عنوان :
مقاله خاک و کویر
تعداد صفحات : ۷۰
نوع فایل : ورد و قابل ویرایش
چکیده
مقاله حاضر شامل دو بخش« خاک را دریابیم» و« عمران کویر، شور شیرین» می باشد. در بخش اول خاک این گنجینه حیات؛ نزد انسان به ودیعه گذاشته شده است. پس انسان نه تنها به عنوان یک امانتدار موظف به حفظ آن است بلکه باید تلاش کند تا بهتر از آنچه که پیشنیان تحویل گرفته، به آیندگان تحویل دهد.
لازمه حفظ و حفاظت از خاک شناخت آن در جنبه های مختلف تشکیل، حاصلخیزی، کاهش حاصلخیزی، آلودگی ها و عوامل مثبت و منفی مؤثر در آن می باشد و این شناخت در نهایت باید منجر به ارائه راهکار هائی مناسب جهت تقویت عوامل مثبت و سازنده و تضعیف و دفع عوامل منفی و مخرب گردد.
در بخش دوم: منظور از اصلاح خاک در مناطق کویری اصلاح در جه شوری و قلیایی آن یعنی از بین بردن نمک های مضر و کاستن سدیم قابل تبادل آنهاست. در این بهبودبخشی ضمن توجه به خواص فیزیکی خاک هر منطقه مدنظر قراردادن موارد زیر ضروری بوده و هر اقدامی باید مبتنی بر آنها باشد.
-کاهش دادن مقدار نمک
– بهره گرفتن از گیاهان نمک دوست یا مقاوم به شوری و علفهای چندساله
اصلاح خاک زمانی مفید واقع می گردد که امکان کشت گیاهان زراعی با ارزش را در آن منطقه فراهم سازد، مانند چغندرقند،پنبه، برنج و یا گیاهان پرمحصول علوفه ای مانند یونجه
– چنانچه اصلاح زمین مقرون به صرفه نباشد و یا آب کافی جهت اصلاح و آبیاری موجود نباشد بهتر است از زمین به عنوان مرتع استفاده شود. مشروط به اینکه با چرای بیش ازحد موجبات فقر بیشتر زمین و گیاهان فراهم نگردد.
مشکل عمده درکار اصلاح خاک فقدان یاکمبود ویاگرانی آب شیرین است که همین امر علت اصلی عدم اصلاح در زمینهای شور وقلیایی در کشور ما شده است.
واژه های کلیدی: خاک، عناصر آب وهوایی ، موجودات زنده، هوموس، آلودگی های کشاورزی ،شوری خاک، اصلاح خاک، روش کرتی و نشتی
فهرست مطالب
پیشگفتار ۱
بخش اول ۲
خاک را دریابیم ۲
آغازه ۳
شناخت خاک ۴
عوامل گوناگون محیطی و تأثیر آنها در تحول و تشکیل خاک ۶
الف:عناصر آب وهوایی ۷
ب: موجودات زنده ۹
هوموس چیست؟ ۹
ج: نوع سنگها ۱۱
د: آبهای زیرزمینی ۱۲
ه: ناهمواریها ۱۳
و: انسان ۱۳
ز: زمان ۱۴
تغییرات منفی خاک ۱۵
الف: بارندگی و آبیاری زیاد ۱۶
راههای جلوگیری از کم شدن ذخیره بازی و موادغذایی ۱۸
راههای حفظ و افزایش هوموس خاک ۲۰
ب: خودداری از آتش زدن بقایای گیاهی ۲۲
ج: خودداری از کشت گیاهان وجینی به صورت متمادی در یک زمین ۲۳
د: خودداری از مصرف بقایای گیاهی بعنوان ماده سوختنی ۲۳
ه: خودداری از چرانیدن احشام در زمین پس از جمع آوری محصول ۲۳
راههای ورود علفهای هرز به زمین ۲۸
عدم رعایت تناوب در کشت ۲۹
شخم نامناسب با ابزارقدیمی ۲۹
چه خاکی آلوده است؟ ۳۱
آلوده کننده های خاک کدامند؟ ۳۱
ب: زباله ها و فاضلاب ها ۳۲
ج: آلاینده های کشاورزی: ۳۲
کودهای شیمیایی: ۳۳
سموم: ۳۳
راههای پیشگیری از آلودگی های کشاورزی ۳۴
شور و قلیایی شدن خاک ها ۳۵
چه خاکی شور یا قلیایی است؟ ۳۵
عوامل شوری یا قلیایی بودن خاک ۳۵
مقایسه خاک شور باخاک قلیایی ۳۶
نمک های زیان آور و بی ضرر خاک ۳۶
چگونگی شور و قلیایی شدن خاک ها: ۳۷
شور و قلیایی شدن مصنوعی ۳۸
آبها چگونه شور می شوند؟ ۳۸
طبقه بندی آبهای شور ۳۸
تأثیرات نامطلوب شوری خاک ۳۹
الف: تأثیر شوری برکمیت و کیفیت محصول ۳۹
ب: تأثیر شوری درنامساعدشدن شرایط زیست و پیشروی کویر ۴۰
بخش دوم ۴۱
«عمران کویر» ۴۱
شورِ شیرین ۴۱
آغازه ۴۲
اصلاح خاک ۴۴
اقدامات لازم جهت اصلاح خاک ۴۵
انواع زهکش ها ۴۶
زمان مناسب برای شستشو ۵۳
مقایسه روش کرتی و نشتی: ۵۸
معایب روش کرتی: ۵۸
راهکار مناسب جهت بکارگیری روش کرتی و نشتی ۵۹
تداوم اصلاح ۶۱
خاک های شور ایران و چگونگی شورشدن آنها ۶۳
علل شوری خاک در ایران ۶۳
منابع : ۶۶
منابع :
حفاظت خاک : دکتر پرویز کردوانی – انتشارات دانشگاه تهران
مناطق خشک : دکتر پرویز کردوانی – انتشارات دانشگاه تهران
بحران جهانی کشاورزی : ترجمه مهندس پرویز .ط.چایچی
پیشگفتار
به حکم وظیفه جهت ارائه تحقیق به موضوعات مخلتفی فکر کردم ولی خوشبختانه در نهایت حکم وظیفه جای خود را به حکم علاقه داد و بیش از همه سه موضوع نظرم را به خود جلب کرد – جمع آوری اطلاعات در مورد پرورش و نگداری گلهایی که قدمت داشته و از کودکی علاقه زیادی به آنها داشتم.
– مبارزه بیولوژیکی با آفات کشاورزی
– احیای کویر
– در رابطه با موضوع اول جز در چند مورد مطالب زیادی نیافتم.
– در مورد موضوع دوم هیچ چیز نیافتم
در رابطه با موضوع آخر موفق به یافتن مطالبی در سایت های اینترنتی و چند کتاب البته نه چندان جدید شدم که خوشبختانه از نظر نحوه نگارش و ارائه مطالب بسیار خوب و حتی به کتب جدید نیز ارجحیت داشتند. بنابراین حین موضوع را اصل قرار داده و به جمع آوری اطلاعات در این زمینه پرداختم. البته چون به مطالب جامعتری دست یافتم احیا( عمران) کویر را بخشی از تحقیق قرار داده و« خاک و ما» را جهت عنوان کلی درنظر گرفتن که شامل دو بخش« خاک را دریابیم» و« عمران کویر، شور شیرین» می باشد. امیدوارم که مورد تأئید استاد گرامی نیز قرار گیرد.
بخش اول
خاک را دریابیم
آغازه
زمین که خود به ظاهر جماد و بی جان می نماید پناهگاه موجودات زنده و منشأ رویش و بالندکی و بستر و زیست گاه امن گیاهان و جانوران و انسان بوده و از آنچه را که در اختیار داشته و دارد به موقع و به اندازه و با کمال سخاوت به هر خواهنده ای هدیه کرده و می کند.
و اما انسان!
با کمال تأسف باید گفت که انسان امروزی در مقابل دریافت تمامی هدایای بی دریغ زمین که خود شعاعی از لطف و رحمت پروردگارند، جز فقر و نابودی ارمغانی برای آن نداشته و باخودخواهی، کوته نظری، لحظه نگری و بی توجهی به چشم انداز دور عملکرد غیر عادلانه و غیرمنطقی خود نه تنها داشته های زمین را به نابودی کشانده بلکه عدم سلامت جهانی را نیز در ابعاد مختلف اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و بهداشتی عاید بشر کرده است. والحق نیز اندیشیدن به منافع آنی و نادیده گرفتن عواقب آن در ر درازمدت نتیجه ای جز این نباید داشته باشد. پس بیائیم همه با هم دست به سوی آن یکتای لطیف بلندکرده و از او بخواهیم که انسان را از این همه خودخواهی و لحظه اندیشی نجات داده و او را بیش از پیش متوجه روح لطیف ولی خفته و غبارگرفته خویش گرداند تا شاید با خود و سرشت خود و با طبیعت پیرامون جز این باشد که هست.
شناخت خاک
خاک این گنجینه حیات؛ نزد انسان به ودیعه گذاشته شده است. البته ودیعه ای با حق استفاده از طرف خاک مالک حقیقی. پس انسان نه تنها به عنوان یک امانتدار موظف به حفظ آن است بلکه باید تلاش کند تا بهتر از آنچه که پیشنیان تحویل گرفته، به آیندگان تحویل دهد.
لازمه حفظ و حفاظت از خاک شناخت آن در جنبه های مختلف تشکیل، حاصلخیزی، کاهش حاصلخیزی، آلودگی ها و عوامل مثبت و منفی مؤثر در آن می باشد و این شناخت در نهایت باید منجر به ارائه راهکار هائی مناسب جهت تقویت عوامل مثبت و سازنده و تضعیف و دفع عوامل منفی و مخرب گردد.
خاک سطحی ترین قسمت پوسته جامد زمین است که به صورت لایه نازکی سنگهای زیرین را پوشانده است.
ضخامت این لایه در شرایط مختلف معمولاً از(۲-۵/۰) متر متغیر بود و در مواردی به کمتر از ۵/۰ متر هم می رسد.
قشر خاک بین آتمسفر یعنی پوشش هوایی زمین و بخش سخت و تخریب نشده زمین یعنی لیتوسفر قرار دارد. این لایه علیرغم ضخامت بسیار ناچیز خود در مقایسه با سایر لایه ها، منبع تولید و درآمد و محل زندگی موجودات زنده بوده و اساس تمدن مادی است.
خاک حاوی مواد معدنی( ریگ، شن، ماسه و رس) و مواد آلی( بقایای گیاهی و جانوری) و آب وهوا می باشد.
حال ببینیم که خاک چگونه تشکیل شده و در تعامل با عوامل گوناگون چه وضعیتی پیدا می کند.
لایه ها و محیط های تشکیل دهنده خاک و یا مرتبط با آن عبارتند از:
– آتمسفر : (هوا و آب نزولات جوی)
– لیتوسفر: سنگهای تحخریب نشده
– بیوسفر: گیاهان و جانوران و موجودات ذره بینی
– مجموع محیط ها یا لایه های فوق پدوسفر یعنی محیط واقعی خاک را تشکیل می دهند.
– خلاصه اینکه خاک از مواد و قسمت های مختلفی تشکیل شده و تحت تأثیر عناصر آنها در حال تغییر و تکامل دائمی است. البته تغییرات با هدف رسیدن به نقطه و یا شکل خاصی صورت نمی گیرد، بلکه مداوم بوده و به منظور برقراری توازن و تعادل بین تخریب و تشکیل صورت گرفته و پیوسته تکرار می شود.
– بعنوان مثال در اثر عواملی موادی مانند آهن، آلومینیوم، رس و ماده هوموسی که از اجزاء خاک هستند پدید می آیند. ولی این مواد به همین شکل و صورت ثابت در زمین باقی نمی مانند بلکه آنها نیز علاوه بر کاربردهای اولیه تغییر وتحول یافته یا روی خاک انباشته شده یا به زیر خاک انتقال می یابند و با تخریب و تجزیه مود جدیدی را بوجود می آورند.
بنابراین خاک برخلاف سنگ یک ماده کامل و تمام شده نیست بلکه پیوسته تغییر وتکامل یافته وطبق اصول و قواعد صحیح خود را با تغییرات داخلی و خارجی تطبیق داده وهرگز به سکون نمی رسد.
عوامل گوناگون محیطی و تأثیر آنها در تحول و تشکیل خاک
محیط و خاک دو جزء لاینفک بوده و پیوسته در حال تأثیر و تأثرند. هر یک از لایه های متشکله خاک با عوامل خاص خود خاک را تحت تأثیر قرار داده و موجب تغییراتی در آن می گردند. این عوامل عبارتند از:
الف: عناصر آب وهوایی
ب: موجودات زده
ج: نوع سنگها
د: آب اضافی
ه: ناهمواریها
و: انسان
ز: زمان
عوامل فوق ضمن تأثیرگذاری بر خاک بر یکدیگر نیز مؤثر واقع می شوند. مانند تأثیر نوع سنگها و لایه ها در میزان نفوذ آب و یا تجمع آب اضافی در زمین و یا تأثیر آب وهوا در پیدایش نوع خاصی از موجودات زنده و …..
الف:عناصر آب وهوایی
۱- رطوبت:
تغییرات فیزیکی وشیمیایی خاک پیوسته تابع رطوبت و آب ناشی از نزولات جوی است. بگونه ای که افزایش نزولات سبب تسریع در تغییر شکل مواد آلی و معدنی شده و کاهش شدید آن سبب کندی یا عدم تشکیل خاک می گردد، و همچنین افزایش و کاهش شدید دما. مثلاً در بیابانهای خیلی خشک و در قطبها خاک تشکیل نمی شود. زیرا در بیابانها به عللی از جمله خشکی فوق العاده و در قطب ها به دلیل سرمای شدید گیاه نمی روید و در نتیجه هوموس تشکیل نشده و تخریب شیمیایی نیز صورت نمی گیرد.
جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .
