عنوان :

مقاله روش‌های هزینه‌یابی مؤسسات تولیدی

تعداد صفحات : ۳۷

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

روشهای هزینه ‌یابی در واقع روشها و نظامهایی می‌باشند که منجر به انجام ثبتهای حسابداری و تهیه گزارشاتی می‌گردند که مدیریت را در ارتباط با کنترل هزینه‌های مواد، دستمزد و سربار کمک و یاری می‌نمایند. به طور کلی با توجه به نوع فعالیت موسسات تولیدی روشهای هزینه‌یابی که مورد استفاده قرار می‌گیرند ۲ نوع می‌باشند:

۱- هزینه یابی سفارش کار                           ۲- هزینه‌یابی مرحله‌ای

سیستم‌ هزینه‌یابی مرحله ای زمانی بکار گرفته می‌شود که محصولات تولیدی یک دایره مشابه و اساساً همگن بوده و از یکدیگر قابل تفکیک نباشند به عبارت دیگر به صورت مداوم و پیوسته بوده و تولید به صورت انبوه صورت گیرد. این سیستم در صنایع تولید‌کننده محصولات شیمیایی، لاستیک و پلاستیک، سیمان فولاد، نساجی، فرآورده‌های نفتی، موادغذایی و نظایر آنها کاربرد داشته و مورد استفاده قرار می‌گیرد.

هزینه‌یابی سفارش کار روشی است که برای هزینه‌یابی دو نوع کار مورد استفاده قرار می‌گیرد:

الف) برای سفارش‌های ویژه ای که به کارخانه‌ها و کارگاهها داده می‌شود و هزینه‌یابی سفارش کار نام دارد.

ب) برای کارهای پیمانکاری مانند آنچه پیمانکاران راه و ساختمان، کارگاههای فنی و مهندسی، کارخانه‌های کشتی‌سازی و غیره به عهده می‌گیرند و هزینه‌یابی پیمانکاری نام دارد.

اصول هزینه‌یابی که در هر دو مورد به کار می‌رود یکی است ولی در شیوه کاربرد آنها تفاوتهایی پدید می‌آید که مربوط به اختلاف طبیعت کار و بزرگی واحد کار در مورد ساختمانها و تاسیسات در برابر سفارش‌های کوچکتر و متعددتری است که به کارخانه‌ها و کارگاههای فنی داده می‌شود. البته در پیمانکاری‌های عمده نیز هزینه‌یابی سفارشها در کارهای مختلف مربوط به هر پیمان به کار می‌رود.

 واژه های کلیدی: هزینه یابی، هزینه یابی سفارش کار،  هزینه‌یابی مرحله‌ای، معادل آحاد، جدول مقداری تولید، ضایعات

فهرست مطالب

روشهای هزینه‌یابی مؤسسات تولیدی    ۱
مقدمه:    ۴
روشهای هزینه‌یابی مؤسسات تولیدی    ۵
انتخاب از بین بهایابی سفارش‌کار و مرحله‌ای    ۷
چرا اطلاعات بهای تمام شده برای مدیریت فرآیندها از اهمیت برخودار است؟    ۸
هزینه‌یابی مرحله‌ای و جریان گردش محصول    ۱۰
سیستم هزینه‌یابی مرحله‌ای    ۱۰
گردش متوالی محصول:    ۱۲
گردش موازی محصول:    ۱۲
گردش انتخابی محصول:    ۱۳
گزارش هزینه تولید    ۱۳
جدول مقداری تولید    ۱۴
حسابهای منظور شده به حساب دایره    ۱۵
معادل آحاد تکمیل شده    ۱۶
نحوه تخصیص هزینه‌ها    ۱۶
محاسبه معادل آحاد تکمیل شده و بهای تمام شده هر واحد    ۱۷
روش میانگین موزون    ۱۸
روش اولین صادره از اولین وارده (Fifo)    ۱۸
روش اولین صادره از آخرین وارده (Lifo)    ۱۹
ضایعات عادی    ۲۱
حسابداری ضایعات عادی    ۲۱
ضایعات غیرعادی    ۲۲
حسابداری ضایعات غیرعادی    ۲۳
افزودن مواد مستقیم به دوایر از دایره اول    ۲۳
هزینه‌یابی سفارش    ۲۵
دفتر هزینه سفارشها    ۲۵
منظور کردن مواد به حساب سفارشها    ۲۶
منظور کردن دستمزد به حساب سفارش‌ها    ۲۸
منظور کردن هزینه‌های سربار به حساب سفارشها    ۳۰
سفارشهای تکمیل شده    ۳۱
هزینه‌یابی پیمانکاری    ۳۲
منـابع    ۳۶

منـابع

۱-   حسابداری بهای تمام شده (۱) -ترجمه و تألیف: دکتر ایرج نوروش -انتشارات کتاب نو

۲-   حسابداری صنعتی -تألیف: شهرام روزبهانی -انتشارات: شابک

۳-   حسابداری صنعتی ۱-تألیف جمشید اسکندری -انتشارات حفیظ

۴-   اصول هزینه‌یابی و روشهای حسابداری صنعتی جلد دوم -تألیف حسن سجادی‌نژاد -سازمان حسابرسی

مقدمه:

تعریف هزینه‌یابی: هزینه‌یابی عبارتست از طبقه‌بندی و تسهیم صحیح هزینه‌ها به منظور تعیین بهای تمام شده محصولات و خدمات واحد تجاری و تنظیم و ارائه اطلاعات مربوطه به نحو مناسبی که برای راهنمایی مدیران و صاحبان واحد مزبور درجهت کنترل عملیات آن قابل استفاده باشد. به این ترتیب وقتی حسابداران صحبت از هزینه‌یابی می‌کنند منظورشان یک یا چند مورد از موارد زیر است:

الف – تعیین بهای تمام شده ساخت یک محصول، یا

ب – تعیین بهای تمام شده یک سرویس یا

ج – تعیین روشی که به وسیله آن بتوان هزینه‌ها را کنترل کرد

در حسابداری بازرگانی ابتدا به تشریح و بررسی دفاتر و حسابهای یک تاجر می‌پردازیم که کالای بازگانی را خریده و آن را به قیمتی که متضمن سود باشد می‌فروشد. در این قبیل موارد ترازنامه به انضمام حساب عملکرد و سود و زیان برای نشان دادن وضع مالی تاجر کاملاً کافی است. سپس به مرحله تهیه حساب‌ کالا می‌رسیم و با استفاده از این حسابها می‌توانیم بهای تمام شده کالای ساخته شده را تعیین کنیم. ولی در مواردی که چند نوع کالا ساخته شود لازمست حساب تولید یا ساخت کالا را طوری تجزیه کنیم که بتوان بهای تمام شده هریک از انواع کالا را از به دست آورد و این کار مستلزم تجزیه مفصل‌تر اقلام درآمد و هزینه‌های تولید خواهد بود. این تجزیه تفصیلی اقلام درآمد و هزینه به منظور تعیین بهای تمام شده هریک از محصولات ساخته شده یکی از هدفهای هزینه‌یابی را که در بالا ذکر شد تشکیل می‌دهد.

روشهای هزینه‌یابی مؤسسات تولیدی

هزینه‌یابی چیست و چند نوع می‌باشد

روشهای هزینه ‌یابی در واقع روشها و نظامهایی می‌باشند که منجر به انجام ثبتهای حسابداری و تهیه گزارشاتی می‌گردند که مدیریت را در ارتباط با کنترل هزینه‌های مواد، دستمزد و سربار کمک و یاری می‌نمایند. به طور کلی با توجه به نوع فعالیت موسسات تولیدی روشهای هزینه‌یابی که مورد استفاده قرار می‌گیرند ۲ نوع می‌باشند:

۱- هزینه یابی سفارش کار                       ۲- هزینه‌یابی مرحله‌ای

برخی از موسسات تولیدی سفارش‌پذیر یعنی در واقع تولیدات آنها و هزینه‌هایی که در آنها صورت می‌پذیرد با سفارش و یا عقد پیمان ایجاد می‌شوند. بنابراین برای هزینه‌یابی در این موسسات از روش هزینه‌یابی سفارش کار استفاده می‌گردد. نمونه‌بارز این مؤسسات شرکتهای، پیمانکاری، کارخانجات کشتی‌سازی، هواپیماسازی، بیمارستانها، تعمیرگاههای اتومبیل و سایر موارد مشابه می‌باشد.

بعضی از موسسات تولید دیگر که دیگر که تولیدات آنها برای آنکه تکمیل گردد مراحل مختلفی را طی می‌کند و محصولات آنها به صورت انبوه و یکسان تولید می‌شود از روشهای هزینه‌یابی مرحله‌ای استفاده می‌نمایند. کارخانجات نساجی، مواد شیمیایی، صنایع نفت، کنش و موارد مشابه نمونه‌هایی این نوع موسسات می‌باشند.

اساساً موسساتی که به صورت سفارش عمل می‌نمایند و یا آنکه تولیدات آنها با حجم زیاد و از نظر تعداد کم می‌باشند و گاهی تولیدات آنها قیمت تمام شده بالایی دارند از روش هزینه‌یابی سفارش کار استفاده می‌نمایند و موسساتی که تولیدات آنها باید از مراحل مختلفی عبور کند و به صورت انبوه، پیوسته، مداوم و یکنواخت و همگن تولید می‌شوند و بعضاً تولیدات آنها قیمت تمام شده پایینی‌ دارند از روش هزینه‌یایی مرحله‌ای استفاده می‌نمایند. در این روش قیمت تمام شده تولید در هر مرحله از تولید تعیین می‌گردد.

در روش هزینه‌یابی مرحله‌ای محصولات تولید شده در هر مرحله به عنوان مواد خام مرحله بعد محسوب می‌گردد باید توجه داشته‌باشید در این موسسات بهای تمام شده تولید، در هر مرحله از تولید تعیین می‌گردد.

در روش هزینه‌یابی مرحله‌ای محصولات تولید شده در هر مرحله به عنوان مواد خام مرحله بعد محسوب می‌گردد باید توجه داشته‌باشید در این موسسات معمولاً تولیدات متنوع و گاهی همراه با تولید محصولات فرعی و جانبی می‌باشد.

در برخی صنایع تولیدات به شکلی است که استفاده از هر ۲ روش هزینه‌یابی امکان‌پذیر می‌باشد و عنوان مثال در کارخانه ساخت قطار، قطار به صورت سفارش برای مشتریان ساخته می‌شود و این در حالی است که قطعات موردنیاز به صورت انبوه و پیوسته در سایر دوایر تولید کارخانه تولید می‌شود و از روش هزینه‌یابی مرحله‌ای برای تعیین بهای تمام شده آنها استفاده می‌گردد.

انتخاب از بین بهایابی سفارش‌کار و مرحله‌ای

یک بساز و بفروش ساختمانی را در نظر بگیرید. در بهایابی سفارش‌کار بهای تمام شده باید برای هریک از ساختمانها انباشته شود. علاوه بر نگهداری سابقه مصالح ارسالی برای ساختمانهای متعدد، باید سابقه‌ای نیز برای مصالح برگشتی از هر ساختمان نگهداری شود. چنانچه کارگران در چند پروژه ساختمانی مشغول باشند. باید سابقه زمان صرف شده توسط آنان برای هر ساختمان نگهداری شود. با این وجود بهایابی مرحله‌ای به سهولت به ثبت کل بهای تمام شده متحمله بابت تمام  کارها می‌پردازد. برای این بساز و بفروش، بهایابی مرحله‌ای میانگین بهای تمام ساختمانهای ساخته شده را ثبت می‌کند اما او احتمالاً از بهایابی سفارش کار استفاده می‌کند. یک انبوه ساز ممکن است هر پروژه را یک سفارش کار در نظر گیرد اما از بهایابی مرحله‌ای برای آپارتمانهای متحدالشکل در قالب هر پروژه استفاده کند.

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .