909 views
عنوان :
تعداد صفحات : ۱۸
نوع فایل : ورد و قابل ویرایش
جامعیت و جاودانگى قرآن کریم از مهمترین مباحث زیر بنایى، جهتشناخت این کتاب الهى و یکى از موضوعات بحثانگیز امروزى است. قطعا تشریح و بررسى دقیق و عمیق این موضوع مىتواند بر ادعاهاى پوچ در این زمینه خط بطلان کشد.
بسیارى از مخالفان قرآن کوشیدهاند چنین شبهه افکنى کنند که این کتاب آسمانى با دنیاى امروز که عصر پیشرفت علوم و تکنولوژى است، متناسب نیست؛ بلکه فقط اعجاز عصر پیامبر ختمى مرتبت(صلّى اللّه علیه و آله) است و صرفا براى زمان ایشان شمولیت داشته است و اکنون همانند کتاب مقدس انجیل صرفا براى استفاده فردى قابلیت دارد.
ما بر آنیم که ادله جامعیت قرآن کریم را از لابلاى سخنان گهربار حضرت على(علیه السلام) در نهج البلاغه استخراج کنیم؛ زیرا بیان حضرت، قطعا دیدگاههاى افراط گرایانه و نیز تفریط گرایانه را رد مىکند و نظریه ناب در این باره به منصه ظهور مىرسد.
کلید واژهها: قرآن، نهجالبلاغه، جامعیت و جاودانگى، ادله عقلى و نقلى، حجیت، اهل حدیث
چکیده ۲
جامعیت قرآن از نگاه نهج البلاغه ۳
ارتباط قرآن و علوم مختلف ۷
دلیل عقلى بر جامعیت قرآن کریم ۱۰
حجیت قرآن کریم در نهج البلاغه و نظریه اهل حدیث ۱۱
منابع ۱۶
[۱]. نهجالبلاغه، خطبه ۱۸
[۲]. ترجمه و تفسیر نهجالبلاغه، محمد تقى جعفرى، ج ۴، ص ۲۶۶-۲۶۹
[۳]. خطبه ۱۷۵
[۴]. خطبه ۱۸۹
[۵]. خطبه ۱۸۲
[۶]. ترجمه و شرح نهج البلاغه، فیض الاسلام، ص ۵۹۵
[۷]. شرح نهج البلاغه، ابن ابى الحدید، ج ۱۰، ص۱۱۶
[۸]. فى ظلال نهج البلاغه، محمد جواد مغنیه، ج۳، ص ۴۱
[۹]. شرح نهج البلاغه، ص ۱۱۷
[۱۰]. خطبه ۷۴
[۱۱]. شرح نهج البلاغه، ابن ابى الحدید، ج ۶، ص ۱۷۱؛ منهاج البراعه فى شرح نهج البلاغه، میرزا حبیب لله هاشمى خویى، ج ۵، ص ۲۲۸
[۱۲]. خطبه، ۸۲
جامعیت و جاودانگى قرآن کریم از مهمترین مباحث زیر بنایى، جهتشناخت این کتاب الهى و یکى از موضوعات بحثانگیز امروزى است. قطعا تشریح و بررسى دقیق و عمیق این موضوع مىتواند بر ادعاهاى پوچ در این زمینه خط بطلان کشد.
در پرتو مساله جامعیت، موضوع وجود تمامى علوم مختلف در قرآن که از نظریههاى افراطى به شمار مىآید حجیت قرآن کریم و نظریه اهل حدیث در این باره و نقد و بررسى این دیدگاه مورد بحث قرار مىگیرد.
نهج البلاغه، اخوالقرآن و بهترین و نابترین منبعى است که مىتواند رهپویان طریق را در شناخت صحیح و حقیقى قرآن مجید یارى دهد.
در نگاه امیرمؤمنان على (علیه السلام)، قرآن نسخهاى جامع و جاودانى است که از نیازهاى بشر براى رسیدن به سرمنزل سعادت و کمال، فروگذار نکرده است. حضرت در موارد گوناگون و به شیوههاى زیبا و حکیمانه به ترسیم این ویژگى پرداخته است ؛ در یکى از خطبههاى نهجالبلاغه [۱] با استناد به آیات قرآن، جامعیت آن را بوضوح تشریح کرده است.
حضرت بعد از آنکه درباره دو راى مختلف صادر شده از دو قاضى سخن مىگوید، با استفهام انکارى مىپرسد: «آیا خداوند دین ناقصى فرو فرستاده و در تکمیل آن از آنان مدد جسته است؟ آیا آنها شریک خدایند و بر خدا لازم استبه گفته ایشان رضایت دهد؟ یا اینکه خداوند دین را کامل نازل کرده، اما پیغمبر (صلّى اللّه علیه و آله) در تبلیغ و اداى آن کوتاهى ورزیده است؟»
آنگاه با استشهاد به آیات قرآن بصراحتبه این شبهه پاسخ مىدهد: والله سبحانه یقول: « ما فرطنا فى الکتاب من شىء » و قال: «فیه تبیان لکل شىء » و ذکر ان الکتاب یصدق بعضه بعضا، و انه لا اختلاف فیه فقال سبحانه:
«و لو کان من عند غیر الله لوجدوا فیه اختلافا کثیرا »
خداوند مىفرماید: «در قرآن از هیچ چیز فروگذار نکردهایم» و نیز مىفرماید: «در قرآن بیان همه چیز آمده است» و یاد آور شده است که آیات قرآن، یکدیگر را تصدیق مىکنند و اختلافى در آن وجود ندارد، چنانکه مىفرماید: «اگر قرآن از ناحیه غیر خدا بود، اختلافات فراوانى در آن مىیافتند.»
مرحوم طبرسى رحمه الله در ذیل آیه ۳۸ سوره انعام به ذکر یکى از این اقوال پرداخته، مىنویسد: «مراد از کتاب، قرآن است؛ چرا که شامل جمیع نیازهاى دنیوى و اخروى آدمى است؛ چه مفصل بیان شده باشد و چه مجمل؛ اما مجمل آن در لسان پیامبر اکرم (صلّى اللّه علیه و آله) تشریح شده و حق تعالى ما را مامور به تبعیت از او کرده است؛ چنانکه فرمود:
«و ما اتیکم الرسول فخذوه و ما نهیکم عنه فانتهوا
و شما آنچه را رسول حق دستور مىدهد(منع یا عطا مىکند) بگیرید و هرچه را نهى مىکند، واگذارید.»
بنابراین، قرآن مجید از بیان معارفى که موجب سعادت حقیقى انسان در دنیا و آخرت مىباشد، فروگذار نکرده است.
علامه طباطبایى در تفسیر آیه ۸۲ نساء پس از برشمردن مفاهیم آیه مىنویسد: «از آنجا که قرآن اختلاف قبول نمىکند، تغییر و تحول، نسخ و باطل و غیره را هم نمىپذیرد؛ از این رو لازم مىآید که شریعت اسلامى تا روز واپسین استمرار داشته باشد.»
حضرت در ادامه خطبه ۱۸ در چندین عبارت بسیار زیبا در حالى که ظاهر و باطن قرآن را معرفى مىکند، تاییدى دیگر بر جامعیت قرآن ارائه مىدهد:
«ان القرآن ظاهره انیق و باطنه عمیق»
ظاهر قرآن زیبا و شگفت آور و باطن آن ژرف و پرمایه است، پس عموم و خواص مردم مىتوانند بهترین و بیشترین بهره را از این کتاب ببرند.
استاد محمد تقى جعفرى در این خصوص مىنویسد: «مقصود از عمق معانى، دشوار بودن و حالت معمایى نیست، بلکه قرآن همه مسائل نهایى مربوط به انسان و جهان را در آیاتى که کلمات آن ساده و زیباست، مطرح کرده است. از طرفى، عبارت بعدى امام(علیه السلام) که مىفرماید: لا تفنى عجائبه و لا تنقضى غرائبه و لا تکشف الظلمات الا به؛ «نکات شگفت آور آن فانى نگردد و اسرار نهفته آن پایان نپذیرد و هرگز تاریکیهاى جهل و نادانى جز به آن رفع نشود.»، حاکى از استمرار جاودانى محتویات قرآن است.» [۲]
امام (علیه السلام) در یکى دیگر از سخنان حکیمانه خویش مىفرماید: واعلموا انه لیس على احد بعد القرآن من فاقه ولا لاحد قبل القرآن من غنى [۳] ؛ «آگاه باشید! هیچ کس پس از داشتن قرآن، فقر و بیچارگى ندارد و هیچ کس پیش از آن، غنا و بى نیازى نخواهد داشت.»
بیان کوتاه اما پر معناى حضرت متضمن این معناست که این نسخه الهى از چنان غناى فرهنگى برخوردار است که پیروان خود را بى نیاز از هرگونه مکتب و مسلکى مىکند؛ درحالى که دیگر مکاتب فکرى و کتب بشرى قادر به پاسخگویى نیازهاى اخلاقى و معنوى بشر نیستند.
در وصف دیگرى از قرآن بصورتى شیوا و دلنشین مىفرماید: «ثم انزل علیه الکتاب نورا لا تطفا مصابیحه و سراجا لا یخبو توقده و بحرا لا یدرک قعره و منهاجا لا یضل نهجه و شعاعا لا یظلم ضوؤه و فرقانا لا یخمد برهانه و تبیانا لا تهدم ارکانه.» [۴]
جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .