عنوان :

مقاله ایمنی زیستی

تعداد صفحات : ۶۹

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

مقاله در ۷ فصل طراحی شده است که فصل اول وضعیت فعلی محصولات تراریخته در جهان ، فصل دوم عمده محصولات تراریخته و صفات تغییر یافته آنها، فصل سوم نگرانی‌های مصرف‌کنندگان، فصل چهارم راه‌های بر طرف کردن نگرانی، فصل پنجم راه‌های مبارزه، فصل ششم سیستم‌های کنترل کننده، فصل هفتم آگاهی دادن به مصرف کنندگان.

ایمنی زیستی شامل مجموعه تلاشهایی برای بدست آوردن امنیت در تولیدات زیستی حاصل از فناوری و جلوگیری از زیان‌های احتمالی ناشی از فعالیتهای بیوتکنولوژی بر روی موجودات زنده و محیط زیست است.

بعد از چند سال بحث و تبادل نظر میان اعضا کنوانسیون تنوع زیستی (۱۹۹۲) در سال ۲۰۰۰ پروتکل ایمنی زیستی به وسیله نمایندگان ۱۳۰ کشور در منترآل کانادا به تصویب رسید.

هدف از این مصوبه حافظت و پایداری بیشتر تنوع بیولوژیک حاصل از بیوتکنولوژی پیشرفته خواهد بود.

این پروتکل دیدگاهی از نظر امنیت نقل و انتقال و جابجایی در محیط زنده و موجودات زنده مهندسی ژنتیک شده (LMOs) دارد که ممکن است اثر منفی بر تنوع زیستی بگذارد.

به نظر می‌رسد سلامت انسان، فشار روی تنوع زیستی و تاثیر مستقیم آن نسبت به زمینه‌های امنیت غذایی اهمیت بیشتری داشته باشد ولی شایعاتی در جوامع و افکار عمومی نظیر جنون گاوی، مرگ جوجه‌ها نشان دهنده لزوم امنیت زیستی در مواد غذایی مورد مصرف بشر است که برای آن اتحادیه اروپا برای سلامت انسان و حفظ ایمنی زیستی در تلاش است.

در پروتکل الحاقی ایمنی زیستی مقرر شد کشورهایی که تنوع زیستی بالایی داشته و کشورهایی که صنایع بیوتکنولوژی پیشرفته دارند، کشورهای دیگر توسعه یافته و درحال توسعه را در رسیدن به این امر و امنیت غذایی یاری رسانند.

در ایران پروژه توانمندسازی ایمنی زیستی از سال ۱۳۸۱ آغاز به کار کرد. این چارچوب در راستای اجرای پروتکل ایمنی زیستی کارتاهینا تدوین می‌شود که براساس آن کشورهای امضا کننده پروتکل باید با وضع قوانین و سیاستهای مشخص بر ورود و خروج و سازواره‌های دست ورزی شده ژنتیکی که ممکن است آثار زیانباری بر تنوع زیستی و سلامت انسان داشته باشند نظارت کرده و از مخاطرات احتمالی در این زمینه پیشگیری کنند.

امروزه با افزایش روزافزون محصولات کشاورزی و مواد غذایی حاصل از موجودات تغییر یافته ژنتیکی بحث برچسب زنی آنها برای احترام به مصرف کنندگان و آگاه سازی عمومی بالا گرفته است. بدین منظور قوانین مدونی در جهت برچسب زنی اینگونه کالاها در کشورهای مختلف دنیا موجود بوده و مراجع مختلف نظارتی و آزمایشگاههای تشخیصی معتبر به منظور انجام این مهم تشکیل گردیده است.

باتوجه به اینکه کشور ما وارد کننده بسیاری از محصولات کشاورزی بوده و در آینده نزدیک نیز خود را تولید کنندگان مواد موجودات تراریخته خواهد بود بایستی قوانین مدونی در جهت تولید و  نقل و انتقال این مواد و چگونگی مصرف آنها در داخل کشور داشته باشیم.

پذیرش پروتکل کارتاهینا نیز بیش از پیش ما را مجبور ساخته است که به سرعت قوانینی ایمنی زیستی ملی کشور خویش را مشخص نموده و بتوانیم بر روی آن کنتر ل و نظارت داشته باشیم. باوجود اینکه یک دهه از تاسیس اولین آزمایشگاه تشخیص مواد تراریخته در دنیا می‌گذرد اما ما هنوز مرجع مشخص و ازمایشگاههای فعال و معتبری که بدین منظور در کشور تاسیس گشته و به فعالیت بپردازند نمی‌بینیم.

واژه های کلیدی: محصولات تراریخته، نگرانی، ایمنی زیستی، برچسب گذاری

فهرست مطالب

مقدمه:    ۱
فصل اول    ۲
وضعیت فعلی محصولات تراریخته در جهان    ۲
آخرین وضعیت محصولات تراریخته    ۳
وضعیت کشورهای تولید کننده محصولات تراریخته    ۴
ارزش بازار جهانی و اثرات محصولات تراریخته    ۶
چشم اندازه آینده    ۷
فصل دوم    ۱۰
عمده محصولات تراریخته و صفات تغییر یافته آنها    ۱۰
عمده محصولات تراریخته    ۱۲
مقایسه سطح زیرکشت محصولات تراریخته و غیرتراریخته    ۱۳
فصل سوم    ۱۴
نگرانی‌های مصرف‌کنندگان    ۱۴
عواقب پیش بینی نشده:    ۱۷
عکس العملهای نامطلوب به مواد غذایی    ۱۸
حساسیت‌زاهای غذایی    ۱۹
فصل چهارم    ۲۰
راه‌های بر طرف کردن نگرانی    ۲۰
ارزیابی خطرات اکولوژیکی رهاسازی محصولات تراریخته در محیط    ۲۱
آیا محصولات تراریخته با سایر گونه‌ها تلاقی پیدا خواهند کرد وموجب افزایش علف‌های هرز خواهند شد؟    ۲۲
فصل پنجم    ۲۵
راه‌های مبارزه    ۲۵
تکنیک‌های بیوتکنولوژی    ۲۶
ارتباط نوع تغییر بیوتکنولوژیکی و آلرژی زایی    ۲۷
ارزیابی پتانسیل آلرژی زایی پروتئین‌های غذایی جدید    ۲۹
مراحل تشخیص موجودات تراریخته    ۳۱
الف ـ مرحله نمونه برداری    ۳۲
ب ـ مرحله غربال برای موجودات تغییر یافته ژنتیکی    ۳۴
ج ـ مرحله تشخیص موجودات تراریخته    ۳۵
د ـ مرحله تشخیص کمی میزان محصولات تراریخته    ۳۶
آنالیزهای ایمنوشیمی    ۳۷
پارامترهای فیزیکوشیمیای    ۳۷
مثبت‌های دروغنی در مقابل منفی‌های دروغین    ۳۸
فصل ششم    ۳۹
سیستم‌های کنترل کننده    ۳۹
۱- روشهای تک فاکتوری جلوگیری از فرار ژن    ۴۰
۲- روشهای دو فاکتوری جلوگیری از فرار ژن    ۴۳
ایمنی زیستی    ۴۳
ایمنی زیستی در ایران    ۴۵
فصل هفتم    ۵۱
آگاهی دادن به مصرف کنندگان    ۵۱
اهمیت بیوتکنولوژی در کشاورزی    ۵۳
-افزایش بهره‌وری تولید در واحد سطح    ۵۵
-محصولات مقاوم در برابر علف کش‌ها    ۵۶
-محصولات تراریخته و پالایش آلودگی‌های معدنی    ۵۷
درخت تصمیم گیری    ۵۸
فاکتورهای کلیدی در طراحی درخت تصمیم‌گیری:    ۵۹
۱ـ خصوصیات گیاه تراریخته:    ۵۹
۲ ـ تاریخچه مقاومت آفات:    ۵۹
۳ ـ پیچیدگی آفات:    ۶۰
۴ ـ سیستم زراعی:    ۶۰
مراحل کلیدی بکارگیری برنامه مدیریت مقاومت برای آفات    ۶۰
پروتکل جهانی ایمنی زیستی کارتاهینا    ۶۱
برچسب گذاری    ۶۲
نتیجه گیری و بحث    ۶۴

مقدمه:

در حالیکه فقط حدود ۲۰ سال از تولید اولین گیاه دست ورزی شده ژنتیکی در جهان می‌گذرد، روند پذیرش، کاشت و تولید گیاهان زراعی تراریخته بویژه در ده سال اخیر به سرعت افزایش یافته است به طوریکه د سال ۲۰۰۳ بیش از ۷/۶۷ میلیون هکتار از اراضی زیر کشت دنیا به زراعت گیاهان تراریخته اختصاص یافته است.

درک مناسبی از مزایای این گیاهان و نیز بررسی این موضوع که چرا زراعت گیاهان تراریخته مورد استقبال جدی کشاورزان آمریکا و دیگر کشورهای جهان قرار گرفته و همینطور چالش‌ها و نگرانی‌هایی که مصرف کنندگان تولیدات گیاهان تراریخته با آن روبرو هستند.

وضعیت فعلی محصولات تراریخته در جهان

اعتقاد بر این است که اولین رهاسازی محصولات تراریخته در سال ۱۹۹۴ در آمریکا صورت گرفت که در مورد گوجه فرنگی بود. هر چند که قبل از آن در سال ۱۹۹۳ کاشت توتون تراریخته (توتون بیان کننده ژن‌های پروتئین پوشی ویروس موزاییک توتون و ویروس موزاییک خیار) در سطح وسیعی در چین صورت گرفته بود. طبق آما ISAAA امروزه کل مساحتی که در سراسر جهان به صورت تجاری به پرورش محصولات تراریخته اختصاص یافته است. حدود ۱۷۵ میلیون هکتار در ۱۶ کشور مختلف است که این معادل یک دهم کل زمین‌های حاصلخیز و در دسترس جهان می‌باشد. در این بین امریکا با ۶۸ درصد و آرژانتین با ۲۲ درصد بیشترین سهم را در تولید محصولات تراریخته دارا هستند. در بین محصولات ذرت تراریخته مخصوصا ذرت مقاوم به حشره بیشترین میزان کشت را دارا بوده است که بعد از آن پنبه تراریخته و کلزا دارای بیشترین سطح زیر کشت بوده‌اند. همچنین ۴۶ درصد از سویای کشت شده سویای تراریخته بوده است.

 آخرین وضعیت محصولات تراریخته

آخرین وضعیت محصولات تراریخته جهان تا پایان سال۲۰۰۴

براساس گزارش ISAA سال ۲۰۰۴ سال ماقبل آخر از اولین دهه عمر تجاری محصولات تراریخته و به عبارتی محصولات بیوتکنولوژی است.

در سال ۲۰۰۴ برای نهمین سال متوالی سرعت رشد این محصولات افزایش قابل ملاحظه‌ای داشته  واز ۱۵% در سال ۲۰۰۳ به ۲۰% در سال ۲۰۰۴ رسیده است. براساس آخرین ارزیابی‌های انجام شده سطح زیر کشت محصولات تراریخته از ۷/۶۷ میلیون هکتار در سال ۲۰۰۳ به ۸۱ میلیون هکتار در سال ۲۰۰۴ رسیده است.

این افزایش سطح زیر کشت در ۱۷ کشور جهان و شامل اشتغال ۲۵/۸ میلوین کشاورز می‌باشد.

نکته قابل توجه این که ۹۰% این افزایش بهره برداری مربوط به کشاورزان فقیر کشورهای توسعه یافته است که از طریق کشت محصولات تراریخته درآمد خود را افزایش داده و گامی در جهت کاهش فقر برداشته‌اند.

مهمتریم محصولات تراریخته در سال ۲۰۰۴ شامل سویای مقاوم به علف‌کش (۴/۴۸ میلیون هکتار)، ذرت B.t (2/11 میلیون هکتار) پنبه B.t (5/4 میلیون هکتار) و مابقی ذرت مقاوم به علف کش، کلزای مقاوم به علف کش، ذرت B.t و مقاوم به علف عکش، پنبه B.t و مقاوم به علف کش و نهایتا پنبه مقاوم به علف کش می‌باشند.

در سال ۲۰۰۴ حدود ۵% از ۵/۱ میلیارد هکتار اراضی کشاورزی جهان به کشت محصولات تراریخته اختصاص داشته است.

همچنین از مجموع ۲۸۴ میلیون هکتار از اراضی زیرکشت چهار محصول مهم تراریخته حدود ۲۹% آن تراریخته بوده است. پیش بینی می‌شود که سال ۲۰۱۰، هکتار سطح زیرکشت محصولات تراریخته به ۱۵۰ میلیون هکتار، شامل ۱۵ میلیون کشاورز در ۳۰ کشور جهان باشد.

وضعیت کشورهای تولید کننده محصولات تراریخته

عمده کشورهای تولید کننده محصولات تراریخته در سال ۲۰۰۴، که بیش از ۵۰ هزار هکتار سطح زیر کشت این نوع محصولات داشته اند، از ۱۰ کشور در سال ۲۰۰۳ به ۱۴ کشور در سال ۲۰۰۴ افزایش یافته است.

کشورهای پاراگوئه، اسپانیا، مکزیک و فیلیپین چهار کشوری هستند که برای نخستین بار در سال ۲۰۰۴ به جمع تولیدکنندگان عمده محصولات بیوتکنولوژی پیوسته‌اند.

۱۴ کشور عمده تولید کننده محصولات تراریخته به ترتیب عبارتند از:

آمریکا ۶/۴۷ میلیون هکتار (۵۹% از کل مساحت)، آرژانتی ۲/۱۶میلیون هکتار (۲۰%)، کانادا ۴/۵ میلیون هکتار (۶%) ، برزیل ۰/۵میلیون هکتار (۶%) ، چین ۷/۳میلیون هکتار (۵%)، پاراگوئه۲/۱میلیون هکتار (۲%)، هندوستان ۵/۰میلیون هکتار(۱%)، آفریقای جنوبی ۵/۰میلیون هکتار (۱%)، اروگوئه ۳/۰میلیون هکتار (۱% <)، استرالیا ۲/۰ میلیون هکتار (۱%<)، رومانی ۱/۰ میلیون هکتار (۱%<)، مکزیک ۱/۰ میلیون هکتار (۱%<) اسپانیا ۱/۰ میلیون هکتار (۱%<) و فیلیپین ۱/۰ میلیون هکتار (۱% <).

در هندوستان زیر کشت پنبه B.t از ۱۰۰ هزارهکتار در سال ۲۰۰۳ به ۵۰۰ هزار هکتار در سال ۲۰۰۴ افزایش یافت. یعنی سطح زیر کشت پنبه تراریخته این کشور حدود ۴۰۰% افزایش داشته است و این در حالی است که این میزان افزایش در اوروگوئه ۲۰۰% در استرالیا ۱۰۰% در برزیل ۶۶%، در چین ۳۲%، در آفریقای جنوبی ۲۵% در کانادا ۲۳% در آرژانتین ۱۷% و نهایتا در آمریکا ۱۱% بوده است.

در اروگوئه بیش از ۹۹ % کل سطح زیر کشت سویا، تراریخته می‌باشد که با احتساب ذرت تراریخته، مجموع سطح زیر کشت محصولات تراریخته در این کشور به ۳۰۰ هزار هکتار می‌رسد.

استرالیا با پشت سرگذاشتن دو سال خشکسالی شدید ۸۰% از کل سطح زیرکشت پنبه خود را به کشت پنبه تراریخته اختصاص داده است. برزیل سطح زیر کشت سویای تراریخته خود را از ۳ میلیون هکتار در سال ۲۰۰۳ به ۵ میلیون هکتار در سال ۲۰۰۴ افزایش داد.

چین برای هفتیم سال متوالی سطح زیر کشت پنبه تراریخته خود را افزایش داده و از ۸/۲ میلیون هکتار در سال ۲۰۰۳ به ۷/۳ میلیون هکتار در سال ۲۰۰۴ رسانده است؛ یعنی چیزی حدود ۶۶% از کل سطح زیر کشت ۶/۵ میلیون هکتاری پنبه این کشور تراریخته می‌باشد.

به عبارت دیگر چین بزرگترین کشور تولید کننده پنبه تراریخته از سال ۱۹۹۷ تاکنون می‌باشد.

آفریقای جنوبی در گزارش خود افزایش سطح زیر کشت ذرت، سویا و پنبه تراریخته خود را چیزی حدود ۲۵% اعلام کرده است. در کانادا سطح زیر کشت کلزا ذرت و سویای تراریخته ۲۳% از کل سطح زیر کشت ۴/۵ میلیون هکتاری این محصولات را تشکیل می‌ده به طوری که در سال ۲۰۰۴، ۷۷% از کل کلزای این کشور تراریخته بوده است.

اسپانیا تنها کشور اروپایی است که سطح زیر کشت محصولات تراریخته خود را افزایش داده به طوری که سطح زیر کشت ذرت B.t در اسپانیا ۸۰% افزایش داشته و از ۳۲ هزار هکتار در سال ۲۰۰۳ به ۵۸ هزار هکتار در سال ۲۰۰۴ رسیده است.

در ناحیه اروپای شرقی و در کشور رومانی سطح زیر کشت سویای تراریخته تا بیش از ۵۰ هزار هکتار در سال ۲۰۰۴ گزارش شده است. دو کشور مکزیک و فیلیپین هم که برای نخستین بار به جمع تولیدکنندگان محصولات تراریخته پیوسته‌اند، حدود ۵۲ هزار هکتار ازکل ۷۵ هزارهکتار سطح زیرکشت خود را تراریخته اعلام کرده‌اند.

ارزش بازار جهانی و اثرات محصولات تراریخته

براساس پیش بینی سرویس Cropnosis ارزش بازار جهانی محصولات تراریخته در سال ۲۰۰۴، ۷/۴ میلیاد دلار بوده است که این مقدار معادل ۱۵% از بازار ۵/۳۲ میلیارد دلاری حفظ نباتات در سال ۲۰۰۳ و ۱۶% از بازار ۳۰ میلیارد دلاری فروش بذر جهان بوده است.

پیش بینی می‌شود این رقم در سال ۲۰۰۵ به بیش از ۵ میلیارد دلار برسد. به طور کلی در طول ۹ سال یعنی از سال ۱۹۹۶ تا پایان سال ۲۰۰۴، ارزش بازار جهانی محصولات تراریخته به ۲۴ میلیارد دلار رسیده است.

محصولات تراریخته از طریق تولید بیشتر مواد غذایی، علوفه و الیاف عاری از آفت کش‌ها، می‌توانند علاوه بر ایجاد محیط زیستی پایدارتر، فواید زیادی نیز برای مصرف‌کنندگان و جامعه داشته باشند.

براساس پیش‌بینی‌های دولت چین، تا سال ۲۰۱۰، حدود ۵ میلیارد دلار از محل تولید محصولات تراریخته عاید این کشور خواهد شد. که یک میلیارد دلار آن از محل تولید پنبه B.t و ۴ میلیارد دلار دیگر از محل تولید برنج B.t (که در آینده نزدیک به بازار عرضه می‌شود) خواهد بود.

اقتصاددان‌های استرالیا در یک بررسی اقتصادی که بر روی بذور تراریخته، دانه‌های روغنی، میوه‌ها و سبزی‌های تراریخته انجام دادند به این نتیجه رسیدند که تا سال ۲۰۱۵ تولید این محصولات چیزی حدود ۲۱۰ میلیارد دلار سود اقتصادی در برخواهد داشت که در این میان کشورهای با درآمد متوسط و بالا حدود ۱۰% سود و کشورهای با درآمد پائین حدود ۲۰% سود خواهند بود.

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .