عنوان :

پایان نامه تاثیر بهینه حمل و نقل کانتینری بر کاهش هزینه ،زمان و ارتقاء ایمنی بندر خرمشهر

تعداد صفحات :۱۵۳

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

مدیران برای برنامه ریزی و کنترل عملیات تجاری آینده بندر خرمشهر از کاهش هزینه ، زمان و ارتقاء ایمنی استفاده می کنند. از آنجایی که حمل و نقل بهینه کانتینری در برنامه ریزی ساختار کاهش هزینه ، زمان و ارتقاء ایمنی مورد استفاده قرار می گیرد ، لذا مدیران عالی بندر خرمشهر نه تنها مسئول عملیات بندر هستند بلکه باید در قبال کاهش هزینه ها و ارتقاء امنیت احساس مسئولیت کنند و هر جا نیاز باشد تعادل لازم را بوجود آوردند. سازمان ها و واحدهای تولیدی و تجاری مختلف در حیزه حمل و نقل همه ساله مبالغ عمده ای را صرف سرمایه گذاری در بهبود عملیات واحد تجاری می نمایند ، زیرا تصمیمات لازم در مورد افایش ارتقاء کیفیت حمل و نقل شرکت می تواند باعث رشد بازده بندر خرمشهر و همچنین توسعه و بهبود تکنولوژی گردد. زیرا وقتی تفکرات و تصمیم های مدیران استراتژیک در ارتباط با مراحل حمل و نقل باشد ، تاثیر قابل ملاحظه ای بر کاهش هزینه ، زمان و ارتقاء ایمنی خواهد داشت. ضمنا با توجه به تحقیقات انجام شده در حوزه های عملیاتی ، لجستیکی و مدیریتی ترمینال کانتینری ، پیشینه مرتبط با این تحقیق در سه حوزه قابل بررسی است.

۱-    فعالیت های عملیاتی مربوط به ترمینال های کانتینری

۲-    مسئله ترافیک رسوب کانتینری در محوطه کنار اسکله ها و محوطه های داخل ترمینال.

۳-    کاربرد روش تحقیق در عملیات صنایع دریائی ، بخصوص بررسی کاربردهای روش تجزیه و تحلیل شاخص ها در ترمینال کانتینری ، تحلیل عملیات ترمینال های کانتینری و حمل و نقل ، اقدامات و نحوه تصمیم گیری مدیران دست اندر کار عملیات حمل و نقل کانتینری ، فرآیندهای لجستیکی مهم در ترمینال های کانتینری و طبقه بندی اسناد که در نتیجه منتج به روش های متداول بررسی کارآیی بنادر ایران در مقایسه با بنادر کانتینری بزرگ دنیا به منظور مطالعه ، بررسی و تحلیل مسائل مربوط به آن و بکار گیری آخرین روش ها و تکنولوژی بارگیری و تخلیه در ترمینال های کانتینری و استفاده بهینه از منابع موجود در ترمینال می تواند موجب افزایش کارآیی ، کاهش هزینه و ارتقاء ایمنی گردد.

با توجه به رویکرد تجارت جهانی مبنی بر استفاده از کانتینر در حمل و نقل کالا، افزایش حجم کانتینر ورودی و خروجی در بندر خرمشهر و سایر بنادر ، به دلیل کثرت تردد و وجود ترا فیک و ازدحام ناشی از ورود و خروج کانتینرهای وارداتی ، ترانشیبی و صادراتی همچنین تعبیه و استفاده از جرثقیل های غول پیکر در امر تخلیه و بارگیری کالا و کانتینر از کشتی و بلعکس ، در واقع این بندر را به بندری میکانیزه و مدرن تبدیل نموده که در نتیجه شکل کار از حالت سنتی به حالت مدرن  و ایمن تبدیل نموده است.

این تحقیق یک مدل تصمیم گیری موثر در مورد مسائل مربوط به تخلیه و بارگیری در داخل محوطه ترمینال را جهت مدیریت ارشد بنادر بوجود می آورد که با کمی تغییر می تواند در سایر ترمینال های فله و کالاهای عمومی خشک و امور مربوط به حمل و نقل مشابه مورد استفاده قرار دهد.

ضمنا با توجه به وسعت زمینه های تحلیلی و خارج بودن از توان و فرصت زمانی ، این تحقیق می تواند به مسائل مربوط به هزینه ها و منافع مادی ، همچنین مسائل مربوط به ریسک و ابهامات مربوط بپردازد.

واژه های کلیدی: محوطه کنار اسکله، محوطه داخل ترمینال، Teu، محوطه کانتینری، تخلیه، بارگیری

فهرست مطالب

فصل اول
کلیات تحقیق
۱-۱مقدمه   ۲
۱-۲- طرح موضوع   ۳
۱-۲-۱ مفهوم تجارت چیست؟    ۳
۱-۲-۲ تجارت چیست؟   ۳
۱-۲-۳ جلوه های تجارت    ۳
۱-۲-۴ یک تعریف از تجارت    ۴
۱-۲-۵ عناصر تجارت    ۴
۱-۲-۶  فرمول تحقق تجارت   ۶
۱-۲-۷انواع حمل و نقل   ۶
۱-۲-۸ مزایایی حمل و نقل دریای    ۸
۱-۲-۹ اینکو ترمز ( انواع قراردادهای حمل کالا )    ۹
۱-۲-۱۰ تجهیزات ساحلی کانتینری   ۱۲
۱-۲-۱۱ تجهیزات ساحلی محوطه ترمینال کانتینری   ۱۲
۱-۲-۱۲ تجهیزات محوطه ای ترمینال کانتینری   ۱۳
۱-۳ بیان مساله   ۱۳
۱-۴ ضرورت انجام تحقیق   ۱۵
۱-۵ اهداف پژوهش   ۱۶
۱-۶ فرضیه ها و سوالات    ۱۶
۱-۷    تعریف واژگان کلیدی استفاده شده در پایان نامه   ۱۶
فصل دوم
ادبیات تحقیق
۲- ۱ ادبیات تحقیق    ۱۹
۲-۱-۱ تاریخچه حمل و نقل کانتینری   ۱۹
۲-۱-۲ مفاهیم ترمینال کانتینری   ۲۰
۲-۱-۲-۱ بلوک    ۲۰
۲-۱-۲-۲ مرکز کنترل   ۲۰
۲-۱-۲-۳ کانتینر یارد    ۲۰
۲-۱-۲-۴ ریچ استکر   ۲۰
۲-۱-۲-۵ ترانس تینر   ۲۱
۲-۱-۲-۶ گنتری کرین   ۲۱
۲-۱-۳   کنترل عملیات کانتینری   ۲۱
۲-۱-۳-۱ تفکیک افراد و تجهیزات   ۲۱
۲-۱-۳-۲ ریچ استاکر    ۲۲
۲-۱-۳-۳ عملیات ترانس تینر    ۲۲
۲-۱-۴ورود به محوطه های چینش کانتینر   ۲۴
۲-۱-۴-۱ محوطه های چینش کانتینر   ۲۴
۲-۱-۵ جابه جایی و انتقال کانتینر   ۲۴
۲-۱-۶ دسترسی به بالای کانتینر   ۲۵
۲-۱-۷ عملیات درون کانتینر    ۲۵
۲-۱-۷-۱ بازکردن کانتینر   ۲۵
۲-۱-۷-۲ استافینگ (بارگیری کالاها درون کانتینرها) و استریپ (تخلیه کالا از کانتینرها)   ۲۵
۲-۱-۷-۳ نظافت کانتینرها   ۲۶
۲-۱-۷-۴ تعمیر کانتینرها   ۲۷
۲-۱-۸  عملیات برروی عرشه    ۲۷
۲-۱-۹ کار بر بالای کانتینر   ۲۷
۲-۱-۱۰کفی و کشنده ها در بندر   ۲۸
۲-۲ مستندات ، چهارچوبها   ۳۱
۲-۲-۱ نقش بنادر در حمل و نقل دریایی   ۳۱
۲-۲-۱-۱ تقسیم بندی بنادر بر حسب موقعیت جغرافیایی   ۳۱
۲-۲-۲ خدمات به کشتی   ۳۲
۲-۲-۳بندر و ترمینال   ۳۳
۲-۲-۳-۱انواع ترمینال های بندری   ۳۴
۲-۲-۳-۱-۱ترمینال کالاهای فله خرد    ۳۴
۲-۲-۳-۱-۲اجزای عملیاتی یک ترمینال کالای فله خرد   ۳۴
۲-۲-۳-۱-۳ترمینال کالاهای فله جدید:   ۳۵
۲-۲-۳-۱-۴اجزای عملیاتی یک ترمینال کالای فله جدید   ۳۵
۲-۲-۴ترمینال کالای کانتینری   ۳۷
۲-۲-۴-۱اجزای عملیاتی یک ترمینال کانتینری   ۳۷
۲-۲-۴-۲ ساختار کلی ترمینال کانتینری   ۳۸
۲-۲-۴-۲-۱ محوطه اسکله    ۳۸
۲-۲-۴-۲-۲ جرثقیل کانتینری   ۳۸
۲-۲-۴-۲-۳ محدوده تخلیه و بارگیری    ۳۸
۲-۲-۴-۲-۴ نگهداری کانتینر    ۳۹
۲-۲-۴-۲-۵ درب ورود و خروج   ۳۹
۲-۲-۴-۲-۶ محل نگهداری شاسی ها    ۳۹
۲-۲-۴-۲-۷ قسمت اداری    ۳۹
۲-۲-۴-۲-۸ترمینال ریلی روی اسکله    ۴۰
۲-۲-۴-۳ تاثیر جرثقیل های کانتینری در کاهش زمان و هزینه   ۴۰
۲-۲-۵ نقش بنادر در تجارت جهانی:   ۴۱
۲-۲-۶ کانتینر و توسعه آتی آن در سه فاز جاری بندر خرمشهر   ۴۲
۲-۲-۷ اهدافی که در طرح های بندر خرمشهر پیش بینی گردید   ۴۲
۲-۳ پیشینه تحقیق   ۴۳
۲-۳-۱ مسئله ترافیکاسکله ای و محوطه های داخل ترمینال   ۴۶
فصل سوم
ترمینال کانتینری بندر خرمشهر
۳-۱ تبدیل بندر خرمشهر از نسل اول به نسل سوم کانتینری   ۴۸
۳-۱-۱ نگرش ، استراتژی و خط مشی توسعه بندر   ۴۸
۳-۱-۲ خدمات معمول و سنتی بنادر   ۴۹
۳-۱-۳ خدمات صنعتی   ۴۹
۳-۱-۴ بنادر نسل دوم    ۵۰
۳-۱-۵ پنجاه و سومین سال تولد کانتینر   ۵۰
۳-۲ نحوه شناسایی کانتینر در ترمینال ها   ۵۱
۳-۲-۱ کانتینری کالا در بندر خرمشهر دارای مزایای زیر است.   ۵۱
۳-۳ اندازه و نوع کانتینر   ۵۲
۳-۳-۱ اندازه کانتینر   ۵۲
۳-۳-۲ نوع کانتینر   ۵۳
۳-۳-۲-۱کانتینر خشک   ۵۳
۳-۳-۲-۲ کانتینر یخچالی   ۵۳
۳-۳-۲-۳ کانتینر مخزنی   ۵۳
۳-۳-۲-۴ کانتینر باز   ۵۴
۳-۳-۲-۵ کانتینرهای روباز   ۵۴
۳-۳-۲-۶ کانتینرهای بدون دیواره   ۵۴
۳-۳-۲-۷کانتینرهای مسطح   ۵۴
۳-۳-۲-۸ کانتینر پلت فرم    ۵۴
۳-۳-۳ اندازه و نوع    ۵۴
۳- ۴ طبقه بندی کانتینرها   ۵۵
۳-۴-۱ کانتینرهای استاندارد و غیر استاندارد   ۵۵
۳-۴-۲ کانتینرهای یخچالی و غیر یخچالی   ۵۵
۳-۴-۳ کانتینرهای حاوی کالای خطرناک و غیر خطرناک   ۵۵
۳-۴-۴ کانتینرهای پر و خالی   ۵۶
۳- ۵ تاثیر چرثقیل های کانتینری در کاهش زمان و هزینه   ۵۶
۳-۶ دلایل ایجاد ترمینال کالای کانتینری   ۵۸
۳-۷ تجهیزات داخلی ترمینال کانتینری خرمشهر    ۵۸
۳-۸ تجهیزات داخلی کشتی و دوبه   ۵۸
۳-۸-۱چرثقیل ساحلی   ۵۸
۳-۸-۲ تجهیزات چیدمان   ۵۹
۳-۸-۳ جرثقیل پلی   ۵۹
۳-۸-۴ جرثقیل های چرخدار و ریلی   ۵۹
۳-۸-۵ جرثقیل چینش خود کار   ۵۹
۳-۹ ریچ استاکر و لیفتراک چنگالی   ۵۹
۳-۹-۱ لیفتراک چنگالی    ۵۹
۳-۹-۲ استرادل کریر   ۶۰
۳-۱۰ کامیون و شاسی ترمینال کانتینری   ۶۰
۳-۱۱ انواع چینش کانتینرها   ۶۰
۳-۱۲ چینش تجیهیزات   ۶۱
۳-۱۲-۱ محوطه چینش استرادل کریر   ۶۱
۳-۱۲- ۲محوطه چینش جرثقیل چرخ دار ،ریلی،پلی   ۶۱
۳-۱۲-۲ محوطه چینش با جرثقیل چینش خودکار   ۶۲
۳-۱۲-۳ محوطه چینش بر روی شاسی چرخ دار    ۶۲
۳-۱۲-۴ محوطه چینش کانتینرهای غیر استاندارد   ۶۲
۳-۱۲-۵ محوطه چینش کانتینر یخچالی   ۶۲
۳-۱۲-۶ محوطه چینش کانتینرهای حاوی کالای خطرناک   ۶۳
۳-۱۳ محوطه کانتینر   ۶۳
۳-۱۳-۱ محوطه بازرسی کانتینرها   ۶۳
۳-۱۳-۲ محوطه کانتینرهای نشتی   ۶۳
۳-۱۳-۳ محوطه کانتینرهای ضد عفونی   ۶۳
۳-۱۳-۴  محوطه کانتینرهای کنترل کیفیت   ۶۴
۳-۱۳-۵ هدج کاور   ۶۴
۳-۱۳-۶ سبدهای استکرها   ۶۴
۳-۱۴ کانتینرهای کم تحرک   ۶۴
۳-۱۵ فعالیت های متفرقه ترمینال کانتینری   ۶۴
۳-۱۵-۱ دپوی کانتینر خالی   ۶۵
۳-۱۵-۲ محل تخلیه و بارگیری کالا در کانتینر (سی اف اس )   ۶۵
۳-۱۶ شرکت ها،گروه ها و فعالیت   ۶۵
۳-۱۷ لجستیک   ۶۵
۳-۱۸ نگرش، استراتژی و خط مشی توسعه بندر   ۶۶
۳-۱۸-۱ خدمات معمول و سنتی بنادر   ۶۶
۳-۱۸-۲ خدمات صنعتی   ۶۶
۳-۱۹ کانتینر از دیدگاه مسولیت های متصدی حمل و نقل و بیمه گر   ۶۷
۳- ۲۰ آشنایی با شیوه های تخلیه و بارگیری در کانتینر   ۶۹
۳-۲۰-۱ در حمل و نقل با کانتینر باید روشهای زیر مد نظر قرار گیرد   ۶۹
۳-۲۰-۲مزایای حمل با کانتینر   ۷۱
۳-۲۰-۳مزایای یکپارچه سازی کالا در حمل با کانتینر   ۷۱
فصل چهارم
تجزیه تحلیل داده ها
۴ـ¬۱ـ مقدمه    ۷۳
۴ـ۲ـ یافته¬های توصیفی    ۷۳
۴ـ¬۲ـ۱ـ ویژگی¬های شخصی     ۷۳
۴ـ¬۲ـ۱ـ۱ـجنسیت    ۷۳
۴ـ¬۲ـ۱ـ۲ـ گروه¬های سنی     ۷۳
۴ـ¬۲ـ۱ـ۳ـ سطح تحصیلات    ۷۵
۴ـ¬۲ـ۱ـ۴ـ حوزه فعالیت   ۶۷
۴ـ¬۲ـ۲ـ  بررسی  فرضیه ¬ها بر اساس سؤالات پرسشنامه    ۷۷
کشتیرانی جنوب خط ایران   ۸۹
ترمینال کانتینری بندر خرمشهر   ۸۹
فصل پنجم
نتایج و پیشنهادات
۵-۱صادرات و واردات میوه و تره بار   ۱۰۳
۵-۱-۱باید ها و نباید ها در صادرات و واردات میوه و تره بار    ۱۰۳
۵-۱-۲ نقش سردخانه ها و کانتینرهای یخچالی در صدور کالا و تره بار از خرمشهر   ۱۰۴
۵-۱-۳بازارهای صادراتی میوه و تره بار    ۱۰۶
۵-۱-۴صادرات کالای تره بار و استقبال تجار و صاحبان کالا از بندر خرمشهر   ۱۰۷
۵-۲طرح احداث سردخانه در بندر خرمشهر – منطقه آزاد اروند    ۱۰۷
۵-۳صادرات    ۱۰۹
۵-۳-۱تهدید های صادرات و سرمایه گذاری و بازتاب مناسب به آنها    ۱۰۹
۵-۳-۲استراتژی های بازرگانی    ۱۰۹
۵-۳-۳استراتژی توسعه صادرات   ۱۱۰
۵-۳-۴استراتژی تولید برای صادرات    ۱۱۰
۵-۴ بازار کشورهای منطقه خلیج فارس    ۱۱۱
۵-۵شناخت نقاط ضعف و قوت بندر خرمشهر   ۱۱۱
۵-۶مروری بر تجارب و پیشینه نگاشته ها   ۱۱۲
۵-۷نقش دولت ها در حل موانع اقتصادی    ۱۱۵
۵-۸مفهوم مدیریت کیفیت جامع ( TQM  )   ۱۱۶
۵-۸-۱(TQM) عوامل مؤثر در موفقیت   ۱۱۷
۵-۸-۱-۱ابعاد هشتگانه کیفیت   ۱۱۷
۵-۹ مفاهیم و تعاریف کیفیت   ۱۲۰
۵-۹-۱مدیریت کیفیت    ۱۲۱
۵-۱۰مدیریت کیفیت جامع و ISO9000   ۱۲۲
۵-۱۰-۱دلایل نیاز به استقرار سیستم مدیریت کیفیت    ۱۲۳
۵-۱۰-۲اهداف مدیریت کیفیت   ۱۲۴
۵-۱۰-۳موانع موفقیت مدیریت کیفیت   ۱۲۴
۵-۱۰-۳-۱نداشتن جهت گیری مشترک   ۱۲۴
۵-۱۰-۳-۲-شیوه ی مدیریت   ۱۲۵
۵-۱۰-۳-۳-ساختارسازمانی   ۱۲۵
۵-۱۰-۳-۴سیاست ها   ۱۲۵
۵-۱۰-۳-۰۵فرآیند تغییر   ۱۲۵
۵-۱۰-۳-۶سیستم ارتباطی ضعیف   ۱۲۵
۵-۱۰-۳-۷فرهنگ نامناسب   ۱۲۶
۵-۱۰-۳-۸عدم ادغام و ایجاد تعادل بین اجزای مدیریت کیفیت   ۱۲۶
۵-۱۰-۴قواعد و اصول مدیریت کیفیت جامع    ۱۲۶
۵-۱۰-۴-۱قواعد مدیریت کیفیت فراگیر   ۱۲۶
۵-۱۰-۴-۲اصول مدیریت کیفیت فراگیر   ۱۲۷
۵-۱۰-۴-۲-۱اصل اول _ مشتری مداری    ۱۲۷
۵-۱۰-۲-۴-۲اصل دوم _ رهبری    ۱۲۷
۵-۱۰-۲-۴-۳اصل سوم _ مشارکت کارکنان    ۱۲۷
۵-۱۰-۲-۴-۴اصل چهارم – نگرش فرآیندی    ۱۲۸
۵-۱۱نقش مدیریت کیفیت فراگیر در بندر خرمشهر   ۱۲۸
۵-۱۱-۱ هشت رکن مدیریتی در مدیریت کیفیت   ۱۳۲
۵-۱۱-۲نقش تجهیزات بر اساس مدیریت کیفیت جامع    ۱۳۳
۵-۱۲رشد ۹۲ درصدی صادرات کالا از بندر خرمشهر در سال ۱۳۹۰    ۱۳۴
۵-۱۳مزیت بندر خرمشهر در صادرات انواع کالا به عراق   ۱۳۵
۵-۱۴نتیجه گیری و پیشنهادات   ۱۳۵
۵-۱۴-۱ نتیجه گیری    ۱۳۵
۵-۱۴-۲پیشنهادهای مبتنی بر یافته های پژوهش   ۱۳۶
منابع و مآخذ    ۱۳۷

منابع

۱-    اره آتور ، دیرونگ ، ج دیتورو ، مدیریت فراگیر ، ترجمه و تلخیص حبیب اله ۱۳۷۶شرکت نشر ارکان ، تهران  .

۲-    ایشیکاوا ، کورو ، ترجمه احمد جواهریان ۱۳۷۶کنترل کیفیت فراگیر، ، نشر مرکز تهران

۳-    پرتال خبر منطقه آزاد اروند  ، اینجا سکوی صادرات  به عراق است ، اکو نیوز تاریخ ۳ آذر ۱۳۸۷ شاخه کشاورزی.

۴-    تحقیقات میدانی محقق در مشاهده کالاهای صادراتی میوه و تره بار از بندر خرمشهر به بنادر خارجی جنوبی عراق

۵-    تحقیقات میدانی و نتایج مربوط به توزیع و تحلیل پرسشنامه

۶-    جعفری، محمد و فهیمی، رضا(۱۳۸۴) ،مدیریت کیفیت پویا ،نشر روز اندیش .

۷-    جعفری ، مصطفی ، حسین اصولی و دیگران ۱۳۷۹ ، انتشارات رسا ،  تهران.

۸-    حسن زاده محمدی ،  محمد علی ، ۱۳۹۰، اقتصاد حمل و نقل دریایی، انتشارات چاووش.

۹-    خلیلیان محقق صادق  ۱۳۸۳ بررسی بازاریابی و صادرات میوه و تره بار دانشیار گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس.

۱۰-روزنامه ایران ۱۷/۳/۹۱– شماره ۵۰۹۵ صدور محصولات کشاورزی از بنادر خوزستان

۱۱-سجادی ، علی اکبر (۱۳۸۰)، نقش رضایت مشتری در کسب و کار ، گزیده مدیریت ، شماره ۶۴

۱۲-سلیمی ، محمد حسین(۱۳۸۵) ،کلید موفقیت رقابت ژاپنی به نشر امیرکبیر .

۱۳-علوی ، فرشید ، ۱۳۸۰سیستم مدیریت کیفیت ، نشر آتنا ، تهران  .

۱۴-علیان ، امیر ، بکارگیری مرکب از فناوری های rfid وgps  جهت رد یابی کانتینر

۱۵-کاکویئ ،حسین و همکاران (ترجمه ) ۱۳۷۹آموزش مدیریت کیفیت جامع ، انتشارات سازمان  بهزیستی تهران  .

۱۶-لامعی ابوالفتح (۱۳۷۸) .مبانی مدیریت کیفیت ،وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی

۱۷- ماهنامه اقتصاد علمی شماره ۱۹۴ ۱۸ /۵ / ۱۳۸۹٫

۱۸-مسعودی ،رضا(۱۳۸۰) ، مدیریت استراتژیک ،نشر مهتاب

۱۹- یاکو  ، بروین سال ۱۳۸۷، کتاب جامع ترمینال کانتینری ، انتشارات اسرار دانش،

۱-۱مقدمه

ترمینالهای کانتینری در سراسر جهان از لحاظ اندازه ، موقعیت جغرافیایی و نوع عملیات متنوع می باشند. این مقاله به خواننده خود شناخت کلی از ترمینال کانتینری می دهد و به توصیف دنیای ترمینال های کانتینری می پردازد . هدف اصلی از مباحثی که به آن خواهیم پرداخت تاکید بیشتر بر ترمینال های کانتینری  دریایی است ، گر چه در مورد ترمینا لهای کانتینری خشکی نیز در آن اشاره شده است بعنوان مثال :برنامه ریزی کشتی های اقیانوس پیما قابل استفاده در ترمینالهای کانتینری خشکی نمی باشد. از سوی دیگر بارگیری  قطارها هم برای ترمینالهای کانتینری خشکی و دریایی عمومی خواهد بود . اقتصاد  حمل و نقل دریایی در بر گیرنده موضوعات  متعددی از جمله انواع روش های حمل و نقل ، ویژگی های انحصاری حمل و نقل دریایی، جغرافیای تجارت و کشتیرانی، انواع شرکت های کشتیرانی، مشخصات کالاهای دریا برد ، تاثیر عوامل محیطی و بازارهای مختلف بر نرخ های موجود در بازار و مفاهیم عرضه و تقاضا در صنعت حمل و نقل دریایی است لذا درک این موارد برای کارشناسان فعال در بنادر ، شرکت های کشتیرانی، شرکت های کارگزاری دریایی ، اپراتورهای حمل و نقل بین وجهی ، دانشجویان رشته های مدیریت، تجارت و حمل و نقل و نیز محققان علوم اقتصادی می توانند منجر به اتخاذ تصمیم های اقتصادی در تخصص بهینه منابع تولید شود ضمنا اگر چه نیاز به حمل و نقل دریایی منتج از تجارت است ، اما ارایه خدمات  بهینه ، ضمن کاهش قیمت تمام شده حمل و نقل و افزایش توان رقابتی صادر کنندگان و وارد کنندگان ، می تواند نیروی محرکه ای در سیر صعودی تجارت باشد . برای کشورهایی که در تجارت فرامرزی خود امکن استفاده از حمل و نقل دریایی را دارند . بهره مندی بهینه از این فرصت در اقتصاد خرد و کلان مستلزم درک مبانی اقتصاد حمل و نقل دریایی است و این بخشی از قواعد بازی در صحنه رقابت بین المللی است در پایان بر خود لازم می دانم از لطف و همکاری کارکنان ترمینال کانتینری بندر خرمشهر بویژه مدیر ترمینال که در تهیه و گرد آوری مطالب به اینجانب کمک شایانی نمودند صمیمانه تشکر و قدردانی نمایم.

۱-۲- طرح موضوع

۱-۲-۱ مفهوم تجارت چیست؟

برای واژه “تجارت” در اکثر واژه نامه ها تعاریف زیر ارائه شده است :

مبادلات اجتماعی : تبادل ایده ها ، عقاید و تمایلات ( خواسته ها )
مبادله یا خرید و فروش کالا در مقیاس بالا که شامل ترابری از نقطه ای به نقطه دیگر است.

در ادامه تعریف دوم ارائه شده برای “تجارت ” را بعنوان محور بحث انتخاب و بر روی آن متمرکز خواهیم شد.

۱-۲-۲ تجارت چیست؟

تجارت در ساده ترین نگاه ، مبادله کالا و خدمات بمنظور کسب درآمد (پول) است. زندگی انسان مملو از فرآیندهای تجاری بوده و تجارت با میلیونها شکل متفاوت در زندگی بشریت نمود پیدا کرده است . زمانیکه کالای مورد نظر خود را از یک فروشگاه تامین و خریداری می نمائید ، در تجارت شریک و در فرآیندهای آن درگیر شده اید.در صورتیکه در شرکتی مشغول بکار هستید که کالائی را تولید می نماید ، درگیر یکی دیگر از زنجیره های تجارت شده اید. تمام جلوه های تجارت با هر رویکرد و سیاستی دارای خصایص زیر می باشند :

۱-۲-۳ جلوه های تجارت

خریداران

افرادیکه با استفاده از پول خود قصد خرید یک کالا و یا خدمات را دارند.

فروشندگان

افرادیکه کالا و خدمات مورد نیاز خریداران را ارائه می دهند. فروشندگان به دو گروع عمده تقسیم می گردند:

–        خرده فروشان ، که کالا و یا خدماتی را مستقیما” در اختیار متقاضیان قرار داده است .

–        عمده فروشان و عوامل فروش ، که کالا و خدمات خود را در اختیار خرده فروشان و سایر موسسات تجاری می نمایند.

تولیدکنندگان

افرادیکه کالا و یا خدماتی را ایجاد تا فروشندگان آنها را در اختیار خریداران قرار دهند. یک تولید کننده با توجه به ماهیت کار خود همواره یک فروشنده نیز خواهد بود. تولیدکنندگان کالای تولیدی خود را به عمده فروشان ، خرده فروشان و یا مستقیما” به مصرف کننده گان می فروشند.

۱-۲-۴ یک تعریف از تجارت

همانگونه که مشاهده می گردد ، “تجارت ” از زاویه فوق دارای مفاهیم ساده ای است . تجارت از خرید یک محصول ساده نظیر ” بستنی ” تا موارد پیچیده ای نظیر اجاره ماهواره را شامل می گردد. تمام جلوه های تجارت از ساده ترین سطح تا پیچیده ترین حالت آن ، بر مقولاتی همچون  خریداران ، فروشندگان و تولیدکنندگان متمرکز خواهد بود.

۱-۲-۵ عناصر تجارت

زمانیکه قصد معرفی عناصر ذیربط در تجارت و فعالیت های تجاری وجود داشته باشد ، موضوعات و موارد مورد نظر بدلیل درگیر شدن با جزئیات پیچیده تر بنظر خواهند آمد. عناصر ذیل تمام المان های ذیربط در یک فعالیت تجاری معمولی را تشریح می نماید. در این حالت ، فعالیت شامل فروش برخی محصولات توسط یک خرده فروش به مصرف کننده است :

۱-     در صورت تمایل فروش محصول و یا محصولاتی به یک مصرف کننده ، مسئله اساسی داشتن کالا و یا خدماتی خاص برای عرضه است . کالا می تواند هر چیزی را شامل گردد. .فروشنده ، ممکن است کالای خود را مستقیما” از تولید کننده و یا از طریق یک عامل فروش تهیه کرده باشد. در برخی حالات ممکن است فروشنده ، خود کالائی را تولید و بقروش می رساند.

۲-     فروشنده برای فروش کالا و یا خدمات می بایست ” مکانی مناسب ” را در اختیار داشته باشد. مکان مورد نظر می تواند در برخی حالات بسیار موقتی باشد. مثلا” یک شماره تلفن خود بمنزله یک مکان است . در چنین مواردی متقاضی کالا و یا خدمات با تماس تلفنی با فروشنده قادر به ثبت سفارش و دریافت کالای مورد نظر خود خواهد بود. برای اکثر کالاهای فیزیکی می بایست مکان ارائه کالا ، یک مغازه و یا فروشگاه باشد.

۳-    برای فروش کالا و یا خدمات ، فروشندگان می بایست از راهکارهائی برای جذب افراد به مکان خود استفاده نمایند. فرآیند فوق ” مارکتینگ ” نامیده می شود.در صورتیکه افراد از محل و مکان ارائه یک کالا و خدمات آگاهی نداشته باشند ، امکان فروش هیچگونه کالائی وجود نخواهد داشت . انتخاب محل ارائه کالا در یک مرکز تجاری شلوغ ، یکی از روش های افزایش تردد به مکان ارائه کالا است. ارسال پستی کاتولوگ ها ی مربوط به محصولات ، یکی دیگر از روش های معرفی مکان ارائه یک کالا و یا خدمات است . استفاده از شیوه های متفاوت تبلیغاتی، راهکاری دیگر در معرفی مکان ارائه کالا است .

۴-    فروشنده نیازمند روشی برای دریافت سفارشات است . استفاده از تلفن و نامه ، نمونه هائی از روش های دریافت سفارش متقاضیان می باشد. حضور فیزیکی در مکان ارائه یک کالا و یا خدمات از دیگر روش های سنتی برای ثبت سفارش کالا است . پس از ثبت سفارش ، فرآیندهای لازم توسط پرسنل شاغل در شرکت و یا موسسه ارائه دهنده کالا و یا خدمات انجام خواهد گرفت .

۵-     فروشنده نیازمند روشی برای دریافت پول است . استفاده از چک ، کارت اعتباری و یا پول نقد روش های موجود در این زمینه می باشند. در برخی از فعالیت های تجاری از فروشنده تا زمان توزیع کالا پولی دریافت نمی گردد.

۶-     فروشنده نیازمند استفاده از روشی برای عرضه و توزیع کالا و یا خدمات می باشد. در برخی از سیستم ها بمحض انتخاب کالا توسط مشتری و پرداخت وجه آن ، عملیات توزیع کالا بصورت اتوماتیک انجام خواهد شد. در سیستم های ثبت سفارش مبتنی بر نامه ، کالای خریداری شده پس از بسته بندی به مقصد مشتری ارسال خواهد شد. در مواردیکه حجم کالا زیاد نباشد از مبادلات پستی بمنظور ارسال کالا استفاده شده و در مواردیکه حجم کالا زیاد باشد از کامیون ، قطار و یا کشتی برای ارسال و توزیع کالا استفاده می گردد.

۷-    در برخی موارد ، خریداران یک کالا تمایل و علاقه ای نسبت به آن چیزی که خریداری نموده اند نداشته و قصد برگشت آن را دارند. فروشندگان کالا و یا خدمات می بایست از روش هائی برای قبول موارد “برگشت از فروش ” استفاده نمایند.

۸-    در برخی موارد ممکن است کالائی در زمان توزیع آسیب دیده باشد. فروشندگان می بایست از روش های برای تضمین گارانتی استفاده نمایند.

۹-     برخی از کالاهای ارائه شده به مشتریان دارای پیچیدگی های خاص خود بوده و نیازمند استفاده از خدمات پس از فروش و یا حمایت فنی می باشند. در چنین مواردی وجود بخش هائی در شرکت و یا موسسه ارائه دهنده کالا و یا خدمات الزامی خواهد بود. کامپیوتر یکی از نمونه کالاهائی است که نیازمند خدمات پس از فروش و حمایت فنی از دیدگاه مشتریان ( خریداران ) خواهد بود.

تمام عناصر اشاره شده را می توان در یک شرکت تجاری سنتی مشاهده کرد. فعالیت های تجاری شرکت های فوق می تواند شامل مقوله های متفاوتی باشد.

در تجارت الکترونیکی تمام عناصر اشاره شده ، حضوری مشهود با تغییرات خاصی دارند. بمنظور مدیریت و اجرای تجارت الکترونیکی به عناصر زیر نیاز خواهد بود :

–        یک محصول

–        محلی برای فروش کالا. در تجارت الکترونیکی یک وب سایت بمنزله مکان ارائه کالا و یا خدمات خواهد بود.

–        استفاده از روش و یا روش هائی برای مراجعه به سایت

–        استفاده از روشی برای ثبت سفارش .( اغلب بصورت فرم ها ئی در نظر گرفته می شود)

–        استفاده از روشی برای دریافت پول . ( کارت اعتباری از نمونه های متداول است )

–        استفاده از روشی برای توزیع کالا

–        استفاده از روشی برای موارد برگشت داده شده توسط خریداران

–        استفاده از روشی برای موارد مربوط به گارانتی

–        استفاده از روشی برای ارائه خدمات پس از فروش (پست الکترونیکی ، ارائه پایگاه های اطلاع رسانی و…)

۱-۲-۶  فرمول تحقق تجارت

Ct + Ca  < Cb

قیمت کالا در مقصد Cb =     قیمت کالا در مبدا =  Ca   هزینه حمل و نقل = Ct

۱-۲-۷ انواع حمل و نقل

امروزه تجارت و بازرگانى و خرید و فروش اجناس و ارسال کالا از محلى به محل دیگر توسعه فراوانى پیدا نموده است و تجّار و سایر مردم مرتباً درصدد ارسال کالا از شهرى به شهر دیگر و یا از بندرى به بندر دیگر و نهایتاً از مقصدى به مقصد دیگر مى‌باشند و به این جهت موضوع حمل و نقل و متصدیان حمل و نقل در قانون تجارت و سایر قوانین عنوان خاص و ویژه‌اى دارد همچنان‌که ماده ۳۷۷ قانون تجارت دربارهٔ متصدى حمل و نقل چنین مى‌گوید: متصدّى حمل و نقل کسى است که در مقابل اجرت، حمل و نقل اشیاء را به عهده مى‌گیرد.

          بنابراین حمل و نقل یعنى انتقال کالا از جائى به جاى دیگر در قانو ن مورد توجّه قرار گرفته و تابع ضوابط و مقررّات خاصى مى‌باشد و ممکن است از راه‌هاى آبى یعنى به‌وسیله کشتی، ناوچه، قایق و دیگر وسایل حمل و نقل دریائى انجام گیرد و یا از طریق راه‌هاى هوائى و به‌وسیله وسایل حمل و نقل هوائى مثل هواپیما صورت گیرد.

به همین جهت قانون تجارت در بند ۲ ماده ۲ این مسئله را مورد توجّه قرار است و مى‌گوید: تصدّى به حمل و نقل از راه خشکى یا آب یا هوا به هر نحوى که باشد و علاوه بر مواردى که بیان شد موضوع حمل و نقل و شرایط و مقررّات حاکم بر آنها تحت عنوان قرارداد حمل و نقل از ماده ۳۷۷ الى ۳۹۴ قانون تجارت به‌طور صریح تعیین شده است .

به طور کلی حمل و نقل به انواع مختلفی تقسیم می شود که عبارتند از :

۱.حمل و نقل دریایی

۲.حمل و نقل توسط راههای زمینی ( جاده ای – راه آهن )

۳.حمل و نقل هوایی

۴. حمل و نقل لوله ای[۱]

           در بین انواع حمل و نقل، قدیمى‌ترین نوع آن حمل بار و کالا و مال‌التجاره با کشتى یا قایق و وسایل مشابه و شناور مى‌باشد که ابتدا توجه ملل و مردمانى را که در سواحل دریاها و رودخانه‌هاى بزرگ و پر آب در جزایر و بنادر قرار داشتند جلب نمود که امروزه فقط اسمى از آنها باقى مانده است و در کتب و سوابق تاریخى مطالبى درباره چگونگى حمل و نقل دیده مى‌شود.  چرا که حمل و نقل آبى به‌علت اینکه حمل بارهاى سنگین در روى آب به نیروى زیادى احتیاج نداشت ابتدا با وسایل سنتى و شناور انجام مى‌شد. به‌عنوان مثال ساکنین اطراف دریاى مدیترانه مدت‌هاى زیادى وسایل و کالاهاى خود را با کشتى‌هاى کوچک بادبانى مبادله مى‌نمودند و از نیروى باد در جهت کمک و به حرکت در آوردن کشتى‌ها استفاده مى‌کردند و از اوایل قرن نهم و دهم از به‌کار انداختن سکّان در کشتى‌ها استفاده شد و در حقیقت نوعى تحوّل در حمل و نقل دریائى به‌وجود آمد که به دو نوع محدود گردید.

حمل و نقل دریائى به‌وسیله بازرگانان و تجار
حمل و نقل رودخانه‌اى که به‌وسیله مالکین و دارندگان کشتى انجام مى‌شد و در حقیقت نوعى زندگى در داخل کشتى بود ولى با شروع انقلاب صنعتى و آشنا شدن مردم به نیروى محرکه موتور استفاده از کشتى‌هاى با سرعت حدود ۷ الى ۸ کیلومتر در ساعت مورد توجّه قرار گرفت اما به‌تدریج سرعت کشتى‌هاى حمل و نقل از ۴۰ کیلومتر در ساعت هم تجاوز نمود و ظرفیت حمل بار هم تا صد تن افزایش یافت و رژیم حقوقى آب‌ها مشخص شد و قواعد بین‌المللى جایگاه خود را در عرصه بین‌المللى پیدا نمود و از اوایل قرن نوزدهم کشتى‌هاى متعددّ باربرى با ظرفیّت‌هاى متفاوت )۱۰،۰۰۰  تا ۰۰۰ ، ۵۰۰  تن) ، بار ساخته شد و راه‌هاى آبى بین‌المللى و داخلى و اهمیت و امنیت آنها هم مسئله دیگرى بود که جایگاه خاص خود را پیدا نمود . نظریه بین‌المللى کردن رودخانه‌ها، براى اولین بار به‌وسیله گروسیوس و واتل ابراز شد .

راه‌هاى آبى بین‌المللى به سه دسته تقسیم می گردد  :

۱-    رودخانه ها

رودخانه‌هاى بین‌المللی: رودخانه‌هائى که از لحاظ اهمیت و مناسب بودن و قابلیت حمل و نقل بین‌المللى مورد شناسائى قرار گرفت نسبتاً زیاد بود که به نمونه‌هائى از آنها در قاره‌هاى مختلف اشاره مى‌شود.

اروندرود (شطّ‌العرب) در خاورمیانه
آندوس در قاره آسیا
رودخانه نیل و کنگو و سنگال در قاره آفریقا
رودخانه یا شط مکونک در آسیاى جنوب شرق
رودخانه‌هاى دانوب و راین در قاره اروپا
رودخانه کلرادو، سن لورن، ریوگراند، در قاره آمریکا

۲-   تنگه‌ها

۳-   کانال‌هاى بین‌المللی

۱-۲-۸ مزایایی حمل و نقل دریایی           

 حمل و نقل دریائى از نظر شرکت‌هاى بزرگ حمل و نقل بین‌المللى و دولت‌ها و کشورهاى سواحل دریاها نسبت به حمل و نقل هوائى و زمینى داراى مزایایى به‌شرح زیر مى‌باشد.

۱-     هزینه حمل و نقل از طریق راه‌هاى آبى ارزان‌تر از حمل و نقل از راه‌هاى خشکى و هوایى مى‌باشد به این جهت امروزه بیشتر صاحبان کالا و شرکت‌هاى تجارتى از این روش استفاده مى‌نمایند.

۲-     از جمله امتیازات دیگر ثابت بودن نرخ و کرایه باربرى دریائى است که به‌وسیله شرکت‌هاى بزرگ تعیین مى‌شود و کلیه شرکت‌هاى حمل و نقل دریائى موظّف به رعایت نرخ مزبور هستند به جز کشتى‌هاى آزاد که در مواردى با توافق صاحب کشتى و مالک کالا نرخ حمل ار تعیین مى‌نمایند.

۳-     امتیاز دیگر این روش این است مقدار بارى که حمل مى‌شود نسبتاً زیاد است به‌طورى که در یک حمل و نقل دریائى محموله‌هاى سنگین بین ۲۰۰،۰۰۰ الى ۵۰۰،۰۰۰ تن به بالا به‌سادگى جابه‌جا مى‌شود و از بندرى به بندر دیگر حمل و تحویل مى‌گردد.

۴-     عامل چهارم در مورد حمل و نقل دریائى ایمنى و ضریب اطمینان این روش است زیرا اگر استانداردهاى مربوط به حمل و نقل دریائى از نظر بسته‌بندى و عدل‌بندى و … رعایت گردد و خریدار و فرستنده برابر مقررّات اینکوترمز در مورد بیمه کالا و سایر شرایط اقدام نمایند تقریباً حمل و نقل کالا بدون خطر و یا خطرات بسیار کمى انجام خواهد شد و به سلامت مال‌التجاره و کشتى و خدمه و غیره آسیب وارد نخواهد گردید.

          به این جهت حمل و نقل دریائى از اهمیت ویژه‌اى برخوردار است و براى شرکت‌هاى حمل و    نقل مسیر رفت و برگشت نیز تعیین گردیده است که به خطوط اصلى دریائى نیز مشهور مى‌         باشند.

۱-۲-۹ اینکو ترمز ( انواع قراردادهای حمل کالا )

یک کلمه مرکب است که از ترکیب سه کلمه انگلیسی (International Commercial  (Terms  به معنی اصطلاحات بین المللی بازرگانی تشکیل شده‌است و به صورت گسترده‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرد.این اصطلاحات برای تفکیک هزینه‌ها و مسئولیتها بین فروشنده و خریدار استفاده می‌شود.

اینکو ترمز به مسائل مرتبط با حمل کالا از فروشنده به خریدار پاسخ می‌دهد.مسائلی شامل حمل کالاها ، ترخیص کالاها ، واردات و صادرات کالاها ، اینکه چه کسی مسئول پرداخت می‌باشد و اینکه ریسک جابجایی و انتقال کالا در مراحل مختلف حمل بر عهده چه کسی می‌باشد. اصطلاحات مختلف اینکوترمز[۲] معمولأ با ذکر مکانهای جغرافیایی مورد استفاده قرار می‌گیرد نه عناوین مرتبط با جابجایی. اینکو ترمز توسط اطاق بازرگانی بین المللی [۳]تهیه و تدوین شده‌است. اینکوترمز به چهار گروه زیر با اصطلاحات وابسته به هر گروه تقسیم شده‌است.

گروه E – تحویل کالا در نقطه عزیمت در مبدأ

EXW [4] :

تعریف : تحویل کالا در نقطه عزیمت در مبدأ ( محل کار(

گروه F – تحویل کالا به خریدار بدون پرداخت کرایه حمل در مبدأ 

FCA  [۵]:

تعریف : تحویل کالا به حمل کننده در مبدأ ( تحویل کالا داخل کامیون ، ریل و هواپیما) . با توجه به اینکه محل تحویل کشور خریدار باشد ، بارگیری با خریدار است و نقطه ریسک می‌باشد. هزینه حمل و بیمه با خریدار است. عقد قرارداد حمل و بیمه با خریدار (نه الزاما)

FAS [۶] :

تعریف : تحویل کالا در کنار کشتی در مبدأ. محل خاتمه ریسک فروشنده کنار کشتی در بندر است. هزینه حمل و بیمه با خریدار است. عقد قرارداد حمل و بیمه و بازرسی با خریدار است.

 FOB [۷] :

تعریف : تحویل کالا در عرشه کشتی در مبدأ. فروشنده وقتی کالا را از روی نرده کشتی عبور داد ریسک خود را خاتمه داده‌است. هزینه حمل و بیمه با خریدار است. عقد قرارداد حمل از بندر تحویل و بیمه و بازرسی با خریدار است.

گروه C – تحویل کالا در مبدأ به خریداربا پرداخت کرایه حمل 

CFR  [۸]:

تعریف : ارزش و کرایه حمل تا مقصد . C&F سابق است ولی مخصوص حمل دریایی .کالا وقتی از روی نرده کشتی عبور می‌کند (بارگیری می‌شود) مسئولیت فروشنده خاتمه میابد .هزینه بیمه با خریدار است .هزینه حمل با فروشنده‌است .عقد قرارداد بیمه با خریدار است .و عقد قرارداد حمل با فروشنده .

CIF  [۹]:

تعریف : ارزش ، بیمه و کرایه حمل تا مقصد. مخصوص حمل دریایی می‌باشد. کالا وقتی از روی نرده کشتی بارگیری می‌شود مسئولیت فروشنده خاتمه میابد. هزینه حمل و بیمه با فروشنده‌است. عقد قرارداد حمل و بیمه با فروشنده‌است.

CPT[10] :

تعریف : تحویل با پرداخت کرایه حمل تا مقصد. حمل مرکب ولی بیشتر برای طرق زمینی یا هوایی استفاده می‌شود. ریسک و مسئولیت فروشنده زمانی که کالا را تحویل اولین حمل کننده می‌دهد خاتمه میابد. هزینه حمل با فروشنده تا نقطه معین طبق قرارداد. هزینه بیمه خریدار. عقد قرارداد بازرسی با خریدار است.

CIP  [۱۱]:

تعریف : تحویل با پرداخت کرایه حمل و بیمه تا مقصد. روش حمل مرکب می‌باشد. ریسک و مسئولیت فروشنده زمانی که کالا را به نقطه توافق شده می‌رساند خاتمه میابد. هزینه بیمه و حمل با فروشنده‌است. عقد قرارداد بیمه و حمل با فروشنده‌است. عقد قرارداد بازرسی با خریدار است.

گروه D – تحویل کالا در مقصد :

 DAF [۱۲] :

تعریف : تحویل در مرز ( مرز تعیین شده (

DES[13] :

تعریف : تحویل در عرشه کشتی ( در مقصد (.

DEQ [۱۴] :

تعریف : تحویل در اسکله ( در مقصد (

DDU [۱۵] :

تعریف : تحویل در مقصد بدون پرداخت حقوق و عوارض گمرکی.

DDP : [16]

تعریف : تحویل در مقصد با پرداخت حقوق و عوارض گمرکی.

امروزه میزان استفاده از فناوری اطلاعا ت در روابط اقتصادی بین کشورها که سهم حضور در اقتصاد بین المللی را تعیین می نمایند از این رو می باشد که کشورهای مختلف و در حال توسعه در رقابت برای به کارگیری I t  در فرایند های اقتصادی و فرهنگی و اجتماعی می باشد. فناوری اطلاعات عبارت است از گرد آوری، سازماندهی، ذخیره و نشر اطلاعات اعم از متن با تصویر و یا عد د که با استفاده از ابزارهای رایانه ای و مخابراتی صورت می پذیرد. امروزه فناوری اطلاعات به عنوان یکی از تکنولوژی های نوین بشری نه تنها دستخوش تغییرات ژرفی شده ، بلکه به سرعت در حال تاثیر گذاری بر الگوی زندگی ، روش تحقیق ،آموزش، مدیریت تجارت ، حمل و نقل ، مقوله های ایمنی و امنیتی و دیگر زمینه های زندگی انسانی است. انجام فعالیت های اقتصادی و تجاری در عصر انفجار اطلاعات امری بس دشوار به نظر می رسد چرا که عبور از میان انبوهی از اطلاعات ، یافتن مطالب مورد نیاز ، پالایش آنها ، تحلیل مطالب ، دسته بندی و ذخیره مطالب منتخب برای عوامل تصمیم گیرنده در محیط تجاری و الکترونیکی بسیار تعیین کننده است بهره گیری از فنون و تکنولوژی های نوین در بنادر تجاری بزرگ دنیا در چند دهه اخیر ثمرات بسیاری را برای آن ها به ارمغان آورده است بنادر به لحاظ نقش خود در زنجیره تامین بین المللی همواره مورد توجه بوده اند، افزایش سرعت و کاهش زمان عملیات [۱۷]کاهش ریسک فعالیت های دریایی و بندری و افزایش ضریب ایمنی از مشخصه های مهم بنادر توسعه یافته و طراز اول جهان است ، امروزه سعی تمامی بنادر در جلب هر چه بیشتر رضایت مشتریان می باشد بهره گیری از تکنولوژی هایی همچون Rfidi سیستم های کنترل ترافیک دریایی و سیستم های هوشمند مدیریت تجهیزات جهت جلوگیری از بر خورد و تصادم کشتی ها در بنادر می تواند به عنوان راه حل بسیاری از معضلات کنونی بنادر از جمله  کاهش ریسک سرمایه گذاری ، متوسل به فناوری اطلاعات و ارتباطات شده و یا بکارگیری تکنیک های متنوع ، چهره ای ایمن  همراه با آسودگی خیال جهت سرمایه گذاری را به بندر خود بخشیده اند. ایجاد تسهیل در فرایند ارایه خدمات دریایی و بندری موجبات تسهیل در فرایند صادرات و واردات کشور را فراهم آورده و در نتیجه کاهش بهای تمام شده کالا ها را در پی خواهد داشت.

ترمینال کانتینری بندر خرمشهر که مهم ترین ترمینال پس از بازسازی آثار بجای مانده از جنگ تحمیلی رسما” فعالیت خود را آغاز نمود در راستای اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران از اواسط سال ۱۳۸۲ راهبری و بهره برداری گردید. این ترمینال به مدت  ۱۰ سال از طرف بندر خرمشهر به شرکت کشتیرانی جنوب خط ایران واگذار گردید.

ترمینال کانتینری بندر خرمشهر دارای ۷ پست اسکله اختصاصی به طول ۷۴۰ متر با آبخور حدودا” ۷ متر می باشد .

۱-۲-۱۰ تجهیزات ساحلی کانتینری

---