عنوان :

تحقیق اختلافات زناشویی عامل خطرساز برای اختلالات روانی

تعداد صفحات :۱۳۱

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

خانواده یکی از مهمترین نهادهای اجتماعی است و یک ارگانیسم زنده است. سلامت آن منوط به سلامت اعضای آن است. نقص یا تغییر در هر یک از اعضاء بر کل خانواده تاثیر گذار است.
مروری بر پژوهشهایی که در ایران صورت گرفته است، نشان می دهد که از سال ۱۳۷۰ تا کنون مشکلات جانبازان و خانواده های آن ها رو به افزایش است. با گذشت ۲۸ سال از آغاز جنگ ایران و عراق هنوز جانبازان و خانواده های آنان با مشکلات فراوانی دست و پنجه نرم می کنند. با در نظر گرفتن مشکلات و آمارهای رو به افزایش این مشکلات، لزوم توجه جدی به این معضل احساس می شود. از سوی دیگر آموزشهای خانواده یکی از اولویتهای پژوهشی بنیاد جانبازان است که این پژوهش می تواند مورد استفاده آن ها و خانواده ی جانبازان قرار گیرد.
همچنین پژوهشهای بسیاری حمایت تجربی قابل توجهی را برای اثرمندی رویکردهای مختلف زوج درمانی در درمان ناهماهنگی های زناشویی فراهم می سازند.
از ضرورتهای این پژوهش می توان موارد ذیل را نام برد:
– ارتقاء بهداشت روانی خانواده های شاهد و ایثارگر
– کاهش اختلالات روانی در سطح جامعه
– پایین آوردن میزان طلاق و عوارض ناشی از آن در خانواده های جانبازان
– کوتاه مدت بودن رویکرد مورد پژوهش
و …
هدف این پژوهش عبارت است از:«تعیین میزان اثربخشی روش آموزش دلگرم سازی شوانکر بر سلامت روانی و رضایت زناشویی همسران جانبازان».
جامعه¬ی آماری در این پژوهش کلیه¬ی همسران جانبازان شهر تهران است. نمونه¬ی ما در این پژوهش ۳۰ نفر همسر جانباز منطقه ۲ و ۲۲ شهر تهران است. روش نمونه گیری در این پژوهش به صورت نمونه گیری تصادفی از میان نمونه های در دسترس است. به منظور تعیین اثر بخشی آموزش دلگرم سازی شوانکر بر متغیرهای وابسته از روش آزمایشی و از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل استفاده می شود.
یکی از ابزارهای جمع آوری داده ها پرسشنامه اینریچ می باشد. در نتیجه فرضیه‏ی اول: آموزش همسران جانبازان با رویکرد شوانکر رضایت زناشویی آنان را افزایش می‏دهد. نتیجه می‏گیریم که آموزش شوان‏کر بر افزایش رضایت زناشویی تأثیر دارد. بنابراین فرضیه¬ی اول تأیید می شود. فرضیه¬ی دوم: آموزش همسران جانبازان با رویکرد شوانکر سلامت روانی آن‏ها را افزایش می‏دهد.در نتیجه که آموزش شوان‏کر بر سلامت روانی همسران جانبازان تأثیر دارد و تفاوت معنادار است. بنابراین فرضیه ی دوم ما نیز تأیید می شود.
واژه های کلیدی: دلگرم سازی، سلامت روانی، رضایت زناشویی، جانباز، همسر جانباز

فهرست مطالب

۱٫ ۱ بیان مسئله ۶
۲٫ ۱ اهمیت و ضرورت تحقیق ۸
۳٫ ۱ هدف تحقیق ۹
۴٫ ۱ فرضیه های تحقیق ۹
۱٫ ۵٫ ۱ دلگرم سازی ۱۰
۱٫ ۱٫ ۵٫ ۱تعریف نظری ۱۰
۲٫ ۱٫ ۵٫ ۱تعریف عملیاتی ۱۰
۲٫ ۵٫ ۱ سلامت روانی ۱۰
۱٫ ۲٫ ۵٫ ۱تعریف نظری ۱۰
۲٫ ۲٫ ۵٫ ۱تعریف عملیاتی ۱۱
۳٫ ۵٫ ۱ رضایت زناشویی ۱۱
۴٫ ۵٫ ۱جانباز ۱۱
۱٫ ۲مبانی نظری رویکرد آدلر ۱۴
۱٫ ۱٫ ۲ دلگرم سازی ۱۶
۱٫ ۱٫ ۱٫ ۲ رفتارهای دلگرم زدا در خانواده ۱۹
۲٫ ۱٫ ۱٫ ۲ خود دلگرم سازی ۲۰
۳٫ ۱٫ ۱٫ ۲ آموزش دلگرم سازی شوانکر ۲۱
۲٫ ۲ خانواده ۲۳
۳٫ ۲ رضایت زناشویی ۲۷
۱٫ ۳٫ ۲ عوامل مؤثر بر رضایت زناشویی ۲۷
۲٫ ۳٫ ۲ بررسی نظریه‏های موجود در رابطه با رضایتمندی زناشویی ۲۹
۱٫ ۲٫ ۳٫ ۲ نظریهی چرخه زندگی زناشویی ۳۰
۲٫ ۲٫ ۳٫ ۲ نظریه‏های طبقه‏بندی ازدواج‏های بادوام ۳۱
۳٫ ۲٫ ۳٫ ۲ نظریه‏ی مبادلهی اجتماعی نای ۳۲
۴٫ ۲٫ ۳٫ ۲ نظریهی‏ عقلانی- هیجانی الیس ۳۲
۳٫ ۳٫ ۲ مدل‏های زوج‏درمانی ۳۲
۴٫ ۳٫ ۲ ازدواج و رفتار با همسر از دیدگاه قرآن و حدیث ۳۴
۴٫ ۲ سلامت روانی ۳۵
۱٫ ۴٫ ۲ تعریف سلامت وبهداشت روانی ۳۵
۲٫ ۴٫ ۲ عوامل موثر بر اختلال سلامت روانی ۳۸
۳٫ ۴٫ ۲ مفهوم سلامت روان از دیدگاههای مختلف ۳۸
۴٫ ۴٫ ۲ معیارهای سلامت روان از دیدگاه اسلام ۴۱
۵٫ ۴٫ ۲ اهداف بهداشت روانی ۴۱
۶٫ ۴٫ ۲ ارتقاء بهداشت روانی ۴۲
۵٫ ۲ جنگ و جانباز ۴۳
۱٫ ۵٫ ۲ جنگ ۴۳
۲٫ ۵٫ ۲ جنگ از دیدگاه قرآن ۴۵
۳٫ ۵٫ ۲ جانباز و جانبازی ۴۶
۶٫ ۲ مروری بر تحقیقات انجام شده در ایران و جهان ۴۹
۱٫ ۶٫ ۲ تحقیقات انجام شده در داخل کشور ۴۹
۲٫ ۶٫ ۲ تحقیقات انجام شده در خارج از کشور ۵۶
۱٫ ۳ جامعهی آماری، نمونه و روش نمونه گیری ۶۴
۲٫ ۳ روش تحقیق ۶۴
۳٫ ۳ روش جمع آوری داده ها ۶۴
۴٫ ۳ ابزار پژوهش ۶۵
۱٫ ۴٫ ۳ پرسشنامهی رضایت زناشویی اینریچ ۶۵
۱٫ ۱٫ ۴٫ ۳ معرفی کلی پرسشنامه ۶۵
۲٫ ۱٫ ۴٫ ۳ نمره گذاری پرسشنامهی اینریچ ۶۷
۳٫ ۱٫ ۴٫ ۳ ویژگی های روانسنجی پرسشنامهی اینریچ ۶۸
الف) پایایی ۶۸
ب) روایی ۶۹
۲٫ ۴٫ ۳ پرسشنامهی سلامت عمومی GHQ 70
۱٫ ۲٫ ۴٫ ۳ معرفی کلی پرسشنامه ۷۰
۳٫ ۲٫ ۴٫ ۳ ویژگی های روانسنجی پرسشنامهی سلامت عمومی GHQ 73
الف) پایایی ۷۳
ب) روایی ۷۴
۵٫ ۳ متغیرهای پژوهش ۷۴
۱٫ ۴ مقدمه ۷۷
۲٫ ۴ یافته های توصیفی تحقیق ۷۷
۳٫ ۴ تحلیل استنباطی داده های تحقیق ۹۰
۱٫ ۵ مقدمه ۹۷
۲٫ ۵ خلاصه‏ی یافته‏های تحقیق و نتیجه‏گیری ۹۷
۳٫ ۵ پیشنهادات پژوهشی ۱۰۱
۴٫ ۵ پیشنهادات کاربردی ۱۰۱
۵٫ ۵ محدودیت‏های تحقیق ۱۰۲
منابع فارسی ۱۰۴

منابع فارسی

• اتکینسون، ریتال و همکاران (۱۳۷۲). «زمینه روانشناسی». ترجمه: محمدنقی براهنی و همکاران. انتشارات رشد.
• احدی، حسن؛ بنی‏جمالی، شکوه‏السادات (۱۳۸۰). «روانشناسی رشد». انتشارات پردیس.
• احمدی، خدابخش (۱۳۸۲). «بررسی عوامل مؤثر بر سازگاری زوجین و مقایسۀ دو روش مداخله‏ای تغییر شیوه زندگی و حل مشکل خانوادگی در کاهش ناسازگاری زناشویی». رساله‏ی دکتری. دانشگاه علامه طباطبایی.
• ادیب راد، نسترن و ادیب راد، مجتبی (۱۳۸۴). «بررسی رابطه باورهای ارتباطی با دلزدگی زناشویی و مقایسه آن در زنان متقاضی طلاق و زنان خواهان ادامه زندگی مشترک». تازه ها و پژوهش های مشاوره. فصلنامه¬ی علمی- پژوهشی انجمن مشاوره¬ی¬ ایران. جلد ۴٫ شماره ی ۱۳٫ بهار ۱۳۸۴٫
• اسدی، جوانشیر (۱۳۸۲). «بررسی رابطه بین هوش هیجانی، فرسودگی شغلی و سلامت روان کارکنان شرکت ایران‏ خودرو». پایان‏نامه¬ی کارشناسی ارشد. دانشگاه علاّمه طباطبایی.
• اسلامی‏نسب،ع (۱۳۷۲). «روانشناسی جانبازی و معلولیت» تهران: انتشارات صفی‏علیشاه.
• اسماعیلی، معصومه (۱۳۸۳). «بررسی تأثیر آموزش مؤلفه‏های هوش هیجانی (آگاهی‏های درون فردی، آگاهی‏های بین فردی، مهارت‏های مقابله‏ای و … ) بر افزایش سلامت روان». رساله¬ی دکتری. دانشگاه علاّمه طباطبایی.
• آشلی. ب. هارت. «راهنمای کاربردی برای مبتلایان به اختلال استرس پس از ضربه ناشی از جنگ و درگیری نظامی». ترجمه¬ی رضا امینی.
• اصلانی، طاهر (۱۳۸۷). «اثربخشی مشاوره¬ی گروهی با رویکرد تحلیل تبادلی بر ارتقاء سلامت روان». پایان‏نامه¬ی کارشناسی ارشد. دانشگاه علاّمه طباطبایی.
• اعتمادی، عذرا و نوابی نژاد، شکوه و احمدی، احمد و فرزاد، ولی ا… (۱۳۸۴). «بررسی اثربخشی زوج درمانی شناختی- رفتاری بر صمیمت زوجین مراجعه کننده به مراکز مشاوره در شهر اصفهان». فصلنامه¬ی مطالعات روانشناختی. دانشگاه الزهرا. دوره ی ۲٫ مشاره ۱ و ۲٫ بهار و تابستان ۱۳۸۵٫
• افروز، غلامعلی (۱۳۸۰). «مبانی روانشناختی ازدواج در بستر فرهنگ و ارزش‏‏های اسلامی». انتشارات دانشگاه تهران. چاپ اول.
• البرز، فریبا (۱۳۸۶). «اثربخشی آموزش مهارت‏های زندگی براساس برنامه سازمان بهداشت جهانی بر رضایت زناشویی زنان مراجعه کننده به مراکز مشاوره بهزیستی شهر تهران». پایان‏نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علاّمه طباطبایی.
• الیاسی، محمدحسین (۱۳۸۷). «بررسی میزان شیوع PTSD مزمن در نوجوانی که در کودکی در معرض حملات نظامی قرار گرفته اند و مقایسه میزان اثربخشی رفتار درمانی شناختی و معنی درمانی در درمان آنان». رساله¬ی دکتری. دانشگاه علامه طباطبایی.
• امینی، ابراهیم (۱۳۸۶). «آئین همسرداری یا اخلاق خانواده». انتشارات اسلامی. چاپ بیستم.
• آناستازی. ا. «روان‏آزمایی». ترجمه: محمدنقی براهنی. انتشارات دانشگاه تهران. ۱۳۷۹٫
• انیسی، جعفر (۱۳۷۷). «بررسی وضعیت روانی همسران جانبازان اعصاب و روان در مقایسه با وضعیت روانی همسران جانبازان غیراعصاب و روان». پایان‏نامه¬ی کارشناسی ارشد. دانشگاه علاّمه طباطبایی.
• بارکر، فیلیپ (۱۹۸۶). «خانواده درمانی پایه». ترجمه محسن دهقانی؛ زهره دهقانی. انتشارات رشد. چاپ دوم. ۱۳۸۲٫
• برجعلی، احمد (۱۳۷۸). «تأثیر سازگاری و الگوهای فرزند پروری والدین بر تحول روانی- اجتماعی دانش‏آموزان دبیرستانی شهر تهران». رساله¬ی دکتری. دانشگاه علاّمه طباطبایی.
• برنشتاین، فیلیپ اچ؛ برنشتاین، مارسی تی. «زناشویی درمانی از دیدگاه رفتاری- ارتباطی». ترجمه: حسن، پورعابدی نایینی؛ غلامرضا، منشئی. انتشارات رشد. چاپ اول. ۱۳۸۰٫
• بوالهری، جعفر؛ نوری قاسم آبادی، ربابه؛ رمضانی فرانی، عباس (۱۳۷۸). «آیات قرآنی در زمینه بهداشت روانی برای کارکنان بهداشت روانی و مربیان مدارس». انتشارات انستیتو روانپزشکی تهران.
• بوستان، افسانه (۱۳۸۶). «بررسی مقایسه‏ای اثربخشی زوج درمانی گروهی با آموزش رویکردهای درمان تصمیم‏گیری دوباره و روایت درمانی بر افزایش رضایت زناشویی در ازدواج‏های دانشجویی». رساله‏ی دکترای. دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات.
• بیابانگرد، اسماعیل (۱۳۸۴). «روش‏های تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتی». نشر دوران. چاپ اول.
• پاشا شریفی، حسن؛ شریفی، نسترن (۱۳۸۰). «روش‏های تحقیق در علوم رفتاری». انتشارات سخن. چاپ اول.
• پاکزاد، علی (۱۳۷۹). «بررسی مقایسه‏ای میزان تأثیر تفریح درمانی بر سطح افسردگی بیماران جانباز و و ». دانشگاه علوم پزشکی ایران.
• پاک‏نژاد، سیدرضا. «ازدواج مکتب انسان سازی». انتشارات کوثر.
• پروین، لارنس؛ جان، اولیور. «شخصیت، نظریه و پژوهش». ترجمه: دکتر محمدجعفر جوادی و دکتر پروین کدیور. انتشارات آییژ. ۱۳۸۱٫
• پورسلطانی زرندی، حسین (۱۳۸۲). «مقایسه¬ی سلامت عمومی جانبازان و معلولین جسمی ورزشکار و غیرورزشکار ایران». رساله¬ ی دکتری. دانشگاه تربیت معلم.
• تبریزی، مصطفی (۱۳۸۳). «بررسی و مقایسه¬ی اثربخشی گروه درمانی تلفیقی زوج‏ها، شناخت درمانی گروهی بک و کتاب درمانی در کاهش نارضایتی زناشویی». رساله¬ی دکتری. دانشگاه علاّمه طباطبایی.
• توانگر، حسین (۱۳۷۲). «بررسی رابطه¬ی روش‏های مقابله‏ای با ویژگی‏های فردی در جانبازان شهر یزد». پایان‏نامه¬ی کارشناسی ارشد. دانشگاه تربیت مدرس.
• توفیقی، گلبرگ (۱۳۸۶). «بررسی مقایسه‏ای سلامت روان و ویژگی‏های شخصیتی زوج‏های بارور و نابارور مراجعه‏کننده به مرکز درمان ناباروری نوید». پایان‏نامه¬ی کارشناسی ارشد. دانشگاه علاّمه طباطبایی.
• ثنایی، باقر (۱۳۷۹). «مقیاس‏های سنجش خانواده و ازدواج». انتشارات بعثت.
• جراره، جمشید (۱۳۸۶). «مقایسه¬ی اثربخشی زوج درمانگری پویشی فشرده کوتاه مدت ISTDP و زوج درمانگری ارتباطی بر ارتقاء سلامت روانی و افزایش رضایتمندی زوجین». رساله¬ی دکتری. دانشگاه علامه طباطبایی.
• جلایی لطفی‏ما، جلال (۱۳۷۵). «بررسی اختلالات خواب در جانبازان استان گیلان». پایان‏نامه¬ی کارشناسی ارشد. دانشگاه علاّمه طباطبایی.
• حاجی علیان، زرینه (۱۳۸۴). «رابطه میزان سازگاری زناشویی با ویژگی‏های شخصیتی درون‏گرایی- برون‏گرایی و شیوه همسرگزینی در بین زنان شاغل در آموزش و پرورش تهران». پایان‏نامه¬ی کارشناسی ارشد. دانشگاه علاّمه طباطبایی.
• حیاتی، مژگان (۱۳۸۶). «مقایسه اثربخشی رویکردهای شناختی، هیجان مدار و الگوی تلفیقی آن‏ها بر میزان رضایت زناشویی زوجین». رساله¬ی دکتری. دانشگاه علاّمه طباطبایی.
• خاتمی، سیداحمد (۱۳۶۳). «جنگ از دیدگاه قرآن و حدیث». انتشارات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی.
• خدایاری فرد، محمد و عابدینی، یاسمین (۱۳۸۵). «خانواده درمانگری شناختی- رفتاری در درمان بیماران مبتلا به دردهای عضلانی استخوانی». فصلنامه¬ی روانشناسان ایرانی. سال دوم. شماره¬ی ۸٫ تابستان ۱۳۸۵٫
• دانش‏نیا، الهام (۱۳۸۶). «بررسی اثربخشی آموزش ایمن‏سازی در مقابل استرس بر سلامت روان دانشجویان دانشگاه اصفهان». پایان‏نامه¬ی کارشناسی ارشد. دانشگاه علاّمه طباطبایی.
• دانیل الیری، ک؛ هیمن، ریچاردای؛ جانگسما، آرتورای. «راهنمای گام‏به‏گام درمان مشکلات زناشویی، طرح‏های مدون زوج درمانی». ترجمه: سیدعلی، کیمیایی؛ زهرا، باقریان‏نژاد. انتشارات رشد. چاپ اول. ۱۳۸۴٫
• دلاور، علی (۱۳۸۱). «روش تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتی». نشر ویرایش. چاپ یازدهم.
• دلاور، علی (۱۳۸۷). «مبانی نظری و عملی پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی». انتشارات رشد، چاپ ششم.
• دیبائیان، شهرزاد (۱۳۸۴). «میزان اثربخشی درمان راه‏حل مدار بر افزایش رضایت زناشویی». پایان‏نامه¬ی کارشناسی ارشد. دانشگاه علاّمه طباطبایی.
• رجبی، محمدرضا (۱۳۷۷). «بررسی علائم اختلالات روانی در همسران جانبازان اعصاب و روان مراجعه کننده و تحت درمان در مراکز درمانی بنیاد جانبازان استان سمنان». رساله¬ی دکتری. دانشگاه علوم پزشکی سمنان.
• رضایی، محمدرضا (۱۳۷۶). «بررسی و مقایسه¬ی سازگاری شخصیتی جانبازان معلول ورزشکار و غیرورزشکار شهر تهران». پایان‏نامه¬ی کارشناسی ارشد. دانشگاه علاّمه طباطبایی.
• رفیع نیا، عبدالرسول (۱۳۷۹). «تأثیر مشاوره فردی با رویکرد شناختی- رفتاری بر درمان بیماران مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه ناشی از جنگ».پایان نامه¬ی کارشناسی ارشد. دانشگاه تربیت معلم.
• رفیعی نیا، پروین، و رسول زاده طباطبایی، کاظم و آزادفلاح، پرویز (۱۳۸۵).
«رابطه سبک های ابراز هیجان با سلامت عمومی در دانشجویان». مجله¬ی روانشناسی و علوم تربیتی. سال دهم. شماره¬ی ۱٫ بهار ۱۳۸۵٫
• ریچاردسون. «روحیه جنگی: عوامل روانی در جنگ». ترجمه: ایزدی. معاونت پژوهشی دانشگاه امام حسین (ع). ۱۳۶۹٫
• زندیه، فریبرز (۱۳۷۵). «اختلال پس از استرس ناشی از حوادث جنگ». رساله‏ی دکتری. دانشگاه آزاد واحد پزشکی تهران.
• ساعتچی، محمود (۱۳۷۴). «مشاوره و روان درمانی، نظریه‏ها و راهبردها». نشر ویرایش.
• سرمد، زهره؛ بازرگانان، عباس؛ حجازی، الهه (۱۳۸۳). «روش‏های تحقیق در علوم رفتاری». انتشارات آگاه.
• سیف، علی اکبر (۱۳۷۸). «روش تهیه¬ی پژوهش نامه». نشر دوران.
• شاملو، سعید (۱۳۷۸). «بهداشت روانی». انتشارات رشد.
• شفیع‏آبادی، عبداله؛ ناصری، غلامرضا (۱۳۸۵). «نظریه‏های مشاوره و روان‏درمانی». مرکز نشر دانشگاهی تهران.
• شکیبایی، طیبه (۱۳۸۵). «بررسی تأثیر آموزش خود متمایزسازی بر سلامت روان زنان پس از طلاق». پایان‏نامه¬ی کارشناسی ارشد. دانشگاه علاّمه طباطبایی.
• شولتز، دوان؛ شولتز، سیدنی الن (۱۹۹۸). «نظریه‏های شخصیت». ترجمه: یحیی سیدمحمدی. نشر ویرایش. ۱۳۷۹٫
• شیخ حسنی، اکرم‏الملوک (۱۳۷۶). «مقایسه¬ی رضایت شغلی جانبازان جسمی- حرکتی با افراد عادی در مشاغل یکسان». پایان‏نامه¬ی کارشناسی ارشد. دانشگاه علاّمه طباطبایی.
• صفرزاده، مریم (۱۳۸۳). «بررسی اثربخشی آموزش مهارت های زندگی بر برقراری ارتباط اجتماعی کارآمد در دانش آموزان دختر اول دبیرستان». پایان نامه¬ی کارشناسی ارشد. دانشگاه علامه طباطبایی.
• صیادپور، زهره (۱۳۸۱). «ازدواج موفق، بررسی رضایت از ازدواج در دانشجویان». فصلنامه¬ی روانشناسی ایرانی. سال اول. شماره¬ی ۲٫ زمستان ۱۳۸۳٫
• طاهری، طاهر. «مجموعه مقالات نخستین کنگره ضایعات ایران». پژوهشکده مهندسی و علوم پزشکی جانبازان. انستیتو تحقیقات ضایعات نخاعی.
• طغیانی، زهرا (۱۳۸۶). «بررسی و مقایسه اثربخشی زوج‏درمانی با شیوه آموزش خود تنظیمی زندگی زناشویی و آموزش پربار سازی السون در رضایتمندی زناشویی زوجین شاهد و ایثارگر». طرح پژوهشی بنیاد شهید و امور ایثارگران استان تهران.
• طلوع شیخ‏زاده، ابوالقاسم (۷۰-۱۳۶۹). «بررسی جامعه شناختی بیماری جانبازان عصبی- روانی (مطالعه موردی در بیمارستان نورافشار)». پایان‏نامه¬ی کارشناسی ارشد. دانشگاه علاّمه طباطبایی.
• عرفانی اکبری، معصومه (۱۳۷۸). «بررسی مشکلات مربوط به صمیمت زوجین و تأثیر ارتباط درمانی زوجین بر آن». پایان نامه¬ی کارشناسی ارشد. دانشگاه الزهراء.
• علاءالدینی، زهره و کجباف، محمدباقر و مولوی، حسین (۱۳۸۶). «بررسی اثربخشی امیددرمانی گروهی بر میزان امید و سلامت روانی». پژوهش در سلامت روانشناختی. دانشگاه تربیت معلم تهران. دوره¬¬ی اول. شماره¬ی۴٫ زمستان ۱۳۸۶٫
• علایی کلچاهی، پروانه (۱۳۸۴). «ساخت و هنجارهایی مقیاس قصه عشق و بررسی رابطه آن با رضایت زناشویی». پایان‏نامه¬ی کارشناسی ارشد. دانشگاه علاّمه طباطبایی.
• علوی، طاهره (۱۳۸۲). «هنجاریابی و بررسی خصوصیات روان‏سنجی پرسشنامه سلامت عمومی بر روی دانشجویان مراکز تربیت معلم شهر تهران». پایان‏نامه¬ی کارشناسی ارشد. دانشگاه علاّمه طباطبایی.
• علوی، مریم (۱۳۸۷). «بررسی و مقایسه روایت زندگی دانشجویان دختر دانشگاه‏های دولتی شهر تهران، با توجه به وضعیت سلامت روان و تعلق معنوی در بین آنان». پایان‏نامه¬ی کارشناسی ارشد. دانشگاه علاّمه طباطبایی.
• علیزاده، حمید (۱۳۸۳). «آدلر، پیشگام روانکاوی جامعه‏نگر». نشر دانژه. چاپ اول ۱۳۸۳٫
• فاتحی زاده، مریم و شفیع آبادی، عبدا… و اعتمادی، احمد و دلاور، علی (۱۳۸۴). «مقایسه اثربخشی دو شیوه¬ی رفتار درمانی جدالی و درمان شناختی رفتاری در کاهش علائم مراجعان زن مبتلا به اختلال شخصیت مرزی در شهر اصفهان». فصلنامه¬ی علمی پژوهش مطالعات روانشناختی. دانشگاه الزهرا. شماره¬ی ۴ و ۳٫ پاییز و زمستان ۱۳۸۵٫
• فتحی، راضی (¬۱۳۸۵). «بررسی اثربخشی خود شجاعت‏دهی شوان‏کر بر سلامت روانی و رضایت زناشویی والدین کودکان عقب‏مانده ذهنی». پایان‏نامه¬ی کارشناسی ارشد. دانشگاه علاّمه طباطبایی.
• فتحی آشتیانی، علی (۱۳۶۷). «بررسی تظاهرات عصبی- روانی در رزمندگان جنگ تحمیلی». پایان‏نامه¬ی کارشناسی ارشد. دانشگاه تربیت مدرس.
• فدایی، فربد (۱۳۶۴). «روانپزشکی و جنگ». انتشارات رز.
• قماشچی، فردوس (۱۳۷۵). «بررسی عوامل مرثر در عود مجدد اختلال پس از استرس ضربه‏ای در گروهی از رزمندگان اسلام». پایان‏نامه¬ی کارشناسی ارشد. دانشگاه تربیت مدرس.
• قنبری هاشم‏آبادی، بهرامعلی (۱۳۸۳). «تهیه یک الگوی مداخله‏ای براساس یک رویکرد یکپارچه‏گرای روان‏درمانی گروهی و آزمون میزان اثربخشی آن در درمان وابستگی به مواد مخدر و افزایش سلامت روان در معتادان زندانی مرد». رساله¬ی دکتری. دانشگاه علاّمه طباطبایی.
• کتیبایی، ژیلا (۱۳۷۸). «بررسی میزان افسردگی در جانبازان و کاهش آن بر اثر کاربرد روان‏درمانگری شناختی- رفتاری». رساله¬ی دکتری. دانشگاه علاّمه طباطبایی.
• کریمی‏زاده، فرناز (۱۳۸۴). «آموزش مؤلفه‏های هوش هیجانی به مربیان مراکز پیش از دبستان و بررسی تأثیر آن بر مهارت‏های اجتماعی و سلامت روان آن‏ها». پایان‏نامه¬ی کارشناسی ارشد. دانشگاه علاّمه طباطبایی.
• کمالی‏نسب، زهرا (۱۳۸۵). «بررسی رابطه بین کمال‏گرایی مادران با سلامت روان دختران». پایان‏نامه¬ی کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات.
• کیفورد آدامز. «روانشناسی زناشویی». ترجمه: محمدرضا، دژکام. انتشارات کتاب امروز. چاپ اول. ۱۳۸۰٫
• گنجی، حمزه (۱۳۷۶). «بهداشت روانی». نشر ارسباران.
• محمدزاده، یونس (۱۳۷۰). «بررسی میزان پراکندگی افسردگی جانبازان و معلولین ورزشکار و غیر ورزشکار». دانشگاه تهران.
• محمدزاده ابراهیمی، علی (۱۳۸۷). «رابطه ۵ عامل بزرگ شخصیت با رضایت زناشویی». پایان‏نامه¬ی کارشناسی ارشد. دانشگاه علاّمه طباطبایی.
• محمدی، شاهرخ (۱۳۸۵). اثربخشی مشاوره گروهی با تأکید بر رویکرد تحلیل ارتباط محاوره ای در کاهش اضطراب به دانش آموزان دبیرستان های پسرانه شهرستان سنندج». پایان نامه¬ی کارشناسی ارشد. دانشگاه علامه طباطبایی.
• محمودیان، حمیدرضا (۱۳۷۸). «بررسی و مقایسه اولویت‏های ارزشی جانبازان و آزادگان با معلولین عادی شهرستان شیراز». پایان‏نامه¬ی کارشناسی ارشد. دانشگاه علاّمه طباطبایی.
• مشکینی، علی (۱۳۵۹). «ازدواج در اسلام». انتشارات مهر.
• معین، محمد (۱۳۷۵). «فرهنگ فارسی». انتشارات امیرکبیر. چاپ دهم. جلد اول.
• ملک محمودی، امیر (۱۳۸۳). «راهنمای ازدواج». انتشارات مشهور. چاپ هشتم
• منصور، محمود (۱۳۵۸). «احساس کهتری». انتشارات رشد.
• موسوی، سیده فاطمه (۱۳۷۸). «بررسی مشکلات خانوادگی جانبازان اعصاب و روان مجتمع سعادت‏آباد». پایان‏نامه¬ی کارشناسی ارشد. دانشگاه شاهد.
• مهانیان خامنه، مهری و برجعلی، احمد و سلیمی زاده، محمدکاظم (۱۳۸۵). «بررسی رابطه¬ی هوش هیجانی و رضایت زناشویی». مجله¬ی روانشناسی و علوم تربیتی. سال دهم. شماره¬ی ۳٫ پاییز ۱۳۸۵٫
• مهرآبادی، الهه (۱۳۸۵). «بررسی اثربخشی خانواده درمانی استراتژیک و رضایت زناشویی زوجین مراجعه کننده به مراکز مشاوره کننده بهزیستی شهرستان زرندیه». پایان‏نامه¬ی کارشناسی ارشد. دانشگاه علاّمه طباطبایی.
• میلانی‏فر، بهروز (۱۳۸۴). «بهداشت روانی». تهران. نشر قومس.
• می‏یر. «جامعه شناسی جنگ و ارتش». ترجمه: ازغندی. نشر قومس. ۱۳۶۸٫
• نامداری، کوروش (۱۳۶۸). «بررسی مشکلات روانی- اجتماعی جانبازان جنگ ایران و عراق». پایان‏نامه¬ی کارشناسی ارشد. دانشگاه تربیت مدرس.
• نجات، حمید (۱۳۸۵). «بررسی تأثیر خودافشایی بر میزان سلامت روان دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد قوچان». رساله¬ی دکتری. دانشگاه آزاد اسلامی واحد قوچان.
• نظری، علی محمد و نوابی نژاد، شکوه (۱۳۸۴). «بررسی تأثیر برنامه بهبود بخشی ارتباط بر رضایت زناشویی زوجین هر دو شاغل». تازه ها و پژوهش های مشاوره. فصلنامه¬ی علمی- پژوهشی انجمن مشاوره ایران. جلد ۴٫ شماره¬ی ۱۳٫ بهار ۱۳۸۴٫
• نوربالا، احمدعلی؛ نریمانی، محمد (۱۳۷۴). «روانشناسی اسارت و عوارض روانپزشکی ناشی از آن». نشر دانشگاه شاهد.
• نوری، زهرا (۱۳۸۶). «بررسی مقایسه‏ای رابطه میان پرخاشگری دانش‏آموزان پسر نابینا، ناشنوا و عادی با سلامت روان مادرانشان در مقطع راهنمایی». پایان‏نامه¬ی کارشناسی ارشد. دانشگاه علاّمه طباطبایی.
• هاشمی، مهدیه (۱۳۸۵). «اثربخشی آموزش همسران جانبازان دارای اختلال استرس پس از سانحه با رویکرد آدلر بر افزایش رضایت زناشویی آن‏ها». پایان‏نامه¬ی کارشناسی ارشد. دانشگاه علاّمه طباطبایی.
• هالجین، ریچارد پی؛ ویتبورن، سوزان کراس. «آسیب‏شناسی روانی». ترجمه: یحیی سیدمحمدی. نشر روان. ۱۳۸۴٫
• یاریان، سجاد (۱۳۸۷). «بررسی مقایسه‏ای کیفیت زندگی، استرس و سلامت روان در معتادان مبتلا به و افراد سالم در شهرتهران». پایان‏نامه¬ی کارشناسی ارشد. دانشگاه علاّمه طباطبایی.

فهرست منابع لاتین

-Adler school of professional psychology. www. adler. Edu.
– Adler, Alfred (1964). The style of life form social interest a Challenge to mankind. NewYork www. Adler. Edu.
– Alfred, Adler. Lecture.www / Sonoma. Edu / adler. Html.
– Alfred, Adler, lectrure.www / new worldency colpedia. org / Alfred Adler.
– Aflred, Adler- wikipedia, the free encyclopedia en. Wikipedia. Org.
– Alfred, Adler webspace. Ship. Edu / cgboer / adler. Html.
– ANBACHER & ROWENA. The individual pyschology of Alfred Adler. www. Odler. Edu.
– Bahlmann, Renie & Dinter, Lynda (2001). Encouraging Self- Encouragement: An – Effect Study of the Encouraging- Training Schoenaker- Concepet.
The Journal of Individual Psychology. Vol 57. No3.
– Boeree, George (1965). Personality theories. Alfred Adler. www. Answers. Com / com/ topic/ aflred. Adler.
– Drii kurs, ‘Rodolf R (1953). Fundo mentals of Adlerian psychology. www. Adler. Edu.
– Furer, Patricia (1965). Treating health anxiety and fear of death: a practitioner’s guide – Patricia Furer, John R. Walker, Murray B. Stein. New York, Ny 2007.
– Goldenberg, I & Goldenberg, H (2000). Family Therapy. An overview. Belmant, CA: wadwworth/ Thomson learing publishing company.
– Mc Donough, J (1994). Approaches to Adlerian family Education Research. Journal individual. Vol 32. Issue 2.
– Shulamn, H. Bernard (1970). Individual psychological Treatment Erwin wexberg. Translated by Arnold Eilboart. www. Durbin hypnosis com. Adler. Html.
– Terry, Sean C (2004). Social interest and level of Psychiatric functioning in severe and persistently mentally ill adults. Psy D. The degree of social interest in individuals convicted of a sexual offense and those convicter of muliple DuI offenses.
– Young, M.E & Long, L.L (1998). Counseling and therapy for couples. pacific Grove, CA: Brooks / cole publishing company.

۱٫ ۱ بیان مسئله

جنگ در تمام دوران، جوامع بشری را تهدید کرده است. هر جنگی زیانهایی دارد، زیانهای مالی قابل جبران هستند، اما زیانهای روانی مشکل جبران می شوند و از مهمترین عوارض جنگ هستند. فردی که از جنگ بر می گردد باید خود را هم با خانواده وفق دهد و هم با اجتماع، اکثر این افراد در وفق دادن دچار مشکل می شوند و خود را در این میان غربیه می پندارند. این افراد نه تنها خود دچار مشکلات روانی فراوانی می شوند، بلکه خانواده ی آن ها نیز درگیر این قضیه می شوند، به خصوص همسران این افراد در معرض خطر بیشتری هستند و رضایت زناشویی این افراد کاهش پیدا می کند. بر طبق آمارها نرخ طلاق در این افراد دو برابرافراد عادی می باشد (هاشمی، ۱۳۸۵).
اگر اعضاء خانواده از سوی منابعی حمایت شوند، توانایی بیشتری برای کمک به فرد حادثه دیده دارند. رضایت زناشویی از موارد مهمی است که موجب سازگاری خانواده می شود. نظام خانواده باید نظام محکم و پایداری باشد. بهداشت خانواده یکی از مسائل مهمی است که در استحکام نظام خانواده نقش دارد.
اختلافات زناشویی عامل خطرساز برای اختلالات روانی مانند افسردگی، اعتیاد و … می باشد. همچنین مشکلات ارتباطی در خانواده با بیماریهای جسمی نیز همبستگی دارد. افرادی که روابط رضایت بخش وحمایت کننده دارند، احتمال کمی وجود دارد که مبتلا به بیماری سختی شوند و اگر هم بیمار شوند سریعتر بهبود می یابند.
بعد از مرگ ناگهانی در خانواده مشکلات زناشویی و طلاق شدیدترین فشارهایی هستند که افراد تجربه می کنند (بلوم، آشرو وایت ۱۹۸۷ به نقل از طغیانی ۱۳۸۶).
با توجه به نقش رابطه ی زوجین بر سلامت جسم و روان آموزش شیوه های مختلف روان درمانی ضروری می باشد.
متأسفانه بیشتر پژوهشهای صورت گرفته توصیفی است و کمتر آموزشی است. با توجه به افزایش مشکلات زناشویی در همسران جانبازان لازم است به آن ها آموزشهایی داده شود تا با مشکلات خود مقابله کنند و تا حد امکان سبک زندگی خویش راتغییر دهند تا بتوانند علاوه بر بهبود خود به همسرانشان نیز کمک کنند.
تحقیقات نشان داده است که ‌خود دلگرم سازی باعث می‌شود افراد بسیار با جرأت تر، بردبارتر و با اعتماد ‌به نفس بالاتری عمل کنند و نیز دارای رفتار دوستانه تری با دیگران بوده، احساس ثبات بیشتری نموده و همچنین بهتر قادر باشند با مسائل و مشکلات خود مقابله کنند. حال اگر این روش آموزشی بتواند این نتایج را در همسران جانبازان ایجاد کند، شاید بتواند بر رضایت زناشویی ونیز سلامت روانی آن ها تاثیر بگذارد. این تحقیق در صدد بررسی این احتمال می¬باشد.
آدلر بنیانگذار روانشناسی فردنگر چهار نیاز اصلی را بیان می کند که عبارتند از:
نیاز به ارزشمندی، احساس قابلیت، نیاز به تعلق و دلگرم سازی.
دلگرم سازی آن چیزی است که باعث می شود دیگران احساس خوبی داشته باشند، عملکرد مؤثر داشته و برای مشکلات خود به شکلی موثرتر برنامه ریزی کنند، دارای اعتماد به نفس و حس رضایت باشند.
یکی از پیامدهای دلگرم سازی این است که شخص احساس تعلق می کند و از وقف خود برای بهزیستی جامعه احساس رضایت می کند. دلگرم سازی هم هدف شخصی وهم هدف اجتماعی دارد. آنچه مهم است داشتن نگرشهای مثبت نسبت به مسائل اطراف است. اما بسیاری از افراد این گونه نیستند و با احساس عدم کفایت و حقارت زندگی می کنند. آن ها معتقدند مفید نیستند. این یاس و دلسردی باید توسط افرادی در جهت افزایش دلگرم سازی،رضایت مندی و سلامت روانی و برآوردن نیازهای زندگی درمان شود. یکی از روشهای درمانی در مواجهه با این افراد روش آموزشی شوانکر است (باهلمن ودینتر ، ۲۰۰۱).
تئو و آنتینیو شوانکر این برنامه ی آموزشی را بر اساس روانشناسی فردنگر آدلر در سال ۱۹۸۰ تهیه کردند. آن ها مفهوم دلگرم سازی را پرورش دادند و آن را از یک مفهوم تئوریک به صورت روش علمی و قابل اجرا در آوردند.
خانواده¬های جانبازان با مشکلات عدیده ای مواجه هستند که در نتیجه به مشکلات عاطفی و زناشویی در آن ها منجر می شود.
حال این سئوال مطرح می¬شود که آیا روش دلگرم سازی شوانکر قادر است باعث ارتقاء سلامت روانی و رضایت زناشویی همسران جانبازان شود؟!

۲٫ ۱ اهمیت و ضرورت تحقیق

خانواده یکی از مهمترین نهادهای اجتماعی است و یک ارگانیسم زنده است. سلامت آن منوط به سلامت اعضای آن است. نقص یا تغییر در هر یک از اعضاء بر کل خانواده تاثیر گذار است.
مروری بر پژوهشهایی که در ایران صورت گرفته است، نشان می دهد که از سال ۱۳۷۰ تا کنون مشکلات جانبازان و خانواده های آن ها رو به افزایش است. با گذشت ۲۸ سال از آغاز جنگ ایران و عراق هنوز جانبازان و خانواده های آنان با مشکلات فراوانی دست و پنجه نرم می کنند. با در نظر گرفتن مشکلات و آمارهای رو به افزایش این مشکلات، لزوم توجه جدی به این معضل احساس می شود. از سوی دیگر آموزشهای خانواده یکی از اولویتهای پژوهشی بنیاد جانبازان است که این پژوهش می تواند مورد استفاده آن ها و خانواده ی جانبازان قرار گیرد.
همچنین پژوهشهای بسیاری حمایت تجربی قابل توجهی را برای اثرمندی رویکردهای مختلف زوج درمانی در درمان ناهماهنگی های زناشویی فراهم می سازند.
از ضرورتهای این پژوهش می توان موارد ذیل را نام برد:
– ارتقاء بهداشت روانی خانواده های شاهد و ایثارگر
– کاهش اختلالات روانی در سطح جامعه
– پایین آوردن میزان طلاق و عوارض ناشی از آن در خانواده های جانبازان
– کوتاه مدت بودن رویکرد مورد پژوهش
و …

۳٫ ۱ هدف تحقیق

هدف این پژوهش عبارت است از:
«تعیین میزان اثربخشی روش آموزش دلگرم سازی شوانکر بر سلامت روانی و رضایت زناشویی همسران جانبازان».

۴٫ ۱ فرضیه های تحقیق

فرضیه های اصلی:
۱- آموزش همسران جانبازان با رویکرد شوانکر رضایت زناشویی آن ها را افزایش می‌دهد.
۲- آموزش همسران جانبازان با رویکرد شوانکر سلامت روانی آن ها را افزایش می دهد.
فرضیه های فرعی:
۱- آموزش همسران جانبازان با رویکرد شوانکر علائم جسمانی آن ها را کاهش می دهد.
۲- آموزش همسران جانبازان با رویکرد شوانکر مشکلات خواب و اضطراب آن ها را کاهش می¬دهد.
۳- آموزش همسران جانبازان با رویکرد شوانکر کارکردهای اجتماعی آن ها را افزایش می دهد.
۴- آموزش همسران جانبازان با رویکرد شوانکر افسردگی آن ها را کاهش می دهد.

۵٫ ۱ تعریف مفاهیم و واژگان اختصاصی طرح

۱٫ ۵٫ ۱ دلگرم سازی:
۱٫ ۱٫ ۵٫ ۱تعریف نظری:
دلگرم سازی همه ی آن چیزی است که از یک فرد انسان دیگری با این مشخصات می سازد: احساس بهتر، کارکردهای مؤثرتر، غلبه مؤثرتر بر مشکلات،
اعتماد به نفس بالاتر، داشتن رغبت بیشتر برای مشارکت در امر سلامت دیگران و به طور کلی جامعه. فرد احساس می کند به قدر کافی انسان خوبی است و توسط دیگران پذیرفته شده است و همواره احساس می کند که: «من می توانم» (شوانکر، ۱۹۹۱).
۲٫ ۱٫ ۵٫ ۱تعریف عملیاتی:
فرایندی است که با استفاده از جلسات آموزشی شوانکر طی ۱۰ جلسه سعی در افزایش وتقویت آن داریم (به پیوست مراجعه شود).
۲٫ ۵٫ ۱ سلامت روانی:
۱٫ ۲٫ ۵٫ ۱تعریف نظری:
شامل شرایطی است که سطوح بالایی از نشانه های سلامت هیجانی (رضایت خاطر وشادی بالا)، پذیرش خود، رشد شخصی، هدفمندی در زندگی، تسلط بر محیط، حس تعلق وتعامل عاطفی را در برمی گیرد (کریمی زاده، ۱۳۸۴). مشخصه ی آن نداشتن اضطراب و نشانگان مختل کننده ی زندگی و ظرفیت ایجاد رابطه ی حسنه و رضایت بخش با دیگران وظرفیت مقابله ی مناسب با تنیدگیها و تناقضهای زندگی می باشد (کورسینی، ۱۹۹۹ به نقل از اسدی، ۱۳۸۲).
۲٫ ۲٫ ۵٫ ۱تعریف عملیاتی:
نمره ای که فرد در آزمون سلامت عمومی GHQ کسب می‌کند.
۳٫ ۵٫ ۱ رضایت زناشویی :
۱٫ ۳٫ ۵٫ ۱ تعریف نظری: به اعتقاد هیلمن (۱۹۹۴) رضایت زناشویی به رویدادهای مثبت یا منفی کلی که زوجین درمورد رابطه شان احساس می کنند، اشاره دارد که این رویدادهای مثبت یا منفی را با عناوین مختلفی نظیر خشنودی رابطه، سازگاری رابطه و احساسات رابطه می نامند (هالفورد ، ۱۳۸۴ به نقل از هاشمی، ۱۳۸۵).
۲٫ ۳٫ ۵٫ ۱ تعریف عملیاتی: در این پژوهش رضایت زناشویی نمره¬ای است که فرد درآزمون اینریچ ۴۷ سئوالی کسب می کند.
۴٫ ۵٫ ۱جانباز:
۱٫ ۴٫ ۵٫ ۱ تعریف نظری: جانباز یعنی کسی که جان خود را فدا می کند یا کسی که جان خویش را در معرض خطر می اندازد (معین، ۱۳۷۵).
۲٫ ۴٫ ۵٫ ۱ تعریف عملیاتی: به فردی اطلاق می شود که در طول مدت جنگ (یا دوران انقلاب) به علت حضور در یکی از مناطق جنگی یا سایر مناطق، توسط یکی از انواع سلاحهای جنگی یا ضربات وارده دچار مجروحیت شده باشد. جانبازان بسته به عامل مجروحیت یا ناحیه ی مجروحیت به گروههای زیر تقسیم می شوند:
– جانبازان مصدوم شیمیایی که به وسیله ی گازهای شیمیایی دچار مصدومیت شده اند.
– جانبازان عصبی روانی که به علل مختلف از جمله موج انفجار سلاحهای مخرب،
شکنجه¬های جسمی و روحی، مشاهده ی حوادث ناگوار و ضربه زننده، تحمل فشارهای شدید و … به انواع مختلف اختلالات روانی مبتلا شده اند.
– جانبازان ضایعه ی نخاعی که از ناحیه ی نخاع شوکی به طور کامل یا نسبی آسیب
دیده اند.
– جانبازان با نقایص یا با ترکیبی از آسیبها و صدمات جسمی و روحی.
۵٫ ۵٫ ۱ همسر جانباز:
به زنی گفته می شود که همسر شخص جانباز بوده و در کنار وی دارای زندگی مشترک باشد.

۱٫ ۲مبانی نظری رویکرد آدلر

آدلر یک روانشناس فردنگر است که معتقد است وراثت و محیط عوامل جبری زندگی نیستند و این دو تنها چارچوبی را فراهم می کنند که فرد با خلاقیت خود به آن ها پاسخ می دهد.
شهرت آدلر بیشتر به دلایل زیر است:
۱- عقده¬ی حقارت ۲-تاکید او برکیفیت محیط خانواده و روابط اجتماعی فرد
۳- مفهوم علاقه¬ی اجتماعی ۴- مفهوم تعرض مردانه (نرنیه نمایی)
۵- تاکید بر خود آگاهی انسان ۶- من خلاق و…..
زندگی از نظر آدلر، شدن است نه بودن. او جبرگرا نیست و از دیدگاه او انسان به شیوه¬ی خاص خود به زندگی معنی و مفهوم می بخشد. از نظر او هر فرد، موجودی اجتماعی است نه زیستی.
نظریه¬ی آدلر از عناوین کلی زیر تشکیل شده است:
۱- هدف گرایی تخیلی
۲- تلاش برای توفق و برتری یا کمال
۳- احساس حقارت و مکانیزم جبران
۴- علاقه¬ی اجتماعی
۵- سبک زندگی
۶- من یا خود خلاق
آدلرگراها روان درمانی را شامل ۴ مرحله می دانند:
۱- ایجاد ارتباط: درمانگران آدلری برای ایجاد رابطه¬ی خوب در مقابل هم می نشینند و صندلی های خود را در یک سطح قرار می دهند. آن ها به بیمار می فهمانند مسئول اعمال خودش است و مشکلاتش به خاطر ادراکهای غلط است، بیمار هم سعی می کند ادراک‌هایش را تغییر دهد. مصاحبه و ارتباط براساس علائق و احترام متقابل و مشارکت در کشف و درک چیزها در ارتباط مطرح می شود. از لحظه ای که بیمار وارد می شود، حالتها و نشستن او و بیانش همه به شناخت درمانگر کمک می کند.
۲-ارزیابی سبک زندگی فرد: در اینجا بررسی خاطرات اولیه و منظومه ی خانواده ی فرد ضروری است. در درمان باید هدفها خوب تنظیم شود و گرنه امکان پیشروی را از بین می برد. درمانگر باید سبک زندگی بیمار را بشناسد و علاوه برآن چگونگی تاثیر سبک زندگی بر کارکرد موجود بیمار را با توجه به تکالیف زندگی ببیند.
۳- تعبیر و تفسیر و ازدیاد بینش: درک متقابل در مورد باورها، انگیزه ها و جهت گیریهای مراجع.
۴- بازجهت دهی و بازآموزی: برای تسهیل آن می توان علاقه¬ی اجتماعی و دلگرم سازی را تقویت کرد. جهت گیری برای تقویت قابلیتها و استعدادهای مثبت زندگی است. ما باورهای غلط را یا خودمان ساختیم و یا از دیگران یاد گرفتیم. در اینجا روشهایی را یاد می گیریم تا خود و دیگران را بشناسیم و در نتیجه فردی امیدوار، خوش بین و با اعتماد به نفس شویم.
به طور خلاصه درمان و فرایند تربیتی آدلر هدفهای زیر را دنبال می کند:
۱- پروراندن علاقه¬ی اجتماعی
۲- کاهش احساس کهتری، غلبه بر ناامیدی، تشخیص و استفاده از منابع درونی
۳- تغییر سبک زندگی یعنی ادراکها و هدفها. هدف درمان تبدیل اشتباههای بزرگ به اشتباههای کوچک است.
۴- تغییر ارزشها یا انگیزه های غلط
۵- دلگرم سازی به افراد برای درک برابری انسانها
۶- کمک به فرد تا به انسانی مشارکت جو تبدیل شود. این بیماران در نهایت امیدوار،
خوش بین و دارای اعتماد و شهامت می شوند (علیزاده، ۱۳۸۳).
از مفاهیم دیگر نظام آدلر می توان رویاها، خاطرات اولیه، ترتیب تولد و دلگرم سازی را نام برد .

۱٫ ۱٫ ۲ دلگرم سازی

برای این اصطلاح ترجمه های مختلفی وجود دارد: تهییج، دلگرمی، شجاعت دهی،
جرأت بخشی، قوت قلب و انگیزه دهی.
براساس اصول روانشناسی فرد نگر، هدفهای آموزشی دلگرم سازی عبارت است از:
افزایش احترام به خود، اعتماد به نفس و مهارتهای اجتماعی. دلگرم سازی، اعتماد به نفس و احساس فرد را نسبت به خودش تقویت و بهبود می بخشد و این کلید توسعه و تحول فردی است. بر اثر دلگرم سازی، فرد احساس تعلق و رغبت بیشتر و سودمندی برای جامعه می کند. اغلب دارای اهداف اجتماعی است و بیش از مثبت بودن صرف است و فقط انکار و سرکوبی ابعاد منفی زندگی نیست. دلگرم سازی توجه توامان به ابعاد مثبت و منفی زندگی است.
ناکامل بودن بخشی از وجود انسان است و این امر شرم آوری نیست. وقتی فرد برای غلبه به نقصهایش تلاش می کند و می خواهد کامل باشد به خودی خود چیز بدی نیست. ولی وقتی این نگرش تبدیل به این شود که فرد تنها زمانی انسان خوب است که کامل باشد و کارهایش بدون نقص باشد اثرات نامطلوبی دارد و منجر به احساس حقارت می شود. بنابراین آنچه ضروری است«شهامت ناکامل بودن» است. رشد و تحول فرد قویاً با اشتباه کردن و آموختن از خطاها مرتبط است و این ها تجارب ارزشمندی هستند. امروزه مردم به جای تاکید بر نقاط قوت همدیگر بر روی ضعفها و خطاهای هم تاکید می کنند و فکر می کنند این باعث بهتر عمل کردن دیگران است در حالی که این اشتباه است، بسیاری از مردم در طول زندگی با دلگرم سازی روبرو نمی شوند و زندگی شان پر از احساس حقارت است و آن را به شغل، ازدواج، روابط دوستانه، محل کار و به طور کلی به تمام زندگی شان تسری می دهند.
آن ها متقاعد شده اند که به اندازه¬ی کافی افراد خوبی نیستند وتنها زمانی خوبند که از خواهر و برادر خود بهتر، باهوش تر، لاغرترو…. باشند. آن ها معتقدند به چیزی تعلق ندارند. این یاس ودلسردی باید به وسیله¬ی دلگرم کردن آن ها از بین برود تا آن ها زندگی سالم تری داشته باشند.
برای دلگرم سازی می توان به ۱۰ مهارت اشاره کرد:
۱- اظهار علاقه به دیگران
۲- گوش دادن فعالانه و با دقت و توجه کامل
۳- نشان دادن اشتیاق
۴- شکیبایی و صبور بودن
۵- به کاربردن لحنی دوستانه هنگام صحبت
۶- نشان دادن حالات دوستانه در چهره
۷- استفاده از قالب بندی مثبت برای مشاهده و ارزیابی رفتار
۸- شناسایی تلاشها و پیشرفتهای دیگران
۹- به کاربردن تماسهای بدنی و لمسی (مانند قراردادن بازو روی شانه ی دیگری برای ابراز حمایت)
۱۰-قاطع بودن واظهار وجود کردن ( باهلمن ودینتر،۲۰۰۱).
آدلری ها دلگرم سازی را به منزله¬ی مثلثی با سه ضلع نابرابر می دانند، این سه ضلع عبارتند از: روابط اجتماعی، آموزش و درمان و انسان را در این سه حوزه دلگرم می¬کنند. آن ها معتقدند هر چه بیشتر دیگران را دلگرم سازیم، خودمان نیز بیشتر احساس دلگرمی خواهیم کرد، چرا که با کمک به دیگران برای بهتر شدن، خود نیز احساس بهتری خواهیم داشت (موزاک و میانیاچی،۱۹۹۹ به نقل از هاشمی، ۱۳۸۵). همان طور که گیاه به آب و خاک نیاز دارد ما هم به دلگرم شدن توسط دیگران نیازمندیم.
گفته شد که از دیدگاه آدلر گراها فرد بیمار دلسرد و مأیوس است، برای این که این دلسردی از بین برود باید از دلگرم سازی در روند درمان استفاده کرد. فرد دلگرم کننده استعدادهای دیگران را کشف می¬کند و سپس آن ها را منعکس می¬کند. در رابطه¬ی درمانی پیش بینی موفقیّت نقش مهمی دارد. آدلرگراها به تحلیل مشکل بسنده نمی کنند، بلکه استعدادها وتوانایی بیمار را به او پسخوراند می¬دهند. در رابطه¬ی درمان تلاش می‌کنند فرد به خود و توانایی هایش اعتماد کند وتوانایی هایش را به کار گیرد و عزت نفس و احساس ارزش درونی اش افزایش پیدا کند. باید به جای ناتوانی ها و نقصها به فرد کمک کنیم برتوانایی ها وداشته هایش تاکید داشته باشد و به رغم موانعی که در راهش وجود دارد به سمت جلو حرکت کند. در این روش به فرد کمک می-شود تا در سبک زندگی اش تغییر ایجاد کند و به بهبود روابط خود و دیگران کمک کند.
در این روش حتی اگر فرد احساس می کند که نمی تواند موفق شود، درمانگر باید او را دلگرم سازد که او می¬تواند نگرش هایش را تغییر دهد و پیشرفتش امکان پذیر است. این فرآیند در سراسر درمان ادامه دارد. به فرد آموزش داده می‌شود نیمه¬ی پرلیوان را ببیند. از دیگر راهها برای دلگرمی تلاش برای برنامه ای است که فرد از آن می ترسیده یا نمی داند که در آن قرار دارد. عدم دلگرمی در افراد باعث فقدان اعتماد و بدبینی می‌شود. افراد دلگرم افرادی پذیرا و با مسئولیت هستند.
مهمترین منبع دلگرم سازی برای هر فرد، خانواده است ،اگر افراد خانواده دلگرم باشند، کودکان آن ها نیز به همین طریق رشد پیدا می‌کنند و نکات مثبت دیگران را بیشتر می بینند و به دیگران عشق می ورزند و برعکس در خانواده هایی که عدم دلگرمی در آن ها موج می زند، افراد خانواده هم همین گونه رشد می کنند و به دنبال عیب جویی در خود و دیگران هستند. همکاری، ارتباط، قدردانی و سپاس و… از ویژگیهای خانواده‌های دلگرم است . پیامهای مأیوس کننده در این خانواده ها بسیار کم شنیده می‌شود.

۱٫ ۱٫ ۱٫ ۲ رفتارهای دلگرم زدا در خانواده

اکستاین رفتارهای بارز عدم دلگرم سازی در خانواده را به ۴ دسته تقسیم می‌کند:
۱-اثر مداد قرمز
اعضای خانواده مدام همدیگر را به خاطر خطاها سرزنش می‌کنند و فرد خاطی مدام درگیر این سرزنشهاست و نمی تواند به جنبه های مثبت زندگی توجه کند(فتحی،۱۳۸۶).
۲-اثر طرح عمودی در مقابل طرح افقی
طرح افقی دلگرم کننده است ولی طرح عمودی عدم دلگرمی را در بر می‌گیرد. در طرح افقی تساوی و پذیرش همه¬ی اعضای خانواده و رعایت شأن اعضا مطرح است. در طرح عمودی خود خواهی بسیار بارز است. با برچسبهای برتر وکهتر، نگرش مذهبی، نژادی و جنسیتی در طرح عمودی روبرو می¬شویم.
۳-کمال گرایی افراطی
تصور عدم اشتباه در یک خانواده¬ی موفق منجر به بروز سرزنشهای دائمی و تلاش برای کشف نقاط ضعف همدیگر می‌شود.
۴-چسبیدن به الگوهای کهنه
کودکان در زندگی رویدادهای فراوانی را مشاهده می‌کنند و نتایجش را به موقعیتهای مشابه تعمیم می دهند. بعضی از این تعمیم ها نادرست است، ولی طبق عادت سالیان سال ادامه
می یابد و فرد طی سالها هیچ گونه تغییر مثبت و پیشرفتی نمی کند.
علاوه بر رفتارهای خانواده، شیوه های تربیتی والدین هم می‌تواند عدم دلگرمی را برای بچه ها بوجود بیاورد. والدین خود کامه¬ی مستبد، والدین سهل گیر و والدین طرد کننده با رفتارهای خود دلگرمی را در بچه هایشان از بین می‌برند.
والدین مستبد و خودکامه با کنترل بیش از حد بر انضباط، پیروی بی چون و چرا از مقررات و تنبیه سخت تاکید می‌کنند. کودکان این والدین معمولاً زودرنج و بی تابند و اثری از
اعتماد به نفس در این کودکان دیده نمی شود.
والدین سهل گیر با آزاد گذاشتن فراوان کودک، کودکانی خودخواه، پرتوقع، خواهان توجه و محبت دیگران بار می آورند. کودکان آن ها در برابر برآورده نشدن خواسته ها بی‌صبر و پرخاشگر هستند و دچار بی تابی و اندوه می شوند. این ها هم از عدم اعتماد به نفس رنج
می برند.
والدین طرد کننده گاه با بی توجهی و گاه با خصم با کودکان خود برخورد می کنند. عدم احساس امنیت و نگرانی و پریشانی و رفتارهای ضد اجتماعی از ویژگی های این کودکان است. هیچ یک از این سه دسته والدین دلگرمی را در بچه های خود ایجاد نمی کنند.
برخلاف این سه دسته، والدین دلگرم کننده نه کنترل افراطی دارند و نه سهل گیری افراطی. مدیریت توأم با احترام در این خانواده وجود دارد. والدین، کودکانی با مسئولیت، راستگو، رک و قابل اعتماد پرورش می دهند. این کودکان از اموال خود و دیگران به خوبی نگهداری می کنند و دارای اعتماد به نفس و دلگرمی هستند (احدی وبنی جمالی،۱۳۸۳).

۲٫ ۱٫ ۱٫ ۲ خود دلگرم سازی

همان طور که دلگرم کردن دیگران مهم است، دلگرم ساختن خود نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است. برای دلگرم ساختن دیگران ابتدا باید به دلگرمی خود بپردازیم. باید خودمان و تلاشهایمان را باور داشته باشیم و برای آن ها ارزش قائل باشیم. ایمان و اعتماد به خود تنها راه تغییر است. تا این حس را در خود به وجود نیاوریم نمی توانیم به دیگران یاد دهیم.
مک کی برای خود دلگرم سازی ۶ گام را بیان کرده است:
گام اول: پذیرش خود: با پذیرش خود متوجه می شویم که می‌توانیم از این که هستیم بهتر باشیم.
گام دوم: توجه به کارهای مثبت خود
گام سوم: قدردانی از خود به خاطر تلاشهایمان
گام چهارم: استفاده از شوخی طبعی برای دلگرمی خود
گام پنجم: ایمان به خود و توانایی های خودمان
گام ششم: ارتباط با افراد دیگری خارج از خانواده ( مک کی،۲۰۰۴ به نقل از هاشمی،۱۳۸۵).
۳٫ ۱٫ ۱٫ ۲ آموزش دلگرم سازی شوانکر
تئو و آنتینیو شوانکر بر اساس اصول روانشناسی فرد نگر در اواخر دهه ۱۹۸۰ برنامه آموزشی خود را توسعه دادند. آن ها در طی سالها تجربه اندوزی در کار با گروهها و افراد مختلف دریافتند که دلگرم سازی پایه¬ی هر فرآیند تحولی است و در کمک ها و درمانهای روانشناختی از اثرگذاری بالایی برخوردار است. بنابراین آن ها این مفهوم را توسعه دادند و مفاهیم نظری را به روشهای علمی و تجربی تبدیل کردند. مفهوم آموزش دلگرم سازی شوانکر توسط مربیان دلگرم سازی که به مدت دو سال در انستیتوی آدلر- دریکارس واقع در زانترباخ آلمان آموزش دیده اند، توسعه یافته است. دوره¬ی آموزشی مربیان شامل ۵ آخر هفته بود که دروسی به آن ها تدریس می شد و مورد تمرین قرار می‌گرفت. علاوه بر این مبانی روانشناسی فردنگر نیز به
آ‌ن ها آموزش داده می شد. همچنین به شرکت کنندگان تکالیفی برای خانه ارائه می شد. این تکالیف شامل دو بخش بود: بخش اول آموزش دادن به گروهی از افراد است. بخش دوم تمرین ۱۰ مهارت دلگرم سازی که در صفحات قبل توضیح داده شده بود. هر دو هفته یک بار، یک شرکت کننده، یکی از ۱۰ مهارت را انتخاب می‌کند و سعی می‌کند در تمرینهایش آن را به صورت آگاهانه بیشتر از دیگر مهارتها انجام دهد و درباره¬ی نتایج تجربیاتش گزارش کوتاهی بنویسد. علاوه بر این دوره در طول ۲ سال، افراد آموزش دیده برای مدت ۴ هفته
(هریک ترم) در گروههای آموزشی پیشرفته توسط شوانکر شرکت می کنند.
امروزه این برنامه در آلمان، اتریش و هلند تدریس و مورد استفاده قرار می گیرد. آموزش دلگرم سازی برای زوجین، والدین و افراد شاغل در بخشهای آموزشی و تربیتی کاربرد دارد. در طی این آموزشها به این نتیجه می رسند که آ‌موزشها کاملاً در دسترس و ساده است و به راحتی یاد گرفته می‌شود.
در مباحث نظری، آموزش دلگرم سازی به افزایش شهامت منجر خواهد شد و بیشتر از همه باعث جرأت برای ناکامل بودن است. دلگرم سازی بیشتر به احساس کفایت بالاتر منجر
می شود و به فرد کمک می‌کند تا راههای موثری برای مقابله با مشکلات و کاهش تنشهای جسمانی و شکایات روانشناختی بیابد. علاوه بر آثار فردی ، افزایش جرأت و بهبود روابط و افزایش تعامل‌ها از دیگر آثار این آموزش است.
آموزش شوانکر شامل ۱۰ ملاقات هفتگی است. هر جلسه در حدود ۱ ساعت و نیم و متشکل از حداقل ۴ الی ۵ و حداکثر ۱۰ نفر است. هدف آموزش، آموزش دلگرم سازی به خود و دیگران است. در ابتدا عمدتاً به دلگرم سازی خویشتن و سپس دلگرم سازی دیگران تأکید
می شود. هریک از جلسات مطابق یک ساختار معین که «مدل گامهای ۶ گانه » نامیده می¬شود، سازماندهی شده است. گام اول آرام سازی است، گام دوم بازخوردی از مطالب جلسه ی قبل، گام سوم دادن اطلاعات در مورد موضوع جلسه، گام چهارم ارائه¬ی یک تمرین، گام پنجم ارائه تمرین برای خانه و گام ششم تمرین آرام سازی دوباره است. در هر جلسه این ۶ گام تکرار می شود. محتوای هر ۱۰ جلسه در پیوست الف به تفصیل ارائه شده است.
این آموزش برای کاربردهای کلینیکی و افراد کاملاً بیمار هدف سازی نشده است. در واقع این آموزش برای افرادی است که در جامعه کم یا زیاد کارکرد اجتماعی دارند. با این حال یک مشاور می تواند از این آموزش برای درمانهای بالینی استفاده کند. هنگامی که عدم وجود دلگرمی، اساس و منبع تردیدها، افسردگی و اشکال دیگر رفتارهای زیان بار است،
دلگرم سازی می¬تواند ترمیم کننده¬ی این رنج ها باشد. همچنین یک مورد دیگر برای استفاده درمانی از این روش در مورد مراجعانی است که درمانهای بالینی خود را با موفقیت به پایان برده باشند. آموزش دلگرم سازی اگر بخواهد برای کودکان استفاده شود بدین شکل که گفته شد، مناسب نیست و باید کمی تغییر شکل داد. تورک (۱۹۹۰) یک برنامه ی«کودکان با دلگرمی » برای کودکان دبستانی شکل داد و دید روابط دوستانه¬تر میان کودکان با هم و با معلمانشان شکل گرفته است. مطابق تمام گفتارهایی که گفته شد، این آموزش برای پیشگیری طراحی شده است. با اشاعه¬ی فلسفه ای که در پس این آموزش است نتایج مهمی حاصل
می¬شود که کوشش مثبتی برای سلامت عمومی است (شوانکر، ۱۹۹۱ به نقل از باهلمن ودینتر،۲۰۰۱).

۲٫ ۲ خانواده

خانواده یکی از اصلی‏ترین رکن‏های جامعه است. دستیابی به جامعه¬ی سالم در گرو سلامت خانواده است و سلامت خانواده مشروط به سلامت روانی افراد و داشتن رابطه‏های مطلوب با یکدیگر است. سالم ‏سازی اعضاء خانواده، اثرهای مثبتی را در جامعه به دنبال دارد. همسرگزینی از نخستین تعهدهای عاطفی و قانونی افراد و از تصمیم‏های مهم زندگی است.
با وجود پیامدهای مثبت ازدواج، شواهد گویای آن است که زوج‏ها برای برقراری و حفظ روابط صمیمی به مشکلات شدید گرفتارند و در بیشتر اوقات به کمک متخصصی نیازمندند (پورعابدینی نائینی و منشئی، ۱۳۸۰).
ازدواج نخستین پیمان عاطفی و قانونی در زندگی است و گزینش همسر یکی از مهمترین تصمیمات ما در زندگی است. ازدواج نشانه¬ی بالیدگی و پیشرفت شخصی است و قراردادی رسمی برای پذیرش یک تعهد متقابل جهت زندگی خانوادگی است. ازدواج یک نیاز فطری و ضرورت حیات اجتماعی و بستر آرامش و رشد و شکوفایی وجود انسان است.
مهم‏تر از تشکیل خانواده، داشتن خانواده‏ای سالم است. انتقال فرهنگ و تمدن از طریق خانواده است. خانواده اولین نظام اجتماعی است که فرد در آن زندگی می‏کند و یکی از مهم‏ترین نهادهای مؤثر در تربیت و رفتار انسان و تکیه‏گاه و کانون تسکین فشارهای روانی و راهگشای رشد و شکوفایی است. تمدن انسانی از دل خانواده سر برمی‏آورد. خانواده نه تنها در رشد تک تک اعضاء مؤثر است، بلکه می‏تواند جامعه را سالم بسازد، چون کوچکترین جزء اجتماع است و هنگامی‏که اجزاء سالم باشد، کل جامعه هم سالم می‏‏شود. خانواده پایه‏گذار شخصیت و ارزش‏های فرد است و در تعیین سرنوشت فرد نقش مهمی دارد. سلامت روانی به سلامت عاطفی انسان وابسته است و سلامت عاطفی هم از طریق خانواده فراهم می‏شود. در خانواده‏ای که عشق و علاقه به اندازه ی کافی تبادل می‏شود، سلامت روانی هم تا حد زیادی تأمین می‏شود (کمالی‏نسب، ۱۳۸۵).
رکن اصلی خانواده، زندگی مشترک زناشویی است و رابطه¬ی سالم زناشویی امکان رشد را برای فرزندان فراهم می‏کند. زن در نقش همسر ایجاد کننده¬ی خانه‏ای گرم و با محبت و مرد به عنوان شوهر مستحکم‏کننده¬ی پایه‏های اجتماعی و اقتصادی است. می‏توان گفت ریشه¬ی مشکلات روانی، خانواده است. آمارها نشان می‏دهد با گذشت زمان مشکلات خانواده‏ها و آمار طلاق رو به افزایش است. کاهش و فقدان رضایت زناشویی یکی از مهمترین علل مراجعه ی زوج‏ها به مشاوران و درمانگران خانواده است. اگر روابط زناشویی سست باشد، پایه‏های خانواده هم لرزان و ضعیف می‏شود. زوجی که خودشان مشکل دارند، سخت است که والدین خوبی باشند.
رابطه¬ی زناشویی باید بر اساس اطمینان و احترام باشد. شکست‏ها در زندگی در اغلب موارد به دلیل نداشتن اطلاعات کافی و برنامه¬ی عملی برای تغییر است. اداره¬ی زندگی نیازمند دانش کافی است و باید آن را در جایی آموخت. آموزش خانواده در دنیای امروز ضروری است و می‏تواند علاوه بر بهبود زندگی، بسیاری از مشکلات را پیشگیری کند. برای داشتن روابط خوب باید مدام تلاش کرد.
بی‏شک هر انسانی دوست دارد در زندگی زناشویی‏اش خوشبخت باشد. هرچقدر هم زوجین از هم راضی باشند، ممکن است با هم اختلاف نظر پیدا کنند. برای شاد بودن باید راه
‏حل و فصل اختلاف نظرها را پیدا کرد.
یکی از دلایل عدم حل مشکل زوجین، ندانستن مشکلشان است. بهترین راه این است که به جای راه حل کمک کنیم مشکلشان را بشناسند.
جکوبسون و مارگولین (۱۹۷۹) روند مشکل‏گشایی را به دو ‏مرحله متمایز تقسیم کردند:
الف) شناسایی مشکل ب ) حل ‏مشکل
هریک از این دو مرحله را به زیرمرحله‏هایی می‏توان تقسیم کرد:
الف) شناسایی مشکل شامل سه مرحله است:
۱٫ انتخاب زمان و مکانی مناسب برای مشکل‏گشایی
۲٫ ثبت موارد اساسی مطرح شده در جلسه‏های مشکل‏گشایی
۳٫ بهره‏مندی از صراحت در تعریف مشکل
ب ) حل مشکل شامل شش مرحله است:
۱٫ پذیرش مشکل و اقدام برای دستیابی به راه حل
۲٫ وضوح هدف
۳٫ ملاحظه‏ی فراگیرترین راه‏حل‏های ممکن
۴٫ انتخاب یک راه‏حل همراه با سازش فکری
۵٫ آزمودن راه‏حل، گردآوری داده‏ها و ارزیابی پیامد کار
۶٫ اصلاح، بازنگری و مذاکره‏ی مجدد در روابط (برنشتاین و برنشتاین ، ۱۳۸۰).
روابط ضعیف والدین تأثیر مستقیمی بر روی فرزندان دارد. فرزندانی که احساس می‏کنند والدین آن‏ها روابط خوبی با هم دارند احساس شادمانی می‏کنند. برعکس، والدینی که دائم سرگرم مشکلات خویش هستند، این تصور را در فرزندان خود بوجود می‏آورند که والدین علاقه‏ای به آن‏ها ندارند. هرچه درگیری زناشویی شدت یابد، حلقه¬ی روابط بد خانوادگی هم رشد پیدا می‏کند و در این‏جا یک فرآیند «دور باطل » شکل می‏گیرد (هارلوک، ۱۹۷۵ به نقل از برجعلی، ۱۳۷۸).
در اختلافات و ناسازگاری‏های زناشویی عوامل درون فردی و بین فردی نقش دارند. عوامل بین فردی شامل: کاهش منفعت‏های هیجانی از ازدواج، ارتباط نامناسب بین زوجین، عدم تعامل بین زوجین، عدم توافق درباره ی نقش‏ها، نبود صمیمیت (جنسی، هیجانی، هوشی، معنوی و …)، عدم توافق در انتظارات، عقاید و استانداردها، ناهمسویی تبادلات اجتماعی و اهداف متناقض، می‏شود. عوامل درون فردی شامل منفی‏نگری، عدم توانایی جهت اصلاح و یا حل مشکل، کاهش عفو، بخشش و توافق، کناره‏گیری و عقب‏نشینی، سطح بالای خشونت و سطح پایین رفتارهای حمایتی می‏شود (حیاتی، ۱۳۸۶).
خانواده درمانی کمک می‏کند زوجین از رفتار ضعیف خودآگاهی پیدا کنند. با این‏که جامعه¬ی سالم در گرو خانواده¬ی سالم است، به دلایل متعددی چون گذر از سنت به مدرنیته، تغییر نظام خانواده‏ها، سست شدن روابط عاطفی، کارآمد نبودن الگوهای ارتباطی و کنترلی والدین، افزایش طلاق، مهاجرت، فشارهای شغلی و اجتماعی و … مشکلات خانوادگی و زناشویی افزایش یافته است. این عوامل در سطح کلان موجب شده‏اند خانواده یک نظام هدفمند نباشد. در چنین شرایطی، حضور و مداخله¬ی متخصصی که در زمینه¬ی حل تعارض‏های زناشویی آگاه باشد، اجتناب‏ناپذیر است (کیمیایی و باقریان‏نژاد، ۱۳۸۴).
۳٫ ۲ رضایت زناشویی
رضایت زناشویی احساس لذت و خشنودی و رضایت در تمام جنبه‏های روابط زناشویی است. رضایت زناشویی حالتی از رضایت و خشنودی است که از جنبه¬ی درون فردی، تجارب ذهنی خوشایند و از جنبه¬ی میان فردی، هماهنگی میان انتظارات یک طرف با رفتارهای طرف مقابل است که در زمینه‏های گوناگون چون سبک زندگی، ارتباط، رابطه¬ی جنسی، درآمد، تصمیم‏گیری، وقت آزاد یا دوستان وجود دارد (نظری، ۱۳۸۵ به نقل از محمدزاده، ۱۳۸۷).

۱٫ ۳٫ ۲ عوامل مؤثر بر رضایت زناشویی

یکی از عوامل مهم رضایت زناشویی، ارتباط صمیمانه بین زوجین است و برای داشتن این ارتباط صمیمانه باید در افکار هم شریک باشیم، به همدیگر بازخوردهای مثبت بدهیم و از همدیگر قدردانی کنیم.

 جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .