عنوان :

مقاله ارزشیابی

تعداد صفحات :۵۵

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

ارزشیابی گامی مهم در جهت افزایش کیفیت آموزش و محقق کردن اهداف آموزش وپرورش است استفاده از آموزش می تواند فرآیند یادگیری دانش آموزان را به سوی بهبود سوق دهد اگر ارزشیابی با شیوه های درس همراه با تنوع و بررسی نتایج آزمون همراه باشد می تواند به معلم این امکان را بدهد که از روشهای صحیح خود مطلع شده و شیوه های نامطلوب را کنار بگذارد . دانش آموز آگاه می شود در فهم چه نوع مطالب با ضعف و اشکال همراه است و نسبت به رفع و کاهش آن اقدام می نماید .

 در این پژوهش « چگونگی تاثیر ارزشیابی در بهبود یاد دهی یادگیری و اصلاح برنامه ها وروش ها » مورد بررسی قرار گرفته است و با استفاده از شیوه ها و تبیین مسائل ارزشیابی این نتیجه به دست آمده ا ست که ارزشیابی ، معلم و دانش آموز را در دستیابی مطمئن به هدفهای تربیتی و آموزشی کمک می کند و با نشان دادن نقاط قوت وضعف فرایندهای تدریس و یادگیری موجبات اصلاح و بهبود به موقع آنها را فراهم می سازد .
بنابر این برای نیل به این هدف باید مسائلی همجون افزایش کیفیت ارزشیابی ، ایجاد تنوع در شیوه های ارزشیابی ، تاکید بر نحوه استفاده از نتایج امتحان و  …. مورد توجه واقع شود .

واژه های کلیدی: ارزشیابی ،اثربخشی، کنترل، تجارب یادگیری،

فهرست مطالب

چکیده   ۱
مقدمه   ۲
بیان مسأله   ۳
ضرورت پژوهش   ۵
اهداف پژوهش   ۶
اهدف جزیی :   ۶
هدفها   ۱۱
تجارب یادگیری  ارزیابی فراگیر   ۱۱
. تعریف ارزشیابی:   ۱۵
انواع ارزشیابی   ۱۵
هدف ارزشیابی تکوینی یا مستمر :   ۲۳
ارزشیابی واثربخشی   ۳۰
اهمیت ارزشیابی :   ۳۲
کنترل (کیفیت) :   ۳۳
اهداف ارزشیابی   ۳۵
اهداف عملیاتی ارزشیابی   ۳۵
ویژگیهای عمومی ارزشیابی   ۳۶
انواع ارزشیابی :   ۳۶
انواع  ارزشیابی از نظر زمان اجرا   ۳۷
برخی شاخص ها در ارزشیابی فعالیت های ترویجی استانها:   ۳۸
عناوین کاری در حوزه نظارت وارزشیابی   ۳۹
نموداربررسی عملکردوتغییر برنامه   ۴۱
مراحل ارزشیابی   ۴۲
روشهای ارزشیابی:   ۴۴
ارزیابی اثربخشی   ۴۶
نتیجه گیری   ۵۰
راهکارها   ۵۱
منابع   ۵۲

منابع

خدیجه زارعی ،اثربخشی آموزشی،مجله تدبیر ، شماره ۱۶۶
فریبا خواجویی ،ارزیابی اثربخشی آموزشی، مجله مشاور مدیریت ، شماره ۱۰
حسینی نیا غلامحسین، ترویج وآموزش کشاورزی،کتاب، ۱۳۸۰
مهندسی فرآیند های ترویجی ، یوسف حجازی ،معاونت تحقیقات ،آموزش وترویج ، ۱۳۷۵
۵٫ چیذری ،محمد، بهبود کیفیت آموزش ، راهنمایی برای ارزشیابی ، انتشارات مرکز مطالعات وبرنامه ریزی کشاورزی ، ۱۳۷۴
۶٫ حجازی ،یوسف، درآمدی برارزشیابی فعالیت های آموزشی وترویجی ، معاونت ترویج ومشارکت های مردمی وزارت جهادکشاورزی ،۱۳۷۴
شیخی ،مهرنوش ،اهمیت ارزشیابی در برنامه های آموزشی ، ماهنامه تعاون
ورامینی ، نازنین ، ارزشیابی فعالیت های ترویجی
مهجور،سیامک رضا ، ارزشیابی آموزشی ، کتاب ، ۱۳۸۱

مقدمه

یکی از اهداف اساسی آموزشی و پرورش ، آشنا کردن دانش آموزان با مسائل مختلف زندگی اجتماعی در کشور و یادگیری مواجهه منطقی با آن مسائل است .

     این نگرش و مواجهه منطقی باعث بهبود کیفی زندگی افراد جامعه می شود . بنابر این یکی از فنون مورد مطالعه معلمان فن ارزشیابی از آموخته های دانش آموزان است اگر ارزشیابی در درس به کار رود معلمان را قادر می سازد که یادگیری های دانش آموزان را به نحو چشمگیری بهبود بخشد

    ارزشیابی صحیح و آگاهی از نتایج آن باعث می شود دانش آموزان بیاموزند که چگونه یا د بگیرند و معلمان می آموزند که چگونه و با چه روشی یاد بدهند اگر مربی از همان آغاز به انتقال یک طرفه دانش و معلومات رو کند و دانش آموز هیچ تفکری در مورد معلومات نداشته باشد و آنها را بیان نکند . امر یادگیر ی به نحو مطلوب انجام نخواهد گرفت .
هدف از ارزشیابی تشخیص وضعیت دانش آموز در امر یادگیری – رشد ، پیشرفت و بهبود است . پس ارزشیابی و تدریس نباید هیچ گاه جدا از یکدیگر باشند .

بیان مسأله

    نقش تعلیم و تربیت جدید آن است که استعدادها و توانایی های دانش آموزان را شکوفا نموده و برای شرکت در فعالیت های جامعه آماده سازد . نیل به اهداف مستلزم تغییر مطلوب در رفتار دانش آموزان است

.
آموزش وپرورش در رسیدن به اهداف خود داری مشکلات فراوانی است . یکی از معضلات نظام آموزشی کشور در زمینه امتحان است . علل زیادی باعث می شود که دانش آموزان به هدفهای آموزشی خود نرسند که از آن میان می توان به مواردی مثل : «عدم آمادگی یاد گیرندگان برای یادگیری هدفهای آموزشی ، عدم انگیزه لازم برای یادگیری ، عدم تلاش لازم برای یادگیری ، عدم برخورداری روش آموزش از کیفیت مطلوب و … اشاره کرد .» ( متین ۱۳۸۳ ص ۳) اما سئوال اینجاست که میزان وسهم امتحانات در پیشرفت نظام تعلیم و تربیت چیست ؟

    ارزشیابی یادگیریهای دانش آموزان ، یکی از اساسی ترین و در عین حال پیچیده ترین ارکان نظام آموزشی است و امتحان عامل مهمی در جهت شناخت دانش آموزان ، تعیین میزان اهداف ، کشف نارسایی ها و مشکلات دانش آموزان و پیشرفت و بهبود روش های تدریس محسوب می شود که معلمان در آن نقش مهمی دارند.

بنابر این معلمان باید از این گونه ارزشیابی حداکثر استفاده را بنمایند و برای تجدید نظر در روش کار خود از نتایج آن سود ببرند . چرا که آگاهی معلم از استفاده از ارزشیابی گامی موثر در کیفیت مطلوب فرآیند یادگیری است و تاثیری مثبت در تغییر روش های نا مطلوب تدریس دارد . معلم با آگاهی از نتایج روش تدریس و یاددهی می تواند روش های صحیح را بشناسد و در تایید و تداوم آنها بکوشد و از شیوه های نامطلوب خود مطلع شده و آن را متحول کند . استعدادها را می شناسد و به تفاوتهای فردی اهمیت می دهد که نتیجه همه این اموربهبود کیفیت آموزشی و تعلیم و تربیت خواهد بود

 این پژوهش قصد دارد به این پرسش ها پاسخ دهد

 ۱- استفاده از ارزشیابی چه تاثیری در بهبود فرآیند یاددهی و آموزش دانش آموزان دارد ؟
۲- استفاده از ارزشیابی چه تاثیری در بهبود فرآیند یادگیری و آموزش
دانش آموزان دارد ؟

۳- چگونه می توان با استفاده از ارزشیابی برنامه ها و روش های یادگیری و یاد دهی را تغییر داد؟

ضرورت پژوهش

اگر چه ارزشیابی تحصیلی آخرین فعالیت آموزشی معلم به نظر می رسد . یکی از اساسی ترین فعالیت های معلمان است . ارزشیابی به معلمان کمک می کند تا علت و چگونگی پیشرفت و یا عدم پیشرفت دانش آموزان را بررسی کنند و در جهت مطلع شدن از نقاط قوت و ضعف فعالیتهای آموزشی خود از آن استفاده کنند بنابر این هدف اصلی ارزشیابی کمک به معلم در بهبود شیوه های آموزشی خود و تشخیص و رفع نواقص یادگیری دانش آموزان است .
درصورتیکه یادگیری و یاد دهی بدون ارزشیابی باشد فعالیت دانش آموزان به حفظ مطالب و کسب مهارتها خلاصه می شود بدون اینکه معلم از کم و کیف آن مطلع شود . در صورت نبود ارزشیابی معلم هیچ گاه از نحوه یادگیری دانش آموزان مطلع نمی شود و همچنان به ارائه مطالب با روش های خود ادامه می دهد . اما نتیجه ارزشیابی می تواند به تغییر کیفیت روش تدریس و مطلع کردن دانش آموزان با روش های مختلف یادگیری بینجامد . بنابر این بی توجهی به این نکته در حقیقت بی توجهی به کیفیت آموزشی و بهبود آن است اگر معلم خود و دانش آموزان را محک نزند نمی تواند به آثار مثبت فرایند آموزشی و تاثیر آن در دانش آموزان پی ببرد .

اهداف پژوهش

هدف کلی : استفاده از ارزشیابی در بهبود فرآیند یاددهی  ، یادگیری و اصلاح
برنامه ها و روش ها

اهدف جزیی :

الف – بهبودفرآیند یادگیری دانش آموزان با استفاده از ارزشیابی و نتایج آن
ب – اصلاح و تغییر شیوه ها و روش های تدریس و یادگیری با استفاده از نتایج ارزشیابی
ج – تغییر و اصلاح فرآیند یاد دهی و آموزشی با استفاده از ارزشیابی و نتایج حاصل از آن
د – کمک به معلمین جهت استفاده از ارزشیابی در بالا بردن کیفیت آموزش

ارزشیابی در حقیقت قضاوت در مورد اصول ، امور و اطلاعات یاد گرفته دانش آموزان است . « انسان پیوسته درصدد ارزیابی کارها و تجربه های گذشته خود است تا عملکردش را رضایتبخش کند و یا با بهبود بخشیدن به عملکرد آینده ، رضایت بیشتری به دست آورد . در واقع ارزشیابی قسمتی از فراگرد بقای انسان است .» ( کارشناس دفتر همکاری های علمی بین الملل ۱۳۷۹ ص۷)
بنابر این ارزشیابی به معلم کمک خواهد کرد که هم از چگونگی موفقیت یا شکست یادگیرندگان در یادگیری و هم از نقاط قوت وضعف فعالیتهای آموزشی خود آگاهی حاصل کند و در جهت بهبود آنها گام بردارد.

از آنجا که هدف اصلی ارزشیابی اصلاح و بهبود روشهای یادگیری و یاددهی است برای رسیدن به این مهم توجه به نکات زیر ضروری است :

۱-  تاکید بر ارزشیابی تکوینی [۶] : معلم در هفته های آغاز سال تحصیلی پس از یکی دو جلسه تدریس می تواند امتحان کوچکی ( در حد ۱ تا ۳ نمره ) از
دانش آموزان به عمل آورد . این ارزشیابی بسیار مفید و مناسب است زیرا به کمک این امتحان معلم در می یابد که آیا دانش آموزان مباحث اولیه را خوب فرا گرفته اند  یا نه . ضمناً هدف اصلی معلم از این امتحان دریافت بازخورد مناسب برای بهبود،اصلاح یا تغییرروش تدریس خویش است.آگاهی معلم از تفاوتهای فردی، کشف دلایل برخی نارسایی هاوعقب ماندگی های دانش آموزان وجستجوی راه وروش جبران آن عقب ماندگی ،سایرمزایای این ارزشیابی برای معلم است.دانش آموزان نیز از این ارزشیابی بهره هایی می برند که از آن میان می توان به آگاهی از میزان یادگیری و نتیجه گیری عملکرد خود ، آشنایی به نقاط ضعف و نارسایی آموخته های خود و اقدام به رفع آنها اشاره کرد .

    البته این ارزشیابی نباید ویژگی های منفی همچون گرفتن امتحان بدون اطلاع قبلی و دشواری بیش از حد همراه باشد زیرا در این صورت نه تنها به اهداف اصلی ارزشیابی کمک نخواهد شد بلکه وجود اضطراب و سرخوردگی از درس را نیز به همراه خواهد داشت .
بنابر این می توان گفت « این نوع ارزشیابی بازخورد مناسبی به معلم می دهد تا بتواند فعالیتهایی را طراحی کند که با سطح دانش ، نگرش و مهارت های دانش آموزان تناسب داشته باشد » ( یادگارزاده ، ۱۳۸۴ص ۳۱)

معلمان وقتی بدانند دانش آموزان چطور پیشرفت می کنند و در چه جاهایی با دشواری مواجهند می توانند از این اطلاعات برای ایجاد تغییر و اصلاحات لازم در آموزش مثل تدریس مجدد، تلاش برای ارائه رویکردهای آموزشی جایگزین یا پیشنهاد فرصتهای بیشتر برای تمرین استفاده کنند

۲- تاکید بر چگونگی استفاده از نتایج ارزشیابی در کشف نارسایی های آموزش هر معلم در طول سال تحصیلی به دفعات متعدد به منظور سنجش آموخته های دانش آموزان از مطالبی که تدریس کرده است امتحان به عمل می آورد تا از چگونگی پیشرفت دانش آموزان آگاه شود اما اغلب شنیده ایم که دانش آموزان می گویند : «کتاب را خوانده ام  اما نمره ام کم شد » یا «سئوالات مشکل بود » و معلمان می گویند « انتظار بهتری داشتم » و غیره.

این مشکلات اغلب به علت روش نامناسب تدریس و امتحان می باشد و اغلب بین شیوه و مواد تدریس و ارزشیابی تقارن و تناسب وجود ندارد . از آنجاکه هدف از امتحان «کمک به یادگیری دانش آموزان ، شناساندن هدفهای تدریس به دانش آموزان ، بهبود و اصلاح روش تدریس به دانش آموزان ، کشف نارسایی های آموزشی دانش آموزان  به منظور کوشش در جهت رفع آنها و ایجاد رغبت و عادات صحیح آموزشی در دانش آموزان و تعیین ملاکی برای ارتقای دانش آموزان و طبقه بندی آنها در تصمیم گیری جهت شروع مراحل بعدی تدریس است » ( شریفیان ۱۳۷۸ ص ۱۱) بنابر این معلمان باید بعد از امتحان و تصحیح برگه ها با تجزیه و تحلیل نتایج آن ، نقاط ضعف و دشواری های یادگیری دانش آموزان را کشف کنند و آنها را در جهت رفع مشکل یاری دهند .

برای قضاوتی صحیح تر و عمیق تر باید نتایج امتحان را از ابعاد گوناگونی مثل نتیجه هر دانش آموز نسبت به کل آزمون ، نسبت به انتظار از آموزش وغیره سنجید. البته در این زمینه معلمان باید اطلاعات تحقیقی و کاربردی صحیح را مطابق با اصول ارزشیابی فراگیرند .
۳- افزایش کیفیت ارزشیابی از آموخته های دانش آموزان

ارزشیابی هایی در کلاس درس از دانش آموزان انجام می شود در صورتی که خوب تهیه شده باشد و از آن به عنوان یک ابزار تنبیه کننده استفاده نشود بهترین روش برای ایجاد و افزایش رغبت دانش آموزان به مطالعه و یادگیری است

اگر  در تعریف امتحان گفته شود : « تعیین میزان تغییرات حاصل در جنبه های خاص از رفتار دانش آموز در فواصل زمانی معین در جهت نیل به هدفها ی آموزش و پرورش » ( شریفیان ۱۳۷۷ ص ۲۷) بنابر این هدفهای آموزشی هم قبل از امتحان باید مشخص شود .
هدفهای آموزشی هر درس نکاتی است که منظور معلمین را از آموزش و مقصود دانش آموز را از یادگیری مشخص می کنند اگر این اهداف مشخص نشود هیچکدام به غایت و نهایت هدف آموزش نخواهند رسید .

معمولاً هدفهای آموزشی را برای ارزشیابی به هدف رفتاری تبدیل می کنند . هدفهای رفتاری ارائه اعمال و رفتار از سوی دانش آموز است .

    به طور مثال شناخت انواع سنگها هدف آموزشی درس زمین شناسی است و وقتی دانش آموز با در دست داشتن انواع سنگها بتواند نام آنها و ویژگی های آنها را به طور مجزا تشخیص دهد به هدف رفتاری نایل شده ایم .

    البته « هدفهای آموزشی به سه قلمرو شناختی ، عاطفی ، روانی حرکتی ، تقسیم می شود و قلمرو و شناختی از شش طبقه دانش ، فهمیدن به کار بستن ، تجزیه و تحلیل ، ترکیب و ارزشیابی تشکیل می شود » ( شریفیان ۱۳۷۷ ص ۳۱ ) که هر کدام  بنابه ضرورت و کیفیت مطالب مورد استفاده قرار می گیرند .

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .