عنوان :

مقاله علل رشد مهاجرت و شهرنشینی در کشورهای جهان سوم

تعداد صفحات : ۵۶

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

از آنجا که مهاجرت و شهرنشینی برای توسعه و فراهم نمودن امکانات کشورها مسئله‌ای مهم و حیاتی تلقی می‌شود .تحقیق حاضر در پی این است تا علل رشد شهرنشینی و مهاجرت را در ایران وکشورهای جهان سوم مورد بررسی قرار دهد. جامعه و نمونه آماری این تحقیق تعداد ۵۰ نفر از زنان خانه‌دار روستایی مستقر در منطقه شمال دزفول که به روش نمونه‌گیری تصادفی از نوع خوشه‌ای انتخاب شده بودند را شامل می‌شود که از نظر میزان تحصیلات، درآمد و وضعیت فرهنگی و اجتماعی در شرایط یکسان قرار داشتند و غالباً خانه‌دار بودند.

عمده‌ترین علت مهاجرت آنها به شهر کمبود امکانات رفاهی، آموزشی، بهداشتی ادامه تحصیل فرزندشان، نبودن فضای آموزشی مناسب ، نداشتن مدرسه راهنمایی، دبیرستان در محل سکونت آنها، کمبود آب آشامیدنی سالم ، عدم دسترسی به پزشک در مواقع ضروری و از همه مهم‌تر بیماریهای ناشی از محیط‌های آلوده و غیر بهداشتی بوده است.

عدم دسترسی به شغل مناسب و تک بعدی بودن شغل که غالباً به صورت کشاورزی در برخی از فصول سال بوده درآمد مورد نیاز از این شغل حاصل گردیده در نتیجه در خانواده‌های روستایی که غالباً تعداد خانوارها زیاد است مسئول خانواده قادر به تأمین مایحتاج اولیه زندگی نبوده که این امر ناچاراً این خانواده ها را مجبور به شهر نموده است.

روند مهاجرت باید هماهنگ با افزایش تولید در بخش‌های کشاورزی خدمات و به خصوص صنایع شهری یا روستایی باشد. در کشور ما غالباً مهاجرت برای پاسخگویی به تولید بیشتر نبوده بلکه وجود خدمات شهری موجب مهاجرت‌های (حتی ناخواسته ) گردیده است به همین دلیل است که اغلب مهاجرین شاغلین شهری به خدمات کاذب روی می‌آورند.

در بیشتر کشورهای جهان توجه مخصوصی به امر مهاجرت‌های داخلی و خارجی معطوف می‌گردد تا موجب بحران اقتصادی نمی‌شوند بلکه مهاجرت به تمام معنای سازنده و برای رسیدن به اقتصاد پویا می‌باشد

 واژه های کلیدی: جمعیت شهر، مهاجرت، شهرنشینی، ایران، عدم اکانات، عدم شغل مناسب،کشورهای جهان سوم

فهرست مطالب

چکیده تحقیق:    ۲
مقدمه    ۴
بیان مسئله    ۶
ضرورت تحقیق    ۷
اهداف تحقیق    ۸
تعریف اصطلاحات    ۹
فرضیه‌ها    ۱۰
« فصل دوم»    ۱۱
پیشینه‌ی تحقیق    ۱۱
تحقیقات خارجی و چارچوب نظری    ۱۲
بر طبق نظر آنتونی گیدنز:    ۱۵
مهاجران و مهاجرت    ۱۷
فیجی: مهاجرت به شهر    ۱۸
فرآیند پول درآوردن در شهر و خرج کردن در روستا    ۲۱
دلایل و پیامدهای مفروض مهاجرت روستایی از نظر (ژان پیتیه)    ۲۳
۱٫ دید مانوی مسئله: برخورد شر شهری و خیر روستایی    ۲۳
۲٫ خدمت نظام وظیفه عمومی:    ۲۳
بریتون:    ۲۴
۳٫ آیا راه‌آهن عامل فرار روستاها بود؟    ۲۴
علت‌های حقیقی برون کوچ روستایی از نظر ژان پیتیه    ۲۵
۱٫ جاذبه شهری    ۲۶
۲٫ بی‌ثباتی و قلت درآمدهای روستایی    ۲۶
۳٫ مهاجرت و کیفیت زندگی زنان    ۲۷
۴٫ اصالت جهان سوم    ۲۸
انگیزه‌های عمده مهاجرت در ایران از نظر دکتر محمدجهانفر    ۳۰
اختلاف شدید مهاجرتی استان‌های کشور    ۳۱
نسبت جنسی    ۳۳
انگیزه مهاجرت و تحولات شهری از دیدگاه دکتر جهانفر    ۳۳
مهاجرت و حاشیه‌نشینی    ۳۶
از نظر دکتر حبیب الله زنجانی    ۴۱
علل عمده مهاجرت از دیدگاه دکتر زنجانی    ۴۲
« فصل سوم»    ۴۳
روش و فرآیند اجرا    ۴۴
جامعه آماری    ۴۴
نمونه و شیوه نمونه‌گیری    ۴۴
ابزارها    ۴۵
سؤالات    ۴۵
« فصل چهارم»    ۴۷
تجزیه و تحلیل و نتیجه‌گیری    ۴۸
نتیجه‌گیری پایانی و پیشنهادات    ۴۹
فهرست منابع    ۵۲

فهرست منابع

۱٫      ارلیش، پل، آن/ انفجار جمعیت / ترجمه: ورزین پور، نادر و روحانی، سیما/ انتشارات مهدی تهران/ ۱۳۷۳
۲٫      گیدنز، آنتونی/ جامعه‌شناسی/ ترجمه: صبوری، منوچهر/ انتشارات نشر نی تهران/ ۱۳۷۳
۳٫      دیوید کاراکیس، اسمیت/ مجموعه مقالات معماری و شهرسازی شهر جهان سومی/ ترجمه: جمالی، فیروز/ انتشارات نشر توسعه تهران/ چاپ اول/ ۱۳۷۷
۴٫  پیتیه، ژان/ مهاجرت روستائیان / ترجمه: دکتر مؤمنی کاشی، محمد/ انتشارات: سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی، شرکت سهامی تهران/ چاپ اول/ ۱۳۶۹
۵٫      زنجانی، حبیب‌الله/ مجموعه مباحث جمعیتی/ تهران/ چاپ اول/ ۱۳۷۱
۶٫      جهانفر، محمد/ جمعیت‌شناسی ایران / انتشارات پیام‌نور/ تهران/ چاپ اول/ شهریور ۷۴

مقدمه

در نواحی مختلف کره زمین مهاجرت و شهر‌نشینی یک عامل مهم در مسائل جمعیتی به شمار می‌آید. اخیراً بر تعداد افرادی که به دلیل اوضاع نامساعد محیط زیست خود، به سبب فروپاشی و زوال محیط ، مجبور به ترک محل زندگی خویش می‌شوند افزوده می‌شود. این افراد در جستجوی زندگی بهتر، رو به مکان‌های دیگری می‌آورند.

بیشتر این مهاجرت‌ها از محیط‌های مصیبت‌بار روستایی به سمت شهرهاست مانند «ساحل» که در طی خشکسالی اخیر بیشتر از ۲۵۰۰۰۰ نفر در موریتانی و تقریباً یک میلیون نفر در بورکینوفاسو « یعنی در حدود یک پنجم جمعیت کشور» به شهرها مهاجرت کرده‌اند.

مهاجرت از کشورهای فقیر به کشورهای غنی خطر متفاوتی پدید می‌آورد به طوری که مهاجرین شیوه‌ی زندگی مردم را در کشور مورد اقامت خود در پیش می‌گیرند و شروع به مصرف هر چه بیشتر منابع می‌کنند و سبب آسیب‌های بسیار بر محیط می‌شوند. مهاجرت خالص به کشورهای غنی تقریباً معادل افزایش جمعیت طبیعی (تولد بیش از مرگ) در این کشورهاست.

در این تحقیق کوشش می‌شود علل مهاجرت و رشد شهرنشینی مورد بررسی قرار گیرد.

بیان مسئله

درصد شهرنشینی در کشورهای پیشرفته و در راه پیشرفت در دهه‌های کنونی دگرگونی چشمگیری یافته است این میزان در کل جمعیت جهان در ۱۹۲۰ حدود ۱۹% و در ۱۹۹۴ به ۴۳% رسید. شهرنشینی در کشورهای پیشرفته در ۱۹۲۰ که ۳۹% بود در ۱۹۹۴ به ۷۴% رسید و میزان شهرنشینی که در جهان سوم در ۱۹۲۰،‌ ۸% بود در سال ۱۹۹۴ روند شهرنشینی هم در جامعه‌های صنعتی و هم در کشورهای جهان سوم رو به افزایش بوده است.

افزایش جمعیت و کاهش سرچشمه‌های زیست محیطی موجب افزایش کوچندگی از روستا به شهر و در نتیجه رشد شتابان شهری است برآورد می‌شود که در پایان سده‌ی بیستم نیمی از جمعیت جهان در شهرها زندگی خواهند کرد و در نتیجه از این راه، فشار بیشتری بر خدمات زیربنایی و سرچشمه‌های کمیاب وارد می‌شود و در سده بیست و یکم جهان سوم به جهان شهرنشین تبدیل خواهد شد. بدون این که خدمات و امکانات مورد نیاز برای همه‌ی شهرنشینان فراهم آید.

در کشورهای جهان سوم مناطق شهری با میزان ۶/۳% یعنی ۵/۴ برابر سریع‌تر از کشورهای صنعتی رشد خواهند کرد.

در تحلیل مسئله باید گفت که افزایش شهرها و سرزمین‌های کرانه‌ای آنها و نیز افزایش شمار شهرهای کشورهای جهان سوم دوری‌ناپذیر خواهد بود و بنابراین در چنین آهنگ افزایش درخواست برای آموزش و مسکن و انرژی . خوراک و . . . افزایش پیدا می‌کند. و با عث جمعی آبادها ، زاغه‌نشینها و آلونک ها خواهد شد.

موضوع دیگری که در تحلیل ما وارد می‌شود این است که نابسامانی‌ها و تنگناهای ناشی از رشد جمعیت در کشورهای جهان سوم سنگینی و فشار خود را بر جمعیتهای شهری سرزمین‌های عقب مانده وارد می‌کند. نمادهای این فشار در ابعاد کمی و کیفی دشوارهای مربوط به کمیابی مسکن و خدمات گوناگون دیده می‌شود که مانع بزرگی برای کشورهای جهان سوم و در حال توسعه می‌باشد.

ضرورت تحقیق

از آنجا که مهاجرت و شهرنشینی برای دولت ها و حکومت‌های جهان سوم مسئله‌ای حیاتی تلقی می شود که نیازمند برنامه ریزی برای توسعه کشورها می‌باشد. پس وظیفه دولت‌ها طراحی محیطی است که در آن برابری بین شهر و روستا و امکان‌ تحصیل و اشتغال وجود داشته باشد تا به نحوی سیل مهاجرت تعدیل گردد زیرا مهاجرت در کشورهای توسعه یافته جهان با زمینه‌های قبلی شغلی و با اصطلاح مهاجرت با دعوت تلقی می‌شود که زمینه‌ساز پیشرفت و توسعه آنان می‌باشد.

در کشور آمریکا که بیشترین سیل مهاجرین را دارد کوشش می‌شود نخبگان و پژوهندگان را از تمام کشورهای جهان جذب و با قرار دادن تمام امکانات پژوهش و تحقیق زمینه‌ای را برای پیشرفت تکنولوژی مدرن فراهم می‌آورد اما در کشورهای توسعه نیافته اغلب مهاجرت‌ها از سوی روستا به شهر برای یافتن شغل و مسکن و . . . می‌باشد.

پس در این تحقیق می‌کوشیم علل مهاجرت و رشد شهرنشینی در کشورهای جهان سوم و ایران را در حد توان بازگو نماییم.

 اهداف تحقیق

از آنجا که مهاجرت و شهرنشینی برای توسعه و فراهم نمودن امکانات کشورها مسئله‌ای مهم و حیاتی تلقی می‌شود در این تحقیق می‌کوشیم در حد توان به سؤالات زیر پاسخ گوییم.

علل مهاجرت و شهر‌نشینی در شهرها و روستاهای کشورهای جهان سوم چیست؟
علت رشد مهاجرت وشهرنشینی در ایران چیست؟
عوامل سن و جنس چه رابطه‌ای با میزان مهاجرت در ایران دارد؟

تعریف اصطلاحات

جمعیت: تجمعی از افراد انسانی که در یک منطقه‌ی جغرافیایی (شهرستان، استان، کشور، قاره و حتی جهان) به طور مستمر به شکل خانوار و خانواده زندگی می‌کنند جمعیت نام دارد.

 جمعیت باز: جمعیتی که در آن مهاجرت خارجی آزادانه صورت می‌گیرد و تغییراتش تابع مهاجرت، زاد و ولد و مرگ‌و میر است جمعیت باز نام دارد.

 جمعیت شهر: جمعیت هر شهر عبارت است از مجموع تعداد اعضای همه‌ی خانوارهای معمولی ساکن و دسته‌جمعی که اقامتگاه معمولی آنها در زمان سرشماری در شهر واقع است.

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .