عنوان :

مقاله بررسی مشکلات تولید و توزیع داخلی و خارجی پسته ایران وارائه راهکارهای توسعه صادرات

تعداد صفحات : ۷۸

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

امروز پسته ایران از نظر کمی و کیفی برتریهای چشمگیری بر محصول دیگر کشورهای پسته خیز جهان دارد. میزان تولید پسته ایران بیشتر از مجموع میزان پسته دیگر کشورهای دنیاست . نقش بارز و نمایان پسته در اقتصاد ایران بر کسی پوشیده نیست ، به طوری که در عرصه بازرگانی خارجی و صادرات بعد از نفت و فرش مقام سوم را دارد .همین اهمیت و نقش اقتصادی می تواند و باید توجه دولت و مسئولان را به تعمق و تحقیق پیرامون مسائل پسته ایران برانگیزد ، و آفات و خطراتی که آن را در عرصه های تولید و تجارت و رقابت بین المللی تهدید می کند زیر نظر داشته باشند و تمهیدات و تدابیری برای رفع این گونه مسائل اتخاذ کنند . بی گمان امریکا برای مقابله یا حتی حذف ایران در عرصه های مختلف سیاسی و نظامی و فرهنگی و اقتصادی تصمیمات و طرحها و برنامه های زمان بندی شده ای را اتخاذ کرده، که به موقع عملی ساخته یا اجرای آنها در جریان است یا مقدمات اجرای آنها را تدارک می بیند . افزایش خارق العاده میزان تولید پسته در امریکا طی دهه اخیر از ۵۰۰ تن به ۸۰۰۰۰ تن نمی تواند اتفاقی و بدون برنامه ریزی باشد ، بلکه دلالت بر اتخاذ این گونه تصمیمات و اجرای طرحها و برنامه هایی در مقابله با ایران دارد . مقاله حاضر به بررسی مشکلات تولید پسته در ایران وتأثیراتی که این مشکلات برروی فروش داخلی و خارجی آن می گذارد وارائه ی راهکارهای توسعه صادرات می پردازد. بازاریابی برای پسته ی ایران در حال حاضر بسیار کار سختی می باشد که دلیل اینکه پسته ی تولیدی ایران دارای استاندارد بین المللی از نظر سم افلاتوکسین نیست و لذا برای اینکه در آینده ای نه چندان دور بتوانیم برروی بازاریابی پسته ی کشورمان و رائه ی استراتژی برای آن نظر دهیم بایستی هم اکنون به فکر اصلاح در نحوه ی باغداری و صنایع تبدیلی مربوط ی آن باشیم و از شیوه ی سنتی به صنعتی روی آوریم و این به جز کمک و یاری و آگاهی رساندن به باغداران توسط دولت از طریق اداره ی صنایع و معادن میسر نمی باشد .

بخش دیگری از این صنعت را صاحبان صنایع تبدیلی تشکیل می دهند که این بخش چون از لحاظ امکانات تکنولوژیکی و پیشرفته پایین می باشد تولیدات آن نیز از کیفیت بالایی برخوردار نمی باشد لذا دولت می تواند با ارائه ی تسهیلات لازم برای خرید دستگاههای تمام اتوماتیک در کیفیت تولید این محصول مهم صنعتگران را یاری کند و نیز بازرگانان به دلیل مسائل و مشکلات صادرات محصول از ایران و یا سهل انگاری در امر انبارداری این محصول باعث ایجاد سم افلاتوکسین در آخرین مرحله ی تولید و فروش می شوند که این سهل انگاری برای بازرگان و ایران بسیار گران تمام می شود.

واژه های کلیدی: مشکلات تولید پسته ، ایران ، فروش داخلی ، فروش خارجی ، توسعه صادرات.

فهرست مطالب

فصل اول- طرح تحقیق    ۱
مقدمه    ۲
سؤال یا فرضیه های تحقیق:    ۲
تعاریف:    ۲
طرح تحقیق:    ۳
ابزارها وروش گردآوری داده ها:    ۳
فصل دوم- ادبیات تحقیق    ۴
تاریخچه پسته    ۵
۱- مبدا درختان پسته    ۵
اظهار نظر متاخران در مورد منشا درختان پسته    ۹
نتیجه گیری درباره مبدا درختان پسته و نخستین مواضع پرورش آنها    ۱۳
نام ارقام پسته رفسنجان در سال ۱۳۳۵ش    ۲۷
نخستین مشکلات و توصیه ها و تبلیغات در باب بهبود صادرات پسته و خشکبار ایران    ۳۲
مبارزه با آفت پروانه چوبخوار پسته    ۳۷
پروانه جوانه خوار پسته    ۳۸
پروانه گلبرگ خوار پسته    ۳۸
پروانه پوسته خوار میوه پسته    ۳۹
مینوز پسته    ۳۹
پسیل پیچیده برگ پسته    ۳۹
کپک فرنگی پسته، یا قارچهای مولد زهرابه افلاتوکسین    ۴۰
توصیه هایی در جهت پیشگیری    ۴۴
آفات انباری پسته    ۴۶
پروانه هندی    ۴۷
پیشگیری و مبارزیه با آفات انباری پسته    ۴۷
فصل سوم- روش تحقیق    ۴۹
بازرگانی خارجی و ارزش و میزان پسته ایران از سال ۱۲۶۸ تا پایان سال ۱۳۶۷(یک قرن)    ۵۰
نخستین مشتریان پسته ایران در یک قرن گذشته    ۵۰
میزان و ارزش صادرات پسته در مقایسه با خشکبار و ارزش کل صادرات مواد غیرنفتی در یک صدسال گذشته    ۵۱
رقبای پسته ایران در بازارهای جهانی    ۵۲
امکاناتی که آمریکایی ها در صادرات پسته برای رقابت با ایران در اختیار دارند    ۵۹
دو اقدام منفی علیه بازار جهانی پسته ایران توسط امریکا بعد از قطع روابط سیاسی و اقتصادی ایران با امریکا    ۶۰
مسائل و مشکلات پسته ایران    ۶۱
چند نکته ی مهم در زمینه پایین آوردن میزان افلاتوکیس پسته:    ۶۲
آمار مقایسه ای صادرات خشکبار ایران    ۶۳
(مصاحبه ای با آقای کاظمی یکی از صادرکنندگان پسته ایران به آمریکا)    ۶۴
فصل چهارم- تجزیه وتحلیل داده‌ها    ۶۶
بین مشکلات پسته و میزان فروش آن در داخل همبستگی وجود دارد    ۶۷
بین مشکلات تولید پسته و میزان فروش پسته در خارج (صادرات) رابطه وجود دارد.    ۶۸
کاهش مشکلات تولید پسته می تواند موجب افزایش صادرات پسته گردد.    ۶۹
فصل پنجم- نتیجه گیری و پیشنهادات    ۷۰
نتیجه گیری و پیشنهادات    ۷۱
منابع    ۷۳

منابع

پسته ایران – محمد حسن ابریشمی – ۱۳۸۰

خبرنامه اتحادیه صادرات کنندگان خشکبار- هفت جلد. ۱۳۸۲٫ ۱۳۸۳٫

سالنامه اتاق بارزگانی سال ۱۳۸۳٫

مصاحبه با آقای کاظمی

مقدمه

هدف پژوهش:

بررسی مشکلات تولید پسته در ایران وتأثیراتی که این مشکلات برروی فروش داخلی و خارجی آن می گذارد وارائه ی راهکارهای توسعه صادرات.

بیان مسئله:

آیا پسته ایران با استانداردهای بین الملل مطابق است؟

آیا جایگاه بازارصادراتی یک قرن گذشته را هم اکنون داریم؟

 سؤال یا فرضیه های تحقیق:

بین مشکلات پسته و فروش آن در داخل همبستگی وجود دارد.

کاهش مشکلات تولید پسته می توان موجب افزایش فروش پسته در داخل کشور شود.

بین مشکلات تولید پسته و میزان فروش پسته در خارج (صادرات) رابطه وجود دارد.

کاهش مشکلات تولید پسته می تواند موجب افزایش صادرات پسته گردد.

 تعاریف:

تعریف متغیرهای مورد بررسی: تولید پسته : این بخش شامل باغداری و پرورش پسته ونحوه باروری وچیدن آن می باشد که پس از قسمت باغداری و باغ شامل شستشوی پسته وپوست کندن آن یا تفت وآماده سازی برای فروش وارائه به بازارداخلی وخارجی می باشد. توزیع داخلی (در اینجا بازار داخل کشور مد نظر می باشد) توزیع خارجی (که شامل بازارهای خارج از کشورمی باشد که پسته ایران به آن کشورها صادر می شده یا می شود.

 طرح تحقیق:

با توجه به اینکه وضعیت پسته ایران تا بحال به صورت تمام صنعتی واتوماتیک نبوده است و نیز هم اکنون ما با تکنولوژیهای جدید ومتد مدرن روز کار نمی کنیم در نتیجه نمی توانیم کارخانه یا قسمت خاصی را برای پژوهش تعیین کنیم در نتیجه باتوجه به اینکه جامعه آماری ما تمام صنعت پسته ایران اعم از باغات و کارخانجات می باشد ونیز با توجه به گستردگی در سراسر کشور ما تحقیق را در ابتدا بصورت کتابی برای (پیشینه ی تحقیق) ودر ادامه بصورت مصاحبه ای ادامه خواهیم داد.

 ابزارها و روش گردآوری داده ها:

روش گردآوری اطلاعات در این تحقیق بصورت میدانی بوده است ولی در ابتدا برای جمع آوری اطلاعات محیطی و تاریخی از روش کتابخانه ای استفاده شده وسپس برای کسب اطلاعات بیشتر وتجزیه وتحلیل مطالب از ابزار مصاحبه استفاده نموده ایم.

فصل دوم- ادبیات تحقیق

تاریخچه پسته

۱- مبدا درختان پسته

به لحاظ اهمیتی که اندامهای مختلف گونه های متعدد درختان پسته از نظر خوراکی و طبی و صنعتی داشته، به این معنی که انسان از میوه و پوسته و هسته و همچنین برگ وساقه و ریشه و صمغ آنها استفاده می برده از قدیم الایام به شناختن آنها متمایل بوده است.

در این مبحث، تاریخچه گونه های مختلف پسته منظور نظر نیست، بلکه تنها تاریخچه درختان پسته معمولی، که مغز میوه آن مصرف خوراکی دارد، مورد توجه قرار گرفته است.

مغز پسته به عنوان یکی از خوراکیهای مطبوع و مفید ونیرو بخش از زمانهای دور مورد استفاده انسان قررا گرفته، و بعدها درترکیب بعضی خوراکیها وارد شده است. علاوه بر این رنگ سبز ویژه پسته زینت بخش انواعی از شیرینی و خوراکیهای گرم و سرد بوده است.

خواص (گیاه درمانی) و طبی اندامهای مختلف درخت پسته و به ویژه میوه آن مورد توجه حکمای قدیم بوده و در نوشته های آنان مغز پسته برای تقویت عمومی بدن تجویز شده و در ترکیبات دارویی و درمانی به عنوان یک ماده مولید خون و محرک نیروهای فعال بدن معرفی شده است.

محمد بن جریر طبری (قرن سوم ه ق) مبدا پیدایش پسته را همزمان با استقرار حضرت آدم در کره زمین نقل کرده ونوشتهاست: (گویند میوه هایی که خداوند عزوجل هنگام هبوط به آدم داد سی جور بود: ده میوه پوست دار و ده میوه هسته دار و ده بی پوسته و بی هسته بود، پوست دار: گردو و بادام و پسته و فندق وخشاش و بلوط و شاه بلوط و انار و موز زالزالک و کندر بود. و میوهن های بی هسته: سیب بود و گلابی و انگور و توت و انجیر و اترج شاه توت و بالنگ وخیار  وخربزه).

مسعودی، جهانگرد و مورخ مسمان، نیز در سال ۳۲۲ ه ق در مروج الذهب و معادن الجواهر پسته را ره آورد حضرت آدم از بهشت دانسته و نوشته است: (چون آدم از بهشت برون شد مشتی گندم و سی شاخه از درختان بهشت همراه داشت که از آن جمله ده میوه پوست دار بود: بادام و فندق و پسته…)

را اسطوره های ایرانی نیز روایاتی از چگونگی پرورش درختان میوه نقل شده است. به روایت مندرج در کتاب نوروزنامه (منسوب به حکیم عمر خیام) کیومرث اولین کسی بود که نهال درختان میوه را در بوستان کاشت. اما منهاج سراج تاریخنگار ایرانی، صاحب کتاب طبقات ناصری، می گوید: زوبن طهماسب- که به روایتی همان سام نریمان بود- درختان بسیار و میوه های هر جنس از کوهها بیاورد و سپر غم کشت. در تورات نیز از پسته سخن به میان آمده (در باب ۴۳ از سفر پیدایش)، گفته شده است که یعقوب (ع) هنگام اعزام فرزندانش به دربار حکمران مصر، یوسف (ع)، توصیه می کند که از محصولات سرزمین خود (فلسطین) به عنوان ارمغان برایش ببرند. در زمره این تحف از جمله به عسل و کتیرا و پسته اشاره شده است. لفظ پسته که در تورات آمده بدون هیچ تردیدی اشاره به میوه درخت دیگری از خانواده درختان پسته به نام (بان) است که به لحاظ شباهت میوه آن به پسته، سریانیها آنرا بستقی می گفته اند. (جرجانی، ذخیره خوارزمشاهی،  کتاب ۳، بخش ۲، ص ۷۲، توضیح بیشتر در همین بخش، ذیل عنوان (ریشه یابی واژه پسته) آمده است). در منابع یونانی نیز آنجا که از پسته سرزمین شام یاد شده، اشاره به میوه درخت بان است. جالینوس و دیسقوریدوس خواص وخصوصیات آن را شرح داده اند. ابن بیطار (قرن ۷ ه) از قول دیسقوریدوس نوشته است که محصول پسته درختان در شام شبیه چلغوزه (میوه درخت صنوبر) است (ابن بیطار، الجامع المفردات الادویه، الجز الثانی، ص ۱۶۲، و نیز ر.ک. بخش سوم، آشنایی با خواص … پسته) درخت بان، بناست همان درختی است که انواعش در لسان عربی با نامهای بطم و حبه الخضرا و بان و غیره یاد شده و در زبان فارسی بان، بن، ون، سقز و خنجوک و غیره در ترکی چاتلانقوش نامیده شده است. وجوه تسمیه این درختان بر حسب شکل میوه (شبیه عدس یا نخود یا پسته کوچک) و نیز بر حسب نوع ضمغی که از آنها استحصال می شود تفاوت می کند. دامنه رویش این نوع درختان عمدتا در سرزمین ایران (در ناحیه کردستان) در دامنه های زاگرس است که در جانب غرب تا سواحل مدیترانه گسترش پیدا می کند. این توضیح بدان جهت ضرورت دارد که تاکیدی بر وجود نداشتن درختان پسته خودرو ( از نوع پسته معمولی) در سرزمین فلسطین شده باشد و در ضمن تاییدی بر وجود درختان بطم و حبه الخضراء به صورت خودرو و در آن نواحی از قدیم الایام تا عصر جانم به حساب آید. در منابع غربی نیز بعضا به این واقعیت که درختان پسته معمولی در سرزمین فلسطین وجود نداشته توجه شده است. در برخی از این منابع گفته شده: عقیده عمومی بر این است که پسته ای که حضرت یعقوب (ع) از آن نام برده همان است که اعراب به آن بطم می گویند. درخت بطم از درختان بومی آسیا صغیر است. این درخت مقارن سالهای نخستین تولید حضرت عیسی (ع) به سواحل مدیترانه ای اروپا منتقل شده است. از درخت بطم تئوفراستوس (Theophrastus) (در منابع اسلامی تاوفر سطس ۳۷۲ تا ۲۸۸ ق م) و پلینی ( در ماخذ اسلامی بلیناس ۳۳ تا ۷۹ م) و جالینوس (۱۲۹ تا ۱۹۹ م) به عنوان یکی از درختان بومی سوریه یاد کرده اند. با وجود این برخی از نویسندگان غربی در نوشته های خویش کوشش دارند که لفظ پسته مندرج در ترجمه های تورات را همان پسته معمولی توجیه کنند و اصرار می ورزند که منظور یعقوب همان پسته معمولی بوده است. برخی از نویسندگان غربی پا را فراتر گذاشته وافسانه ای نیز بریا پیشینه پسته آورده اند تا جنبه اسطوره ای پسته را آب و تاب بیشتری بدهند. آنها می گویند که ملکه سبا (بلقیس) پسته را به عنوان خوراکی بسیار مطبوع استفاده می کرد، و از این میوه نادر- که از سرزمین آشور برایش ارمغان می آوردند- خود ومهمانانش تناول می کردند (شکل ۱) این نوشته ها جنبه تبلیغات تجارتی دارد که عموما برای بازاریابی پسته در امریکا و اروپا تبلیغ می شود، بنابراین اساسی برای این گونه مطالب وجود ندارد.

اظهار نظر متاخران در مورد منشا درختان پسته

در مورد مبدا اصلی درختان پسته در منابع متاخر اظهار نظرهای متفاوتی شده است در این منابع سرزمینهای بسیاری به عنوان رویشگاه اصلی اولین درختان پسته معرفی می گردد در برخی از این منابع از سرزمینهایی با اسامی آسیای مرکزی، خاورمیانه، خاور نزدیک، به عنوان مبدا اولیه درختان پسته یاد می شود، در حالی که از یک یا چند سرزمین به عنوان خاستگاه اولیه درختان پسته نام برده می شود، از جمله نام ایران، افغانستان، ترکستان، آسیای صغیر و سوریه (شام) وفلسطین ذکر می گردد. پاره ای هم سواحل مدیترانه ومخصوصا کرانه های شرقی این دریا را مبدا نخستین درختان پسته معرفی کرده اند. به طور کلی سرزمینهای فوق در قاره آسیا ودر فاصله بین کرانه رود جیحون (در شرق) تا سواحل دریای مدیترانه (در غرب) به مسافت حدود ۶۰۰۰ کیلومتر قرار گرفته و بین ۳۲ تا ۴۰ درجه عرض شمالی واقع شده است. در اینجا بدوا به پاره ای از نظریه های فوق اشاره می شود وسپس نتایجی در مورد مبدا اولیه درختان به دست داده می شود:

کارادووو (دانشمندان فرانسوی) می گوید پسته بومی ایران و عربستان و سوریه است.

در دایره المعارفها نظریات مختلفی ابراز شده: در دایره المعارف بریتانیکا پسته بومی ایران معرفی شده است. در دایره المعارف امریکانا از آسیای غربی، در لاروس از آُسیای صغیر، در دایره المعارف فارسی خاورمیانه و نواحی مدیترانه، در المنجد از ترکستان، به عنوان منشا درخت پسته یاد شده است.

نویسندگان ایرانی نیز در باب مبدا پسته اظهار نظرهای متفاوتی دارند. برخی سابقه پسته را در ایران چهار هزار سال دانسته. برخی موطن اصلی آن را حدود افغانستان و ایران و ترکیه می دانند، و بعضی انتقال آن را (از کشورهای آسیایی مزبور) به اروپا مقارن تولد مسیح دانسته اند. عده ای هم سابقه پسته را در ایران پنجهزار سال و در قزوین ۱۶۰۰ سال، و در اردکان ۳۰۰ سال نوشته اند، و می گویند در ۱۲۰۰ سال قبل پسته از ایران توسط اعراب به ایتالیا برده شده است.

بر تولید لوفر (ایران شناس آمریکایی که پیرامون مبادلات فرهنگی ایران و چین پژوهش داشته) در باب برخی از میوه ها و رستنیهای بومی ایران نظریاتی دارد. او که تحقیقات خود را به سال ۱۹۲۶ م منتشر کرده از جمله در مودر پسته چنین اظهار داشته که پسته از ادوار باستان در زندگی ایرانیان حائز اهمیت فراوان بوده است. مطابق نظر او نام درخت پسته در السنه یونانی ولاتین و سایر اروپایی و نیز در السنه عربی و ترکی و روسی و ژاپنی و غیره

ماخوذ ازوجه تسمیه ایرانی این درخت است که طی ادوار مختلف به ملل دیگر معرفی شده نام این درخت در پارسی قدیم پیستاکا و در پارسی میانه (پهلوی) پیستاک بوده که در فارسی متاخر پسته تلفظ شده است. لوفر با توجه به دامنه پراکنش درختان پسته خودروی در ایالت خراسان تاریخی متذکر می شود که درخت پسته معمولی بومی نواحی سغدیان (سغد) و خراسان است که در قلمرو و فرهنگی ایران قرار داشته، و هنوز هم درخت پسته در ترکستان روسیه ۰بخشی از سرزمین خراسان در دو سوی جیحون) دارای اهمیت زیاد است.

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .