عنوان :

تحقیق بررسی رابطه ی بین سبک های رهبری مدیران با سلامت سازمان در مدارس متوسطه

تعداد صفحات : ۱۰۹

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

امروزه نقش آموزش و پرورش به عنوان رکن اساسی توسعه بر کسی پوشیده نیست. گسترش روز افزون مؤسسات آموزشی، تنوع و پیچیدگی فراگردهای آموزش و پرورش، ضرورت توجه به کیفیت فعالیتهای آموزشی به عنوان مهمترین شاخص اثربخشی، کل برنامه های آموزشی را آشکار ساخته است. رهبری با نقش نافذ و مؤثر در امر هدایت آموزش و پرورش می تواند موجب تقویت و پیشرفت سریع سیستم آموزشی شود. با توجه به اهمیت نقش رهبران آموزشی است که تحقیقات گسترده ای برای بررسی میزان اثربخشی مدیران انجام گرفته و تئوریها و مدلهای مختلف رهبری ارائه شده است. وجود رهبری در تمامی سازمان ها و فعالیتهای اجتماعی ضروری و حیاتی است و این در سازمان های آموزشی بیشتر محسوس است. هر سازمان به رهبر و مدیری نیاز دارد تا با فکر و اندیشه خود بین سازمان و اهداف آن هماهنگی به وجود آورد. بنابراین شناخت سلوک و رفتار رهبری آموزشی در ارتباط با موقعیت های مختلف، نیازهای محیط کار، کادر آموزشی و تصمیمات مناسب با موقعیت از اهمیت اساسی برخوردار بوده زیرا اثربخشی رهبر بستگی به میزان تناسب سبک با موقعیت دارد. همچنین سلامت سازمانی از جمله مباحثی است که نظریه پردازان مدیریت همواره توجه خود را نسبت به آن ابراز داشته اند. بحث پیرامون سلامت سازمانی نشان دهنده این است که توجه به آن کاهش پیدا نکرده و موضوع سلامت سازمانی در تئوری و عمل چنان محوری است که نمی توان آن را نادیده گرفت. شفافیت سازمانی پایه بنیادین سلامت سازمانی است. در سازمان سالم مأموریت و اهداف سازمان برای همه ی افراد روشن است. همه می دانند که ارزش های پذیرفته شده ی سازمان کدامند و این ارزش ها هستند که مرزهای رفتارها و درست و نادرست ها را مشخص می کنند. در چنین سازمانی افراد با خیال آسوده مسئولیت می پذیرند و تفویض اختیار نیز به سادگی انجام می شود.

موضوع تحقیق حاضر «بررسی رابطه بین سبک های رهبری مدیران با سلامت سازمانی در مدارس متوسطه ی شهرستان لنجان می باشد» در این پژوهش برای مطالعه سبک رهبری مدیران از تئوری مسیرهدف هاوس استفاده خواهد شد. تئوری مسیر هدف یک رویکرد مشروط برای مطالعۀ رهبری است که به وسیله هاوس تهیه شده و در طول سالهای ۱۹۷۰ مجدداً اصلاح شد. این مدل اساساً مفاهیمی مانند رفتار رهبر و مساعد بودن وضعیت با تعریف منحصر به فردی از اثربخشی را در یکدیگر ادغام می کند.

جامعه ی آماری این تحقیق شامل کلیه دبیران مدارس متوسطه ی شهرستان لنجان درسال تحصیلی ۱۳۸۸-۱۳۸۷ می باشد که طبق آمار رسمی آموزش و پرورش شهرستان لنجان ۱۶۴۵ نفر می باشند. حجم نمونه  ۱۹۰ نفر برآورد گردید که در پژوهش حاضر ۲۸ پرسشنامه از ۱۹۰ پرسشنامه برگشت داده نشد. بنابراین تحلیل نهایی داده ها بر روی۱۶۲ پرسشنامه ی برگشتی انجام گرفت.

از آنجا که مهمترین عنصر سازمانهای آموزشی، مدیران آن سازمان ها می باشند، ارائه مدلهای رهبری و پاره ای از بررسیهای تجربی در مورد سبک های رهبری که ممکن است برای مدیران مدارس مفید باشد، مهم و ضروری به نظر می رسد. مفهوم رهبری یکی از موضوعاتی است که در رشته های زیادی همواره توجه را به خود جلب کرده و پژوهشهایی را به دنبال داشته است.

در یک نتیجه گیری کلی با توجه به نتایج سئوالات تحقیق می توان اینگونه گفت که بین انواع سبکهای رهبری ( مشارکتی، هدایتی، حمایتی، موفقیت مدار ) با سلامت سازمان در مدارس متوسطه شهرستان لنجان رابطه وجود دارد. همچنین به غیر از نظرات دبیران زن و مرد در خصوص سلامت سازمانی در دیگر ویژگی های دموگرافیک تفاوت معناداری مشاهده نگردید. بطور کلی مسئولان و مدیران عالی آموزش و پرورش شهرستان باید تمهیدات لازم را برای آشنایی مدیران با انواع سبکهای رهبری و همچنین سالم سازی مدارس فراهم نمایند و با توجه به رابطه این دو آنها را در این امر یاری نمایند.

واژه های کلیدی: رهبری، سبک رهبری، سلامت سازمانی، رهبری حمایتی، روحیه

فهرست مطالب

فصل اول : کلیات تحقیق
مقدمه    ۱
۱-۱٫ بیان مسئله    ۲
۱-۲٫ اهمیت و ضرورت پژوهش    ۶
۱-۳٫ اهداف تحقیق    ۷
۱-۴٫ سئوال های تحقیق    ۷
۱-۵٫ تعریف اصطلاحات    ۸
۱-۵-۱٫ تعاریف نظری    ۸
۱-۵-۲٫ تعاریف عملیاتی    ۹
فصل دوم : مروری بر ادبیات موضوع و پیشینه تحقیق
مقدمه     ۱۰
۲-۱٫ مفهوم اهمیت رهبری     ۱۱
۲-۱-۱٫ تفاوت رهبری با مدیریت     ۱۲
۲-۱-۲٫ نظریه ها و مدل های رهبری     ۱۳
۲-۱-۲-۱٫ نظریه های رفتاری    ۱۴
۲-۱-۲-۲٫ شبکه مدیریت    ۱۵
۲-۱-۲-۳٫ سیستم های لیکرت     ۱۷
۲-۱-۳٫ تئوری های اقتضایی    ۱۸
۲-۱-۳-۱٫ مدل رهبری اقتضایی فیدلر    ۱۸
۲-۱-۳-۲٫ نظریه سه بعدی رهبری ردین    ۱۹
۲-۱-۳-۳٫ مدل هنجاری وروم و یتون    ۲۱
۲-۱-۳-۴٫ نظریه رهبری موقعیتی هرسی و بلانچارد    ۲۲
۲-۱-۳-۵٫ تئوری مسیر- هدف    ۲۳
۲-۱-۴٫ تئوری های جدید    ۲۴
۲-۱-۴-۱٫ سبکهای رهبری از نظر گوبا ، بیدول و ماوزر    ۲۴
۲-۱-۵٫ انواع شیوه های رهبری     ۲۵
۲-۱-۶٫ ابعاد رهبری    ۲۶
۲-۱-۷٫ موضوعاتی در مطالعه رهبری    ۲۹
۲-۱-۷-۱٫ مکان برای رهبری    ۲۹
۲-۱-۷-۲٫ مراحل رهبری    ۲۹
۲-۱-۷-۳٫ فراوانی و توان رهبری     ۳۰
۲-۱-۷-۴٫ محدوده رهبری    ۳۰
۲-۱-۸٫٫ تحقیقات اولیه درباره رهبری    ۳۱
۲-۱-۸-۱٫ مطالعات دانشگاه آیووا    ۳۱
۲-۱-۸-۲٫ مطالعات دانشگاه میشیگان    ۳۱
۲-۱-۸-۳٫ مطالعات دانشگاه ایالتی اوهایو    ۳۲
۲-۱-۸-۴٫ مطالعات دانشگاه هاروارد درباره رهبری گروهی    ۳۴
۲-۱-۹٫ مدیر مدرسه و رفتار رهبری     ۳۴
۲-۲٫ مفهوم سلامت سازمانی     ۳۶
۲-۲-۱٫ ابعاد سلامت سازمانی     ۳۷
۲-۲-۱-۱٫ ابعاد ده گانه سلامت سازمانی    ۳۷
۲-۲-۲٫ مدل سیستماتیک شاخص های سلامت سازمان    ۳۹
۲-۲-۲-۱٫ رویکرد شاخص های ورودی    ۳۹
۲-۲-۲-۲٫ رویکرد شاخص های فرایندی    ۴۰
۲-۲-۲-۳٫ رویکرد شاخص های خروجی    ۴۱
۲-۲-۳٫ شیوه های ایجاد سلامت سازمانی در سازمان ها     ۴۲
۲-۲-۳-۱٫ اصل اول : ایجاد تیمی متحد برای رهبری و حفظ آن تیم    ۴۲
۲-۲-۳-۲٫ اصل دوم : ایجاد شفافیت در سازمان    ۴۲
۲-۲-۳-۳٫ اصل سوم : تأکید مکرر بر اهمیت شفافیت در سازمان    ۴۳
۲-۲-۳-۴٫ اصل چهارم : تحکیم شفافیت سازمانی به کمک تدبیرهای انسانی    ۴۳
۲-۲-۴٫ ویژگی های اساسی مدرسه سالم    ۴۳
۲-۳٫ مروری بر پژوهشهای انجام شده     ۴۵
۲-۳-۱٫ تحقیقات و مطالعات انجام شده در زمینه سبک رهبری در خارج از کشور    ۴۵
۲-۳-۲٫ تحقیقات و مطالعات انجام شده در زمینه سبک رهبری در داخل کشور    ۴۶
۲-۳-۳٫ تحقیقات و مطالعات انجام شده در زمینه سلامت سازمان در خارج از کشور    ۴۹
۲-۳-۴٫ تحقیقات و مطالعات انجام شده در زمینه سلامت سازمان در داخل کشور    ۵۱
۲-۴٫ خلاصه و جمع بندی    ۵۴
فصل سوم : روش تحقیق
مقدمه     ۵۶
۳-۱٫ روش تحقیق    ۵۷
۳-۲٫ جامعه آماری     ۵۷
۳-۳٫ تعیین حجم نمونه    ۵۷
۳-۴٫ روش نمونه گیری    ۵۸
۳-۵٫ ابزار اندازه گیری    ۵۹
۳-۵-۱٫ پرسشنامه سبک رهبری مدیر    ۵۹
۳-۵-۲٫ پرسشنامه سلامت سازمانی     ۶۱
۳-۶٫ روش اجرا و گردآوری داده ها     ۶۲
۳-۷٫ روش های آماری تجزیه و تحلیل داده ها    ۶۲
۳-۷-۱٫ ضریب همبستگی پیرسون    ۶۲
۳-۷-۲٫ ضریب رگرسیون     ۶۳
۳-۷-۳٫ آزمون تحلیل واریانس    ۶۳
۳-۷-۴٫ ضریب تعیین     ۶۳
۳-۷-۵٫ تحلیل واریانس چند متغیره     ۶۳
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها
۴-۱٫ مقدمه    ۶۴
۴-۲٫ توصیف ویژگی های دموگرافیک نمونه آماری     ۶۵
۴-۳٫ توصیف داده های حاصل از پرسشنامه ها    ۶۸
۴-۳-۱٫ پرسشنامه سبک های رهبری    ۶۸
۴-۳-۲٫ پرسشنامه سلامت سازمانی     ۷۴
۴-۴٫ بررسی سئوالات تحقیق     ۸۱
فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادات
خلاصه موضوع     ۸۷
۵-۱٫ نتیجه گیری براساس یافته های تحقیق     ۸۸
۵-۲٫ نتیجه گیری کلی     ۹۰
۵-۳٫ محدودیت ها     ۹۱
۵-۴٫ پیشنهادها     ۹۱
۵-۴-۱٫ پیشنهادهای کاربردی    ۹۱
۵-۴-۲٫ پیشنهادهایی به محققین آینده    ۹۲
منابع و مأخذ
منابع فارسی    ۹۳
منابع لاتین    ۹۸
پیوستها

منابع فارسی

آقاحسینی، تقی (۱۳۷۴). “بررسی سبکهای رهبری مدیران دبیرستانهای شهر اصفهان به تئوری سه بعدی اثربخشی ردین”، اصفهان، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان.

الجزایری، شیرین (۱۳۷۹). “بررسی سبکهای رهبری مدیران گروههای آموزشی دانشگاه اصفهان و دانشگاه صنعتی اصفهان براساس نظرات اعضای هیئت علمی”، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان.

اندرودی، راضیه (۱۳۸۱). “بررسی رابطه سلامت سازمانی، تعهد سازمانی، دبیران در مدارس راهنمایی دخترانه شهر تهران”، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی.

آونز، رابرت جی (۱۳۸۲). “رفتار سازمانی در آموزش و پرورش”، ترجمه قربانعلی سلیمی با همکاری دکتر احمد علی فروغی ابری، چاپ اول، اصفهان : دانشگاه آزاد خوراسگان.

تقی نسب، اصغر (۱۳۸۶). “بررسی رابطه سبک مدیریت با سلامت سازمانی در مدارس متوسطه شهرستان رباط کریم”، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی تهران.

جاهد، حسینعلی (۱۳۸۴). “سلامت سازمانی”، مجله تدبیر، شماره ۱۵۹، صفحه ۲۲٫

جهانگیری، فریده (۱۳۷۷). “بررسی مقایسه ای رابطه بین سبکهای رهبری با بهداشت روانی دبیرستان های شهرستان نجف آباد با نگاهی به تئوری رهبری مسیر- هدف”، پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی، مرکز آموزش مدیریت دولتی اصفهان.

حاجی پور، مژگان (۱۳۸۱). “مطالعه و مقایسه سلامت سازمانی دبیرستان های دخترانه دولتی و غیرانتفاعی شهر تهران از دیدگاه دبیران”، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده تربیت معلم.

حسینی مقدم، اشرف السادات (۱۳۸۱). “بررسی سبک رهبری مدیران دبستانهای کاشان با استفاده از سبکهای تحولی و تعاملی”، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی خوراسگان.

دلاور، علی (۱۳۸۰). “روشهای آماری در روان شناسی و علوم تربیتی”، چاپ شانزدهم، انتشارات دانشگاه پیام نور.

دلاور، علی (۱۳۸۲). “روشهای تحقیق در روان شناسی و علوم تربیتی”، چاپ چهاردهم، تهران : انتشارات دانشگاه پیام نور.

دلاور، علی (۱۳۸۴). “روش تحقیق در روان شناسی و علوم تربیتی”، چاپ هجدهم، تهران : نشر ویرایش.

رخ بخش زمین، (۱۳۷۳). “بررسی رابطه سبک مدیرت مدیران دبیرستان های شهر شیراز با ویژگی های شخصی آنان”، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز.

ردین، بیل (۱۳۷۷). “چگونه روش مدیریت خود را اثربخش کنیم”، ترجمه احمدرضا اشرف العطایی، چاپ اول، بصیر.

رضائیان، علی (۱۳۸۶). “مبانی مدیریت رفتار سازمانی”، چاپ هشتم، تهران : انتشارات سمت.

رضایی، محمد (۱۳۸۵). “بررسی رابطه سبک رهبری مدیران مدارس متوسطه شهر اصفهان با زندگی کاری آنان”، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد خوراسگان.

زارعی، محبوبه (۱۳۸۴). “بررسی رابطه بین استرس شغلی مدیران با سلامت سازانی دبیرستان های شهر اصفهان”، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان.

ساعتچی، محمود (۱۳۷۵). “روانشناسی کاربردی برای مدیران در خانه، مدرسه، سازمان “، تهران : نشر ویرایش.

سرایی، حسن (۱۳۷۲). “مقدمه ای بر نمونه گیری در تحقیق”، تهران : انتشارات سمت.

سرمد، زهره و بازرگان، عباس و حجازی، الهه (۱۳۷۹). “روش تحقیق در علوم رفتاری”، تهران : انتشارات آگاه.

سلیمی، قربانعلی (۱۳۸۵). “اصول مدیریت آموزشی”، اصفهان، دانشگاه آزاد اسلامی خوراسگان.

شعبانی، حسن (۱۳۸۴). “مهارت های آموزشی و پرورشی”، چاپ نوزدهم، تهران : انتشارت سمت.

شیرازی، علی (۱۳۷۳). “نظریات و کاربرد مدیریت آموزشی”، چاپ اول، مشهد : انتشارات جهاد دانشگاهی.

صافی، احمد ( ۱۳۸۳). “سازمان قوانین آموزش و پرورش ایران”، چاپ دهم، تهران : انتشارات سمت.

صفایی، فاطمه (۱۳۷۷). “بررسی رابطه بین سبکهای رهبری مدیران گروههای آموزشی و رضایت شغلی اعضای هیأت علمی در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با نگاهی به تئوری مسیر- هدف”. پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی، مرکز آموزشی مدیریت دولتی اصفهان.

عبداللهی، اردشیر (۱۳۸۱). “بررسی سبک مدیریتی مدیران مدارس راهنمایی و دبیرستانهای شهرستان پلدختر از دیدگاه معلمان”، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی.

عسگری، علی (۱۳۸۲). “سبک مدیریت”، مجله تدبیر، شماره ۱۲۲، صفحه ۳۷٫

علاقه بند، علی (۱۳۷۶). “مبانی نظری و اصول مدیریت آموزشی”، چاپ هفتم، تهران : نشر روان.

علاقه بند، علی (۱۳۷۸). “سلامت سازمانی مدرسه”، فصلنامه مدیریت در آموزش و پرورش، شماره ۲۱٫

علاقه بند، علی (۱۳۸۴). “مبانی نظری و اصول مدیریت آموزشی”، چاپ هفدهم، تهران : نشر روان.

علاقه بند، علی (۱۳۸۴). “مدیریت عمومی”، چاپ سیزدهم، تهران : نشر روان.

علاقه بند، علی (۱۳۸۴). “مقدمات مدیریت آموزشی”، چاپ بیست و نهم، تهران : نشر روان.

علاقه بند، علی (۱۳۸۰). “مقدمات مدیریت آموزشی”، چاپ هشتم، تهران : انتشارات دانشگاه پیام نور.

فرح بخش، سعید (۱۳۷۴). “بررسی و مقایسه سبکهای مدیریت و رهبری مدیران زن و مرد مدارس متوسطه”، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.

قدرت آبادی، أ (۱۳۸۴). “بررسی رابطه سبک رهبری مدیران با میزان رضایت شغلی دبیران در مدارس راهنمایی دخترانه شاهد شهر تهران در سال تحصیلی ۸۴-۸۳ “، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی.

قنبری کوهنجانی، فرزاد (۱۳۷۷). “بررسی وضعیت سلامت سازمانی مدارس متوسطه دولتی و غیرانتفاعی شهرستان شیراز از دیدگاه معلمان”، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم.

کچوئیان جوادی، رضا (۱۳۸۰). “بررسی رابطه میان سلامت سازمانی و سبک مدیریت مدیران در دبیرستان ها و مراکز پیش دانشگاهی دخترانه و پسرانه ناحیه ۲ شهر ری”، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران.

گال، مردیت، بورک، والتر (۱۳۸۶). “روشهای تحقیق کمی و کیفی در علوم تربیتی و روان شناسی”، ترجمه احمدرضا نصر، چاپ دوم، تهران : انتشارات سمت.

لی فام، جیمز، هووئه، جیمزا (۱۳۶۷). “مدیریت مدارس : مبانی و تئوری ها”، ترجمه دکتر محمد علی نائلی، چاپ سوم، دانشگاه شهید چمران اهواز.

لی فام، جیمز، هووئه، جیمزا (۱۳۷۰). “مدیریت مدارس : مبانی و تئوری ها”، ترجمه دکتر محمد علی نائلی، چاپ چهاردهم، دانشگاه شهید چمران اهواز.

لنچیونی، پاتریک (۱۳۸۵). “چهار دغدغه مدیران، حکایت سلامت سازمانی”، ترجمه فضل الله امینی، چاپ اول، تهران : انتشارات فرا.

مصدق راد، علی محمد (۱۳۸۲). “بررسی رابطه بین سبکهای رهبری مدیران و کارایی بیمارستانهای دانشگاهی شهر اصفهان”، مجله دانشکده علوم اداری و اقتصاد دانشگاه اصفهان، سال هفدهم، شماره ۴٫

معیری، محمد طاهر (۱۳۸۳). “مسائل آموزش و پرورش”، چاپ چهاردهم، تهران : انتشارات امیرکبیر.

مؤید، نرگس (۱۳۸۷). “بررسی رابطه بین منابع قدرت مدیران گروههای آموزشی و سلامت سازمانی در دانشگاههای دولتی شهرستان اصفهان در سال تحصیلی ۸۷-۸۶″، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان.

میرزا جانزاده، حسن (۱۳۸۰). “مقایسه سلامت سازمانی مدارس دولتی و غیرانتفاعی مقطع ابتدایی شهرستان تبریز”، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده مدیریت مرکز آموزش عالی ضمن خدمت فرهنگیان.

میرسپاسی، ناصر (۱۳۸۶). “مدیریت استراتژیک منابع انسانی و روابط کار”، چاپ دوم، تهران : انتشارات میر.

میرکمالی، محمد (۱۳۸۲). “رهبری و مدیریت آموزشی”، چاپ هشتم، نشر سیطرون.

ممتحن فخرایی، شاپور (۱۳۷۳). “بررسی رابطه سبکهای رهبری مدیران آموزشی با هر نوع مدرک تحصیلی و جنسیت مدیران در دبیرستانهای شهر تهران”. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.

نادری، عزت الله، نراقی، مریم (۱۳۷۲). “روشهای تحقیق و چگونگی ارزشیابی آن در علوم انسانی”تهران : انتشارات بدر.

نادری، عزت الله، نراقی، مریم (۱۳۸۴). “روشهای تحقیق در علوم انسانی”، چاپ بیست و ششم، تهران : انتشارات بدر.

وایلز، کیمبل (۱۳۸۳). “مدیریت و رهبری آموزشی”، ترجمه محمد علی طوسی، چاپ سیزدهم، تهران : انتشارات کوهسار.

هنسن، مارک (۱۳۶۴). “مدیریت آموزشی و رفتار سازمانی”، ترجمه دکتر محمد علی نائلی، چاپ اول، دانشگاه شهید چمران اهواز.

هنسن، مارک (۱۳۶۷). “مدیریت آموزشی و رفتار سازمانی”، ترجمه دکتر محمد علی نائلی، چاپ دوم، دانشگاه شهید چمران اهواز.

هنسن، مارک (۱۳۷۰). “مدیریت آموزشی و رفتار سازمانی”، ترجمه دکتر محمد علی نائلی، چاپ سوم، دانشگاه شهید چمران اهواز.

هوی، وِین، و، مسیکل، سیسیل، ج (۱۳۸۲). “تئوری تحقیق و عمل در مدیریت آموزشی”، ترجمه میر عباس زاده، ارومیه : انتشارات دانشگاه ارومیه.

فراگرد آموزش و پرورش با انسان سرو کار دارد و چون انسان موجودی پیچیده است، از این رو نظام آموزشی کارورزان آن به ایفای دشوارترین  و پرمسئولیت ترین وظایف اجتماعی اشتغال دارند.در هر نظام آموزشی سنجیده و عقلانی که دارای هدف های روشن ومشخص است، ایفای وظایف و فعالیت های آموزشی و رهبری آن ها باید به افراد شایسته و صاحب صلاحیت سپرده شود. تعجب آور نیست که در نیم قرن اخیر، بر اثر ضرورت توجه به جوانب کیفی آموزش و پرورش، برنامه ریزی و مدیریت آموزشی که بیشتر ازآن مسائل پیش پا افتاده تلقی می شدند به موضوعاتی مهم و قابل اعتنا مبدل شده است، در نتیجه تربیت مدیران شایسته واثربخش برای سطوح آموزشی مختلف مورد تاکید روزافزون قرار گرفته  است (علاقه بند،۱۳۸۴،ص۱۴).

امروزه  آموزش و پرورش نیاز به مدیران و رهبرانی که فقط در تعلیم و تربیت صاحب نظر و مجرب باشند بلکه در تشخیص مسائل و مشکلات اداری و سازمانی نیز دقت و مهارت داشته باشند.

به هر حال در زندگی امروزه درباره ی توفیق مدرسه و نظام های آموزشی سخن بسیار است. برای موفقیت هر برنامه در مدرسه، رهبری مدیر مدرسه یک عامل بحرانی است. به همین جهت برای فردی که خواستار اثربخشی نقش خود در در مدیریت مدرسه باشد، دانش در مورد رهبری پیش نیازاولیه است (لی فام و هووئه،۱۳۷۰،ص۲۴۰).

از آنجایی که مدارس درزمینه فرصت آفرینی و بروز خلاقیت و مهارت نقش بسزایی دارند، باید مدیرانی خلاق، متعهد و مسئولیت پذیر داشته باشد تا بتوانند مدارس را به محیطی بازتر و کارآمدتر و متنوع تر تبدیل نمایند. محقق دراین پژوهش به دنبال تعیین رابطۀ بین سبک رهبری مدیران با سلامت سازمانی درمدارس متوسطه شهرستان لنجان براساس تئوری مسیر- هدف هاوس[۱] می باشد. در این فصل پس از بیان مسئله، اهمیت و ضرورت آن توضیح داده خواهد شد. سپس هدف ها و سوالهای تحقیق مطرح می شود ودر پایان واژه های کلیدی تعریف خواهد شد.

۱-۱ بیان مساله:

قرن بیستم، علاوه بر پیشرفت های چشمگیر در قلمروهای علم و تکنولوژی شاهد توسعه های روزافزون نظام های  آموزش و پرورش رسمی در کشورهای مختلف جهان بود. به موازات این توسعه مدیریت آموزش و پرورش نیز در اغلب کشورها، به یک قلمرو مدیریتی پراهمیت تبدیل می گردد.از این رو، صاحب نظران و کاروزان مدیریت آموزشی، به مطالعه و توضیح واقعیت های سازمان های آموزشی پرداخته اند (علاقه بند،۱۳۸۴، ص۷).

مدیریت و رهبری از ارکان سازمان و جامعه می باشد. مدیریت آموزشی در بین سایر انواع مدیریت ها از جایگاه ویژه ای برخوردار است. اگر  آموزش و پرورش هر جامعه در رأس همه ی مسائل جامعه باشد، مدیریت آموزشی نیز با همان منطق جایگاه مهمی در بهسازی توسعه ی جامعه دارد.

اگر مدیران مدرسه دارای دانش و مهارت های کافی باشند، بدون تردید، نظام آموزشی نیز از اثربخشی، کارآیی و اعتبار بالایی برخوردار خواهد بود. در دنیای امروز ضرورت وجود سازمان ها یک امر اجتناب ناپذیر است و هدایت و رهبری سازمان ها به علت گوناگونی الگوهای رفتای و متفاوت، بدون شناسایی الگوها و سبک های در نیل به مقاصد مورد نظر مشکل خواهد بود. در سازمان ها مدیران زیادی وجود دارند اما موضوع اصلی محدود بودن تعداد افرادی است که نقش های رهبری را بپذیرند و کار خود را بطورمؤثر انجام دهند، مدیرانی که بتوانند سبک رهبری خود را برای رسیدن به اهداف سازمانی با توجه به شرایط هماهنگ نمایند.

 بنابراین هر سازمان نیازمند یک سبک رهبری خاص می باشد و بی شک همه ی مدیران می دانند که موفقیت آنان به نیروی انسانی موجود در سازمان ها بستگی دارد واین اندیشه در آنان موجب شده است تا بدنبال سبک مناسب در اداره ی امور سازمان ها باشند.از طرفی یکی از عوامل موثر در افزایش اثربخشی کارآیی  و نهایتاً بهره وری یک سازمان، سبک رهبری مدیران آن سازمان می باشد (نکویی مقدم،۱۳۸۶،ص۳۸).

باتوجه به اینکه مدیریت آموزشی فرایندی است که کلیه امکانات و منابع مادی و انسانی را در جهت بهبود تعلیم و تربیت همسو و هماهنگ می کند، میتوان جهت دستیابی به اهداف آموزشی محیط مساعد را برای آن فراهم ساخت اگر نظام مدیریت مدارس متناسب نباشد موجب بی هدفی سرگردانی و نیز هدر رفتن منابع می شود.

در واقع سبک مدیریت مناسب یک عامل تسهیل کننده و بر انگیزنده کارکنان است که بطور مستقیم و غیرمستقیم بر رفتارآنان تأثیر می گذارد. اعمال یک نگرش ویژه و سبک مدیریت خاص و ثابت در سازمان بخصوص در سازمانهای آموزشی نمی تواند ضامن رشد و پیشرفت سازمان گردد. مطالعاتی از این قبیل تحقیقات یعنی بررسی سبک های رهبری مدیران مدارس میتوان به افزایش آگاهی و دانش آنان نسبت به سبک های مختلف رهبری  کمک نماید و همچنین توانمندی آنان ر ادر اعمال مداخلات وتصمیم گیریهای صحیح ارتقا دهد (زارعی،۱۳۸۴،ص۴).

 بسیاری از صاحبنظران و متخصصان مانند فیدلر[۲]و هرسی و بلانچارد[۳] معتقدند سبک رهبری یک مدیر با توجه به متغییرها وعواملی که شکل می گیرد، در محیط سازمان و یا حتی بیرون از سازمان وجود دارد. از این رو یک مدیر می تواند درموقعیت های گوناگون، سبک های متفاوت و گاه متضادی را برای رهبری مجموعه زیر دست خود برگزیند. به اعتقاد بسیاری از نظریه پردازان سبک مدیریت یکی از مهمترین عناصر موفقیت مدیران است که به مرور زمان و بر پایه ی تجربه، تحصیلات و آموزش آنان پایه ریزی میشود. هنگامی که مشکلات چالش برانگیز مدیریت را در سازمان های  مختلف در نظر میگیریم در میابیم که آزمودن واقعی ویژگی های مدیران  و رهبران که پیش روی این چالش ها قرار دارند تا چه اندازه اهمیت دارند. ازجمله مهمترین این ویژگی ها سبک مدیریت است. زیرا این مفهوم یکی از مهمترین عناصر موفقیت رهبری و تعیین کننده ی جو، فرهنگ و راهبردهای حاکم بر سازمان است (عسگری،۱۳۸۲،ص۲۲).

از سویی دیگر بررسی سلامت سازمانی سازمان ها به منظورشناخت هرچه بیشتر هنجارها و شاخص های سلامت سازمانی میتواند تسهیل کننده امور آموزشی و اداری، تربیتی و تغییرات گردد. مطالعه وضعیت سلامت سازمانی در کشور ما خصوصاً در رابطه با سازما ن ها سابقه طولانی ندارد و پژوهش ها از این نوع نمی تواند مقدمه ی مطالعه ی عمیق تر در جهت بهبود سازمان ها باشد و نیز باعث آگاهی مدیران از عوامل زمینه ساز سلامت سازمانی گردد که در موفقیت و سلامت کارکنان، رؤسا و مدیران نقش مؤثری دارد. شناخت وضعیت سلامت سازمانی نه تنها از لحاظ فهم شرایط کار و پویایی آن اهمیت دارد، بلکه پیش بینی کننده ی اثر بخشی سازمان، پیشرفت کاری کارکنان، تعهد سازمانی و اعتماد کارکنان به یکدیگر می باشد (رضائیان،۱۳۷۴،ص۱۳).

مایلز^۳ اولین نظریه پرداز سلامت سازمانی در محیط آموزشی است. به نظر او سلامت سازمانی به دوام و بقای سازمان در محیط خود بستگی دارد و به سازگاری با محیط و ارتقا و گسترش توانایی سازمان برای سازش بیشتر اشاره دارد (هوی و میسکل،۱۳۸۲،ص ۴۴۸).

سلامت سازمانی اشاره به شرایطی دارد که رشد، توسعه و بالندگی یک سازمان  را تسهیل میکند و نیل به اهداف را مقدور می سازد. در سازمان های سالم کارمندان وظیفه شناس هستند، روحیه و عملکرد بالایی دارند، کانال های ارتباطی باز و سودمند می باشند و افراد دوست دارند به محل کارشان بیایند و از اینکه در این محل کار می کنند احساس افتخار وغرور می کنند. اگر به سازمان سالم به عنوان سیستم نگاه کنیم در چنین حالتی سلامت سازمانی را نه در بهداشت وسلامت جسمانی و روانی کارکنان بلکه در موجودیت و بقای خود سازمان جستجو می کنیم (علاقه بند،۱۳۷۸).

لایدن و کلینگل[۴] (۲۰۰۰) در مورد سلامت سازمانی می نویسند: سلامت سازمانی مفهوم تقریباً تازه ای است وتنها شامل توانایی سازمان برای انجام وظایف بطور مؤثر نیست، بلکه شامل توانایی سازمان برای رشد و بهبود نیز می باشد. سازمان سالم جایی است که افراد می خواهند در آنجا بمانند، کار کنند، و افرادی سودمند و مؤثر باشند(مؤید،۱۳۸۷،ص۵).

در سازمان سالم، یک «هم انگاری» و «هم کاری» در انجام امور دیده می شود، که همه ی این ها به معنای پذیرش«یک دستی» و تبدیل سازمان به موجودی بی روح و مرده نیست. افراد در یک سازمان تندرست، از بیان اختلاف نظرهای خود هراسی ندارند، وجود بحث های کارشناسانه ی انتقادی، داغ، پرشور و سازنده در فضای دوستانه ی یک سازمان سالم، نشانگر تعلق سازمانی و «دل درگرو اهداف آن داشتن» توسط کارکنان است (لنچیونی،۱۳۸۵،ص۱).

موضوع تحقیق حاضر «بررسی رابطه بین سبک های رهبری مدیران با سلامت سازمانی در مدارس متوسطه ی شهرستان لنجان می باشد» در این پژوهش برای مطالعه سبک رهبری مدیران از تئوری مسیرهدف هاوس استفاده خواهد شد. تئوری مسیر هدف یک رویکرد مشروط برای مطالعۀ رهبری است که به وسیله هاوس تهیه شده و در طول سالهای ۱۹۷۰ مجدداً اصلاح شد. این مدل اساساً مفاهیمی مانند رفتار رهبر و مساعد بودن وضعیت با تعریف منحصر به فردی از اثربخشی را در یکدیگر ادغام می کند (هوی و میسکل،۱۳۸۲،ص۵۵۴).

تئوری فوق به این دلیل مسیر هدف نامیده شده است که چگونگی نفوذ رهبر در ادراک زیردستان از اهداف کار، اهداف شخصی و مسیرهای منجر به موفقیت در هدف را توضیح می دهد.

بر طبق این تئوری رهبران زمانی اثربخش هستند که سطح پذیرش، رضایت و انگیزش زیردستان را تقویت می کنند. به طور اخص این تئوری شامل چهار نوع اساسی رفتار رهبر می باشد که عبارتند از: رهبری دستوری، موفقیت مداری، رهبری حمایتی و رهبری مشارکتی می باشد(هوی ومیسکل، ۱۳۸۲،ص۵۵۵).

 همچنین برای مطالعه سلامت سازمانی از مطالعات مایلز کمک گرفته خواهد شد. مایلز یک سازمان سالم را به عنوان سازمانی تعریف می کند که نه تنها در محیط خود دوام می آورد بلکه در یک برهۀ زمانی طولانی نیز به طور کافی سازش کرده، و توانایی های بقا و سازش خود را به طور مداوم توسعه داده و گسترش می دهد، همۀ سیستم های اجتماعی اگر قرار باشد که رشد وتوسعه یابند، باید چهار مشکل اساسی: انطباق، کسب هدف، یگانگی و ناپیدایی را فرونشانند(هوی ومیسکل، ۱۳۸۲،ص۴۴۸).

 ۱-۲ اهمیت و ضرورت پژوهش:

مدیریت و رهبری در همه زمینه های اجتماعی امری ضروری و حیاتی است، و این در سازمانهای  آموزشی بیشتر محسوس است. هر سازمان به رهبر و مدیری نیاز دارد تا با فکر و اندیشه ی خود بین سازمان و اهداف آن هماهنگی بوجود آورد. بنابراین شناخت سلوک و  رفتار رهبر آموزشی در ارتباط با موقعیت های مختلف، و تصمیمات مناسب با موقعیت از اهمیت اساسی برخوردار میباشد.

 مدیریت و رهبری در مراکز آموزشی یکی از مسائل بسیار مهم است که بایستی توجه لازم و کافی به این امر شود. افرادی که به عنوان مدیر انتخاب می گردند بهتر است در نقش یک رهبر به نحوی عمل نمایند که موجبات رضایت خاطر اعضا را فراهم نماید و محیط امن و صمیمی فراهم سازد بطوری که بتوانند از توان علمی و فکری تمامی اعضا در جهت تحقق اهداف سازمان استفاده نمایند. مدیران بایستی مؤثرترین شیوه ها و سبک های رهبری را با توجه به موقعیت بکار ببرند تا بتوانند با رهبری و سازماندهی صحیح و ایجاد روابط انسانی مبتنی بر اعتماد، اطمینان وهمکاری گروه را در جهت صحیح هدایت نماید (الجزایری،۱۳۷۹،ص۳۳).

از سوی دیگر سلامت سازمانی چهارچوب نظری و ابزار سودمندی برای تجزیه و تحلیل و درک و تغییر محیط کار سازمان به مدیران ارائه میدهد، شناخت وضعیت سلامت سازمانی نه تنها از لحاظ فهم شرایط کار و پویایی آن اهمیت دارد، بلکه پیش بینی کننده ی اثر بخشی سازمان، پیشرفت کاری کار کنان، تعهد سازمانی و اعتماد کارکنان به یکدیگر است و میتواند  در موفقیت و شادابی کارکنان و مسئولان محیط کاری نقش مهم و مؤثری داشته باشد (مؤید،۱۳۸۷،ص۱۲).

با توجه به مواردی که ذکر گردید وهمچنین با توجه به ویژگیهای خاص دانش آموزان در دوره متوسطه رهبری آموزشی دراین دوره از اهمیت ویژه ای برخوردارمی باشد. تحقیق حاضر می تواند ما را به بازنگری شیوه های رهبری مدیریت موجود و ارائه سبکهای نوین رهبری با دیدی ژرف در مدارس رهنمون سازد. با اطلاع از وضعیت و شرایط موجود نحوه رهبری مدیران دبیرستان ها می توان درتأمین وتربیت نیروی انسانی مورد نیاز کشور اقدام بایسته انجام داد واز آنجا که در کشور ما تا کنون چنین تحقیقی مشابهی انجام نشده است و با توجه به اهمیت بسیار زیاد سبک رهبری و سلامت مدارس و نقشی که در پیشبرد اهداف مدرسه دارد، محقق بر آن شد که به بررسی رابطه این دو متغیر و ارائه مدلی، تا رهبران بتوانند بهترین سبک رهبری را که متناسب با شرایط و موقعیت مدرسه آنان باشند برگزینند. قطعاً مدیران کلیۀ مدارس شهرستان می توانند از نتایج این تحقیق در امور مربوط به سالم سازی مدارس خود استفاده نمایند. نتایج این تحقیق می تواند پاسخگوی این نیازها باشد:

۱-  یافتن چهارچوب مفید برای مطالعه و به کاربردن مفاهیم رهبری در سازمان های آموزشی جهت آشنا سازی مدیران با سبکهای رهبری.

۲-مطالعه و شناخت چگونگی رهبری مدیران مدارس متوسطه شهرستان لنجان

۳-ارائه راهکارهای عملی به منظور سالم سازی مدارس

۱-۳ اهداف تحقیق

۱-تعیین رابطه ی بین سبک رهبری حمایتی با سلامت سازمانی درمدارس متوسطه شهرستان لنجان
۲-تعیین رابطه ی بین سبک رهبری موفقیت گرا با سلامت سازمانی درمدارس متوسطه شهرستان لنجان
۳-تعیین رابطه ی بین سبک رهبری مشارکتی با سلامت سازمانی درمدارس متوسطه شهرستان لنجان
۴-تعیین رابطه بین سبک رهبری هدایتی با سلامت سازمانی درمدارس متوسطه شهرستان لنجان
۵-تعیین تفاوت بین نظرات دبیران درخصوص سبک های رهبری مدیران مدارس لنجان بر اساس ویژگی های دموگرافیک
۶-تعیین تفاوت بین نظرات دبیران درخصوص سلامت سازمانی مدارس متوسطه ی لنجان براساس ویژگیهای دموگرافیک

 ۱-۴ سئوال های تحقیق:

۱-آیا بین سبک رهبری موفقیت گرا باسلامت سازمانی در مدارس متوسطه شهرستان لنجان رابطه وجود دارد؟
۲-آیا بین سبک رهبری هدایتی با سلامت سازمانی در مدارس متوسطه شهرستان لنجان رابطه وجود دارد؟
۳-آیا بین سبک رهبری حمایتی با سلامت سازمانی در مدارس متوسطه شهرستان لنجان رابطه وجود دارد؟
۴-آیا بین سبک رهبری مشارکتی با سلامت سازمانی در مدارس متوسطه شهرستان لنجان رابطه وجود دارد؟
۵-آیا بین نظرات دبیران در خصوص سلامت سازمانی مدارس متوسطه ی شهرستان لنجان براساس ویژگی های دموگرافیک تفاوت وجود دارد؟
۶- آیا بین  نظرات دبیران در خصوص سبک های رهبری مدیران مدارس شهرستان لنجان براساس ویژگی های دموگرافیک تفاوت وجود دارد؟

۱-۵ تعریف اصطلاحات:

۱-۵-۱ تعاریف نظری:

رهبری: فراگرد نفوذ اجتماعی است که در آن رهبر مشارکت داوطلبانه کارکنان را درتلاش برای کسب هدف های سازمانی طلب می کند(رضائیان، ۱۳۸۶،ص ۳۷۵).

سبک رهبری[۵]: الگوهای رفتاری مشخصی است که در جریان کار و فعالیت سازمانی پیشرفته بروز می کند و دیگران به موجب آن مدیر را می شناسند (علاقه بند،۱۳۷۶،ص۹۱).

رهبری حمایتی[۶]: رفتاری که ملاحظه گر بوده، به رفاه زیردستان توجه داشته و در گروه کار جو دوستانه ای ایجاد می کند(هوی ومیسکل، ۱۳۸۲،ص۵۵۵).

رهبری موفقیت گرا[۷]: رفتاری که اهداف چالشی تعیین می کند، خواهان اصلاح عملکرد بوده، به برتری عملکرد تأکید کرده و اطمینان وارد که زیردستان مطابق استانداردهای عالی عمل خواهند کرد(هوی ومیسکل، ۱۳۸۲،ص۵۵۵).

رهبری مشارکتی[۸]: رفتاری که خواهان مشاوره با زیردستان بوده و قبل از اتخاذ تصمیم، از نظر آنان استفاده می کند(هوی ومیسکل، ۱۳۸۲،ص۵۵۵).

رهبری هدایتی[۹]: رفتاری که انتظارات را روشن کرده، دستورهای مشخص صادر کرده و از زیردستان می خواهد که بر طبق قوانین و رویه ها عمل کنند(هوی ومیسکل، ۱۳۸۲،ص۵۵۵).

سلامت سازمانی[۱۰]:  چهارچوبی برای شناخت جو عمومی سازمان است و اشاره به شرایطی دارد که رشد و توسعه ی سازمان راتسهیل می کند (هوی و میسکل،۱۳۸۲، ص۴۴۸).

یگانگی نهادی[۱۱]: مدرسه ای را توضیح می دهد که دارای یگانگی دربرنامه ی آموزشی خود می باشد. مدرسه به علایق کوچک از طرف جامعه محلی و درخواست های والدین مستعد است وقادر است به طور موفقیت آمیزی با نیروهای مخرب بیرونی سازش کند(هوی ومیسکل، ۱۳۸۲،ص۴۵۳).

نفوذ مدیر[۱۲]: به توانایی وی درتأثیر کردن به عمل مافوق اشاره میکند. مدیر بانفوذ بوده و با رئیس ناحیه بطور اثربخش کار می کند(هوی ومیسکل، ۱۳۸۲،ص۴۵۳).

100,000 ریال – خرید نهایی کردن خرید مورد به سبد خرید اضافه شد

 جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .