط انسانی مابین پرسنل بنیاد شهید و امور ایثارگران و جامعۀ ایثارگران و نیز تنش ها و چالشهای سازمانی در بنیاد متغیرهای وابسته می باشند.

فرضیه ها

۱-  دست اندرکاران و پرسنل بنیاد شهید و امور ایثارگران از مهارتهای موثر ارتباطات انسانی برخوردار نیستند.

۲- به نظر می رسد ادغام نهادهای ایثارگری موجب ایجاد خلل در خدمت رسانی و سطح ارتباطات انسانی جامعه ایثارگری و پرسنل بنیاد شهید و امور ایثارگران شده است.

۳- به نظر می رسد تقویت ارتباطات انسانی موجب کاهش تنش ها و چالش ها سازمانی در بنیاد شهید و امور ایثارگران می گردد.

۴-  به نظر می رسد اعتماد متقابل در بین جامعه ایثارگری و کارمندان بنیاد شهید و امور ایثارگران ضعیف می باشد.

۵- به نظر می رسد راه اندازی مرکز هاتف (تلفن ۱۶۱۶) در ارتباطات انسانی بین کارمندان و جامعه ایثارگران تاثیر معنی داری ایجاد کرده است.

۶-   ارتباطات سازمانی در بنیاد شهید و امور ایثارگران ضعیف می باشد.

ابزار اندازه گیری

توزیع پرسش نامه و نظر سنجی و در نهایت بررسی تطبیقی با استفاده از آزمون خی دو به عنوان ابزار اندازه گیری محقق انتخاب شده است .

جامعه و نمونه پژوهش

–  نمونه ای تصادفی از پرسنل ستادی بنیاد شهید و امور ایثارگران که در ستاد مرکز ۱۱۰۰ نفر می باشند (تعداد با استفاده از فرمول کرجسی و مورگان بدست می آید).

–  نمونۀ تصادفی از جامعۀ ایثارگران مراجعه کننده به ستاد بنیاد شهید و امور ایثارگران ( به مدت یکماه از مراجعه کنندگان به سازمان ).

تعاریف

ارتباط انسانی : ارتباطات انسانی به نظر بسیاری از صاحبنظران فراگرد تفهیم ، تفاهم و تسهیم معنی است که به سه دستۀ ارتباط به خود،ارتباط بادیگرن وارتباط عمومی و جمعی تقسم
می شود.
ایثارگر: به کسی اطلاق می شود که برای استقلال و حفظ دستاوردهای انقلاب اسلامی و دفاع از کیان نظام جمهوری اسلامی ایران و استقلال و تمامیت ارضی از تهدیدات و تجاوزات دشمنان داخلی و خارجی انجام وظیفه نماید و در این راه در معرض مخاطره قرار گیرد و شهید، جانباز و اسیر و مفقود الاثر شناخته شود (پیش نویس لایحۀ جامع خدمت رسانی به ایثارگران،۱۳۸۵ ) .

۱-۱- شهیدو مفقود الاثر: به کسی اطلاق  می شود که جان خود را در راه انقلاب اسلامی و حفظ دستاوردهای آن و یا دفاع از کیان نظام جمهوری اسلامی ایران در مقابل تهدیدات و تجاوزات دشمنان و عوامل ضد انقلاب و اشرار نثار نموده یا می نماید و یا در این رابطه مفقود الاثر شده یا
می شود.

ارتباط سازمانی: رابطه ای است که هدف آن بسامان کردن رفتارها ، پدید آوردن دگرگونیها ، بارورکردن اطلاعات و تامین هدف ها می باشد.

فرهنگ سازمانی:به مجموعه ای از باورها و ارزشهایی مشترک اثر گذار بر رفتار و اندیشه اعضاء سازمان فرهنگ سازمانی می گویند.

۱-۲-  جانباز: به کسی اطلاق می شود که سلامتی خود را در جریان تکوین و شکوفایی انقلاب اسلامی و حفظ دستاوردهای آن و یا دفاع از کیان جمهوری اسلامی ایران در مقابل تهدیدات و تجاوزات دشمن و یا عوامل ضد انقلاب و اشرار به مخاطره انداخته و به اختلالات و نقصان های جسمی و روانی دچار شده یا شود و در نتیجه در روند زندگی فردی و اجتماعی با محدودیت های مواجه گردد.

۱-۳-  آزاده: به کسی اطلاق می گردد که به سبب ماموریت محوله در طول جنگ تحمیلی و در جهت دفاع از انقلاب اسلامی و استقلال و تمامیت ارضی کشور جمهوری اسلامی ایران توسط عوامل دشمن در داخل و یا خارج از کشور اسیر گردیده و پس از مقاومت ،دلیرانه آزاد شده یا
می شود.همچنین کلیه افرادی که از تاریخ ۲۸/ ۵ /۱۳۳۲ تا ۱۶/ ۱۱/ ۱۳۵۷ با الهام از مبارزات و
مجاهدات امام خمینی (ره) به دلایل امنیتی مذهبی یا اتهامات سیاسی دیگر حداقل به مدت شش ماه در بازداشت یا حبس قطعی بوده اند.

*جانباز از کار افتاده کلی و آزاده از کار افتاده کلی: به آن دسته از جانبازانی اطلاق می شود که به تشخیص کمیسیون پزشکی بنیاد حسب مورد جانبازی یا از کار افتاده شناخته می شود.

*خانواده شهید: خانواده های معظمی که در راه اعتلای اهداف عالیه انقلاب اسلامی و مبارزه با دشمنان انقلاب یکی از اعضای خانواده شان (شامل پدر، مادر ،همسر و فرزند) شهید و یا
مفقود الاثر شده باشند.

*خانواده ایثار گران: خانواده های عزیز جانبازان و آزادگان که شامل همسر ،فرزند و والدین آنها می شود.

* پرسنل بنیاد شهید و امور ایثارگران :  به کلیۀ افرادی اطلاق می شود که به طور استخدام رسمی یا پیمانی از پست سازمانی متصدی تا مدیر کل مشغول فعالیت در سازمان بنیاد شهید و امور ایثارگران می باشند.

 

منابع مربوط به فصل اول :

۱- ایران نژاد، م.،۱۳۸۲، روشهای تحقیق در علوم اجتماعی، چاپ دوم ، انتشارات تحقیقات و آموزش مدیریت  .

۲- تانکارد ، جیمز.، ۱۳۸۱ ،نظریه های ارتباطات ، ترجمه دکتر دهقان ، انتشارات دانشگاه تهران.

۳- کازمایر، لئونارد.، ۱۳۷۰، اصول مدیریت ، ترجمه زمردیان و مهروژان ، انتشارات مرکز آموزش مدیریت دولتی .

۴- پیش نویس لایحۀ جامع خدمت رسانی به ایثارگران ارائه شده به مجلس ، ۱۳۸۵ .

۵- نادری ، ع و سیف نراقی ، م .، ۱۳۷۵ ، روشهای تحقیق در علوم انسانی ، تهران ، نشر بدر.

 

چارچوب نظری ( کلی )

با عنایت به ادغام نهادهای ایثارگری و تغییر مدیریت در سازمان بنیاد شهید و امور ایثارگران و در کل تغییر ادبیات سازمانی بررسی وضعیت ارتباطات انسانی مابین کارکنان و مخاطبان در وضعیت کنونی از لحاظ میزان اقناع و رضایت هر یک از دو قشر کارکنان و جامعۀ هدف و نحوۀ تثبیت این نوآوری سازمانی، برای محقق ضرورت تحقیق ایجاد شد .

نظریۀ اشاعۀ نوآوری «راجرز»[۲] تصمیم نوآوری را فرآیندی ذهنی می داند که طی آن فرد یا واحدی دیگر تصمیمات را مورد تصویب قرار می دهد که این فرآیند مرکب از ۵ مرحلۀ آگاهی، اقناع، تصمیم، اجرا و تثبیت ( Rogers , 1983 , ch.5 ) می باشد .

«راجرز» با تقسیم افراد با دیگر واحدهای تصمیم گیری از نظر نرخ اقتباس یک نوآوری، ۵ طبقۀ اقتباس گر مشخص می کند که عبارتند از :

۱- نوآوران : افراد خطرپذیری که مشتاق آزمایش افکار جدید هستند و بیشتر از همردیفان خود روابط فراملّی دارند .

۲- اقتباس گران اولیه : افراد محلی قابل احترام که معمولاً بیشترین تعداد رهبران فکری را در نظام اجتماعی تشکیل می دهد .

۳- اکثریت اولیه : افراد اهل تعمق که رابطۀ آنها با نزدیکانشان قوی است ولی به ندرت موقعیت رهبری دارند .

۴- اکثریت متأخر : افراد مردد که اغلب به خاطر ضرورت اقتصادی یا افزایش فشار شبکۀ اجتماعی ، نوآوری را می پذیرند .

۵- کندروها : افراد سنتی ؛ کسانی که وابستگی محلی زیادی دارند؛ بسیاری از آنها تقریباً
منزوی اند. آنها بیشتر به گذشته نظر دارند .

لذا با عنایت به مباحث مطرح شده نحوۀ ایجاد ارتباط مؤثر ، کنترل رفتارهای پرخاشگرانه، استفاده بهینه از ارتباطات انسانی در پیشبرد تحوّل سازمانی، استفاده از نظریه های اقناع و آستانۀ سازگاری دو قشر پرسنل بنیاد و جامعۀ ایثارگران مدنظر قرار گرفته است .

بررسی میزان و سطح اعتماد متقابل مابین کارکنان بنیاد و جامعۀ ایثارگران و سطح تعارض فرضی مابین این دو قشر و تأثیر تقویت ارتباطات انسانی و مهارتهای ارتباطی از جمله مسائل قابل بررسی در این تحقیق می باشدکه فرضیات تحقیق با الهام از این نظریه پیش بینی شده است .

تعریف ارتباط

واژه” ارتباط” در فرهنگ های فارسی به معنای مشارکت یافتن، رساندن‌، بخشیدن، انتقال دادن آگاه ساختن ،مکالمه و مراوده داشتن آمده است.

این کلمه در زبان عربی مصدر باب افتعال است و در فرهنگ فارسی معین به صورت مصدر متعدی به معنای ربط دادن ،بستن ،بستن چیزی با چیز دیگر و به صورت اسم مصدر به معنای بستگی، پیوند‌، پیوستگی و رابطه به کار رفته است (فرهنگ معین، ج۱، ص۱۸۹) .

کلمه ارتباط که در علوم ارتباطات به کار می رود مفاهیم گوناگونی نظیر انتقال و انتشار
آگاهی‌ها و اندیشه ها و ایجاد پیوستگی اجتماعی و اشتراک فکری و همکاری عمومی را در بر
‌می‌گیرد (معتمد نژاد، وسائل ارتباط جمعی، ص۳۵ ) .

« ارتباط» در زبان لاتین و دیگر زبان های اروپایی از کلمه(communication)  گرفته شده است و معناهای گوناگونی مانند گزارش دادن‌، بیان نمودن‌، منتقل کردن‌، پیوند دادن، تماس‌گرفتن
منتشر‌کردن‌، عمومی ساختن از آن استنباط می شود (دائره المعارف فرانسوی لاروسی بزرگ،ج۳، صفحه ۳۲۴ ).

فرهنگ دانشگاهی انگلیسی- فارسی دکتر عباس آریان پور برای لغت معادل های فارسی زیر را ارائه داده است:

ارتباط ،خطوط ارتباطی ،وسایل ارتباطی ،مبادله ،گزارش ، ابلاغیه ،ابلاغ ،اطلاعیه ،نقل و انتقال، مرداوده ،اخبار ،مشارکت ،جلسه رسمی و سری فراماسیونها ، عمل رساندن،ابلاغ ،کاغذ نویسی، مکاتبه، سرایت ،راه و وسیله انتقال (فرهنگ دانشگاهی انگلیسی فارسی آریان پور، ص ۴۳۲ ).

در فرهنگ لغات «وبستر» [۳]،communication عمل ارتباط برقرار کردن تعریف شده است و از معادل هایی مانند رساندن ،بخشیدن ،انتقال دادن ،آگاه ساختن مکالمه و مراوده داشتن استفاده گشته و همچنین اضافه شده است که عمل برقرار کردن ارتباط می تواند از طریق کلمات، حروف ،پیامها، کنفرانسها ،مکاتبه های و دیگر راهها انجام گیرد.

کلمه ارتباطات از لغت لاتین (communicare) مشتق شده است و این لغت خود در زبان لاتین به معنای (to make common) عمومی کردن و یا به عبارت دیگر در معرض عموم قرار دادن است.این بدین معنی است که مفهومی که از درون فرد برخاسته است به میان دیگران راه یافته و همان طور که بعداً می آید به دیگران انتقال یافته است.پس در اصل اعتقاد بر این است که ارتباطات برخی از مفاهیم و تفکرات و معانی و یا به عبارت بهتر پیامها را به دیگران و یا میان عموم گسترش می دهد.

فراگرد ارتباطی نظام گراست

      مفهوم نظام گرایانه ارتباطات در برگیرنده پیوستگی و تعامل میان اجزا  عناصر ارتباطی با یکدیگر است.این مفهوم بیانگر این است که چگونه اعضا با یکدیگر عمل می کنند و بر یکدیگر اثر
می گذارند و در نهایت به یک نتیجه خاص دسترسی پیدا می کنند.به نظر صاحبنظران ارتباطات انسانی که بر این مقوله واقف و معتقدند در این راستا هیچ تفاوتی میان ارتباطات و سایر رشته های علوم که با ویژگی نظام گرایانه بررسی می شوند وجود ندارد.

با نگاهی گذرا می توان چنین دریافت که ارتباطات شامل اجزا و عناصر زیر است:

(۱)                        منبع که پیام را می فرستداو در حقیقت فرستنده پیام است.

(۲)                        پیام چیزی که باید به دیگران منتقل شود،خواه برای دادن اطلاعات به او و خواه جهت اثر گذاری او یا اقناع او.

(۳)                        از طریق مجرا یا وسیله ای این پیام باید فرستاده شود.خود به خود پیام از فرستنده به گیرنده نخواهد رسید.

(۴)          این پیام به یک گیرنده پیام فرستاده می شود.او که عموماً فرد دیگری این پیام را دریافت
می کند ( فرهنگی، ۱۳۷۸، ص ۲۰ ).

 

پیام

عنصر اصلی ارتباط پیام است که از فرستنده به گیرنده انتقال می یابد.پژوهشگران و صاحبنظران دانش ارتباطات تعاریف مختلفی از پیام دارند.

برلو [۴] می گوید: پیام یک تولید عملی و نیز یکی از منبع رمز گذار است ( محسنیان راد، ۱۳۷۴، ص ۱۸۹ ).

وی همچنین تاکید دارد:

وقتی ما صحبت می کنیم کلام ما یک پیام است همان طور که نوشته ما ،نقاشها ،اشاره ای که
می کنیم ،حرکت بازوان ما ،حالتی که در صورت ما دیده می شود، همه اینها پیام هستند.

ویلبر شرام[۵] پیام را علامتی می داند که قادر است به فهماندن معنی کمک کند.

دست کم سه (عامل) در پیام یافت می شود:

۱-   رمزها یا کدهای پیام ۲- محتوای پیام ۳- شیوه ارائه پیام

در این میان آنچه که پیام را تاثیر گذار می کند،مورد سوم یا شیوه ارائه آن می باشد.البته پیام شرایطی دارد، این شرایط به طور خلاصه عبارتند از :

۱-   پیام باید به نحوی تنظیم و ارائه شود که توجه پیام گیر را به خود جلب کند.

۲-   پیام باید از نشانه هایی استفاده کند که با تجربه های مشترک پیام رسان و پیام گیر مرتبط باشد تا بتواند معنی را برساند.

۳-   پیام باید نیازهای شخص گیرنده را برانگیزد و راهی را برای ارضای آنها نشان دهد.

۴-  پیام باید راهی برای ارضای نیاز توجیه کند که با وضعیت گروهی که پیام گیر در آن عضویت دارد تناسب داشته باشد (اسدی ،افکار عمومی و ارتباطات، ۱۳۸۲، ص۱۴ ).

معنی

عنصر اصلی در ارتباط پیام است اکنون این پرسش مطرح است که معنی چیست و چگونه دریافت می شود.کلمه ها ممکن است علاوه بر معانی خود دلالت کننده معنی های ضمنی هم باشند و در این صورت به صفت ها و خصوصیت های انتزاعی ،موضوع ،چیزها و حادثه های خارجی و….. اشاره داشته باشند.

نظریه های برلو[۶] در مورد معنی چنین است:

–    معنی در پیام نیست.

–    معنی چیزی کشف کردنی نیست.

–    معنی فقط در انسانهاست.

–  معنی بوسیله انسان آموخته می شود،انسان بر آن می افزاید ،عوض می کند ،نابود می کند
کلمه ها دارایی انسان محسوب می شوند.

–    زبان فاقد معنی است و تنها مجموعه ای است از نمادها و بس.

–    این نمادها راهنمایی هستند برای آنکه معنی را به دست آوریم.

–    معنی چیزی نیست که قابل انتقال باشد، منتقل شده هم نیست، این تنها پیام است که قابل انتقال است.

–  کلمات معنی یکسانی برای انسانها ایجاد نمی کنند.در ارتباط معنی منتقل نمی شوند.معنی ها چیزی شخصی هستند و بین فرد تا فرد متفاوتند ( محسنیان راد، ۱۳۷۴ ، ارتباط شناسی، ص ۹۱ ).

ارتباطات انسانی

ارتباطات در شرایط مختلف و با افراد و گروهای مختلف شکل می گیرد.گاهی ما با خود ارتباط برقرار می کنیم ،زمانی با انسانی دیگر  در زمانی دیگر با تعداد کثیری از انسان ها دانشمندان و محققان ارتباطات در این مورد بیشتر تقسیم بندی خود را بر اساس تعداد- افراد که در یک فراگرد ارتباطی نقش دارند و یا منظور و هدف از ارتباط متکی می کنند.این محققان همینطور معیارهایی چون درجه رسمیت و صمیمیت[۷] فرصتهای مربوط به بازخورد[۸] احتیاج به شکل گیری مقدماتی پیام، درجه ثبات ،نقش فرستنده پیام  گیرنده آن توجه مخصوص دارند ( فرهنگی ، ارتباطات انسانی، ۱۳۷۸، ص ۱۲ ).

ارتباطات به سه دسته اساسی تقسیم شده است:

(۱) ارتباط با خود  ( communication  intra personal).

(۲) ارتباطات با دیگران (inter personal communication).

(۳) ارتباطات عمومی یا جمعی (public communication ).

ارتباط با خود

این ارتباط که در غالب افراد به ویژه افرادی با ارتباطات و دانش ارتباطات آشنایی ندارند کمتر مورد توجه قرار می گیرد.

بر اساس این ارتباط هریک از ما ابتدا با خود ارتباط برقرار می سازیم و آن عبارت است از این که جریان تفهیم و تفاهم را درون خود انجام می دهیم که یک نوع ارتباط درونی است.ارتباط با خود در برگیرنده مشکلات درونی یا حل تعارضات درونی فرد است.این ارتباط با خود همان طور که از نامش پیداست خود را مورد توجه و محور اصلی بحث و گفتگو قرار می دهد این ارتباط کاملاً باید شناخته شود زیرا مبنایی برای ارتباطات بعدی است.

هریک از ما به عنوان انسانی که در جامعه زندگی می کند و با انسانهای دیگر سر و کار دارد و در شرایط متفاوت با آنها ارتباط برقرار می کند به طور مداوم با خود در ارتباط است.اغلب هنگامی که ما در تنهایی خود هستیم چنان غرق در ارتباط با خود می شویم که گاه اگر توسط ناظر بیگانه ای مشاهده شویم باعث تعجب او می شویم و ممکن است تصور کند که ما دیوانه شده ایم.چون ممکن است ساعتها مجذوبانه با خود حرف بزنیم و درون خود را تجزیه و تحلیل کنیم و اساساً توجهی به محیط اطراف خود نداشته باشیم.انسانها هر روز مدتها به این ارتباط می پردازند.وقتی که قدم زنان به سوی کار خود می روند زمانی که در اتومبیل قرار گرفته و رانندگی می کنند ،زمانی که به زیر دوش آب گرم یا سرد پناه می برند؛درتمام احوال،انسانها با خود در ارتباط اند.نباید تصور شود که این ارتباط فقط در انزوا و تنهایی با خود انجام می شود.چرا که در بسیاری از موارد مشاهده شده است که اشخاص زیادی در عین این که در میان انبوهی از انسانها قرار گرفته اند و با موج جمعیتی بیشمار حرکت می کنند چنان مستغرق در ارتباط با خود هستند که تصور می شود در بیابان برهوتی به تنهایی قدم برمی دارند و یا درمیان امواج خروشان اقیانوسی به تنهایی قرار گرفته اند.ارتباط با خود فقط در تنهایی و انزوا نیست بلکه در میان جمع و جمعات نیز وقوع یافتنی است.بسیاری اتفاق افتاده که شما ساعتها با فردی بوده اید و گاهگاه کلامی چند میان شما رد و بدل شده است و دوباره به درون خود پناه برده اید و به خود اندیشیده اید و یا غرق در افکار خود در مورد همه چیز می تواند باشد شده اید.همه ما بارها و بارها دچار چنین صحنه ای شده ایم که « خود در میان جمع بوده ایم و دلمان جای دیگر بوده است» همان طور که اشاره شد هر چند این نوع ارتباط بسیار زیاد به وقوع
می پیوندد و قسمت مهمی از زندگی ما را در بر می گیرد اما کمتر به آن می اندیشیم و به آن توجه  می کنیم.به آخرین باری که خود را به تنهایی در مقابل آینه دیده اید بیاندیشید.چه دیده اید؟ و اندیشه شما درآن لحظه چه بوده است؟ با خود چه گفته اید؟ و چه عمل و عکس العمل هایی نشان داده اید؟ ارتباط با خود عملی مداوم و پیوسته و فراگیر در زندگی روزمره همه انسانهاست ( فرهنگی، ارتباطات انسانی، ۱۳۷۸ ) .

ارتباط با دیگران

این ارتباط فراگرد تفهیم و تفاهم و تسهیم معنی بین یک شخص و انسانهای دیگر حداقل یک نفر دیگر است این ارتباط نیز مانند ارتباط با خود به دلایل گوناگون به وقوع می پیوندد؛ برای حل مسائل و مشکلات خود با دیگران ، رفع تضادها و تعارضات [۹]، رد و بدل کردن اطلاعات ،درک بهتر خود، رفع نیازهای اجتماعی[۱۰] ،همانند نیاز تعلق به گروه و جمع و دوست داشتن و دوست داشته شدن، علاوه بر موارد فوق ،موارد بسیار زیاد دیگری وجود دارند که لزوم ارتباط با دیگران را برای هر انسانی محقق می سازند.این ارتباط به صور مختلف در زندگی روزمره هر انسانی خود را نشان می دهد در مصاحبه یا گفتگو با مدیر ما فوق یا استاد، گفتگو با والدین و گفت و شنود با همسر و فرزندان و یا گفتگو با همکاران وهمقطاران و نیز قرار گرفتن در گروه های شغلی و اجتماعی و تفریحی و غیره و ایجاد ارتباط با اعضای این گروه ها همه و همه نشان دهنده ارتباط با دیگران است.

ارتباط جمعی یا عمومی

ارتباط جمعی نوعی از ارتباط است که بر اساس آن فرد با تعداد کثیری از انسانهای دیگر ارتباط برقرار می کند.این ارتباط فراگرد تفهیم و تفاهم و تسهیم معنی با شمار کثیری از انسانهای دیگر است.امروزه به این ارتباط توجه زیادی مبذول می شود و دست اندر کاران سیاست، تجارت و غیره کم و بیش ، بیشترین تلاش خود را در جهت بهبود آن مبذول داشته و  خود را ملزم و مکلف به شناخت بهتر آن و فراگیری نکات ظریف آن می دانند.این ارتباط ویژگیهای خود را دارد و بیشتر از طریق رسمیت ،ساختار و برنامه ریزی خود قابل تشخیص است.فردی سخن می گوید دیگران گوش
می دهند.هر انسانی به اقتضای شرایط و تجارب و وضعیت خود در سخنرانیهای زیادی به عنوان مستمع شرکت داشته است ،به عنوان دانشجو و دانش آموز درکلاس درس ،به عنوان شرکت کننده در یک کنگره علمی و یا هنری به عنوان مستمع در یک سخنرانی مذهبی و غیره گاه ممکن است به عنوان سخنور یا سخنران در فراگرد ارتباطی شرکت داشته باشند.این نقش به طرق مختلف شکل
‌می گیرد.مانند کاندیدای انتخاباتی ،استاد یا معلم ،سخنران مذهبی و غیره.ارتباط جمعی یا عمومی در اکثر موارد بر اساس هدف اطلاعاتی و یا اقناع یا متقاعد سازی  طرح ریزی می شود و شکل
می گیرد.ولی علاوه بر اینها ممکن است هدف  آن مشغول کردن و یا ایجاد وضعیت تفریحی برای دیگران باشد یا آنکه به معرفی و خوشامد گویی و یا موارد دیگر که مرتبط با جمع زیادی از انسانهاست باشد.

 

پنجره جوهری

---