عنوان :
تحقیق تاریخچه مهریه
تعداد صفحات : ۷۵
نوع فایل : ورد و قابل ویرایش
چکیده
مقاله حاضر درباره موضوع طلاق و انواع طلاق ، علل و عوامل طلاق، مهریه و میزان آن در رشد طلاق و عوامل اصلی تاثیر گذار در افزایش مهریه و تاثیر میزان مهریه در افزایش یا کاهش میزان طلاق و راهکارهایی برای پایین آوردن مقدار مهریه را بررسی نماییم.
طلاق از مهم ترین پدیده ای حیات انسانی تلقی می کنند. این پدیده یک پدیده روانی است چرا که بر تعادل روانی جامعه و شخص و دوستان و نزدیکان اثر می گذارد. دوم آنکه پدیده ای است اقتصادی. سوم طلاق موثر بر جمعیت یک جامعه. چون موجب کاهش جمعیت جامعه می شود و همچنین فرزندان از نعمت خانواده محروم می شوند نهایتاً اینکه طلاق یک پدیده فرهنگی است .
یکی از مواردی که امروزه به صورت غیر مستقیم در میزان طلاق و جدای زندگی زناشویی تاثیر گذار است مسئله مهریه است. مسئله ای که روز به روز بردامنه آن افزوده شده و افراد زیادی را مشغول خود می کند. امروزه میزان مهریه به عنوان عامل تاثیر گذار در کفه زندگی زناشویی نقش مهمی را ایفا می کند، چرا که در صورت کم بودن میزان مهریه زن در روابط زناشویی احساس ناامنی می کند و از ترس اینکه مبادا زوج از او برنجد و به راحتی بتواند با پرداخت مهریه اندک او را طلاق دهد همیشه در اضطراب و نگرانی به سر می برد و خود را اسیری در دست مرد خواهد دید.
اکنون برای حل مشکل پرداخت مهریه اعلام شده است می توانند در عقد نامه ها شرط عند الاستطاعه را اضافه کنند و این نیز موجب مشکلاتی برای زوج می شود. از این جهت که اکنون این زوجه است که باید استطاعت زوجه را در محکمه اثبات کند و زوجه در مقام مدعی طلبی است که معلق بر استطاعت است و او باید توانایی زوج را ثابت کند و پس از آن دادگاه زوج را به پرداخت مهریه محکوم می نماید. در حالی که بدون شرط زوجه تقاضای مهریه می نمود و آنجا زوج می بایست اعسار و عدم توانایی خود را ثابت می نمود. وقتی خانواده ها در ناب سلامت فرد و صداقت و ایمان را با سکه های بی پشتوانه عوض می کنند این خانه از اساس متزلزل و ویران است.
واژه های کلیدی: مهریه، مهر المسمی، مهرالمتعه، مهرالسنه، مهر المثل، طلاق، طلاق بائن، طلاق رجعی، طلاق عدی، طلاق توافقی، علل طلاق،
فهرست مطالب
مقدمه ۶
تاریخچه مهریه ۹
الف: وقوع جدایی(الف) به فسخ یا طلاق ۱۴
ب: به فوت زوج ۱۴
مبحث اول ۱۶
مفهوم مهر ۱۶
ماهیت مهر ۱۷
تعیین مهر ۱۹
انواع مهر ۱۹
طلاق ۲۳
تعریف طلاق ۲۵
طلاق درفقه ۲۶
طلاق در قوانین موضوعه ۲۶
انواع طلاق ۲۷
طلاق بائن ۲۷
طلاق رجعی ۲۹
طلاق عدی ۳۰
طلاق توافقی ۳۰
علل و عوامل طلاق ۳۳
۱-اعتیاد ۳۳
۲-عدم پرداخت نفقه ۳۴
۳-دخالت ناشایست دیگران ۳۵
۴ ازدواج های خیابانی ۳۶
۵-تفاوتهای فرهنگی ۳۷
۶-روابط نامشروع ۴۰
۷-افزایش طلاق در شهر و روستا ۴۱
۸-عدم تفاهم اخلاقی ۴۲
۹-مهریه ۴۴
دو نظریه فقهی در میزان مهر ۵۳
مهر وثیقه ای در مقابل داشتن حق طلاق مرد ۵۴
آیا فلسفه مهر آن است که وثیقه ای دربرابر طلاق باشد؟ ۵۶
مهریه سنگین ۵۹
دلایل افزایش مهریه ۶۲
تصورات غلط ۶۵
چند نکته در خصوص مهریه بالا ۶۵
راهکارهایی برای پایین آوردن مقدار مهریه ۶۷
دلایل اشتباه بودن مهریه بالا ۷۰
نتیجه ۷۲
منابع ۷۵
منابع:
فلسفه مهریه از منظر فقه و حقوق مولف مهناز اسماعیلی
علل و عوامل طلاق در ایران نویسنده حسین نارکی اردکانی
مهریه در رویه قضایی تالیف و تدوین دکتر توفیق عرفان
حقوق خانواده تالیف دکتر محمد روشن عضو هیئت علمی دانشگاه شعید بهشتی
طلاق پزوهشی در شناخت واقعیت و عوامل آن تالیف دکتر باقریا روحانی
تبیین جامعه شناختی مهریه نویسنده سید حسن شرف الدینی
بررسی اعتبار حقوق مهریه سنگین : محمد علی سعیدی مربی سعیدی مربی گروه حقوق خصوصی دانشگاه علوم اسلامی رضوی
فصلنامه حقوق، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی مقالات موضوعی دوره ۴۰ شماره ۱۰۱ بهار ۱۳۸۹
مقدمه
سپاس خداوندی را که آفریننده جهان و بخشاینده و مهربان است و درود فراوان بر پیامبر برگزیده اش محمد(ص) و دودمان و یاران او باد که از وی پیروی کردند و در راه اعتلاء و شکوه دین اسلام از جان و مال خویش دریغ نکردند. دین اسلام شریعت کاملی است که تمام جوانب حیات بشری را در برگرفته است. از آنجایی که یکی از اهداف اصولی دین اسلام بنای جامعه سالمی است که مردم در آن زندگی سعادتمندی داشته باشند، نسبت به تنظیم خانواده عنایت خاصی نشان داده شده است. زیرا خانواده سنگ اول بنای هر جامعه ای به شمار می آید.
در بررسی نصوص قران و ایات و روایات، این نکته قابل مشاهده است که دین اسلام اهمیت زیادی به تشکیل خانواده سالم می دهد و راه حل هایی را برای از بین بردن مشکلات و اختلافات زندگی زناشویی نشان داده است و اساس و اصل را در پایداری زندگی زناشویی می داند. کما اینکه مسائلی وجود دارند که زندگی زناشویی را به مخاطره می اندازد.
یکی از مسائلی که به شدت بقاء زندگی زناشویی را تحت الشعاع قرارداده است، مسئله طلاق می باشد. مسئله ای که روز به روز در حال افزایش بوده و کانون گرم خانواده ها را متزلزل می کند. در یک بررسی مشخص می گردد که عواملی خواه به صورت مستقیم یا غیر مستقیم در ایجاد مسئله طلاق تاثیر گذار می باشد.
از عواملی که مستقیماً در طلاق نقش دارند می توان به اعتیاد، ترک زندگی زناشویی، محکومیت کیفری و سایر اشاره نمود.
یکی از مواردی که امروزه به صورت غیر مستقیم در میزان طلاق و جدای زندگی زناشویی تاثیر گذار است مسئله مهریه است. مسئله ای که روز به روز بردامنه آن افزوده شده و افراد زیادی را مشغول خود می کند. امروزه میزان مهریه به عنوان عامل تاثیر گذار در کفه زندگی زناشویی نقش مهمی را ایفا می کند، چرا که در صورت کم بودن میزان مهریه زن در روابط زناشویی احساس ناامنی می کند و از ترس اینکه مبادا زوج از او برنجد و به راحتی بتواند با پرداخت مهریه اندک او را طلاق دهد همیشه در اضطراب و نگرانی به سر می برد و خود را اسیری در دست مرد خواهد دید.
عکس این قضیه در مورد مرد نیز صادق است چرا که در صورت زیاد بودن میزان مهریه مرد همیشه خود را مطیع و فرمانبردار زن خواهد دید و از ترس اینکه زن بنا به دلائلی مهریه خویش را مطالبه نماید سعی می کند وفق خواسته زوجه عمل نماید.
بنابراین میزان مهریه می تواند در چگونگی روابط زناشویی تاثیر گذار باشد و همیشه افکار یک طرف را مشغول خود نماید. بنده در این کار تحقیقی می خواهم موضوع مهریه و میزان آن در رشد طلاق و عوامل اصلی تاثیر گذار در افزایش مهریه و تاثیر میزان مهریه در افزایش یا کاهش میزان طلاق را بررسی نمایم.
ابتدا چند سوال در این خصوص طرح می نمایم:
علل و عوامل افزایش طلاق چیست؟
میزان مهریه تا چه اندازه جلوی رشد طلاق را می گیرد؟
آیا بستن مالیات بر مهریه های سنگین تائید بر مهریه می تواند داشته باشد؟
آیا در صورت بستن مالیات بر مهریه و یا بالا بردن آن طلاق افزایش یا کاهش می یابد؟
آیا مهریه یک ضمانت مالی برای زن محسوب می شود یا خیر؟
تاریخچه مهریه
در قانون حمورابی که در حدود ۱۷۰۰ سال قبل از میلاد مسیح تدوین شده است و شامل ۲۸۲ ماده می باشد. در موارد ۱۳۸ و ۱۳۹ مقرر می دارد که اگر زن عقیم بوده و طلاق داده شود مکلف است که مهریه و جهیزیه وی را تسلیم کند. در صورتی که زن مهریه و جهیزیه نداشته باشد پرداخت مقدار یک من نقره به او ضروری است و هر گاه زن مرتکب ترک خانواده و یا اعمالی از قبیل آن شود به لحاظ جرم ارتکابی وی شوهر از تادیه مهر و جهیزیه معاف است و ماده ۱۴۱ قانون مذکور حقوقی مالی زن را از عهده شوهر ساقط کرده است. اما اگر پس از محاکمه و رسیدگی مقصر قلمداد شود به موجب ماده ۱۴۲ زن حق دارد(۱) که به خانه پدری خود برگردد و مهر و جهیزیه اش را نیز دریافت نماید.
در حقوق عبری نیز مانند قانون حمورابی مهر وجود داشته و در یکی از انواع ازدواج که به نام ازدواج صدیقه معمول بود رضایت زن بسیار موثر بوده و چنانچه از شوهر خود ناراضی می شد می توانست خانه را ترک کند. در این نکاح زن به اسم صدیقه و شوهر به اسم صدیق معروف بود و مالی که به زن تسلیم می شد صداق نام داشت و در هر صورت مهر در دین یهود از ارکان عقد نکاح بوده و بدون آن نکاح را باطل می دانند.
در یونان قدیم از جمله تشریفاتی که برای ازدواج صورت می گرفت آن بود که پدر دختر بدون آنکه مبلغی پول یا هدیه از داماد بگیرد با ازدواج وی موافقت نمی کرده است.
در حقوق رم نیز که دو نوع ازدواج (رسمی و غیر رسمی) وجود داشت. در نوع غیر رسمی آن جای هر گونه آثار حقوقی و احکام مربوط به آن خالی بود ولی در نوعی از ازدواج رسمی که به نام کوامپسیو معروف بود وقتی نکاح منعقد می شد هدایایی به زن تسلیم می شد. از متون اوستا چنین بر می آید که در ایران باستان هنگامی که مرد می خواست با زنی ازدواج کند مکلف بوده است که علاوه بر مالی مهریه به دختر و زوجه می دهد مال دیگری نیز به پدر او تسلیم نماید و پدر هم در مقابل مالی که از داماد می گرفت به دخترش جهیزیه می داد و با توجه به حقوق زرتشتی در خصوص مهر استنباط می گردد که اقوام دختر هنگام نکاح او مقداری هدایا به دختر و نزدیکان او می دادند ولی معلوم نیست که آیا اهدای اموال مذکور برای عقد نکاح ضروری بوده است یا خیر. ولی آنچه مسلم این است که هنگام انحلال نکاح، زن نمی توانست اموالی را که متعلق به او بوده است قبل از پرداخت قروض و یا سایر تعهدات شوهر استرداد کند و در واقع تعهدات شوهر درباره زن موثر و الزامی بوده است. در حقوق زرتشتی زن می توانست مهری را که شوهر به او داده و یا متعهد به تسلیم آن کرده است به او ببخشد. اما در صورتی که زن مهر خود را گرفته ولی بعداً عیبی از قبیل نازا بودن در او ملاحظه شد، حقوق زن نسبت به مهر ساقط می شد و شوهر مجاز به استرداد آن بود.
در عربستان قبل از اسلام نیز زن وضع خاصی داشت و نه تنها شخصیت حقوقی برای او قائل نبودند بلکه اصولاً وجود اینکه با زن مخالف بودند و تاریخ حکایات زیادی دارد که اعراب دختران خود را ننگ تلقی کرده و به وسایل گوناگون آنها را از بین می بردند و زنده به گور کردن دختران یکی از طرق از بین بردن آنها بود و اعراب در این امر غیرانسانی آنچنان اصرار داشتند که زن در عربستان کمیاب شد و نکاح ضمه رواج پیدا کرد و در این نوع ازدواج چند مرد با یک زن ازدواج می کردند و در صورتی که زن حامله می شد و فرزندی به دنیا می آورد نوزاد به هر یک از شوهران که شباهت داشت آن شخص به عنوان پدر نوزاد معرفی می شد. از انواع نکاح عجیبی که در زمان جاهلیت وجود داشت« نکاح شغار» بود. در این نوع نکاح مهر جنبه مالی نداشت و به ولی دختر نیز مالی داده نمی شد، بلکه پدر یا برادر دختر در قبال تمتعی که در دختر می برد، دختر یا خواهر خود را به تزویج پدر یا برادر دختری در می آورد که با دختر آنها ازدواج کرده بود و در واقع نکاح شغار نوعی نکاح معاوضه به شمار می آمد.
نوع دیگر نکاح دوران جاهیلیت «نکاح المقت» بود و در این نوع نکاح وقتی شوهر فوت می کرد زن او از طریق ارث به وارث متوفی یا نزدیکان او تعلق پیدا می کرد. یعنی زن مانند اموال قابل انتقال به ورثه بود و هنگامی که کسی به واسطه ارث با زن متوفی ازدواج می کرد لازم نبود که مجدداً برای زن مهری تعیین شود و همان مهری که مورث داده بود کفایت می کرد.
موضوع مهریه در ادوار تاریخی مورد توجه جامعه شناسان نیز قرار گرفته است و نظریات مختلفی در این خصوص ابراز شده است. بعضی عقیده دارند که زنان در دوران قدیم نوعی نیروی کار بودند که در اثر ازدواج از خانواده خود جدا می شدند. آنان کار می کردند و فرزندانی به دنیا می آورند که باز نیروی کار بودند و با توجه به اینکه خانواده دختر در حین ازدواج این نیروی کار را از دست می دادند از داماد چیزی می گرفتند(مانند حیوان، گندم، …) و در پاره ای از موارد مرد می توانست برای مدتی برای خانواده دختر کار بکند و در قبال آن با دختر خانواده ازدواج کند.
داستان ازدواج حضرت موسی با دختر شعیب که پس از مدتی چوپانی با دختر شعیب ازدواج نمود نمونه ای از این قبیل ازدواج ها می باشد[۱]و بدین ترتیب چنین مبادلاتی صورت می گرفت تا نیروی کاری که از خانواده گرفته شده است جبران شود. برخی از جامعه شناسان نیز معتقدند که چون زن در آن دوران کار نمی کرد و برای آنکه استقلال مالی داشته باشد مهریه ای برای او تعیین می شد.[۲]
[۱] قران مجید، سوره قصص آیه ۲۷
[۲] حقانی، مهری، حمایت سنتی از زن در شرایط دشوار، روزنامه ایران، شماره مسلسل ۶۸۵
جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .
