عنوان :

پایان نامه اثراستفاده از گوانیدینواستات به عنوان جایگزین منبع پروتئین حیوانی بر عملکرد جوجه های گوشتی

تعداد صفحات :۱۱۱

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

انرژی مورد نیاز طیور برای رشد بافت های بدن ، تولید تخم مرغ ، انجام فعالیت های فیزیکی حیاتی و حفظ دمای طبیعی بدن از کربوهیدرات ها ، چربی ها و پروتئین های موجود در جیره به دست می آید. انرژی مصرف شده توسط طیور به سه شیوه مورد استفاده قرار می گیرد : تأمین انرژی فعالیت های حیوان ، تبدیل به حرارت و یا ذخیره در بافت های بدن. وقتی تغذیۀ طیور به صورت مطلوب و بهینه است که جیره حاوی مواد مغذی لازم برای رشد ، تولید تخم مرغ یا گوشت متناسب با انرژی موجود در جیره باشد .

تحقیق حاضر جهت بررسی اثر استفاده از گوانیدینو استات به عنوان جایگزین منبع پروتئین حیوانی بر روی ۱۸۰ قطعه جوجه گوشتی نر سویه ی راس ۳۰۸ درغالب طرح بلوک کامل تصادفی با ۳ تیمار و۴ تکرار انجام شد.تیمارها شامل ،۱-جیره ی بر مبنای پروتئین گیاهی ۲- جیره ی دارای ۲/۵درصد پودر ماهی ۳- جیره ی دارای ۰/۰۵ درصد گوانیدینو استات در پایان دوره های آغازین (۰ تا ۱۰ روزگی )، رشد (۱۱ تا ۲۴ روزگی ) و پایانی (۲۵ تا ۴۲ روزگی )افزایش وزن ،خوراک مصرفی وضریب تبدیل غذایی تعیین شد .

در پایان دوره ی پرورش (روز ۴۲) از هر پِن تعداد ۳ قطعه جوجه ی گوشتی ذبح وبازده ی لاشه ،وزن گوشت سینه ،ران،چربی بطنی ،کل دستگاه گوارش ،کبد و سنگدان اندازه گیری شد .نتایج ذیل مربوط به بررسی صفات عملکردی در کل دوره ی پرورش می باشد.

افزودن گوا نیدینو استات هیچ تأثیر معنی داری بر روی افزایش وزن در سنین ۰ تا ۱۰ و۲۴ تا ۴۲ و ۰ تا ۴۲ روزگی نداشت ( ۰٫۰۵ p >) و فقط در سن ۱۰ تا ۲۴ روزگی موجب افزایش وزن گیری شد( ۰٫۰۵ p <) ، افزودن گوانیدینو استات هیچ تأثیر معنا داری بر روی مصرف خوراک نداشت ( ۰٫۰۵ p >) ، و همینطور هیچ تأثیری بر روی ضریب تبدیل غذایی در سنین ۰ تا ۱۰ و۱۱ تا ۲۴ روزگی نداشت ( ۰٫۰۵ p >) ، اما در سنین ۲۴ تا ۴۲ و ۰ تا ۴۲ روزگی موجب کاهش معنی دار ضریب تبدیل غذایی شد ( ۰٫۰۵ p <) .

در بررسی بازده ی لاشه مشاهده شد که افزودن گوانیدینو استات هیچ تأثیر معنی داری بر روی بازده ی لاشه، وزن دستگاه گوارش ، وزن سنگدان ، وزن کبد ، وزن گوشت سینه وگوشت ران نداشت ( ۰٫۰۵ p >) ،اما استفاده از گوانیدینو استات موجب افزایش معنی دار درصد چربی بطنی شد ( ۰٫۰۵ p <) .

واژه های کلیدی: گوانیدینو استات ، پروتئین حیوانی، افزایش وزن ،خوراک مصرفی وضریب تبدیل غذایی

فهرست مطالب

چکیده

فصل اول : مقدمه

مقدمه

فص دوم : بررسی منابع

سوخت و ساز انرژی در طیور

شیوه های مختلف سنجش انرژی

انرژی خام

انرژی قابل سوخت و ساز

انرژی خالص

انرژی مؤثر

توازن انرژی

اثر محیط بر سوخت و ساز انرژی

پیش بینی میزان مصرف انرژی

منابع انرژی

کربوهیدرات ها

الف) مونوساکاریدها

ب) نشاسته

پ) الیگوساکاریدها

ت) انرژی حاصل از سوخت و ساز کربوهیدارت ها

ث) اهمیت ATP

چربی

پروتئین ها و اسیدهای آمینه

مقدار انرژی اجزای جیره

میزان نیاز به انرژی از لحاظ نظری

ویژگی های کمبود انرژی

ویژگی های فزونی انرژی

احتیاجات انرژی

مقادیر ساخته شدن پروتئین

مقدار انرژی مصرفی برای سوخت و ساز پروتئین

پروتئین جیره : اسیدهای آمینۀ مصنوعی

تأثیر پروتئین خام بر نیاز طیور به اسیدهای آمینه

کیفیت پروتئین

اسیدهای آمینه لاشه

برآورد احتیاجات اسید آمینه

تنظیم سطح پروتئین جیره با توجه به مقدار انرژی جیره

فاکتورهای موثر بر میزان دریافت خوراک  در پرندگان گوشتی

پروتئین های گیاهی

الف) کنجالۀ سویا

ب) کنجالۀ کانولا

ج) کنجالۀ گلوتن ذرت

د) کنجالۀ پنبه دانه

هـ) کنجالۀ آفتابگردان

ز) دانۀ کتان

پروتئین های حیوانی

الف) پودر گوشت

ب) پودرهای ماهی

ج) پودر فرآورده های فرعی طیور (PBM)

د) پودر پر

دی پپتید های سمّی

گیزروزین

تجزیه با دستگاه مجهز به اشعه مادون قرمز نزدیک

انواع مکانیسمهای تأمین ATP مورد نیاز ماهیچه ها

در شرایط هوازی،ATP در عضله عمدتاً از طریق فسفریلاسیون اکسیداتیو تولید می شود

کراتین فسفات از ذخایر اصلی انرژی در عضله است

نقش کراتین و گوانیدینواستیک اسید در متابولیسم انرژی

تأثیر GAA و کراتین برروی درصد تلفات

تأثیر GAA و کراتین برروی افزایش وزن و ضریب تبدیل

تأثیر کراتین و گوانیدینواستات بر گوشت سینه

فصل سوم : مواد و روشها

محل و زمان اجرای آزمایش

آماده سازی سالن پرورش

تهیه و توزیع جوجه ها به واحدهای آزمایشی

شرایط سالن پرورش جوجه ها

نور

دما

تهویه

رطوبت

دانخوری و آبخوری

واکسیناسیون

جیره های مورد استفاده در آزمایش

روش انجام آزمایش

طرح آزمایش

صفات مورد مطالعه

خوراک مصرفی

افزایش وزن روزانه

ضریب تبدیل غذایی

تفکیک لاشه

طرح آزمایشی و مدل آماری

فصل چهارم : نتایج وبحث

افزایش وزن

مصرف خوراک

ضریب تبدیل غذایی

بازده ی لاشه

نسبت دستگاه گوارش به وزن بدن

نسبت سنگدان به وزن بدن

نسبت کبد به وزن بدن

نسبت چربی لاشه به وزن بدن

نسبت گوشت ران به وزن زنده

نسبت گوشت سینه به وزن بدن

ضریب تبدیل انرژی برای ۱ کیلوگرم وزن بدن

بررسی اقتصادی طرح

نتیجه گیری

پیشنهادها

فهرست منابع.

فهرست منابع

اسکات و همکاران ،۱۳۸۴٫تغذیه مرغ. ترجمه جواد پور رضا. چاپ چهارم. انتشارات ارکان .
گلیان،ا.و،م،.سالار معینی . ۱۳۷۴٫ تغذیه طیور . انتشارات واحد آموزش و پژوهش معاونت کشاورزی سازمان اقتصادی کوثر .
موری وهمکاران  ،۱۳۸۲٫ بیوشیمی هارپر مصور .ترجمه بهرام رسولیان و همکاران. ویرایش بیست و ششم.نشر طبیب.

Aviagen.2007.;Ross Broiler Manangement Manual ,Aviagen Ltd., Newbridge ,Scotland.
Austic, R.E., 1978. Nutritional interactions of amino acids. Feedstuffs 50.29. p 24-26.
Belmar,R.,Nava-Montero,R.,Sandoval-Castro,C.,and McNab,J.M. 1999. Jack bean .Canavalia ensiformis L. in poultry diets: antinutritional factors and detoxification studies-A review.World’s Poultry Seience Journal. 55:37-59.
Bennett, C.D.,S. Leeson and H.S.Bayley, 1990. Heat production of skip-a-day and daily fed broiler breeder pullets. Can. J.Anim. Sci. 70:667-671.
Bilgili, S. F, E. T. Moran and N. Acar, 1992. Strain-cross response of heavy male broilers to dietary lysine in the finisher period. Poultry Sci. 71:850-858.
Boorman and B. M.Freeman, Editors. Edinburgh.
Boorman, K.N. and G.M. Ellis, 1996. Maximum nutritional response to poor quality protein and amino acid utilization. Br. Poultry Sci. 37:145-156.
Boorman , K.N., 1979. In: Food Intake Regulation in Poultry, pp: 87-126. K. N.
Brake, J., D. Balnave and J.J. Dibner, 1998. Optimum dietary arginine: lysine ration for broiler chickens is altered during heat stress in association with changes in intestinal uptake and dietary sodium chloride. Br. Poultry Sci. 39:639-647.
Burke, W. and  L.S.Jensen, 1994. Energy restriction of breeder hens affects performance. Arbor Acres Review 37 )1(.
Buttery, P.J. and K.N. Boorman, 1976. The energetic efficiency of amino acid metabolism. In Protein Metabolism and Nutrition. Ed. Cole et al. Publ. Butterworths. UK.
Buttery, P.J.,K.N. Boorman and E. Barratt, 1973. Proceedings of the Nutrition Society. UK, Vol. 32, p80A.
Byerly. T.C., 1941. Feed and other costs of producing market egg. Technical Bulletin A-l. Mayland Agric. Exp. Stn. College Park MD. Choct. M., 1999. Soluble non-starch polysaccharides affect net utilization of energy by chickens. Recent Advances in Animal Nutrition. Univ. Armidale. NSW. P31-35.
Calderon. V.M. and L.S. Jensen, 1990. The requirement for sulfur amino acids by laying hens influenced by protein concentration. Poultry Sci. 69:934-944.
Calvert, C.C. and R.E. Austic, 1981. Lysine-chloride interactions in the growing chick. Poultry Sci. 60:1468-1472.
Carpenter, K.J., 1960. The estimation of the available lysine in animal protein foods. Biochem. J. 77:604-609.
Chwalibog, A., 1985. Studies on energy metabolism in laying. Report#578. National Inst. An. Sci. Copenhagen. Denmark.
Combs, G. F., 1960. A method for calculating the methionine requirement of the laying hen. Feedstuffs. May 7. P18.
Dale, N.and A. Villacres, 1986. Nutrition influences in broilers. World Poultry Misset. April. Pp.40.
Dale, N. and M. Araba, 1987. Protein solubility as an indicator of over-processing of soybean meal. Poultry Sci. 66. Suppl. 10-11.
Diaz,G.J.,and Sugahara,M. 1995.Individual and combined effects of  aflatoxin and gizzerrosine in broiler ckickens. British Poultry Science. 36:729-736.
D’Mello, J. P. F. and D. Lewis, 1970. Amino acid interaction in chick nutrition. Br. Poultry Sci. 11:367-385.
Duke, G.E., 1994. Anatomy and physiology of the digestive system in the fowl, In: Proceedings 21stAnnual Carolina Poultry Nutrition Conference,December 7- 8th,Charlotte, NC, pp: 46-49.
Duke, G.E., W.D. Kuhlman and M.R. Fedde, 1977.Evidence for mechanoreceptors in the muscularstomach of the chicken. Poult. Sci., 56: 297-299.
Edwards, H. M., S. R. Fernandez and D. H. Baker, 1999. Maintenance lysine requirement and efficiency of usine lysine for accretion of whole body lysine and protein young chicks. Poultry Sci. 78:1407-1411.
Elsasser, T.H., K.C. Klasing, N. Filipov and F.Thompson, 2000. The metabolic consequences ofstress: Targets for stress and priorities for nutrientuse. In: The Biology of Animal Stress, ed. G.P,.Mobergand, J.A. Mench., pp 77-110. New York: CABInternational Press.
Emmans, G.C.,1994. Effective energy: A concept of energy utilization applied across species. Br. J. Nutr. 71:801-821.
Emmans, G.C.,1974. The effect of temperature on the performance of layinghens, In:Energy Reqirements of Poultry. P 79-90.Br.Poult. Sci.Ltd.
Emmert, J.L. and D.H. Baker, 1997. Use of the ideal protein concept for precision formulation of amino acid levels in broiler diets. J. Appl. Poultry Res. 6:462-470.
Forbes, J.M. (1995) .Voluntary Food Intake and Diet Selection in Farm Animals, 1st ed. CABInternational, Wallingford.
Gentile, M.J., 1985. Sensory involvement in the control of food intake in poultry. Proc. Nutr. Soc., 44: 313-321.
Geraert, P.A., S. Guillaumin, A.Bordas and P.Merat, 1991. Evidence of genetic control of diet induced thermogensis in poultry. Proc European Energy Symposium. P 380-382.
Gleaves, E.W., 1989. Application of feed intakeprinciples to poultry care and management. Poult.Sci., 68: 958-969.
Green, S. and T. Kiener, 1989. Digestibilities of nitrogen and amino acids in soybean. Sunflower meal and rapeseed meals measured with pigs and poultry. Animal prod. 48:157-179.
Guillaume, J, and J.D. Summers, 1970. Maintenance energy requirement of the rooster and influence of plane of nutrition on metablizable energy. Can. J. Anim. Sci. 50:363-369.
Han, Y. and D.H. Baker, 1994. Lysine requirement of male and female broiler chicks during the period three to six weeks post hatching. Poultry Sci. 73:1739-1745.
Harms, R.H. and G.B. Russell, 1994. A comparison of the bioavailability of DL-methionine and MHA for the commercial laying hen. J. Appl. Poult. Res. 3:1-6.
Hathcock, J.N. and J.I. Rader, 1994. Food Additives ,contaminants, and natural toxins. In: Modern Nutrition in Health and Disease. M.E.  Shils , J.A.Olson and M. Shike, Eds. 8th Edition, 2: 1593-1611
Hess, E.H., 1956. Psycholgical Reports, 2: 477-483.
Hiramoto, K., T. Muramatsu and J. Okumura, 1989. Protein systhesis in several tissues of laying hens. Jpn. Poultry Sci. 26:340-347.
Hodgkiss, J.P., 1981. Slow synaptic potentials in AHtypemyenteric plexus neurons. Pfugers Arch., 391:331-3.
Hruby, M., M.L. Hamre and C.N. Coon, 1995. Predicting amino acid requirements for broilers at 21.1°C. J.Appl. Poultry Res. 4:395-401.
Hurwitz, S., D. Sklan and I. Bartov, 1978. New formal approaches to determination of energy and amino acid requirements of chicks. Poultry Sci. 57:197-206.
Hughes, B.O., 1971. Allelomimetic feeding in thedomestic fowl. Br. Poult. Sci., 12: 359-366.
Hurwitz, S., M. Weiselberg, U. Eisner, I. Bartov, G.Riesenfeld, M. Sharvit, A. Niv and S. Bornstein,1980. The energy requirements and performance ofgrowing chickens and turkeys as affected byenvironmental temperature. Poult. Sci., 59: 2290-2299.
Iji, P.A. and D.R. Tivey, 1998. Natural and synthetic olgosacchardes in broiler chicken diets. Wld. Poultry Sci. J. 54:129-143.
Johnson, R.J., 1992. Principles, problems and application of amino acid digestibility in poultry. World Poultry Sci. J. 48:232-246.
Kang, C.W., M. L. Sunde and R. W. Swick, 1985. Growth and protein turnover in the skeletal muscle of broiler chicks. Poultry Sci. 64:370-379.
Kare, M.R. and O. Maller, 1967. Taste and food intake indomesticated and jungle fowl. J. Nutr., 92: 191-196.
Kidd, M. T., B. J. Kerr, K. M. Halpin, G. W. McWard and C. L. Quarles. 1998. Lysine levels in starter and grower-finisher diets sffect broiler performance and carcass traits. J. Appl. Poultry Res. 7:351-358.
Kielanowski, J., 1965. In: Proc. 3rd Symposium on Energy Metabolism of Farm Animals. P. 13-20 Academic Press.
Kirchgesner , M.,E.M. Maurus-Kukral and F.X.Rott, 1991. Energy utilization of brioilers between1500 and 3000g live weight. Proc. European symposium p. 5-8.
Klasing, K.C., D.E. Laurin, R.K. Peng and D.M. Fry, 1987. Saito, I., 1966. Bulletin of the Faculty of Agriculture,Immunologically mediated growth depression inchicks: influence of feed intake, corticosterone andinterleukin-1. J. Nutr., 117: 1629-1637
Koelkebeck, K. W., D. H. Baker and Y. Han, 1991. Effect of excess lysine, methionine, threonine or tryptophan on production performance of laying hens. Poultry Sci. 70:1651-1653.
Lane, R.J. and T.L. Cross 1985. Spreadsheet applications for animal nutrition and feeding. Reston Publ., Reston, Virginia.
Leeson, S. and J.D. Summers, 1997. Commercial poultry nutrition. 2nd Ed. Publ. Univ. Books, Guelph, Ontario.
Leeson, S., G. Diaz and J.D. Summers 1995. Poultry Metabolic Disorders and Mycotoxins. Publ. University. Guelph, Ontario, Canada.
LEMME , A .,J . RINGEL , A . STERK, J . F. YOUNG. )2007(Supplemental guanidine acetic acid afefects energy metabolism of broiler , European Symposium on Poultry Nutrition ,339-342.
LEMME , A ., J . RINGEL , H.S . ROSTANGO , M . S . REDSHAW ).2007(Supplemental guanidine acetic acid improred feed conversion , weight gain , and breast meat yield in male and female broilers, European Symposium on Poultry Nutrition ,335-338.
Leske. K.L. and C.N Coon, 1999. Nutrient content and protein and energy digestibilities of ethanol extracted low a-galactoside soybean meal as compared to intact soybean meal. Poultry Sci. 78:1177-1183.
Lesson. S., L. Caston and J.D. Summers, 1996 Broiler response to energy or protein dilution in the finisher diet. Poultry Sci. 75:522-528.
Leveille, G. and H. Fisher, 1958. Hhe amino acid requirements for maintenance in the adult rooster. J. Nutr. 66:441-450.
Liener, I.E. 1994. Implications of antinutritional components in soybean  foods. Critical Reviews in Food Science and Nutrition. 34:31-67.
List, G.R., Spencer, G.F., and Hunt, W.H. 1979. Toxic weed seed contaminants in soybean processing. Journal of the American Oil Chemist’s Society. 56:706-710.
Li, Y., T. Ho and S. Yamamota, 1991. Diurnal variation in heat production related to some physical activities in laying hens. Br. Poultry Sci. 32:821-827.
Lopez, G. and S. Leeson, 1995. Response of broilers to low-protein diets. Poultry Sci. 74:685-695.
Mack, S., D. Bercovici, G. DeGroote, B. Leclercq, M. Lippens, M. Pack, J. B. Schutte and S. Canwenberghe.1999 Ideal amino acid profile and dietary lysine specification for broiler chickens of 20-40 d. Br. Poultry Sci. 40:257-265.

MacLeod, M.G., 1990. Energy and nitrogen intake, expenditure and retention at 20^° in growing fowl given diets with a wide range of energy and protein contents. Br. J. Nutr. 64: 625-637.

Marks, H.L. and G.M. Pesti, 1984. The role of protein anddiet form in water consumption and abdominaldeposition in broilers. Poult. Sci., 63: 1617-25.

Marks, H.L., 1987. Water and feed intake, feed efficiency,and abdominal fat levels of dwarf and normalchickens selected under different water:feed ratioenvironments Poult. Sci., 66: 1895-900.

Marsden, A. and T.R. Morris, 1987. Quantitative review of the effects environmental temperature on food intake, egg output and energy balance in laying pullets. Br. Poultry Sci. 28:693-704.

Masumura, T ., Sugahara, M., Noguchi, T., Mori, K., and Naito, H. 1985.The effect of gizzerosine, a recently discovered compound in overheated fish meal, on the gastric secretion of the ckicken. Poultry  Science. 64:356-361.

McDaniel, G. R., 1986. Feeding systems found to improve breeder performance. Feedstuffs. 58(49).

Meltzer, A., G. Good wan and J. Fistool, 1982. Thermo neutral zone and resting metabolic rate of growing WL chickens. Br. Poultry Sci. 23:383-392.

Mitch 11, H. H., 1964. Comparative Nutrition of Man and Domestic Animals. Academic Press. NY. NY.

Morris, T. R., R. M. Gous and C. Fisher, 1999. An analysis of the hypothesis that amino acid requirement for chicks should be stated as a proportion of dietary protein. Wld. Poultry Sci. J. 55:7-22.

Muramatsu, T., H. Ohshima, M. Goto, S. Mori and J. Okumura, 1991. Growth prediction of young chicks. Do equal deficiencies of different essential amino acids produce equal growth responses? Br. Poultry Sci. 32:139-149.

National Academy of Sciences 1994. Nutrient requirements of poultry. 9th Rev. Ed. NAS. Washington, D.C.

National Research Council (NRC), 1994. Nutrient Requirements of Poultry . 9th Rev. Ed. NAS-NRC. Washington D.C.

Nieto, R., R. M. Palmer, I. Fernandez, I. Perez and C. Prieto, 1994. Effect of protein quality, feed restriction and short term fasting on protein synthesis and turnover in tissues of the growing chicken. Br. J, Nutr. 72:499-507.

Novus 1994. Raw Material Compendium. 2nd Edition. Publ. Novus Int., Brussels.

Pesti, G.M and B.R. Mitter 1993. Animal feed Formulation. Publ. Van Nostraud Reinhold, N.Y.

Parsons, C. M, L. M. Potter and R. D. Brown, 1983. Effect of dietary carbohydrate and of intestinal micro flora on excretion of endogenous carbohydrate and of intestinal micro flora on excretion of endogenous amino acids by Poultry. Poultry Sci. 62:483-489.

Parsons, G.M., R.H. Zimmerman, K.W. Koelkebeck and Y.Zhang, 1994. Effect of abrupt dietary energy changes on daily caloric intake and performance of yong laying hens. J. Appl. Poultry Res. 3:133-140.

Payne, C.G., 1967. In: Environmental Control of Poultry Production. pp 40-54. Ed. T.C. Carter. Publ. Longmans. London.

Pesti, G.M., J.H. Dorfman, and M.J. Gonzalez-A., 1992. Model for Predicting egg output and metabolizable energy intake of laying pullets. Br. Poultry Sci. 33:543-552.

Pirgozlieve, V. and S.P. Rose, 1999 Net energy systems for poultry: A quantitative review. Wld. Poult. Sci. J. 55:23-36.

RINGEL , J .,A . LEMME, A . KNOX , J . MCNAB , and M . S . REDSHAW ).2007(Effects of graded Levels of Creatin and guanidine acetic acid in Vegetable _ based diets on  performance and biochemical parameters in muscle tissue , European Symposium on Poultry Nutrition ,388-390.

Rose, S. P. and M. S. Uddin, 1997. Effect of temperature on the response of broiler chickens to dietary lysine balance. Br. Poultry Sci. 3(S)S36-37.

Rostagno, H. S., J. M. R. Pupa and M. Pack, 1995. Diet formulation for broilers based on total versus digestible amino acids. J. Appl. Poultry Res. 4:293-299.

Saito, I., 1966. Bulletin of the Faculty of Agriculture,Miyazahi University, 13: 95-102.

SCHEK , A ., )2000( Kreatin-Supplemente fur jedermann ,Leistungssport ,58-62.
Shahidi, F., 1997. Beneficial health effects anddrawbacks of antinutrients and phytochemicals infoods: An Overview. In: Antinutrients andPhytochemicals in Foods. ACS Symposium Series662. American Chemical Society, Washington, DC.,pp: 1-9.

Shurlock, T.G.H. and J.M. Forbes, 1981. Br. Poult. Sci.,22: 333-346.Tobin, G. and K.N. Boorman, 1979. Carotid or jugularamino acid infusion and food intake in the cockerel.Br. J. Nutr., 41: 157-62.

Sibbald, I.R. 1987. Examination of bioavailable amino acids in feedstuffs for poultry and pigs: a review emphasis on balance experiments. Can. J. Anim. Sci. 67:221-301.

Sibbald, I.R. 1983. The TME system of feed evaluation. Agriculture Canada 1983-20E. Animal Research Center, Ottawa, Canada.

Smits, C.H.M. and G. Annison, 1996. Non-starch polysaccharides in broiler nutrition to wards a physiologically zalid approach their determinations. Wld. Poultry Sci. J. 52:203-221.

Smith, W. K., 1978. The amino acid requirement of laying hens. Models for calculation 2. Practical application. Wld. Poultry Sci. J. 34:129-136.

Spratt, R.S. and S. Leeson, 1987. Broiler Breeder performance in response to diet protein and energy. Poult. Sci. 66:683-693.

Sugahara, M., Hattori, T., and Nakajima, T. 1988. Effect of synthetic  gizzerosine on growth, mortality, and gizzard erosion in broiler  ckickens. Poultry Science. 67:1580-1584.

Surisdiarto, P. and D. J. Farrell, 1991. The relationship between dietary crude protein and dietary lysine requirement by broiler chicks on diets on with and without the ideal amino acid balance. Poultry Sci. 70:830-836.

Tessaraud, S., E. Bihan-Dural, Peresson, J, Michel and A. M. Chagueau, 1999. Response of chick lines selected on carcass quality to dietary lysine supply. Poultry Sci. 78:80-84.

Torres, M., Manosalva, H., Carrasco, I., De Ioannes, A.E., and Becker, M.I. 1999. Procedure for radiolabeling gizzerosine and basis for a  radioimmunoassay. Journal of Agricultural and Food Chemistry. 47:4231-4236.

Valdes, E.V. and S. Leeson 1992. Near Infrared Reflectance analysis as a method to measure metabolizable energy in complete poultry feeds. Poult. Sci. 71:1179-1187.

Waldroup. P.W.A.,Z. Johnson and W.Bussell. 1976. Estimating daily nutrient requirements for broiler breeder hens. Feedsuffs.  ۴۸(۲۸).

Waldroup, P. W. and H. M. Hell wig, 1995. Methionine and total sulfur amino acid requirements induced by stage of production. J. Appl. Poultry Res. 4:283-292.

Wang, T. C. and M. F. Fuller, 1989. The optimum dietary amino acid pattern for growing pigs. 1. Experiments by amino acid deletion. Br. J. Nutr. 62: 77-89.

Wilson, P.N. and D.F. Osbourn, 1960. Compensatorpy growth after undernutrition in mammals and birds. Biol. Rev. 35:325-363.

Wiseman, J., F. Salvador and J. Craigon .1991. Prediction of the apparent metabolizable energy content of fats fed to broiler chickens. Poult. Sci. 70:1527-1533.

WYSS , M . , and KADDURAH-DAOUK  , R . ,)2000(creatin and creatinine metabolism , physiological Reviews 80/(3) ,58-62 .

YOUNG , J,F. ,BERTRAM,H,C. , THEIL,P ,K. ,PETERSEN ,A ,-G ,D. ,POULSEN ,K ,A ,N. 2007.In vitro and in vivo studies on creatine monohydrate supplementation to duroc and landrace pigs ,meat science 76 ,342-351.

فصل دوم

بررسی منابع

سوخت و ساز انرژی در طیور

انرژی مورد نیاز طیور برای رشد بافت های بدن ، تولید تخم مرغ ، انجام فعالیت های فیزیکی حیاتی و حفظ دمای طبیعی بدن از کربوهیدرات ها ، چربی ها و پروتئین های موجود در جیره به دست می آید. انرژی مصرف شده توسط طیور به سه شیوه مورد استفاده قرار می گیرد : تأمین انرژی فعالیت های حیوان ، تبدیل به حرارت و یا ذخیره در بافت های بدن. وقتی میزان انرژی جیرۀ طیور ، بیش از حد مورد نیاز برای سوخت و ساز و رشد طبیعی حیوان باشد ، این انرژی اضافی معمولاً به صورت چربی در بدن ذخیره می شود. این انرژی اضافی را نمی توان به آسانی از بدن حیوان دفع کرد ، وقتی تغذیۀ طیور به صورت مطلوب و بهینه است که جیره حاوی مواد مغذی لازم برای رشد ، تولید تخم مرغ یا گوشت متناسب با انرژی موجود در جیره باشد .

کلیبر هم انرژی را سوخت زندگی توصیف کرده است . بخش عمدۀ همۀ مواد خوراکی مصرف شده توسط حیوانات ، برای تأمین انرژی جهت واکنش های آنابولیک و کاتابولیک به کار می رود . در کوتاه مدت ، اتساع دستگاه گوارش بر میزان مصرف غذا مؤثر است ، در حالی که در درازمدت (روزهای متمادی) مقدار گلوکز خون ، عامل تعیین کنندۀ میزان مصرف غذاست . در واقع ، هیپوتالاموس تحت تأثیر هر دو سطح کم یا زیاد گلوکز قرار می گیرد که این عامل در تنظیم میزان مصرف غذا دخالت دارد . در مدت زمان های طولانی (هفته های متمادی) هم میزان بافت چربی^[۱] مهم بوده ، مقدار برخی اسیدهای آمینه خاص در خون نیز بر میزان مصرف خوراک تأثیرگذار است . طیور به طور کلی ، توانایی قابل ملاحظه ای در کنترل میزان مصرف انرژی خود دارند که این امر هنگام تغذیۀ آنها با جیره هایی با سطوح مختلف انرژی بوضوح مشاهده می شود . این مکانیسم مهم ، پایه و اساس بسیاری از تصمیمات هنگام جیره نویسی است(۱) .

علی رغم اینکه در انسان و برخی پستانداران دیگر ، مزۀ غذا تأثیر زیادی در مقدار مصرف دارد ، لیکن این طعم و مزه مواد غذایی نقش نسبتاً ناچیزی در مصرف خوراک طیور برعهده دارد(۳۵) . سطح انرژی جیره عامل بسیار مهمی در تعیین میزان مصرف خوراک طیور است . وقتی حیواناتی نظیر جوجه های در حال رشد یا مرغ های تخم گذار جیره ای دریافت می کنند که از لحاظ همۀ مواد مغذی متعادل است ، این حیوانات به اندازه ای غذا می خورند که هر روز مقدار ثابت و معینی انرژی دریافت کنند . مقدار مطلق غذای مصرفی بستگی به نیاز حیوان به انرژی دارد که بر حسب اندازه ، فعالیت ، دمای محیط و در حال رشد یا تولید بودن حیوان متغیر است . بنابراین ، شناخت احتیاجات انرژی طیور در طی هر مرحله از رشد و نمو آنها و نیز در اختیار داشتن اطلاعات مربوط به مقدار انرژی قابل دسترس مواد خوراکی جیره ها امری مهم و ضروری است. با در اختیار داشتن این اطلاعات ، تخمین میزان مصرف غذای هر گله در یک محیط خاص امکان پذیر می شود و بر این اساس می توان مقدار پروتئین ، اسیدهای آمینه ، ویتامین ها و مواد معدنی مورد نیاز را نیز به دقت تعیین کرد تا رشد و عملکرد روزانۀ متعادلی در گله به دست آید . تولیدکنندگان صنعت طیور اغلب فکر می کنند که انرژی از مواد خوراکی و بویژه منابع پُر انرژی نظیر ذرت ، گندم ، دانه های سورگوم و روغن و چربی های گیاهی و حیوانی به دست می آید ، اما باید به خاطر داشت که همۀ اجزای آلی یک جیره تأمین کننده انرژی اند و اجزای پُر پروتئین جیره نظیر کنجالۀ سویا هم می توانند بخش های مهمی از کل انرژی مورد نیاز حیوان را تأمین کنند .

متخصصان تغذیه از نشاسته ، قند ، چربی و پروتئین های قابل هضم در مواد خوراکی برای تأمین انرژی مورد نیاز حیوانات استفاده می کنند . این افراد از چگونگی فرآوری اجزای خوراکی ، نحوۀ حفظ توازن مواد مغذی در جیره و چگونگی افزودن مکمل هایی چون آنتی اکسیدانت ها یا آنزیم ها برای افزایش انرژی قابل دسترس طیور مطلع اند . این امر در جیره های حاوی مقادیر وافری که از همۀ مواد مغذی مورد نیاز از اهمیت خاصی برخوردار است . علت این امر آن است که کارآیی قابلیت استفادۀ مواد خوراکی به میزان انرژی قابل دسترس جیره بستگی دارد .

انرژی در کربوهیدرات ، چربی و پروتئین های اجزای خوراکی ذخیره می شود . منشأ اولیۀ این انرژی ، نور خورشید است و سپس در نتیجۀ فتوسنتز در منابع گیاهی ذخیره می شود . همۀ مواد حاوی کربن و هیدروژن با اکسیده شدن به دی اکسید کربن و آب ، انرژی پتانسیلی در اختیار حیوانات قرار می دهند . وقتی غذا در حضور اکسیژن به طور کامل در بمب کالری متر می سوزد ، مقدار حرارت تولید شده را می توان محاسبه کرد و انرژی خام غذا را نشان داد . درصدی از انرژی خام مواد غذایی که می تواند جذب بدن حیوان شده ، و برای فرآیندهای متابولیکی بدن به کار رود ، به توانایی حیوان در هضم مواد خوراکی بستگی دارد . فرآیند هضم ، بیانگر مراحل متعدد فیزیکی و شیمیایی در دستگاه گوارش  و تجزیۀ ترکیبات شیمیایی پیچیدۀ موجود در مواد خوراکی به مولکولهای کوچکتر قابل جذب و استفادۀ توسط حیوان می باشد . این انرژی جذب شده به انرژی قابل هضم^[۲] موسوم است . مقداری از انرژی از طریق ادرار به شکل ضایعات ازتی و سایر ترکیبات اکسید نشده به وسیلۀ بدن حیوان هم تلف می شود . وقتی انرژی قابل هضم برای این اُفت انرژی هم تصحیح شود ، انرژی باقی مانده به انرژی قابل سوخت و ساز^[۳] غذا یا مواد خوراکی موسوم خواهد شد . در طی سوخت و ساز مواد مغذی نیز ، مقداری انرژی افت می کند (اتلاف حرارت) . انرژی باقی ماندۀ مواد غذایی که قابل دسترس حیوان جهت نگهداری و تولید است به انرژی خالص^[۴] موسوم است. شیوه های مختلف سنجش انرژی

انرژی خام

همان طوری که پیش از این توضیح داده شد ، انرژی خام به وسیلۀ بمب کالری متر تعیین می شود که تنها شیوۀ سادۀ سنجش آزمایشگاهی مقدار انرژی مواد خوراکی است . در مطالعات تغذیه ای ، انرژی خام اهمیت زیادی ندارد و بیشتر به عنوان نقطۀ آغازینی برای استفاده از سایر سیستم های ارزیابی انرژی در طیور به کار می رود(۴۳) . تعیین انرژی خام یک مادۀ خوراکی کاری عبث و بیهوده است . در بهترین شرایط ، انرژی خام توازن اجزای آلی و غیرآلی جیره را نشان می دهد . بقیۀ سیستم های ارزیابی انرژی در طیور ، مستلزم استفاده از حیوانات زنده و به کارگیری شیوه های مختلف و کلاسیک سنجش های زیستی است . استفاده از پرندگان زنده در چنین سنجش های طولانی ای (۴ ـ ۳ روزه) ، به مفهوم هزینۀ زیاد و امکانات گسترده ای است که باید در این رابطه صرف شود .

انرژی قابل سوخت و ساز

جدا کردن مدفوع و ادرار طیور بدون عمل جراحی و خارج ساختن میزنای^[۵] پرندگان مشکل است . به نظر می رسد با توجه به اینکه با جمع آوری توأم ادرار و مدفوع (به عنوان مواد دفعی^[۶]) می توان مستقیماً انرژی قابل سوخت و ساز را محاسبه کرد ، نیازی به جراحی و جداسازی ادرار و مدفوع پرندگان نباشد . انرژی قابل سوخت و ساز به عنوان برآوردی استاندارد از قابلیت دسترسی انرژی در طیور و اغلب حیوانات مزرعه پذیرفته شده است . در سنجش انرژی قابل سوخت و ساز  ، همۀ انرژی مواد دفعی پرندگان منشأ خوراکی ندارند . در واقع ، حتی در پرندگانی که هیچ نوع غذایی به آنها داده نشود نیز مقداری مواد دفعی وجود دارد که می تواند شامل انرژی اندوژنوس ادرار ، سلول های مردۀ روده ، هورمون ها و آنزیم ها باشد . در صورتی که این اُفت انرژی حاصل از مواد غیرخوراکی هم برآورد شود و از مقدار AME کم گردد ، انرژی قابل سوخت و ساز واقعی به دست می آید . رابطۀ بین AME و TME پیش از این به وسیلۀ گوئیلائوم و سامرس (۱۹۷۰) توضیح داده شده بود . TME تحت تأثیر میزان مصرف غذا قرار نمی گیرد ، در حالی که AME وقتی میزان مصرف غذا خیلی کم باشد ، به طور ناگهانی اُفت می کند . وقتی مقدار مصرف غذا کم باشد (تقریباً در حد ۵۰% نگهداری حیوان) ، فرض می شود اُفت انرژی اندوژنوس ادرار و مدفوع ، بخش عمده ای از انرژی مواد دفعی را تشکیل دهد . در هنگام تغذیه حیوان در حد نگهداری و بالاتر (پنجاه گرم در روز برای خروس های بالغ^[۷]) ، میزان تصحیح بسیار کم و در حدود ۵ ـ۲ درصد است(۵۳) .

در اغلب موارد ، تصحیح همۀ برآوردهای انرژی قابل سوخت و ساز برای توازن ازت ضروری است . هنگام سنجش زیستی انرژی مواد خوراکی ، این امکان وجود ندارد که همۀ حیوانات به یک اندازه رشد کنند یا مثلاً به میزان مشابه تخم مرغ تولید نمایند ، به همین دلیل است که در سنجش های زیستی از خروس های بالغ استفاده می شود که رشد چندانی نمی کنند و به این ترتیب پنین واریانس هایی کاهش می یابد . اما حتی با تغذیه پرندگان بالغ در حد نگهداری ، باز هم در توازن ازت (پروتئین و اسید آمینه) حیوانات اختلافاتی وجود دارد ، به عنوان مثال در صورتی که از دو پرنده در سنجش های زیستی استفاده می شود که یکی ۵ گرم و دیگری ۱۰ گرم ازت در طی دورۀ آزمایش ذخیره کنند ، این اختلافات بر AME و  TMEتأثیرگذار است . سرانجام همۀ این پروتئین ذخیره شده به عنوان بخشی از چرخۀ طبیعی پروتئین بدن کاتابولیز می شود ، و ازت (انرژی) باقی مانده دفع می شود . البته بعید است که چنین چرخه ای در یک دورۀ سنجشی زیستی کوتاه مدت (۴ـ۳ روزه) به طور کامل طی شود . در مثال فوق ، پرنده ای که ده گرم ازت را حفظ می کند، ME بیشتری دارد . علت این امر آن است که انرژی ادراری این پرنده کمتر است . از نظر ریاضی می توان برای هر پرنده مقدار یکسانی ازت باقی مانده در بدن در نظر گرفت ، به گونه ای که میزان ابقای انرژی استاندارد شود . معمولاً با تصحیح مقدار حاصل ، میزان ابقای ازت به صفر می رسد . مقدار تصحیح شده را انرژی قابل سوخت و ساز تصحیح شده براساس نیتروژن (AMEn یا TMEn) گویند . تصحیح متداول معادل ۲۲/۸ کیلو کالری انرژی خام به ازای هر گرم ازت باقی مانده یا دفع شده است که در واقع مقدار انرژی اسید اوریک می باشد . با فرض اینکه پرندگان در سنجش های زیستی ازت را باقی نگه می دارند ، این مقدار تصحیح شده باید به انرژی مواد دفعی اضافه شود که در نتیجه AMEn کمتر از AME خواهد بود . اما در صورتی که حیوانات در طول دورۀ سنجش زیستی دارای توازن منفی ازت باشند ، در این صورت عامل تصحیح از انرژی مواد دفعی کم می شود که در این حالت مقدار AMEn بزرگتر از AME خواهد بود . همین توضیحات در مورد TME هم به کار می رود(۱۰۲) . انرژی خالص

انرژی قابل سوخت و ساز برآورد مناسبی از انرژی خام قابل دسترس برای تولید است ، اما این انرژی در مورد رشد ، تولید تخم مرغ و نظایر آن از کارایی ۱۰۰% برخوردار نیست . در طی این فرآیندهای متابولیکی ، حدود ۱۵% انرژی به صورت حرارت تلف می شود که معمولاً از آن به اتلاف حرارتی یاد می شود . مواد مغذی مختلف که برای تغذیۀ طیور مورد استفاده قرار می گیرند ، از کارایی های متفاوتی برخوردارند ، لذا انرژی خالص هم به مرحلۀ رشد ، تولید یا نمو حیوان بستگی دارد . برآورد NE کاری بسیار مشکل است ، زیرا تعیین مقدار عامل تصحیح یعنی اتلاف حرارتی بسیار سخت است. می توان میزان حرارت ایجاد شده را براساس برآوردهای نسبت یا کسر تنفسی^[۸] به دست آورد که خود برآوردی از نسبت CO₂ دفع شده به مقدار اکسیژن مصرف شده است . نسبت تنفسی معمولاً بین ۰/۱- ۰/۷ می باشد . وقتی چربی ها اکسید می شوند . نسبت تنفسی ۰/۷و زمانی که کربوهیدرات ها در بدن اکسیده می گردند ، این نسبت معادل ۰/۱ می باشد . از آنجایی که هیچ مادۀ مغذی مستقل از سایر مواد مغذی کاتابولیز نمی شود ، بنابراین نسبت تنفسی بین این دو مقدار قرار دارد . گاهی اوقات نسبت تنفسی خارج از این حدود برآورد می شود که در این صورت ، مقادیر بالاتر از این حد ، ناشی از سنتز چربی از کربوهیدرات و مقادیر پایین تر از این حد هم به خاطر سنتز کربوهیدرات از چربی و نیز کاتابولیسم پروتئین هاست . وقتی پروتئین ها کاتابولیز شوند ، نسبت تنفسی در طیور کمتر از پستانداران خواهد بود که علت این امر تشکیل اسید اوریک به جای اوره در پرندگان است ، به عنوان مثال هنگام کاتابولیسم آلانین خواهیم داشت :

با محاسبۀ نسبت تنفسی برای مقادیر مختلف خوراک می توان اتلاف حرارت را برآورد کرد . با کم کردن این مقدار از AMEn ، برآوردی از کل انرژی خالص به دست می آید . این مقدار را نیز می توان به انرژی خالص مورد نیاز حیوان برای تولید و نگهداری تفکیک کرد . گاهی اوقات انرژی خالص مورد استفاده برای تولید را انرژی تولیدی^[۹] هم گویند .

انرژی خالص (NE) تولید و نگهداری را می توان با برآورد مستقیم انرژی ذخیره شده در محصولات هم به دست آورد . فراپرز و همکارانش تلاش هایی در زمینه برآورد «انرژی تولیدی» مواد خوراکی با استفاده از شیوه های کشتار مقایسه ای^[۱۰] انجام دادند . به طور کلی ، سیستم انرژی خالص از بیشترین صحت و کاربرد برای برآورد قابلیت استفاده انرژی در حیوانات برخوردار است ، لیکن برآورد مستقیم آن بسیار مشکل است و تنها می توان میزان تولید انرژی مواد خوراکی را برای ردۀ خاصی از پرندگان با مقدار مشخصی تولید گوشت ، تخم مرغ و غیره به دست آورد . در عمل ، مقدار NE بر حسب سن پرنده ، گونه و سطح تولید آن متفاوت است که این امر هنگام جیر نویسی باید مدنظر قرار گیرد . NE امروزه مورد توجه متخصصان تغذیه طیور قرار دارد ، لیکن بسیاری از این مقادیر ارائه شده بر پایۀ AMEn اند که تصحیحات یا تغییرات لازم روی آنها اعمال شده است . در جیره نویسی هم عموماً از مقادیر AMEn و TMEn استفاده می شود.

تقریباً همه سیستم های NE از AMEn به عنوان نقطۀ آغاز برآوردهای خود استفاده کرده و فرض بر خطی بودن کارایی تبدیل AMEn به NE می باشد . در عمل ، تفکیک انرژی سوخت و ساز به نگهداری ، فعالیت و تولید چربی و پروتئین بر حسب سن پرندگان متفاوت است و لذا نیاز به ضرایب پیش بینی^[۱۱] است تا ترکیب پیچیده قابل برآورد شود . پیرگوزلیف و رز (۱۹۹۹) در این زمینه ، رابطه ای خطی بین AMEn و NE_P با کارایی تبدیل معادل ۶۹درصد پیشنهاد کردند. اگر چه در این شیوۀ تخمین ، حدود ۹۳درصد واریانس محاسبه می شود، لیکن AMEn در مورد مواد خوراکی پُر پروتئین با منشأ گیاهی ، مقدار NE_P را بیش از حد معمول برآورد می کند . عاملی که باعث بروز اشتباه در تخمین NE_Pمی شود، هزینۀ انرژی برای ذخیرۀ پروتئین است . سال ها قبل کیلانووسکی (۱۹۶۵) نشان داد که هزینۀ تعیین شده برای ذخیرۀ پروتئین ، ۵ ـ ۶ برابر برآوردها براساس استفاده از ATP است . از آنجایی که در بیشتر پرندگان ، مقدار سنتز پروتئین بیش از میزان ذخیرۀ آن است ، لذا این امر توجیه منطقی برای وجود اختلاف در هزینه های انرژی می باشد . در حالی که نوع چرخۀ پروتئین در طیور ، حدود ۵۰% تفاوت هزینه های تعیین شده با هزینه های محاسبه شده برای ذخیرۀ پروتئین را توجیه می کند ، توجیه دیگر این پدیده ، تعداد زیادی مسیر بیوشیمیایی نیازمند ATP است که هنگام ذخیرۀ پروتئین فعال می شوند(۸۲) .

بنابراین ، سیستم های NE از پیچیدگی های خاصی برخوردارند ، بویژه با توجه به محدودۀ وسیع اجزای خوراکی و حالات مختلف تغذیه که امروزه در دانش تغذیۀ طیور با آن مواجه ایم ، اما به هر حال نمی توان به این مفهوم مهم بی توجه بود . در واقع ، امروزه در صنعت طیور ، سیستم های NE هر روزه از کاربردی وسیع تر برخوردار می شوند ، به عنوان مثال در آمریکای شمالی متخصصان تغذیه عموماً با تعداد بسیار محدودی اجزای غذایی و نیز چند نوع پرندۀ خاص سر و کار دارند . همچنین به نظر می رسد سیستم NE برای متخصصان تغذیۀ جوجه های گوشتی که معمولاً تا ۵۶ روزگی آنها را تغذیه می کنند از کارایی بالایی برخوردار باشد . همین وضعیت در مورد تغذیۀ مرغ های تخم گذاری که میزان تولید گلۀ آنها در حد ۹۵ـ۸۰ درصد می باشد نیز صادق است .

انرژی مؤثر

امانس (۱۹۹۴) «انرژی مؤثر» را به عنوان سیستمی برای ارزیابی اجزای غذایی و جیره های طیور معرفی نمود . این سیستم همانند سیستم های انرژی تولیدی و خالص است که در آن تلاش می شود حرارت تلف نشود اتلاف حرارتی مورد توجه قرار گیرد . سیستم انرژی مؤثر برخلاف نظریه های کلاسیک آرمبسی و همکارانش ، اتلاف حرارتی متفاوت مربوط به کاتابولیسم پروتئین و لیپیدها در بدن را به طور مجزا برآورد می کند . این سیستم ، برحسب اینکه لیپیدها از جیرۀ طیور مشتق شوند یا آنکه در بدن طیور از مواد غیرلیپیدی سنتز گردند ، کارایی متفاوتی جهت تعیین قابلیت استفاده و ذخیرۀ لیپیدهای بدن دارد . امانس (۱۹۹۴) عنوان کرد که اتلاف حرارتی تغذیه ، رابطه ای خطی با پنج صفت قابل محاسبه زیر دارد :

ـ ازت ادرار

ـ مادۀ آلی مدفوع

ـ ابقای مثبت ازت

ـ ابقای مثبت لیپید مشتق شده از لیپید جیره

ـ ابقای مثبت لیپید مشتق شده از اجزای غیرلیپیدی جیره

با توجه به برآورد این متغیرها برای تعیین اتلاف حرارتی ، چگونگی توزیع انرژی را می توان دوباره تعریف کرد.

با توجه به امکان تعیین اجزای اتلاف حرارتی ، می توان پیش بینی صحیح تری در مورد برخی حالات تغذیه ای انجام داد . به عنوان مثال مقدار انرژی مؤثر در تجمع چربی بدن ، وقتی منشأ آن چربی جیره باشد در مقایسه با وقتی که چربی از طریق سنتز از کربوهیدرات ها حاصل می شود ، افزایش می یابد . امانس (۱۹۹۴) با استفاده از این مؤلفه ها ، معادلۀ ساده ای برای برآورد انرژی مؤثر در تک معده ای ها توسعه داد:

۵۸۰ – (درصد پروتئین خام × ۱۰ ) – AMEn 17/1 = انرژی مؤثر (kcal/kg)

معادلۀ پیچیده تری که برای برآورد انرژی مؤثر به کار می رود ، چنین است :

 – AMEn = انرژی مؤثر (kcal/kg)

که در آن FOM = مادۀ آلی مدفوع (گرم) ،

DCP = پروتئین خام قابل هضم ،

DCL = چربی خام قابل هضم ،

Z = نسبت بخشی از چربی بدن که مستقیماً از چربی جیره حاصل شده است و

۱۸۴/۴ = عامل تبدیل ژول به کالری است .

بنابراین ، سیستم انرژی مؤثر ، شکل تکمیل شده ای از سیستم های موجود است که در آن به ناکارایی پیش بینیِ ناشی از کاتابولیسم پروتئین نیز توجه شده است . از آنجایی که این سیستم براساس AMEn می باشد ، اشتباهات برآورد AMEn مستقیماً در مقادیر انرژی مؤثر هم منعکس می شوند .

توازن انرژی

با افزایش انرژی ، میزان ابقای نسبی انرژی در بدن ـ عموماً به صورت چربی و پروتئین ـ نیز افزایش می یابد . وقتی میزان دریافت انرژی قابل سوخت و ساز (ME) به اندازۀ Z باشد ، مقدار ابقای انرژی صفر است که این نقطه همان حد احتیاجات نگهداری طیور به انرژی است . وقتی MEI بزرگتر از Z باشد ، پرنده تا حداکثر میزان ذخیرۀ چربی در بدن تقریباً به صورت خطی این انرژی را ابقا خواهد نمود .

قابلیت استفاده و توازن انرژی قابل سوخت و ساز مصرف شده تا حدودی تحت تأثیر سطح انرژی جیره قرار می گیرد. در این زمینه ، می توان به جوجه های گوشتی اشاره کرد که میزان دریافت انرژی آنها هنگام تغذیه با جیره های پُر انرژی افزایش می یابد . در صورتی که سطح پروتئین یا اسید آمینه در چنین شرایطی ثابت بماند ، در این صورت انرژی اضافی به صورت چربی ذخیره می شود ، همچنین جیره های پُر انرژی با افزودن چربی بیشتر به جیره با سهولت بیشتری فرموله  می شوند . اتلاف حرارتی نیز با افزایش سطح انرژی جیره به نسبه کاهش می یابد.

هزینۀ انرژی برای ذخیرۀ پروتئین در مقایسه با هزینۀ آن برای ذخیره به صورت چربی بسیار بالاست. در این رابطه ، ترکیب لاشۀ پرندگان در حال رشد ، تأثیر بسزایی بر کارایی قابلیت استفاده از انرژی دارد . هم انرژی و هم پروتئین به مقادیر مشابهی انرژی خالص برای ذخیره در بدن پرندگان نیاز دارند . اما در مورد چربی ها ، بخش عمدۀ این انرژی با توجه به مقدار زیاد انرژی حاصل از چربی ها تأمین می شود . این در حالی است که هر گرم پروتئین معادل ۵/۵ کیلو کالری انرژی خام تولید می کند که تنها معادل ۴۸% از مقدار ۵/۱۱ کیلو کالری انرژی مورد نیاز برای ذخیرۀ یک گرم پروتئین در بدن پرندگان است . اما چربی ها دارای ۱/۹ کیلو کالری انرژی به ازای هر گرم اند که این انرژی ۸۲ % هزینۀ انرژی ۲/۱۱ کیلو کالری مورد نیاز برای ذخیرۀ یک گرم چربی در بدن پرنده را تأمین می کند . بنابراین کارایی ذخیرۀ پروتئین (kp) و چربی (kt) به ترتیب در حدود ۴۸ و ۸۲ درصد است .

توازن انرژی در در مرغ های تخم گذار تا حدودی شبیه جوجه های گوشتی است که البته باید اندازۀ متابولیکی بدن و میزان تولید تخم مرغ را نیز در نظر گرفت . شواهدی وجود دارد که بر مبنای آن میزان نیاز به انرژی در مرغ های تخم گذار ، رابطه ای خطی با وزن بدن در محدودۀ ۲/۱ ـ ۵/۲ کیلوگرم دارد .

علت این امر آن است که با افزایش اندازۀ تخم مرغ ، میزان انرژی موجود در آنها نیز افزایش می یابد . به طور کلی ، تخم مرغ های کوچک ، متوسط ، بزرگ و فوق العاده بزرگ به ترتیب حاوی حدود ۰/۱، ۳/۱، ۶/۱ و ۸/۱ کیلوکالری انرژی خام در هر گرم هستند . به نظر نمی رسد تولید تخم مرغ فرآیندی نیازمند انرژی باشد . در واقع ، شواهدی مبنی بر نیاز به انرژی جهت سنتز تخم مرغ همانند آنچه در مورد ذخیرۀ چربی یا پروتئین در بدن طیور وجود دارد مشاهده نمی شود . در واقع ، وقتی تخم مرغ از بدن پرندگان دفع می شود یا حتی پیش از آن و زمانی که در داخل پوسته قرار می گیرد ، می توان اذعان داشت که احتیاجات نگهداری پرنده به خاطر کاهش شصت گرم از تودۀ بدن به همان میزان کاهش می یابد .

هنگام تعیین کمّی توازن انرژی در مرغ های تخم گذار ، گاهی اوقات تا ۳۰% پراکندگی در مصرف خوراک وجود دارد که نمی تواند براساس وزن بدن ، رشد یا میزان تولید تخم مرغ برآورد شود . این تفاوت معادل ۱۰ـ۱۲ گرم خوراک در روز است که اغلب به عنوان مصرف خوراک باقی مانده از آن یاد  می شود . این مصرفِ خوراک باقی مانده یا غیرقابل محاسبه ، ناشی از اتلاف جیره ، تفاوت در توانایی سوخت و ساز انرژی یا ترکیب متفاوت بدن طیور نیست . منطقی ترین توجیه این اختلاف به فعالیت های مربوط به سوخت و ساز پایه بر می گردد . گریرت و همکاران (۱۹۹۹) با بررسی ویژگی های جوجه خروس های بالغی که با توجه به وزن بدن انتخاب شده بودند ، نشان دادند که میزان مصرف غذا در این خروس ها بسیار متفاوت است.

میزان نیاز به انرژی نگهداری هنگامی که مصرف غذای باقی ماندۀ پرندگان زیاد است ، به طور معنی داری افزایش می یابد که حدود نیمی از این افزایش می تواند برای سوخت و ساز پایه هنگام گرسنگی کامل برآورد شود. در طیور فعالیت حیوان ، ۱۳% حرارت تولید شده هنگام گرسنگی کامل یا ۴ـ۵ درصد کل مصرف انرژی را به خود اختصاص می دهد . پرندگان فعالیت زیادی می کنند که به منظور تأمین انرژی مورد نیاز جهت همین فعالیت ها ، باید روزانه ۱۰ـ۱۲ گرم خوراک مصرف کنند .

اثر محیط بر سوخت و ساز انرژی

---