عنوان :

مقاله تحلیل شعر زمستان

تعداد صفحات : ۲۴

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

اشعار اخوان دارای سه ضلع است. ابتدا او به سبک خراسانی می‌سروده است شعرهایی مثل ارغنون و عصیان.

ضلع دوم به سالهای بعد از ۱۳۳۱ بر می‌گردد که به روش نیمایی ، گرایش پیدا کرده است.

ضلع سوم به آن دورانی بر می‌گردد که وی به قالب‌های سنتی شعر فارسی برگشته است البته در این زمان رخدادها به شکل طنزآمیزی ، در شعرهای او مجسم می‌یابد و همه چیز برای او جدیت خود را از دست داده است.

او اشعار خود را، در مجموعه‌های زیر سروده است: ارغنون، زمستان، آخر شاهنامه، از این اوستا، زندگی می‌گوید اما …، در حیاط کوچک پائیز در زندان، دوزخ اما سرد، تو را ای کهن بوم و بر دوست دارم و که جانشین نام کتاب چاپ نشده اوست، که «شوش و دوباره جهانم آه» ، بهترین آنها است.

مهمترین دهه شعری او به سالهای ۱۳۳۴ تا ۱۳۴۳ بر می‌گردد. در واقع شعر «ناگه غروب کدامین ستاره» در سال ۱۳۴۳ همان شعر «زمستان» سال ۱۳۳۴ می‌باشد اما پر‌دردتر و شکوه آمیزتر. او شاعری آرمانگرا و واقع بین است . نقطه دیگر موقعیت اخوان را ، می‌توان سرودن شعرهای سیاسی و اجتماعی دانست که آئینه ای از نقاط تاریخی ۴۰ ساله اخیر است.

نام شعر ، «زمستان» ، بیان کننده تصور شاعر از مکان و زمان حاضر است. جامعه آن زمان تمام خصوصیات زمستان(سرما، بی تحرکی، غمناکی، خمودگی، بی حالی، گوشه نشینی و ترس و نگرانی) را دارا می‌باشد. سرزمین نیز همچون زمستان عاری از هر درخت و گل و سرسبزی و شادمانی است.

واژه های کلیدی: اخوان ثالث، شعر زمستان، اوضاع اجتماعی ایران، ملی شدن صنعت نفت

فهرست مطالب

فصل اول : مقدمه     ۱
فصل دوم : دوره های ادبی ایران     ۲
فصل سوم : مهدی اخوان ثالث     ۵
۱-۳-زندگینامه     ۵
۲-۳-ساختار و محتوای شعر اخوان     ۶
۳-۳-نگرش شاعر     ۸
فصل چهارم : اوضاع اجتماعی ایران ، سال های ۱۳۲۸ تا ۱۳۳۵     ۱۰
۱-۴-ملی شدن صنعت نفت     ۱۰
۲-۴-کودتای سال ۱۳۳۲    ۱۱
۳-۴-جامعه بعد از کودتا     ۱۲
فصل پنجم : تأثیر رخدادهای اجتماعی و سیاسی بر اشعار اخوان     ۱۴
فصل ششم : تحلیل شعر زمستان     ۱۷
منابع     ۲۱

منابع :

۱-ترابی ، علی اکبر : جامعه شناسی ادبیات فارسی ، انتشارات فروزش ، ۱۳۸۲ .

۲-مقدم ، احمد خلیل الله : برای آگاهی نسل جوان ، انتشارات ایران مهر ، ۱۳۷۹ .

۳-قاسمی ، فرید : خاطرات روزنامه نگاران زندگی ، نشر آبی ، ۱۳۸۳ .

۴-پژوهش گروهی ، جامی : گذشته چراغ راه آینده است ، انتشارات نیلوفر ، ۱۳۸۱ .

۵-حقوقی ، محمد : مهدی اخوان ثالث ، انتشارات نگاه ، ۱۳۸۳ .

۶-اخوان ثالث ، مهدی : زمستان ، انتشارات زمستان ، چاپ بیستم ۱۳۸۳ .

۷-قاسمی ، فرید : رویدادهای مطبوعاتی ایران‌ ، تهران ، مرکز مطالعات رسانه ها .

۸-دستغیب ، عبدالعلی : نگاهی به اخوان ثالث ، انتشارات مروارید ، ۱۳۷۲ .

۹-روزنامه کیهان : آذر و دی ، سال ۱۳۳۴ .

مقدمه

آنچه که شعر نو را از شعر کهن جدا می‌کند، فقط سبک و ساختار آن نیست ، بلکه محتوا و نگرش آن نیز تفاوت دارد. شاعر نو از مردم، می‌گوید و از مسائل آنان. شاعرانی مثل نیما، شاملو، فروغی، هدایت و اخوان ثالث که در این امر، درخشیده‌اند از بطن مردم برخاستند و برای مردم، سخن گفتند. آنچه مسلم است، شرایط اجتماعی و حوادث سیاسی، بسیار بر شاعران، مؤثر می‌باشد.

اشعار اخوان ثالث که در دوران ۱۳۲۰ تا ۱۳۶۹ سروده شده است به روشنی، گویای شرایط اجتماعی زمان خود، نابسامانی‌ها، غربزدگی‌ها، استثمارشدن‌ها و بی کفایتی شاهان و دولت می‌باشد. اخوان نارضایتی و ناامیدی خویش را در تمام اشعارش، چه با زبان کهن و چه با سبک نیما، بیان کرده است.

او اشعار خود را، در مجموعه‌های زیر سروده است: ارغنون، زمستان، آخر شاهنامه، از این اوستا، زندگی می‌گوید اما …، در حیاط کوچک پائیز در زندان، دوزخ اما سرد، تو را ای کهن بوم و بر دوست دارم و که جانشین نام کتاب چاپ نشده اوست، که «شوش و دوباره جهانم آه» ، بهترین آنها است.

از این اشعار، زمستان مورد نظر است و پیرامون حوادث سالهای سرودن این شعر، بحث و بررسی شده است.

دوره‌های ادبی ایران

در کتاب آقای سپانلو، «نویسندگان پیشرو ایرانی» دوره ادبی ایران به چهار دوره تقسیم شده است.

* اولین دوره ، به سالهای قبل از ۱۳۰۰ بر می‌گردد که به آن ادبیات حوزه مشروطیت نیز می‌گویند که دارای خصلت اجتماعی و سیاسی می‌باشد. عشق به آزادی، قانون، ترقی و انتقاد از حکومت و طبقات بهره کش، مثل مالکان و بطور کلی یک قومیت خواهی، از خصوصیات این دوره است مثل چرند و پرند دهخدا. در اواخر دوره ناصری تفکر قانون و حکومت ملی، بتدریج در میان مردم رواج یافت. انتقاد اجتماعی بطریق عام فهم و عصبیت شکل گرفت.

* دوره دوم ، از ۱۳۰۰ تا ۱۳۱۵ می‌باشد. زمان غیر سیاسی شدن ادبیات است. تقریباً احساس گرایی و اخلاق گرایی، جای آنرا می‌گیرد. یک ناسیونالیسم گذشته نگر و غیر سیاسی، حاکم می‌شود. یعنی یک ملیت خواهی و اصلاح طلبی بدون کیفر بنیادهای موجود. با وجود ظاهر خوش بینی در ادبیات، مایه‌های رمانتیک و حسرت به گذشته، یأس، خودکشی و تسلط نیروهای مجهول طبیعت در آن وجود دارد و کتابهای نیما، مبدأ این دوران است. در این دوران بیشتر تحقیقات تاریخی و ادبی و داستان پردازی‌های احساساتی ، متأثر از رمانتیک غربی ، به دور از واقعیتهای زندگی، انجام می‌گرفت.

* دوره سوم ، از سال ۱۳۱۵ تا ۱۳۴۰ می‌باشد. این دوره با انتشار بوف کور صادق هدایت، آغاز شد. ادبیات این زمان، می‌خواهد خود را از قلمرو خیالبافی‌بیرون کشد و به واقعیات اجتماعی و انتقادی بپردازد. البته دست به عصا راه می‌رود. شعر نیما یوشیج، مدیر مدرسه و آخر شاهنامه اخوان ثالث ، از این ایام می‌باشند. رواج اندیشه ضد استعماری و انعکاس آن در ادبیات، رسوخ دید انتقادی و اجتماعی و سیاسی حتی در تحقیقات ادبی ، رواج قصه نویسی به سبک اروپایی مثل هدایت و علوی، چرخش روزنامه نگاری به شیوه تند دوران مشروطه، از ویژگی‌های این دوران است و همچنین، بازگشت دانشجویان اعزامی‌به خارج. آنها بر تمام جوانب و مسائل کشور، تأثیر گذاشتند، بخصوص بر ادبیات و فرهنگ . آنها همراه خود فکر و ایده‌های نو آوردند و به مشاغل آموزشی، اداری، سیاسی و مطبوعاتی ، جذب شدند. مانند علی شایگان، مهدی بازرگان، خلیل ملکی، بزرگ علوی، صادق هدایت و سپهبدی.

نثر معاصر فارسی، صنایع مزاحم و ایهامات را از خود دور کرد. بدنبال توفیق آثار هدایت و پیروانش، شیوه واقعیت گرایی حاکم شد. توجه به شیوه نگارش آثاری از اروپا، مثل گی دو موپاسیان، انتوان چخوف، نویسندگان ایرانی را در مسیر تازه‌ای انداخت، تصویر واقعیت با زبان زنده مردم و توصیف عینی و حسی موقعیتها. نخستین کوشش در این زمینه، بعد از سال ۱۳۱۰ بود، جروه‌هایی بنام«افسانه» که توسط هدایت، نیما، شین پرتو و علوی نوشته شده بود.

جوّ دیگر حاکم بر نویسندگان، خیال و راز بود که سرچشمه آن به آشنایی با آثار افرادی مثل کافکا و سارتر و آلن پو ، برمی‌گردد. قصه‌هایی مثل داش آکل، سگ ولگرد، چنگال از نوع اول و قصه‌هایی چون سه قطره خون، آخرین لبخند از نوع دوم می‌باشد. همزمان با نگارش رئالیستی، ترجمه قصه‌های خارجی نیز افزونی یافت.

* دوره چهارم ، از ۱۳۴۰ تا ۱۳۵۰ این دوره، ادامه منطقی دوره قبل است و از نظر کشف قلمروها و کاربرد دستاوردهای غنی و ادبی، اهمیت زیادی دارد. رمان نویسی و نقد ادبی، پیشرفت کرد. نوعی سیمای قابل قبول ایرانی متولد شد. تأتر بسیار درخشید، آثار پژوهشی مهمی‌درباره تاریخ ، فلسفه و ادبیات ایرانی به چاپ رسید. دید تحلیلی در آثار، گنجانده شد. یکی از نکات برجسته آن، هشدار در برابر تأثیرات غربزدگی، تمایل به شناخت ریشه‌های بومی‌و مردمی‌بود که انتشار غربزدگی آل احمد، مبدأ این دوره بود. آثار دیگر مثل، سنگ صبور صادق چوبک و یا ماهی سیاه کوچولو از صمد بهرنگی.

مهدی اخوان ثالث

۱-۳ زندگینامه

مهدی اخوان در سال ۱۳۰۷ در مشهد به دنیا آمد. پدرش عطار طبیب بود. پدر او، علی اخوان ، به اشعار فردوسی، سعدی و حافظ علاقمند بود . اما مهدی در ابتدا به موسیقی علاقه داشت و بدور از چشم پدر ، به تار زدن می‌پرداخت. هنگامی‌که پدر فهمید ، او را منع کرد. پس از آن به شعر علاقمند شد. وی پس از آموزش ابتدایی ، وارد هنرستان شد و از کار سوهان کشی، اره کشی و آهنگری چیزهایی بیاموخت. سپس به تهران رفته در کریم آباد ورامین به معلمی‌مشغول شد.

سال ۱۳۲۸ وارد نبردهای اجتماعی می‌شود و به زندان می‌افتد و او را به کاشان تبعید می‌کنند. اشعار او در این دوره جنبه رئالیسم حزبی دارد. او و شاملو، کسرائی، ابتهاج و شاهرودی و نیما در جبهه‌های حزبی ، فعالیت داشتند.

و از سال ۱۳۳۱ به پویندگان راه صلح می‌پیوندند. او بخاطر شعری که درباره مبارزه صلح طلبانه سروده، جایزه صلح را دریافت می‌کند . بعد از کودتای ۱۳۳۲ نیما و مهدی زندانی شده و یک سال در زندان قصر و قزل قلعه می‌مانند او پس از آزادی به کار روزنامه نویسی می‌پردازد و در رادیو و سازمان فیلم ایراهیم گلستان ، مشغول می‌شود. مدتی بعد به خوزستان رفته و برنامه ادبی اهواز را به راه می‌اندازد. او در سال ۱۳۴۵ به دلیل منازعه شخصی ۹ ماه به زندان می‌افتد.

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .