عنوان :

مقاله  هنرهای سنتی

تعداد صفحات : ۳۸

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

هنر بیان کننده حالتهای عاطفی و روحیات انسانی است که به شکلها مختلف نمایش داده می شود. هنز از لحاظ زمانی و دوره ای به دو دوره کلاسیک و معاصر تقسیم می شود:

هنرهای کلاسیک کم ریشه در زندگی مردم دارند با‌ آداب و سنتهای و محیط هر منطقه رشد یافته اند، اینگونه هنرها در ایران به مینیاتور، تذهیب، ضیاکاری، رزی بافی، قالی‌بافی، کاشی کاری، سرامیک سازی، طفرنی، خانم کاری، منبت و معرق کاری شهرت یافته که در کل « هنرهای سنتی » شناخته شده اند.

در این مقاله به هنر معرق کاری ، ابزارکار و کاربرد آن، چوب مورد استفاده در معرق کاری، مراحل معرق کاری، طریقه بکار بردن خاتم در معرق و رنگ کاری معرق و … می پردازد.

در حاشیه معرق ها و یا بجای بعضی از تصاویر در معرق از خاتم استفاده می شود. خاتم بصورت آماده در بازار موجود است. مواد مورد استفاده خاتم شامل: انواع چوبها، عاج، صدف، برنج، استخوان، مفتول فلزی، نقره و … و مواد مصنوعی چون شبه عاج، صدف، نخ بزرگ، سریشم و لاک و… می باشد.

طرحهای خاتم- نقشه های خاتم اکثراً مثلثی و شش ضلعی است و از اشکال هندسی مانند مثلث، لوزی و نیم دایره استفاده می شود. خاتم را می توان به دو قسمت تقسیم کرد خاتم متن و خاتم حاشیه.

نقشی که از چیده شدن مثلث ها بوجود می آید طرحهایی به اساسی زیر را بوجود
می آورند:

۱- زنجیر سیمی            ۲- پره شانزده تایی                 ۳- زنجیر سیمی شیشه دار

۴- طاقی بیست   ۵- توگلوسبز               ۶- پره دار شمسه دار

۷- حاشیه لوزی            ۸- حاشیه طاقی                     ۹- حاشیه جویی

۱۰-حاشیه سیمی         ۱۱-حاشیه شمسه دار     ۱۲- عالم زر

۱۳- کپه ای                 ۱۴- پنج لایی                         ۱۵- شش لایی

مرغوبیت خاتم بستگی زیادی به نقش های ریز آن دارد یعنی هر قدر نقوش ریزتر باشد قیمت آن بیشتر و نوع جنس مرغوبتر است.

واژه های کلیدی: معرق، چوب، مواد محافظ ، خمیر ساده، خاتم

فهرست مطالب

مقدمه    ۷
۱- ابزارکار و کاربرد آن    ۸
صفحات پرداخت کننده دستگاه پرداخت کننده    ۱۲
۲- مصالح    ۱۴
۱-۲ چوبهای صنعتی    ۱۴
اهمیت چوب شناسی در معرق کاری    ۱۵
بافت چوبها    ۱۵
رده بندی چوبها    ۱۷
چوب مورد استفاده در معرق کاری    ۱۷
۱- آبنوسDiospyros Crassiflara    ۱۷
۲- فوفل    ۱۸
۳- گردو Juslans rejia    ۱۸
۴- عناب Zizyphusvalsarislam    ۱۹
۵- بقم Hematoxylon Campechidnum    ۲۰
۶- شمشاد Buxus Semperrirens    ۲۰
۷- کیکم Acercineros – Cens Boiss    ۲۱
۲-۲صدف و عاج    ۲۱
۳-۲ موادچسبنده و کاربرد آن    ۲۲
۴-۲- مواد محافظ و جلا دهنده    ۲۳
۵-۲-خمیر ساده    ۲۴
۳- مراحل معرق کاری    ۲۴
۳-۱ انتخاب طرح    ۲۴
۳-۲ طرز تهیه الگو    ۲۵
۳-۳ طرز خرد کردن الگو    ۲۵
۴-۳ انتخاب چوب    ۲۶
۵-۳ روش های اتصالی اجزای الگو بر روی چوبهای رنگی    ۲۶
۶-۳ برش و شیوه های آن    ۲۷
۷-۳ چسبانیدن برش قطعات معرق شده روی کار    ۲۸
۴- مواد کمکی در معرق کاری    ۲۸
۷- خاتم در معرق کاری    ۳۰
طریقه بکار بردن خاتم در معرق    ۳۱
۸-۳ نحوه درز کردن لایه ها    ۳۱
۹-۳ رنگ کاری معرق    ۳۲
رنگ کاری معرق زمینه رنگی با اکلیل    ۳۷
۱۰-۳ روشهای از بین بردن چربی چوب    ۳۸
مشخصات یک تابلو معرق خوب    ۳۸

مقدمه:

زندگی انسانها از اولین دوران با هنر آمیخته بوده و به تدریج که آدمی رشد کرد. و به تکامل رسید، هنر نیز همزمان با رشد انسان تکامل یافته است.

کار معرق قبل از اینکه بعنوان یک شغل و راهی برای تأمین زندگی و امرار معاش برای خودی هنرمند باشد در ریشه خانواده در ریشه هنر بوده و می باشد.

هنر بیان کننده حالتهای عاطفی و روحیات انسانی است که به شکلها مختلف نمایش داده می شود. هنز از لحاظ زمانی و دوره ای به دو دوره کلاسیک و معاصر تقسیم می شود:

هنرهای کلاسیک کم ریشه در زندگی مردم دارند با‌ آداب و سنتهای و محیط هر منطقه رشد یافته اند، اینگونه هنرها در ایران به مینیاتور، تذهیب، ضیاکاری، رزی بافی، قالی‌بافی، کاشی کاری، سرامیک سازی، طفرنی، خانم کاری، منبت و معرق کاری شهرت یافته که در کل « هنرهای سنتی » شناخته شده اند.

معرق: معرق در معنای کلمه « اصولاً هر چیز رگه دار را گویند» ولی مفهوم آن را در این نوع بخصوص هنر، ایجاد نقشها و طرحهای زیبایی است که از دور بری و تلفیق چوبهای رنگی روی زمینه ای، از چوب یا پلی اسنر سیاه شکل می گیرد.

۱- ابزارکار و کاربرد آن:

۱-۱ اره دستی:

در آن اره معمولی با دسته چوبی است – که دارای تیغه های گوناگون برای بریدن تکیه‌های بزرگ چوبی بکار می رود

۲-۱ اره چوب بر واره فلز بر (اره های مویی )

اره های چوب برواره های فلز بر دارای تیغه های باریک به طول ۱۳ سانتی متر که دنده‌های آن به ترتیب در فلز بصورت زوج ( دو ملخه ) و در چوب بصورت فرد (یک‌ملخه) با فواصل (۲-۲) کم قرار دارد. این تیغه ها بر سر کمان متصل می شود. تیغ اره های فلز بر با شماره دو صفر، یک و دو آن برای بریدن صدف و عاج و شبه عاج استفاده می شود. تیغ اره های چوب بر مورد استفاده در معرق کاری با شماره دو صفر و یک است.

۳-۱ پرس برقی

 دستگاهی است برقی، که چهار ستون آهنی که سه صفحه مستطیل شکل از چهار زاویه، به ستون ها متصل شده است و در قسمت بالای این چهار ستون حجم مکعب مستطیل آهنی قرار دارد که موتور و دستگاه گرم کننده در این قسمت  جای گرفته است و با روشن کردن آن در حال حرکت صفحات، گرمابه وسیله به هر یک از صفحات مستطیل شکل وصل شده است.

۴-۱ پرس دستی (پیچ دستی)

 وسیله ای است فلزی، شامل خط‌کشی قطور به طول ۲۵ الی ۵۰ سانتی متر که دو قطعه بصورت افقی یکی ثابت در انتهای خط کش و دیگری که اهرم نامیده می شود در بالای آن به صورت متحرک قرار گرفته است.

یک پیچ بزرگ که یک دسته چوبی دارد و ابتدای اهرم متحرک نصب شده است. این وسیله برای ثابت نگهداشتن اشیا و تحت فشار قرار دادن ( پرس کردن) قلعه های کوچک معرق شده استفاده می شود.

۵-۱ پبشکار

 قطعه چوب مستطیل شکلی است به طول ۲۰ سانتی متر وعرض ان ۱۰ سانتی متر که یک طرف عرض ان بر لبه میز نصب می شود و در میان طرف دیگر، شیاری بطول تقریبی ۴ سانتی متر و عرض ۱ سانتی متر وجود دارد، این تخته بصورت معلق بر لبه میز متصل شده و از آن برای خرد کردن و دوربری نقشهای چوبی استفاده می گردد (شکل‌۱-۲)

۶-۱ تیزک

 قطعه فلز نوک تیزی است که قابلیت انعطاف بسیار دارد و برای برداشتن نقشها چوبی بریده شده از درون قالب خود استفاده می شود (شکل ۲-۲)

۷-۱ چکش

 همان چکش معمولی ککه مورد استفاده عمومی است و برای کوبیدن میخ بکار می رود در معرق نوع ۱۰۰ گرمی آن استفاده می شود (شکل ۲-۲)

۸-۱ سوهان تخت

 سوهانی به طول ۴۵ سانتی متر که تا اندازه ۳۵ سانتی متر آن به پهنای ۵/۳ سانتی متر  و ۱ سانتی متر  باقیمانده در انتها باریک می شود در موقع کار بعنوان دستگیره استفاده می‌شود.

۹-۱ سوهان چوب ساب

 تیغه ای فلزی بطول ۳۰ سانتی متر که دسته ای پلاستیکی آن متصل است که برای صیقل دادن سطح شئ معرق شده بکار می رود.

۱۰-۱ کمان اره

 وسیله ای است فلزی و منحنی شکل مانند نعل اسب که دسته ای چوبی با یک سر آزاد آن متصل است و تیغه هایی با شماره های متفاوت به وسیله دو پیچ (خروسک) به دو سر کمان اره متصل می شو، که قوس این کمان اره با شل کردن دو پیچ (خروسک) بلندتر  می شود که باعث کارکرد راحتر در سطوح سی های بزرگ تر می شود.

هنگام بکار بردن این وسیله حتماً باید دقت کرد که کمان ان به حالت افقط و به فاصله  ۱تا ۲ سانتی متر تا کتف قرار بگیرد و تیغه آن با تخته پیشکار زاویه  درجه تشکیل بدهد.

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .