عنوان :

مقاله نسل کشی چیست؟

تعداد صفحات :۲۳

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

نسل کشی ، جرمی قدیمی و مفهومی جدید است. البته از یک رهگذر توضیح نسل کشی به کسانی که از آن متاثر نشده اند سخت به نظر می رسد همگان با ضرورت مقابله قانونی با جرم قتل انسان ها آشنایند و هر کشوری نیز قانونی برای ممنوعیت و مجازات این جرم دارد. ولی کشتار جمعی یک گروه از انسان ها به دست گروهی دیگر در حوزه مسئولیت حقوقی متفاوتی جای می گیرد.قبل از پیدایش سلاح های کشتار جمعی هیچ انسانی به تنهایی نمی توانست یک میلیون انسان دیگر را به قتل رساند و به افراد زیادی نیاز داشت که وی را در این کشتار هولناک یاری نمایند. بنابراین ،این عمل رفتار عده بسیاری بر علیه دیگران بود . در اصل نسل کشی رفتار گروهی خاص بر ضد گروهی است . در دهه های اخیر نسل کشی به نام اکثریت بر علیه اقلیت صورت گرفته است .

دیوان رواندا در رأی مورخ دوم سپتامبر ۱۹۹۸ به تبیین عناصر تشکیل دهنده جنایت نسل کشی و برخی جرایم وابسته به آن پرداخته و با شرحی نسبتا جامع از ارکان مادی و معنو ی آن، اصحاب حقوق را در امکان تمیز دقیق جنایت نسل کشی از جنایتهای علیه بشریت، جنایتهای جنگی و جرایم مندرج در نظامهای حقوقی ملی یاری می دهد. جالب ترین و دقیق ترین قسمت این رأی در ارتباط با نسل کشی، به نکاتی مربوط می شود که دیوان در مورد عنصر روانی نسل کشی متذکر شده است.

نسل کشی زمانی تحقق می یابد که قتل یا ایراد صدمات جسمی یا روحی ، قراردادن در معرض شرایط زیستی نامناسب، جلوگیری از زاد و ولد و انتقال اطفال متوجه یک گروه ملی ، قومی نژادی یا مذهبی بوده و با قصد نابودکردن تمام یا قسمتی از آن گروه انجام شود . بنابراین هویت گروهی قربانیان و تعلق آنها به یکی از گروه های چهارگانه ثابت مذکور در تعریف این جنایت بسیار حائز اهمیت است.

احراز این قصد خاص چه در مورد رهبران و تصمیم گیرندگان و طراحان سیاست نسل کشی و چه در مورد مأموران زیر دست که مجریان آن طرح و سیاست بوده اند، با دشواریهایی همراه است .

هر دو گروه سعی خواهند کرد با انکار وجود چنین قصدی از قرار گرفتن در جایگاه متهم دیوانی که داعیه دار عدالت کیفری جهانی است ؛ بگریزند . گروه نخست تحت این عنو ان که از اعمال مجرمانه عمال زیردست خود آگاهی نداشته اند و این اعمال فراتر از دستورات قانونی صادره و خودسرانه بوده است و گروه دوم به این بهانه که در سلسله مراتب اداری یا نظامی ، مجبور به اجرای دستور مافوق بوده اند یا از غیرقانونی بودن دستورات صادره اطلاعی نداشته اند.

مواد ۶ و ۷ اساسنامه های دیوانهای بین المللی کیفری یوگسلاوی سابق و رواندا و ماده ۲۸ اساسنامه رم برای تأسیس دیوان بین المللی کیفری، بر فرض عدم اطلاع مقام های عالی رتبه و فرماندهان از جنایت افراد تحت ریاست و فرماندهی و به مجرد وجود قرائن و شواهدی دائر بر وقوع جنایت نسل کشی توسط مأموران و سربازان، آنان را موظف به اتخاذ تداب یر لازم برای پیشگیری از گسترش دامنه این جنایت و معرفی به موقع جانیان به مراجع صالح قضا یی کرده و در غیر این صورت از لحاظ کیفری مسؤول می داند.

همچنین، مواد ۶ و ۷ اساسنامه های دیوانهای یوگسلاوی سابق و رواندا، امر مقام مافوق را دلیلی بر معافیت مأمور نشناخته و ماده ۳۳ اساسنامه رم نیز، با اعلام اینکه دستور ارتکاب نسل کشی دستوری آشکارا غیرقانونی است ؛ راه را بر هرگونه ادعای اشتباه در غیرقانونی بودن دستور توسط مأموران و مجریان بسته است.

دیوان رواندا معتقد است که در احراز قصد متهم می توان از واقعیات خارجی و اوضاع و احوال پیرامونی جرم ، یاری گرفت . مقام مافوق در بعضی موارد از اوضاع و احوال خارجی می تواند دریابد که مأموران از اوامر قانونی وی سوء استفاده کرده و تحت پوشش آن دستورات اغراض پلید خویش را دنبال می کنند. همچنین، مأموران از این اوضاع و احوال می توانند بفهمند آنچه انجام می دهند نمی تواند در قالب یک مأموریت قانونی توجیه پذیر باشد. در چنین شرایطی می توان آنها را به خاطر دستوراتی که صادر کرده یا به مورد اجرا گذاشته اند ؛ از لحاظ کیفری مسؤو ل دانست. زیرا قصور متهم، اعم از آنکه آمر باشد یا مأمور، در درک این اوضاع و احوال عذر تلقی نمی شود.

رأی دیوان بین المللی کیفری رواندا، که اولین و مفصل ترین رأی در نوع خویش است ؛ می تواند منبعی خوب برای دیوان بین المللی کیفری، که در آغاز هزاره سوم میلادی کار خویش را برای حفظ کرامت انسان، جلوگیری از جنایتهای بین المللی و تحقق عدالت کیفری بین المللی شروع کرده است، محسوب گردد.

واژه های کلیدی: نسل کشی، عنصر روانی، هویت گروهی، دیوان بین المللی کیفری یوگسلاوی، جرم، معاونت

فهرست مطالب

۱- مقدمه                ۳
۲ -سابقه و تعریف جنایت نسل کشی                  .. ۴
۳-شیوه های نسل کشی                   ..               . ۵
۱-۳ -قتل اعضای گروه         ۵
۲-۳-ایرادصدمه شدید جسمی یا روانی به اعضای گروه       ۷
۳-۳- قرار دادن عمدی گروه در معرض شرایط زیستی نامناسب که باعث نابودی جسمی کلی یا بخشی از گروه شود      . ۷
۴-۳- تحمیل اقدامهایی به منظور جلوگیری از توالد در گروه             ۸
۵-۳-انتقال اجباری کودکان از گروهی به گروه دیگر      .. ۸
۴- عنصر روانی جنایت نسل کشی                  .. ۹
۱-۴- قصد نابود کردن گروه         . ۹
۲-۴-هویت گروهی قربانی جرم                  .. ۱۴
۵-معاونت در نسل کشی                  ۱۶
۱-۵-توجیه معاونت         .۱۶
۲-۵عنصر مادی معاونت در نسل کشی         .. ۱۷
۳-۵ عنصر روانی معاونت در نسل کشی          ۱۸
۶-تحریک مستقیم و علنی به نسل کشی      .. ۱۹
نتیجه گیری                   ۲۱
منابع و مأخذ                  . ۲۳

منابع و مأخذ:

[۱] – میرمحمد صادقی، حسین: حقوق جزای بین الملل، نشر میزان، تهران،. ۱۳۷۷

[۱] – بیگ زاده، ابراهیم: بررسی جنایت نسل کشی و جنایتهای علیه بشریت در اساسنامه دیوان کیفری

      بین المللی، مجله تحقیقات حقوقی، شماره ۲۲ – ۲۱ ، زمستان ۷۶ تا تابستان ۷۷ .

[۱] – اردبیلی، محمدعلی: کشتار جمعی، مجله حقوقی، شماره یازدهم، پاییز-زمستان ۱۳۶۸ .

[۱]- آلن وایت هورن ،مجله صلح ، مارس۲۰۰۸

۱- مقدمه:

نسل کشی ، جرمی قدیمی و مفهومی جدید است. البته از یک رهگذر توضیح نسل کشی به کسانی که از آن متاثر نشده اند سخت به نظر می رسد همگان با ضرورت مقابله قانونی با جرم قتل انسان ها آشنایند و هر کشوری نیز قانونی برای ممنوعیت و مجازات این جرم دارد. ولی کشتار جمعی یک گروه از انسان ها به دست گروهی دیگر در حوزه مسئولیت حقوقی متفاوتی جای می گیرد.قبل از پیدایش سلاح های کشتار جمعی هیچ انسانی به تنهایی نمی توانست یک میلیون انسان دیگر را به قتل رساند و به افراد زیادی نیاز داشت که وی را در این کشتار هولناک یاری نمایند. بنابراین ،این عمل رفتار عده بسیاری بر علیه دیگران بود . در اصل نسل کشی رفتار گروهی خاص بر ضد گروهی است . در دهه های اخیر نسل کشی به نام اکثریت بر علیه اقلیت صورت گرفته است [۱].

مجمع عمومی سازمان ملل متحد در آغازین سالهای تأسیس خود ، متأثر از جنگهای اول و دوم جهانی، »مقاوله نامه منع و مجازات جنایت نسل کشی « را تصویب کرد. با اینکه این مقاوله نامه مقبولیت عمومی یافته و به صورت جزیی از حقوق بی نالمللی عرفی درآمده است؛ لکن جهانیان در چند دهه اخیر بارها شاهد ارتکاب این جنایت فجیع در ترکیه ، عراق، کامبوج، اوگاندا، بوروندی، یوگسلاوی سابق، رواندا ، فلسطین اشغالی و دیگر نقاط جهان بوده اند.

ارتکاب جنایت نسل کشی و جنایتهای علیه بشریت در یوگسلاوی سابق و رواندا ، شورای امنیت سازمان ملل متحد را به تشکیل دیوانهای بین المللی کیفری برای آن دو کشور در دهه نود میلادی وادار کرد . طبق یکی از مواد اساسنامه رم برای تأسیس دیوان بین المللی کیفری، این دیوان نیز صلاحیت رسیدگی به جنایت نسل کشی را خواهد داشت.

اگر چه تاکنون آثار مکتوب مفیدی در خصوص مفهوم نسل کشی در منابع حقوقی خارجی به رشته تحریر درآمده و در مجلات حقوقی کشورمان نیز مقالات ارزشمندی از است ادان گرانقدر در این باره دیده می شود؛ اما با گذشت بیش از نیم قرن از تصویب اولین سند بین المللی درخصوص نسل کشی، رأی دوم سپتامبر ۱۹۹۸ دیوان بین المللی کیفری رواندا مهمترین و شاید اولین منبع از نوع رویه قضایی بی نالمللی برای این موضوع به شمار می رود

۲ -سابقه و تعریف جنایت نسل کشی

نسل کشی یا کشتار جمعی ترجمه ای از واژ ه ژنوسید ( Genocide )، است که از دو کلمه Genos) ) به معنای نژاد و نسل و ( Cide ) به معنای کشتن ترکیب یافته است . این واژه اولین بار از سوی یک حقوقدان لهستانی به نام »رافائل لمکین (Raphael Lemkin) «  مورد استفاده قرار گرفته است. از نظر وی کشتار جمعی یا نسل کشی یعنی »نابودی یک ملت یا یک قوم و منظور از کشتار جمعی ضرورتاً نابودی فوری یک ملت نیست؛ بلکه مراد طرحی است مشتمل بر یک سلسله اعمال متفاوت که بنیادهای اساسی حیات گرو ه های ملی را به ویرانی می کشد تا در نهایت به انهدام این گروه ها بینجامد[۲] .

در پی فجایع خونین جنگ جهانی دوم ، مجمع عمومی سازمان ملل متحد مقاوله نامه منع و مجازات جنایت نسل کشی را در تاریخ نهم دسامبر ۱۹۴۸ طی قطعنامه ای به تصویب رساند[۳]؛ که علاوه بر تعریف این جنایت و جرایم وابسته به آن در موارد ۲ و ۳، ماده ۶ آن از جلب متهمان به ارتکاب این جنایت به دادگا ه های صالح کشور محل وقوع جرم یا دادگاه بین المللی کیفری، که کشورهای متعاهد این مقاوله نامه صلاحیت آن را پذیرفته باشند ؛ سخن گفته است.

تعریفی که در ماده ۲ این مقاوله نامه از جنایت نس ل کشی به عمل آمده؛ بی کم وکاست در ماده ۴ اساسنامه دیوان ب ین المللی کیفری یوگسلاوی سابق، ماده ۲ اساسنامه دیوان بین المللی کیفری رواندا و ماده ۶ اساسنامه رم برای تأسیس دیوان بین المللی کیفری وارد شده است . جرایم وابسته نسل کشی، یعنی، تبانی، تحریک مستقیم و علنی، شروع و معاونت در نسل کشی نیز که در ماده ۳ مقاوله نا مه آمده ؛ در بند ۳ ماده ۴ اساسنامه دیوان یوگسلاوی سابق، بند ۳ ماده ۲ اساسنامه دیوان رواندا و ماده ۲۵ اساسنامه رم پیش بینی شده اند.

تعریف یکسانی که در اسناد بین المللی مذکور دیده می شود بدین شرح است :

»منظور از نسل کشی هر یک از اعمال مشروحه زیر است که به قصد نابود کردن تمام یا قسمتی از یک گروه ملی، قومی، نژادی یا مذهبی از حیث همین عناوین ارتکاب می یابد :

الف-قتل اعضای یک گروه

ب-ایراد صدمه شدید نسبت به سلامت جسمی یا روحی اعضای یک گروه

ج-قرار دادن عمدی یک گروه در معرض شرایط زندگی نامناسب که به زوال قوای جسمی تمام یا بخشی از آن گروه منتهی شود.

د-تحمیل اقدامهایی به منظور جلوگیری از توالد در گروه

ه- انتقال اجباری کودکان از گروهی به گروه دیگر شناخت دقیق مفهوم نسل کشی، مستلزم توضیحاتی در عنصر مادی ، معنوی و هویت قربانی آن

جنایت است.

۳-شیوه های نسل کشی

در تعریف فوق مصادیق عنصر مادی یا به عبارت دیگر شیوه های ارتکاب این جنایت در پنج بند جداگانه ذکر شده؛ که هریک از اعمال مذکور به تنهایی برای تحقق این عنوان کافی است و البته بندهای  (ج) و (د) می تواند مجموعه ای از اعمال مجرمانه متنوع را دربرگیرد.

۱-۳ –قتل اعضای گروه( (Killing members of the group

سلب حیات از اعضای یک گروه انسانی ، شدیدترین مصداق کشتار جمعی است؛ زیرا تمامی حقوق انسان با سلب حق حیات او از بین می رود. واژه Killing ، که در چهار سند مذکور به کار رفته؛ به معنای مطلق ، کشتن اعم از عمدی یا غیرعمدی است . با وجود این، چون در تعریف نسل کشی »قصد نابودی گروه « به کار رفته و انگیزه برتر ی طلبی های قومی، نژادی، ملی یا مذهبی نقش بسیار مهمی در ارتکاب این جنایت دارد ؛ بنابراین قتل غیرعمد را نمی توان مصداق این جنایت تلقی کرد. در متن فرانسوی اسناد چهارگانه یادشده به جای واژه ( Killing ) از واژه (Meurtre)استفاده شده که معادل ( Murder ) در زبان انگلیسی است و معنای خاص قتل عمد را می رساند.

دیوان بین المللی کیفری رواندا در رأی مورخ دوم سپتامبر ۱۹۹۸ درباره پرونده معروف آقای ژان پاول آکایسو ( Jean paul Akayesu ) واژه فرانسوی ( Meurte ) را برای توصیف قتل عامه ای آگاهانه و عمدی قب یله توتسی ( Tutsi ) توسط قبیله هوتو ( Hutu ) مناسب تر و دقیق تر یافته و اضافه می کند که حتی در مذاکرات مربوط به مقاوله نامه منع و مجازات کشتار جمعی ۱۹۴۸ نیز پیشنهاد شده بود که شرط »اندیشه و طرح قبلی Premediation به عنو ان یک وصف ضروری به تعریف کشتار جمعی افزوده شود؛ اگرچه به دلیل مخالفت بعضی از کشورها ، این شرط در تعریف

گنجانده نشد . البته منظور مخالفا ن این نبود که چنین شرطی در جنایت نسل کشی ضروری نیست ؛ بلکه استدلال نمایندگان کشورهای مخالف این بود که عناصر فیزیکی جنایت نسل کشی ، مفهوم اندیشه و طرح قبلی را در خود نهفته دارد.

اگرچه از سیاق بند الف تعریف نسل کشی در اسناد چهارگانه ممکن است چنین استنباط شود که برای تحقق جنای ت نسل کشی، کشتن یک نفر کافی است؛ اما با توجه به منطق جرم انگاری ، کشتار جمعی و عنصر روانی لازم برای آن، می توان دریافت که اگر کشتن یک نفر یا تعدادی کم از اعضای یک گروه را نتوان بخشی از یک سطح سازمان یافته برای انهدام تمام یا بخشی از آن گروه قلمداد کرد ؛ اتهام نسل کشی منتفی خواهد بود . بنابراین، نابودی باید بیش از یک عده کم و پراکنده را شامل شود . اگر غیر از این با شد و چند نفر به صورت پراکنده، حتی اگر به طور اتفاقی اعضای یک گروه باشند و قربانی اعمال فوق شوند ؛ می توان آن را در قالب جنایت علیه بشریت بررسی کرد.

۲-۳-ایرادصدمه شدید جسمی یا روانی به اعضای گروه

[۱]- آلن وایت هورن ،مجله صلح ، مارس۲۰۰۸
[۲] – اردبیلی، محمدعلی: کشتار جمعی، مجله حقوقی، شماره یازدهم، پاییز-زمستان ۱۳۶۸ ، صص ۳۶ – ۳۹ ، ۵۱ ، ۵۲ ،

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .