عنوان :

مقاله راهکارهای صرفه جویی آب مصرفی و کشاورزی

تعداد صفحات : ۲۵

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

آب نیروی محرکه‌ی کشاورزی در جهان به شمار می‌رود و توسعه نیز باالطبع با توجه به منابع آب و شیوه‌های آبیاری مقدور است، کشور ما ایران از اولین تمدنهایی است که به مقوله آب پرداخته است و بعضی تمدن آن را تمدن آبی نامیده‌اند اما همین کشور ۸۵ درصد سطح آن در مناطق خشک و نیمه خشک و فراخشک قرار گرفته است و متوسط بارش آن  بارش جهانی است و در حالی که یک درصد از جمعیت جهان را در خود جا داده، تنها یک سوم منابع آب تجدیدپذیر را در اختیار دارد، پس برای زندگی همراه با رفاه و سلامت گریزی جز پرداختن جدی به مشکل آب نداریم. ما اول باید باور کنیم که کشور کم آبی هستیم و این باور باید در بین مردم و برنامه‌ریزان به طور عمیق نهادینه بشود، دوم اینکه باید باور کنیم چاره‌ای جز سازگاری با کم آبی نداریم یعنی شرایط زندگی خود را باید با کم آبی سازگار کنیم و سپس باید برنامه‌ریزی داشته باشیم، راهکار اجرایی تدوین نمائیم و به مرحله‌ی اجرا بگذاریم و برای تدوین این راهکارها باید به دنبال میراث گرانقدر خود باشیم و در نهایت سازگاری با کم آبی را تبدیل به فرهنگ کنیم: گیاه کم آب بر، درخت کم آب بر، صنعت کم آب‌بر، انسان بهینه مصرف و در نهایت کشور کم مصرف و اینگونه است که ضرورت پیدا کردن راهکارهایی برای صرفه‌جویی در مصرف آب خودنمایی می‌نماید.

 لذا این مقاله از یک مقدمه و ۶ بخش تشکیل شده است: ۱- صرفه‌جویی چیست؟ ۲- سخنان آیات عظام در مورد صرفه‌جویی آب ۳- آب فرهنگ مذهب در گذر زمان ۴- در مورد آب آیا می‌دانید که؟ ۵- شیوه‌های صرفه‌جویی در آب مصرفی بخش کشاورزی و ۶ـ راه‌های صرفه‌جویی در مصرف آب خانگی؛ در پایان نیز پیشنهادات و منابع تحقیق آمده است.

واژه های کلیدی: آب، صرفه‌جویی، بخش کشاورزی، مصرف آب خانگی، خشکسالی

فهرست مطالب

چکیده    ۱
مقدمه    ۲
صرفه‌جویی چیست؟    ۳
سخنان آیات عظام در مورد صرفه‌جویی آب    ۴
آب، فرهنگ، مذهب در گذر زمان    ۵
در مورد آب آیا می‌دانید که؟    ۷
شیوه‌های صرفه جویی در آب مصرفی بخش کشاورزی    ۹
راههای صرفه جویی در مصرف آب خانگی    ۱۱
جمع‌بندی و پیشنهادات    ۱۸
منابع و مآخذ    ۲۱

منابع و مآخذ

۱- جوان، محمود و همکاران (۱۳۶۹)، طرح آنالیز و اجرای سازه‌های توریسنگی (گابیون).

معاونت امور آب جهاد سازندگی، مدیریت انتشارات و مطبوعات جهاد سازندگی، تهران.

۲- عنایت الله، رضا و همکاران (۱۳۵۰)، آب و فن آبیاری در ایران باستان، شرکت سهامی ایران چاپ.

۳- ویژه نامه مدیریت منابع آب (۱۳۸۴)، شبکه‌ی خبری آب ایران، سایت شرکت مدیریت منابع آب ایران.

۴- یاری، نسبی (۱۳۷۶)، سیمای خوشاب در استان سیستان و بلوچستان، مرکز تحقیقات منابع طبیعی و امور دام استان سیستان و بلوچستان.

۵- کتاب آب و خاک و بهینه‌سازی مصرف

۶- دستورالعمل و مقررات اجرایی گلخانه‌های کشور- دفتر امور گل و گیاهان زینتی و دارویی

۷- کارآیی مصرف کشت گلخانه‌ای- کمیته ملی آبیاری و زهکشی ایران

۸- مجله‌ی توسعه و بهروری- سال سوم شماره ۷ و ۸- زمستان ۸۶- بهار ۸۷

۹- روشهای نوین آبیاری- شماره ۵- تیر ۸۷

۱۰- روشهای نوین آبیاری – شماره ۳- اسفند ۸۶

۱۱- روشهای نوین آبیاری شماره ۱ مهر و آبان ۸۶

۱۲- روشهای نوین آبیاری شماره ۶ شهریور ۸۷

۱۳- روشهای نوین آبیاری شماره ۴ اردیبهشت ۸۷

۱۴- روشهای نوین آبیاری شماره ۹ اسفند ۸۷

۱۵- مواد و مصالح سامانه‌های زهکشی زیرزمینی، کمیته ملی آبیاری و زهکشی ایران، چاپ اول ۱۳۸۳

۱۶- اصول و عملیات آبیاری عمومی – ابوبکر رحیمی – مهندس وفا، رضایی، ناشر: علم کشاورزی ایران

۱۷- نخستین کتاب تخصصی آب و خاک کشور و بهینه‌سازی مصرف، ناشر: کشاورزی و غذا

۱۸- پیش‌بینی و هشدار سیل، کمیته ملی آبیاری و زه‌کشی ایران

۱۹- قیمت گذاری آب آبیاری – کمیه ملی آبیاری و زه‌کشی ایران

مقدمه

 اگر چه در سال ۱۳۸۶ شعار بین‌المللی سازگاری با کم آبی بود اما این واقعیتی است که هر روز بیش از پیش واقعیت زندگی ما شده و هرگز کهنه نمی‌گردد.

آب قدمتی به طول تاریخ بشر و ریشه‌ای به عمق همه‌ی باورها و فرهنگ‌ها دارد. پیشینیان معتقد بودند که زمین مخلوق آب و زندگی مولود آن است. و ما نیز باور داریم که عرش خداوند بر آب استقرار یافته و خداوند هر چیزی را از آب زنده گردانیده است.

با مروری بر تاریخ ایران نیز معلوم می‌شود که از ۶۰۰۰ سال قبل به این طرف جای پای آب را در سازه‌ها و بناها و … می‌بینیم، اما از دهه‌ی آخر قرن بیستم تاکنون موضوع آب به اندازه تمام تاریخ آن مورد بحث قرار گرفته است و این دغدغه نه فقط بحث سران، بلکه دغدغه‌ی اکثر افراد بشر است به طوری که کارشناسان گفته‌اند در دو دهه‌ی آینده از هر سه نفر انسان روی زمین دو نفر استرس آب خواهند داشت. امروزه نیز مطابق آمار رسمی حداقل ۲/۱ میلیارد نفر از مردم جهان به آب سالم بهداشتی و ۴/۲ میلیارد نفر نیز به سیستم دفع بهداشتی فاضلاب دسترسی ندارند. همچنین روزانه ۳ هزار کودک نیز جان خود را به خاطر آب و بیماریهای ناشی از آن از دست می‌دهند.  این کره خاکی را آب فرا گرفته که تنها ۳٪ آن شیرین است و نزدیک به  این آب شیرین هم به لحاظ اقتصادی و فنی قابل دسترسی نیست. اگر همه‌ی آب‌های موجود دنیا را در یک گالن فرض کنیم کل آب شیرین به اندازه یک قاشق چای خوری است تا جایی که یکی از صاحب‌نظران گفته است: جهانی که به اندازه یک قاشق آب دارد.

در این میان کشور ما ایران از اولین تمدنهایی است که به مقوله آب پرداخته است و بعضی تمدن آن را تمدن آبی نامیده‌اند اما همین کشور ۸۵ درصد سطح آن در مناطق خشک و نیمه خشک و فراخشک قرار گرفته است و متوسط بارش آن  بارش جهانی است و در حالی که یک درصد از جمعیت جهان را در خود جا داده، تنها یک سوم منابع آب تجدیدپذیر را در اختیار دارد، پس برای زندگی همراه با رفاه و سلامت گریزی جز پرداختن جدی به مشکل آب نداریم. ما اول باید باور کنیم که کشور کم آبی هستیم و این باور باید در بین مردم و برنامه‌ریزان به طور عمیق نهادینه بشود، دوم اینکه باید باور کنیم چاره‌ای جز سازگاری با کم آبی نداریم یعنی شرایط زندگی خود را باید با کم آبی سازگار کنیم و سپس باید برنامه‌ریزی داشته باشیم، راهکار اجرایی تدوین نمائیم و به مرحله‌ی اجرا بگذاریم و برای تدوین این راهکارها باید به دنبال میراث گرانقدر خود باشیم و در نهایت سازگاری با کم آبی را تبدیل به فرهنگ کنیم: گیاه کم آب بر، درخت کم آب بر، صنعت کم آب‌بر، انسان بهینه مصرف و در نهایت کشور کم مصرف و اینگونه است که ضرورت پیدا کردن راهکارهایی برای صرفه‌جویی در مصرف آب خودنمایی می‌نماید.

 صرفه‌جویی چیست؟

صرفه‌جویی به معنی کم مصرف کردن نیست، بلکه جلوگیری از مصارف غیرضروری می‌باشد. در واقع همان بهینه مصرف کردن است.

صرفه‌جویی در مصرف، درست مصرف کردن، بهینه مصرف کردن و مصرف اقتصادی هر چه که هست یک مفهوم بیشتر نیست و آن درنظر گرفتن صرفه و صلاح همگان در مصرف است. صرفه‌جویی به هیچ عنوان یک مفهوم شخصی و حتی اجتماعی در داخل مرزهای یک کشور نیست. صرفه‌جویی باور و تفکری است که نهایتا به صلاح جامعه، بشریت و زمین و زمانی است که خداوند برای زندگی کردن در اختیار ما گذارده است و در حقیقت شکرگزاری به درگاه الهی است.

فرهنگ‌سازی و وجدانی کردن این باور البته کار سختی است. هنوز حتی در کشورهای اروپایی با وجود تمام توان رسانه‌ای و فرهنگی که دارند لحظه‌ای از یادآوری و آموزش این فرهنگ غافل نیستند. در کشور ما که سالها منابع و سرمایه‌های نسل‌های آینده ارزان در اختیار مردم قرار گرفته است، به ظرافت و شیوه‌های پیچیده‌تری برای پذیرش و رعایت فرهنگ صرفه‌جویی از جانب عامه نیاز میباشد. مردم باید بیاموزند که صرفه‌جویی یک دستور حکومتی نیست و منافع آن اجتماعی و جهانی است نه سیاسی. حقیقتی متأسفانه در سهمیه‌بندی بنزین و شعارهای کم مصرف کردن همیشه سیاسی شده است و مردم هم همیشه در پی راهی برای رعایت نکردن آن.

 سخنان آیات عظام در مورد صرفه‌جویی آب

آیت الله مکارم شیرازی: با اشاره به داستان حضرت یوسف فرمودند: در گرفتاریها نباید دچار وحشت بشویم بلکه باید با استقامت بر سختی‌ها غلبه کنیم ایشان همچنین بیان نمودند بهترین راه مقابله با خشکسالی صرفه‌جویی است.

 آیت الله نوری همدانی: اسراف یکی از گناهان بزرگ است و باید در مصرف آب صرفه‌جویی کنیم.

آیت الله موسوی اردبیلی: آب را باید مثل هوا و خاک نعمت خدا بدانیم همچنین ایشان فرمودند: هنوز با وجود دریاها، آب زیرزمینی، آب اقیانوسها و نزولات جوی انسانها در مضیقه نیستند. ولی با این حال باید در مصرف آب صرفه‌جویی و از این نعمت الهی درست استفاده کنیم.

 آب، فرهنگ، مذهب در گذر زمان

چهار هزار سال قبل پادشاه آشور با ایجاد دریاچه مصنوعی زمین‌های لم یزرع اطراف دجله و فرات را به باغ‌های سبز و خرم تبدیل کرد. آبیاری به کمک رودخانه هم بیش از ۵۰۰۰ سال پیش از میلاد در چین رواج داشته است. از کارهای نیک نزد اهورا مزدا در اوستا آبیاری بوده و گفته شده که زمین‌های بایر و بیابانها جایگاه اهریمنان و دیوان است. در اوستا، آناهیتا (ایزد بانوی آبها) که گردونه‌ی او را در آسمانها چهار اسب ابر و باران و ژاله و شبنم می‌کشیدند که یکی از بزرگ ایزدان پیش از زرتشت بوده و معبد او در کنگاور و فارس نمایان است مورد ستایش بوده است و هم مرتبه مهر (میترا) و اورمزد (اهورامزدا) قرار می‌گیرد. در آیین زرتشت آب پاک است و مظهر پاکی‌ها و همیشه نیز باید پاک بماند، زرتشت از اهورامزدا خواست که رودها را لبالب نماید و به پیروان خود می‌آموزد که آلوده کردن آب به هر شکل و گونه خلاف دین و کاری اهریمنی است. شاهان هخامنشی همه‌ی کسانی را که با آبیاری زمین‌های بایر را آباد می‌کردند تا پنج نسل از مالیات معاف می‌کردند.

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .