عنوان :

تحقیق ارتباط میان رضایت زناشویی و هوش همسران

تعداد صفحات : ۱۳۵

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

  پیامبر اکرم(ص)فرمودند: هیچ بنایی (قراردادی ) در اسلام نزد خدا محبوبتر از ازدواج نیست.

    آفرینش زن و مرد به‌گونه‌ای آفریده شده‌اند که وجود یکی مکمل دیگری است و تنها در پیوند با هم است که می‌توانند استعدادهای خود را شکوفا سازند و به کمال برسند، بعبارت دیگر برخی استعدادهای زن و مرد پس از ازدواج و تشکیل خانواده به رشد شایسته خود می‌رسد و آنها را به پختگی لازم می‌رساند.

قرآن کریم اساس رابطه زناشویی را مودت و رحمت می‌داند که رابطه‌ای برتر و والاتر از پیوند شهوانی یا بهره‌گیری اقتصادی و سود‌جویانه است. بنیانی که براساس مودت و رحمت شکل می‌گیرد ، آثار بسیار پرخیز و برکتی نه تنها برای زن و شوهر و فرزندان بلکه برای جامعه دارد . جامعه‌ای که در آن نهاد خانواده گرفتار به هم‌ریختگی و نابسامانی است، عاقبت روشنی ندارد و دیر یا زود از هم خواهد پاشید. از این جا می‌توان به اهمیت تحکیم بنیان خانواده پی برد.

 پژوهش حاضر به منظور بررسی ارتباط میان رضایت زناشویی وهوش همسران صورت گرفته است. هدف از این پژوهش بررسی میزان تاثیر هوش بر رضایت زناشویی است و افزایش آگاهی به جوانان در حال ازدواج ، به منظور حفظ نظام خانواده و ایجاد آرامش و تربیت فرزندان سالم و  صالح و جلوگیری از طلاق اهمیت خود را آشکار می‌کند.

نمونه‎آماری در دسترس در این پژوهش، ۶۰نفر زن وشوهر (۳۰زوج ) هستند .ابزار پژوهش شامل پرسشنامه ۴۷سوالی رضایت زناشویی Enrich وماتریسهای پیشرونده ریون بود.فرضیه تحقیق با استفاده از روش همبستگی پیرسون مورد بررسی قرار گرفت.

از نتیجه این پژوهش در می‌یابیم که ارتباط معناداری بین رضایت زناشویی و هوش وجود ندارد. همچنین تفاوت معناداری بین رضایت زناشویی و هوش همسران وجود ندارد.اما آنچه که مهم است طرز تفکر و نگرشها و بینشهای آنها به زندگی و همچنین نوع روابط همسران است که میتواند تعیین کننده رضایت یا نارضایتی آنان از زندگی زناشویی‌شان باشد.

 واژه های کلیدی: رضایت زناشویی ، هوش همسران، وماتریسهای پیشرونده ریون

فهرست مطالب

مقدمه    ۲
فصل اول :گستره علمی موضوع پژوهش    ۵
۱- موضوع پژوهش    ۵
۲- هدفهای پژوهش     ۵
۳- امکان بررسی موضوع پژوهش واهمیت آن     ۶
۴- سؤالهای پژوهش     ۶
۵- فرضیه‎های پژوهش    ۷
۶- متغیرها وتعریف عملیاتی آنها    ۷
خلاصه    ۹
فصل دوم:ادبیات وپیشینه تحقیق    ۱۱
بخش اول :رضایت زناشویی    ۱۲
تعریف رضایتمندی زناشویی    ۱۳
ازدواج     ۱۳
تعریف ازدواج     ۱۳
فوائد ازدواج    ۱۴
ازدواج دختر وپسر ریشه‎های دوران کودکی     ۱۵
افکار مسموم     ۱۷
بهداشت روانی     ۱۷
بهداشت روانی از دیدگاه اسلام وعرفان     ۱۹
مهمترین عوامل برای ازدواجهای موفق    ۱۹
پختگی روانی ورشد عاطفی فکری طرفین    ۲۰
طرز تفکر وعقاید وتمایلات     ۲۰
طرز تلقی ونگرشها     ۲۱
عقاید مذهبی     ۲۲
اختلافات طبقاتی     ۲۲
میزان تحصیلات     ۲۲
توافق وطرز فکر درباره امورجنسی     ۲۲
تولد فرزند    ۲۳
تعداد فرزندان    ۲۴
اخلاق     ۲۴
دخالت اطرافیان وبستگان     ۲۴
تفاوت سنی بین زن وشوهر     ۲۵
رابطه با اولیا     ۲۵
ویژگیهایی که در امر زناشویی نقش منفی دارد    ۲۶
۱- خست    ۲۶
۲- عصبانیت    ۲۶
۳- دورویی    ۲۶
۴- دروغ    ۲۶
۵- پنهان کاری    ۲۶
۶- پرخاشگری وخشونت    ۲۶
۷- لجاجت    ۲۷
۸- خود بینی وتحقیر دیگری     ۲۷
۹-  بی‎انظباطی    ۲۷
وجوهی از اختلافات زناشویی     ۲۸
نیازهای احساسی زن ومرد    ۲۸
چگونه می‎توان در زندگی خوشبخت بود    ۲۹
نیاز اساسی ازدواج موفق    ۲۹
نقش زن در زندگی امروز     ۳۱
زن در نقش همسری     ۳۱
موقعیت زن در اسلام     ۳۲
ازدواج از نظر اسلام    ۳۲
سختگیری در مسئله ازدواج    ۳۳
اهداف والای ازدواج در اسلام    ۳۳
معیارهای انتخاب همسر     ۳۵
خواستگاری    ۳۶
مهریه    ۳۶
جهیزیه     ۳۷
عقد وعروسی    ۳۷
حقوق زن وشوهر    ۳۹
رفتار    ۳۹
گفتار    ۴۰
هدف زندگی ازدید قرآن     ۴۰
اساس رابطه زناشویی از نظر قرآن کریم     ۴۱
خانواده    ۴۱
تیپهای خانواده    ۴۲
خانواده متزلزل .     ۴۳
خانواده متعادل    ۴۳
خانواده متکامل    ۴۳
ویژگیهای ارتباط سالم    ۴۴
ویژگیهای ارتباط ناسالم    ۴۴
توصیه‎هایی برای زن وشوهرها    ۴۶
شیوه‎های کاربردی برای رسیدن به تفاهم     ۴۶
طلاق    ۴۷
خانواده گسسته     ۴۸
اختلافات خانوادگی     ۴۸
تاثیر فروپاشی ازدواج وجامعه    ۴۹
انواع عوارض بعد از طلاق    ۴۹
۱- طلاق روانی    ۴۹
۲- طلاق قانونی    ۴۹
۳- طلاق با مسئله اقتصادی    ۵۰
۴- طلاق اجتماعی    ۵۰
تدابیر اسلام برای پیشگیری از طلاق    ۵۰
بخش دوم:هوش    ۵۲
تعریف هوش    ۵۲
وضعیت هوش در سازمان واعمال ذهنی     ۵۴
هوش عملی وهوش نظری    ۵۵
هوش واستعدادهای دیگر    ۵۶
ماهیت عامل g     ۵۸
تست هوش چیست    ۵۸
بهره هوشی (هوشبهر )چیست    ۵۸
بهره هوشی وتوانائیهای دیگر ذهنی    ۶۰
ماهیت هوش     ۶۱
الف- هوش بعنوان توان درک رابطه    ۶۱
ب- هوش بعنوان توان سازگاری با موقعیتهای جدید    ۶۲
پ- هوش بعنوان ظرفیت یادگیری     ۶۲
ت- هوش بعنوان قدرت وتفکر انتزاعی     ۶۲
عوامل موثر در رشد هوش     ۶۳
نقش محیط ووراثت در تشکیل هوش    ۶۳
۱- وراثت وهوش    ۶۳
۲- ازدواج میان خویشاوندان وهوش     ۶۴
۳- هوش چگونه به ارث میرسد    ۶۴
۴- محیط وهوش    ۶۵
۵- نقش زمان در تشکیل هوش    ۶۵
۶- عوامل محیطی موثر در رشد هوش    ۶۶
آزمون استانداردشده هوش    ۶۷
آزمونهای هوش     ۶۸
آزمونهای گروهی    ۶۹
آزمونهای فردی هوش    ۷۰
دیدگاه نظری مختلف از مفهوم هوش    ۷۰
نظریه‎های معاصر هوش    ۷۱
الف: نظریه‎های عاملی هوش    ۷۲
نظریه دوعاملی اسپیرمن    ۷۳
نظریه سلسله مراتبی    ۷۳
نظریه چند عاملی ترستون    ۷۵
نظریه سه بعدی گیلفورد    ۷۶
نظریه کتل درباره هوش متبلور وهوش سیال    ۷۶
نظریه دوسطحی جنسن    ۷۷
ب: نظریه‎های فرایند مداری هوش    ۷۸
نظریه شناختی پیاژه درباره هوش    ۷۹
نظریه بازنمایی برونر    ۸۱
مروری بر نتایج تحقیقات به عمل آمده در زمینه رضامندی زناشویی درداخل وخارج کشور
خلاصه     ۹۰
فصل سوم: فرایند روش شناختی بررسی تجربه موضوع    ۹۵
۱-انتخاب نمونه    ۹۶
۱-۱- جامعه مورد بررسی    ۹۶
۲-۱ روش نمونه گیری     ۹۷
۳-۱ نمونه منتخب    ۹۷
۲-ابزار وروش اجرای پژوهش    ۹۷
۱-۱ ابراز پژوهش     ۹۷
۲-۲ آزمون رضایتمندی زناشویی ENRICH    ۹۷
۳-۲روش نمره گذاری پرسشنامه رضایتمندی زناشویی ENRICH    ۱۰۱
۴-۲آزمون ماتریسهای پیشرونده ریون RAIVEN    ۱۰۲
۵-۲شیوه نمره گذاری ماتریسهای پیشرونده ریون RAIVEN    ۱۰۲
۶-۲ روش اجرای پژوهش    ۱۰۳
۳-طرح پژوهش وروشهای آماری    ۱۰۳
۱-۱- معرفی طرحهای پژوهش     ۱۰۳
۱-۲-روشهای آماری وتحلیل داده‎ها     ۱۰۳
خلاصه    ۱۰۴
فصل چهارم:ارائه وتحلیل نتایج کمی     ۱۰۵
۱-یافته‎های توصیفی     ۱۰۶
۲-یافته‎های مربوط به تحلیل نتایج در چار چوب فرضیه‎ها     ۱۰۹
خلاصه     ۱۱۱
فصل پنجم : بحث ونتایج کمی    ۱۱۳
۱-بحث وبررسی درباره یافته‎ها     ۱۱۴
۲-تفسیر نهایی     ۱۱۵
۳-محدودیتهای پژوهش     ۱۲۱
۴-پیشنهادات    ۱۲۲
پیوستها     ۱۲۳
جدول داده‎های خام    ۱۲۴
جدول نمرات رضایت زناشویی وهوش مردان وزنان    ۱۲۶
فهرست منابع    ۱۲۸

منابع

۱٫اسکوئیلو،نادر –جمهری،فرهاد-طباطبایی ،عباس – کریمی ،یوسف (۱۳۷۲)- ماهیت وساختار هوش – نشر کیوان –تهران

۲٫انصاریان،حسین(۱۳۷۷)- نظام خانواده در اسلام- انتشارات ام ابیها –قم

۳٫اتکینسون،ریکال-سن،ریچارد- اتکینسون،ارنست- هیلگارد-ترجمه براهنی وهمکاران (۱۳۷۵)- انتشارات رشد- تهران.

۴٫امینی ،ابراهیم(۱۳۶۴)- آئین همسرداری –انتشارات اسلامی .

۵٫بهرامی ،هادی (۱۳۷۷)- آزمونهای روانی (مبانی نظری وفنون کاربردی) – انتشارات دانشگاه علامه طباطبائی – تهران

۶٫پاک نژاد ،سید رضا(۱۳۷۴)- ازدواج (مکتب انسان سازی جلد (۱)‌) – انتشارات اخلاق – تهران

۷٫پیاژه ،ژان –ترجمه حبیب‎الله ربانی(۱۳۶۸)- انتشارات صفی‎علیشاه –تهران

  ۸٫پاشا شریفی ،حسن(۱۳۷۷)- اصول روان سنجی وروان آزمایی –انتشارات رشد – تهران

 ۹٫حسینی کازرونی،شهناز(۱۳۸۱)- آئین همسرداری – نشر ارمغان – تهران

۱۰٫دلاور ،علی (۱۳۸۱)-احتمالات وآمار کاربردی در روانشناسی وعلوم تربیتی – انتشارات رشد- تهران

۱۱٫ذوالفقار ،محبوبه (۱۳۸۰)-پایان نامه کارشناسی ارشد در رشته مشاوره وراهنمایی ،بررسی رابطه بین ساختار قدرت در خانواده با رضایت مندی زناشویی زنان کارمند وخانه‎دار –دانشگاه الزهراء ،دانشکده تربیتی وروانشناسی –تهران

۱۲٫ریاحی ،غلامحسین ،(۱۳۷۵)- الفبای خوشبختی –انتشارات سروا

  ۱۳٫سیاسی ،علی‎اکبر (۱۳۴۴)- هوش وخرد – ناشر کتابخانه ابن‎سینا –تهران

۱۴٫سادات ،محمد علی(۱۳۷۷)- راهنمای همسران جوان –انتشارات دفتر نشر فرهنگ اسلامی

۱۵٫شرفی،محمد رضا (۱۳۷۷)-خانواده متعادل (آناتومی خانواده)-انتشارات انجمن واولیاء ومربیان

۱۶٫شکـلتون ،کلــیو فلچر،ویویان – ترجمـه یوسـف کریمی ،فرهاد جمهری (۱۳۷۶)تفاوتهای فردی –انتشارات فاطمی –تهران

 ۱۷٫شریعتمداری ،علی (۱۳۷۷)- روانشناسی تربیتی –انتشارات امیرکبیر –تهران

۱۸٫شاملو،سعید(۱۳۷۸)بهداشت روانی – انتشارات رشد-تهران

۱۹٫فینچام ،فرانک-فرناندز،لیان-هامفریز،کیت- ترجمه مهدی قراچه‎داغی(۱۳۷۹)- رابطه همسران

 (راهنمایی برای زوجها ومشاوران امور زناشویی ) – انتشارات پیک بهار

۲۰٫قائمی ،علی (۱۳۶۸)-نقش مادر در تربیت – انتشارات امیری

 ۲۱٫قلی زاده،محمد (۱۳۶۳)-وظایف زناشوئی زن ومرد از نظر اسلام –انتشارات یاران

   ۲۲٫کامران ماوردیانی ،سیروس (۱۳۸۰)- تربیت وخوشبختی –انتشارات محمد فائز –تهران

۲۳٫گلمن،دانیل – ترجمه حمیدرضا بلوچ (۱۳۷۹)- هوش عاطفی- انتشارات جیحون –تهران

۲۴٫گری،جان-ترجمه مهدی قراچه داغی (۱۳۷۵)- مردان مریخی وزنان ونوسی(چگونه روابط زناشویی خود را بهبود بخشیم )- انتشارات البرز – تهران

۲۵٫میلانی فر،بهروز (۱۳۷۴)-بهداشت روانی –انتشارات نشر قومس- تهران

۲۶٫مشکینی ،علی –ترجمه احمد جنتی (۱۳۵۹)-ازدواج در اسلام-انتشارات چاپخانه مهر – قم

۲۷٫میلانی فر،بهروز (۱۳۷۹)-روانشناسی کودکان ونوجوانان استثنایی – نشر قومس-تهران

۲۸٫نجاتی،حسین(۱۳۸۱)- روان شناسی زناشویی –انتشارات بیکران-تهران

۲۹٫نوروزی ،علی (۱۳۷۲)-چگونه خوشبخت شویم – انتشارات زرین

۳۰٫هجرتی ،محمد حسن(۱۳۸۰)-حقوق متقابل از دیدگاه امام علی (ع) – انتشارات آسمان آبی

مقدمه

پیامبر اکرم (ص) فرمودند:هیچ چیز نزد خدا محبوبتر از خانه ای که به ازدواج آباد شود نیست و هیچ چیز نزد خدا منفورتر از آشیانه‌ای که در اسلام بوسیله طلاق از هم بپاشد نیست(مشکینی، ۱۳۵۹ ، ص۱۸۲).

  همسر‌گزینی، ازدواج، تشکیل خانواده، فرزند و تربیت او همه مراحلی از امتحان بزرگ الهی است که یکی پس از دیگری از راه می‌‌رسند و آدمی باکوله بار معرفت و اختیار، چنگ در ریسمان توکل الهی می‌زند تا به اوج قله‌های پر غرور تکامل قدم نهد و خود را بر کشد ، تا در نهایت راههای پر پیچ و خم زندگی مقام والای (و رضوان من الله اکبر )را احراز نماید. اداره زندگی مشترک و تدبیر نیکوی خانواده، همچون سایر امور نیازمند دانش کافی،دل اگاهی و بصیرت است. موفقیت در این حوزه،مجاهدت و سعی وافر می‌طلبد ،تا بتواند بارقه‌های هدایت الهی را به سوی خود جذب کند،خانواده متعادل،یکی از آرمانهای تشکیل زندگی و آرزوی برتر هر زوج جوانی است (شرفی ،۱۳۷۷،ص ۱۴).

زناشویی و تاسیس زندگی مشترک خانوادگی یک خواسته طبیعی است. که غرائزش در وجود انسانها نهاده شده‌است و این خود یکی از نعمتهای بزرگ الهی است (امینی،۱۳۶۳،ص ۳).

یکی از انگیزه‌های زیبا و متعالی بشر ،گرایش او به تشکیل خانواده و داشتن فرزند است . زندگی خانوادکی بشر صددرصد طبیعی است .به این معنی که آفرینش انسان به گونه‌ای است که او را به طور فطری و طبیعی به سوی تشکیل کانون خانوادگی و داشتن فرزند سوق می‌دهد . شواهد تاریخی نشان می‌دهد که انسان در تمام طول تاریخ،زندگی خانوادگی داشته است (سادات ،۱۳۷۷،ص ۱۷).

اندیشمندانی که تاریخ را از سر بصیرت مطالعه کرده‌اند بر این باورند که در طول تاریخ هیچ رسم و قانونی به اندازه همسر گزینی و تشکیل خانواده اهمیت نداشته است . علـت این حقیقت آن است که ازدواج یک امر نوعی است نه شخصی. یعنی هدف آن بقاوپرورش واستمرار نوع بشر است (سادات  ،۱۳۷۷، ص ۱۸).

پس از تشکیل خانواده زن و مرد از روی عشق و محبت در خدمت یکدیگر در می‌آیند و هر یک خود را وقف آسایش و راحتی دیگری می‌کند . در مرحله بعد، این دو در خدمت پرورش و رفاه فرزندان قرار می‌گبرند وبه این ترتیب از حصار تنگ خودخواهی تنها برای خود کارکردن و جز خود کسی را ندیدن ، تا حدی خارج می‌شوند ، عواطف  و ویژگیهای روحی آنها با قرار گرفتن در محدوده این پیوند صیقل می‌خورد و جز خود ، دغدغه کس دیگری نیز در درون آنها بوجود می‌آید . این تمرین مناسبی برای مبارزه با خودبینی و خودخواهی است که اولین شرط رشد و کمال آدمی به حساب می‌آید . بسیاری از نیازهای اساسی انسان در خانواده تأمین می‌شود : نیاز زیستی و غریزی به جنس مخالف ، نیاز به محبت ، عاطفه ، نیاز به داشتن فرزند و۰۰۰۰ (سادات ، ۱۳۷۷، ص ۱۹ ) .

امروزه اختلال در نظام مقدس خانواده و بی‌اعتنایی به اصول ضروری و ارزشهای آن است که پایه های اصلی خود زمین را به تباهی کشیده و دوران معاصر را به نام (بیگانگی انسان از انسان ) که به بیماری غیر قابل علاج  (بیگانگی انسان از خویشتن ) منتهی گشته است ، سزاوار نموده‌است . توقع یک جامعه صالح و مجتمع قابل تفسیر با (حیات اجتماعی معقول) بدون اصلاح نظام خانواده کاملاً بیجا و خلاف حقیقت است (انصاریان ، ۱۳۷۷ ، ص ۳ ) .

در جامعه ما اهمیت آشنایی با و ظایف و حقوق همسران و راه و رسم زندگی زناشویی آن‌چنان که باید برای همگان روشن نشده و آموزش قبل از ازدواج جایگاه لازم خود را نیافته است . لازم است زوجین قبل از تشکیل خانواده با شرکت در کلاسهای آموزشی ویژه ، با مطالعه کتابهای مفید و کسب اطلاعات از افراد صاحبنظر ، آگاهیهای لازم را کسب کنند . با  این گونه آموزشهای اولیه می‌توان از بروز بسیاری از مشکلات در خانواده‌ها پیشگیری کرد (سادات ، ۱۳۷۷ ، ص ۴۲ ) .

طلاق کاخ سعادت زوجین را ویران می‌کند و برای فرزندان محنت و رنج پدید می‌آورد . سرنوشت کودک تیره می‌شود و او از هر یتیمی ، یتیم تر می‌شود . امکان اینکه زوجین خود پس از طلاق به راحتی برسند ، بسیار کم است . خلاصه آنکه کودک بیش‌از پدر و مادر قربانی حادثه طلاق است و بر عقل چنین والدینی که فقط به فکر خویشند و فرزند را فراموش می‌کنند باید شک کرد (قائمی ، ۱۳۶۸ ، ص ۲۵۴ ) .

از نگاه نافذ امام علی (ع) مؤمن کسی است که علیرغم قلبی غمگین ، چهره‌ای پر‌نشاط دارد و این بهترین میزان و ضابطه برای ارزیابی لیاقت زن یا شوهر در زندگی مشترک است. برای تعادل در زندگی ، باید چون چشمه از درون جوشید و خرمی و زیبایی آفرید و به دیگران مسرت حیات عرضه نمود . باید دستی از آستین همت بیرون آورد و گرد و غبار افسردگی را از چهره‌ها (به ویژه همسر) زدود و گل لبخند را بر لبان آنان ، رویاند (شرفی ، ۱۳۷۷ ، ص ۱۰۸ ) .

 فصل اول

گستره علمی موضوع مورد پژوهش

 در این فصل به بیان موضوع پژوهش و هدفهای پژوهش و همچنین اهمیت و ارزش تحقیق ، سؤالهای پژوهش و فرضیه‌های تحقیق پرداخته شده سپس تعاریف عملیاتی از متغیرها ارائه شده‌است . در انتهای فصل خلاصه‌ای از مطالب مطرح شده در فصل اول ارائه می‌شود.

۱-موضوع پژوهش

موضوع این پژوهش بررسی رابطه رضایت زناشویی و هوش همسران توسط تست رضایت زناشویی و تست پیشرونده ریون می‌باشد .

۲- هدفهای پژوهش

اولین هدف این پژوهش بررسی رابطه معنادار بودن رضایت زناشویی با هوش در مردان می‌باشد .

دومین هدف این پژوهش بررسی رابطه معنادار بودن رضایت زناشویی با هوش در زنان می‌باشد .

سومین هدف این پژوهش بررسی تفاوت معنادار بودن رضایت زناشویی مردان و زنان می‌باشد .

چهارمین هدف این پژوهش بررسی تفاوت معنادار بودن هوش مردان و زنان می‌باشد .

۳- امکان بررسی موضوع پژوهش و اهمیت آن

مفهوم ومقصود زناشویی وازدواج درطی قرنها وشرایط اقتصادی و اجتماعی وجغرافیایی و غیره پیوسته دستخوش تحول و تغییر بوده و با عوامل و نیازمندیهای گوناگون در‌آمیخته است . لیکن امروزه مفهوم زناشویی و ازدواج با شرایط قرن حاضر براساس محبت ، همکاری ،همدردی ، تفاهم و فداکاری متقابل و زندگی مشترک زن و مرد استوار است . عمده‌ترین اهدافی که تاکنون برای تحقیقات و مطالعات مختلفی که پیرامون موضوع خانواده صورت گرفته‌است مشخص نمودن ضرورت و اهمیت نقش خانواده در جوامع مختلف در جهت رشد و پیشرفت و اعتلای اهداف آرمانی آن جامعه بوده است . به عبارت دیگر محققان مختلف از ابعاد مختلف جامعه‌شناسی، مردم‌شناسی ، روان‌شناسی و غیره سعی نموده‌اند تا با ارائه راهکارهای جدید زمینه‌های تداوم و انسجام بیش از پیش خانواده را مهیا سازند . زیرا امروز دریافته‌اند که تنها در سایه امنیت و آرامش خانواده است که می‌توان فرزندانی سـالم و پـویـا تـربیت نمود و از آنـجا کـه زن در خـانـواده نـقش مهمـی در انسـجام و شکل‌گیری شخصیت افراد خانواده دارد و زمانی میتواند نقش خود را کاملتر انجام دهد که دارای رضایت‌مندی زناشویی بیشتری باشد . لذا رضایت زن در ازدواج موضو ع مورد مطالعه تحقیقات متعدد قرار گرفته است .

۴- سؤالهای پژوهش

آیا بین رضایت زناشویی با هوش در مردان رابطه معناداری وجود دارد؟

آیا بین رضایت زناشویی با هوش در زنان رابطه معناداری وجود دارد؟

آیا بین رضایت زناشویی مردان و زنان تفاوت معناداری وجود دارد؟

آیا بین هوش مردان و زنان تفاوت معناداری وجود دارد؟

۵– فرضیه‌های پژوهش

بین رضایت زناشویی با هوش در مردان رابطه معناداری وجود دارد .

بین رضایت زناشویی با هوش در زنان رابطه معناداری وجود دارد .

بین رضایت زناشویی مردان و زنان تفاوت معناداری وجود دارد .

بین هوش مردان و زنان تفاوت معناداری وجود دارد .

۶-متغیرها و تعریف عملیاتی آنها

متغیر پیش بینی کننده : در این پژوهش متغیر پیش بینی کننده هوش است . آلفرد بینه معتقد است که هوش توانایی فرد در قضاوت ،ادراک و استدلال درست است (اسکوئیلر و همکاران ،۱۳۷۲ ، ص ۱۱ ) .

در این پژوهش متغیر هوش از طریق ماتریسهای پیشرونده ریون بزرگسالان ،۶۰سؤالی سربهای (آ،

 ب ، ت ، د ، ج ) اندازه‌گیری خواهدشد . جدول ۱-۱ تفسیر کیفی معادلهای هوشبهر آزمون  ماتریسهای پیشرو را نشان می‌دهد .

جدول۱-۱ تفسیر کیفی معادلهای هوشبهر آزمون ماتریسهای پیشرو

متغیر پیش بینی شونده : در این پژوهش متغیر پیش‌بینی شونده رضایت زناشویی‌است.

الیس معتقد است که رضایت زناشویی احساسات عینی از خشنودی ، رضایت و لذت تجربه شده توسط زن یا شوهر است موقعی که همه جنبه‌های ازدواجشان را در نظر بگیرند . رضایت یک متغیر نگرشی است و بنابراین یک خصوصیت فردی زن و شوهرمحسوب می‌شود(ذوالفقار، ۱۳۸۰،ص ۶۴).

در این پژوهش رضایت زناشویی متغیری است که بوسیله پرسشنامه رضایت زناشویی (ENRICH) ، ۴۷ سؤالی فرم تجدید نظر شده اندازه‌گیری خواهد شد . پس از بدست آوردن نمره خام ، نمره‌ها را با استفاده از جدول نرم به نمره t تبدیل می‌کنیم که در آن میانگین برابر ۵۰ و انحراف معیار ۱۰ می باشد.

 · نمره‌های کمتر از۳۰ نشانگر نارضایتی شدید همسران از روابط زناشویی است .

 ·  نمره‌های بین ۳۰ تا ۴۰ نشانگر عدم رضایت از روابط زناشویی همسران اسـت .

  · نمره‌های بین۴۰ تا۶۰ نشانگر رضایت نسبی و متوسط از روابط زناشویی همسران است .

   ·   نمره‌های بین۶۰ تا۷۰ نشانگر رضایت زیاد همسران از روابط زناشویی است .

   · نمره‌های بالاتر از ۷۰ نشانگر رضایت فوق‌العاده از روابط زناشویی بین همسران است .

متغیر مزاحم :وضعیت اقتصادی ،مسائل فرهنگی ،مشکلات اجتماعی که به علـت محــدودیــت

زمانی و مکانی کنترل نشده‌اند بنابراین تعمیم نتایج این پژوهش با احتیاط باید صورت گیرد .

ادبیات و پیشینه تحقیق

  پژوهش حاضر شامل دو بخش است که بخش اول مربوط به مبحث رضایت زناشویی و بخش دوم مربوط به مبحث هوش می‌باشد. در بخش اول به بیان تعریف رضایت و رضایت زناشویی ، ازدواج ، اهداف والای ازدواج در اسلام ، نقش زن در زندگی امروز ،شرایط همسر در ازدواج ،حقوق زن و شوهر برهم ،هدف زندگی از دید قرآن ، برقراری ارتباط مؤثر خانواده و طلاق می‌پردازیم و در بخش دوم به بیان تعریف هوش،عوامل مؤثر در هوش ، نظریه‌های هوش و آزمونهای هوش می‌باشد.

تعریف رضایت[۱] :

رضایت حالت هیجانی است که بارسیدن به یک هدف پدید می‌آید(ذوالفقار‌،۱۳۸۰، ص ۶۳).

 پار سونز، رضایت را به عنوان حالت درونی در مقابل خوشایندی که حالت ظاهری دارد مطرح می‌کند ( همان منبع) .

     شعاری‌نژاد ۱۳۴۳ می‌گوید : رضامندی به آن حالت موجود زنده گفته می‌شود که تمایلات محرک وی به هدف خود رسیده‌اند. احساسی که شخص هنگام رسیدن به آرزوهایش پیدا می‌کند(همان منبع) .

     دایره‌المعارف فلسفه و روان‌شناسی رضایت را اینگونه تعریف می‌کند: رضایت خوشایندی بر‌آمده از آگاهی به یک وضعیت راحت است که معمولا با ارضای بعضی تمایلات خاص پیوند خورده‌است . از آنجائیکه  رضایت همرا خوشایندی است ، لذا خوشایندی ممکن است به رضایت تبدیل شود . افراد رضایت را در فکر کردن به وضعیتی که در وهله اول از خوشایندی برای آنها حاصل می‌شود به دست می‌آورند(همان منبع).

تعریف رضایتمندی زناشویی

     وینچ[۲] ودیگران ۱۹۷۴معتقدند که رضایت زناشوئی ،انطباق بین وضعیتی که وجود دارد و

وضعیتی که مورد انتظار است می‌باشد (ذوالفقار ، ۱۳۸۰ ، ص۶۴).

     یکی از عوامل مهم در هر رابطه زناشویی رضایت خاطری است  که زن و شوهر از آن احساس می‌کنند. میزان رضایت خاطر شما از رابطه زناشویی روی ارسال و دریافت پیام تاثیر می‌گذارد . شوهری که از ازدواج خود ناراضی است به حوادث منفی زندگی توجه می‌کند و از پیام همسرش برداشت منفی می‌نماید . در حالی که شوهر راضی از ازدواج برداشتهایش مثبت است (قراچه داغی ، ۱۳۷۹، ص۸۳).

     سه نوع اندیشه‌ای که در روابط صمیمانه از اهمیت فراوان برخوردارند انتظارات از رابطه زناشویی یا معیارها، باورهای مربوط به روابط زناشویی و تبیین رفتار همسر هستند(قراچه‌داغی ، ۱۳۷۹، ص۸۵).

ازدواج

     رسول اکرم (ص) فرمودند: بعد از اسلام که بالاترین نعمتهاست ، همسر خوب و شایسته بزرگترین نعمت زندگی است.

     بلوغ جنسی عبارتست از خواسته‌های فیزیولوژیکی یک فرد و ازدواج جوابی است به خواسته‌ها و هرچه بین این دو سؤال وجواب فاصله بیشتر باشد عقده‌های روانی بیشتر است و در اجتماعی که بلوغ را به علل کیفیات شهوانی و محرکهای معمولی یا بنابر خاصیت مصالح زودرس می‌سازند بحرانهای قلمداد شده فوق‌العاده می‌شوندومخرب (پاک‌نژاد ، ۱۳۷۴ ،ص ۱۰۳).