عنوان :

مقاله تغذیه کودکان

تعداد صفحات : ۳۷

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

هر موجود زنده برای رشد و ادامه زندگی احتیاج به جذب مرتب موادی بنام غذا دارد. غذایی که انسان مصرف می کند از مواد مختلفی از قبیل چربی ها، گلوسید قند) ، پروتئین ، ویتامین و املاح و مقادیر زیادی آب تشکیل شده است برای اینکه بدن تمام احتیاجات غذایی خود را بطور کامل بدست آورد و غذا متعدل باشد باید از انواع غذاهایی که در دسترس هستند مصرف نمود تا هر کدام یک یا چند نوع از این مواد مغذی را برای بدن تأمین نماید. اما تغذیه مناسب کودک وسیله ای است که سلامت و رشد او را تضمین می کند. اگر کودکی تغذیه ی کامل نداشته باشد نه تنها سلامت جسمانی – ذهنی او به خطر می افتد بلکه سیستم بدن او نیز ضعیف می شود. کودکی که از سوء تغذیه رنج می برد قدرت یادگیری ، فهم و درکش هم پایین می آید و نمی تواند درس را در کلاس به خوبی فراگیرد. برعهده مادر ، پدر و یا سایر اعضای خانواده است که به تدریج عادات سالم غذای را به کودک یا نوجوان خود بیاموزند. والدین باید بدانند که بهترین و مهم ترین الگوی زندگی برای فرزندانشان خود آنها هستند. پس لازم است سعی کنند در مورد انتخاب غذاها ، رفتار صحیح غذا خوردن و عادتهای تغذیه صحیح الگوی پسندیده برای آن ها باشند. والدین باید سعی کنند برنامه غذای متنوعی که باب میل فرزندشان است تهیه کنند و از او بخواهند در آماده سازی آن به شما کمک کند. یکی از خصوصیات کودک و نوجوان آن است که چون در حال رشد هستند و هرگونه سوء تغذیه و نرسیدن مواد غذای لازم به بدن آن ها منجر به ضعف قوای جسمانی و کاهش توان و کارهایشان در انجام تکالیف درسی و مدرسه ای و فعالیت روزمره شان می شود و ار این رو پدر و مادر و سایر اعضای خانواده موظف هستند تنها خوراکی های سالم مانند هویج ، میوه های تازه و … در اختیار کودک قرار دهند. در ضمن به نقش ورزش در ترک بدنی برای سلامت جسمانی کودک هم باید توجه کرد. باید در خانه یا در مهد با کودک تمرین کرد که چگونه درست غذا بخورد، چگونه از قاشق یا چنگال استفاده کند که این امر در ابتدا برای کودک مشکل است و ممکن است حتی خرابکاری هم بکند ولی این امر باعث می شود که طرز درست خوردن غذا را یاد بگیرد. کودک نیازمند غذاهای پر کالری است اگر چه حجم غذا کم باشد ولی باید سعی کرد غذا دارای همان مقدار مغذی و پر انرژی و سرشار از ویتامین و پروتئین باشد. کودک به طعم ، مزه و نوع غذا توجه دارد. غذا را باید خوشمزه پخت تا میل آنان را برای خوردن تحریک کند. باید برنامه غذایی را در طول هفته تغییر داد تا علاوه بر عادت دادن کودک به انواع غذا از طعم و مزه و گوناگونی مواد غذایی هم آشنا شود. به طور کلی در سنین مدرسه، رشد کودک با سرعت کم تری انجام می گیرد و عوامل وراثتی ، تغذیه خوب و محیط در سرعت رشد او مؤثر است. سرعت رشد کودک روز به روز تغییر می کند سوء تغذیه موجب کاهش سرعت رشد جسمی و توانمندی ذهنی کودک می شود. به والدین باید آموزش داده شود که با تأمین غذاهایی که دارای ارزش غذایی هستند و فراهم کردن محیط مناسب زمینه را برای رشد و توانمندی ذهنی و جسمی کودک آماده نمایند و رفتارهای غذایی درست را در آن ها ایجاد کنند.

واژه های کلیدی: تغذیه، کودکان، رشد،

فهرست مطالب

مقدمه    ۱
غذا و تغذیه    ۳
گروههای غذایی    ۳
تغذیه کودکان    ۴
نقش خانواده در عادات تغذیه ای سالم    ۵
ایجاد عادات سالم تغذیه ای در کودکان    ۶
شیوه های مقابله با ریزه خواری کودکان    ۷
پر خوری و کم خوری در کودکان    ۷
شرایط مناسب غذا خوردن    ۱۰
ویژگی سنی    ۱۰
ایجاد عادات مناسب غذا خوردن در کودکان    ۱۱
نوع غذا و تنوع غذایی    ۱۲
چگونگی غذا خوردن    ۱۲
با دیگران خوردن    ۱۲
ساعت و زمان خوردن    ۱۳
تبلیغ درباره غذا    ۱۳
حضور الگوی صحیح خوردن    ۱۳
توجه به سلامت روحی و جسمی کودکان در هنگام خوردن    ۱۴
۸- تنقلات قبل از غذا    ۱۴
نظم و انضباط هنگام خوردن    ۱۵
۱۰ –  محیط تغذیه    ۱۵
۱۱- سپاس در خوردن    ۱۵
غذای روزانه کودک    ۱۸
صبحانه    ۱۹
اهمیت خوردن صبحانه    ۲۰
غذای نیمروز    ۲۲
ناهار    ۲۳
زنگ تفریح    ۲۳
شام    ۲۴
رفتارهای تغذیه ای نامطلوب در کودکان سنین مدرسه    ۲۵
نکات زیر را در تغذیه دانش آموزان به خاطر داشته باشید.    ۲۷
آموزش اصول تغذیه صحیح    ۲۸
جمع بندی    ۳۰
منابع و مأخذ    ۳۳

منابع و مأخذ

بهداشت برای خانواده – تهیه تألیف از اداره کل تغذیه و بهداشت مدارس

نشریه ماهانه آموزشی – تربیتی پیوند – اردیبهشت ماه ۱۳۸۴ –  شماره ۳۰۷

نشریه ماهانه آموزشی – تربیتی پیوند – اسفند ماه ۱۳۸۲ – شماره ۲۹۳

نشریه ماهانه آموزشی – تربیتی پیوند – بهمن ماه ۱۳۸۳ – شماره ۳۰۴

نشریه ماهانه آموزشی – تربیتی پیوند – بهمن ماه ۱۳۸۲ – شماره ۲۹۲

مقدمه

هر موجود زنده برای رشد و ادامه زندگی و انجام اعمال حیاتی لازم، احتیاج به جذب مرتب موادی بنام غذا دارد، غذایی کع انسان مصرف می کند باید از موادی مانند چربی، لگوسید، پروتئین ، ویتامین و آب تشکیل شده باشد. از غذاهایی که روزانه مصرف می کنیم انرژی بدست می آید .بطور معمول ۵۰ تا ۶۰ درصد انرژی از کربوهیدرات ها ۱۵ درصد از پروتئین ها و ۳۵ تا ۴۵ درصد از چربی ها تأمین می گردد. تغذیه صحیح و مناسب برای کودک وسیله ای است که سلامت و رشد او را تضمین می کند . کودکی که تغذیه کافی و کامل نداشته باشد نه تنها سلامت جسمانی و ذهنی او به خطر می افتد بلکه سیستم ایمنی بدن او آسیب پذیر و ضعیف می شود . عوامل متعددی در غذا خوردن کودک مؤثرند که عبارتند از ساعت و زمان غذا خوردن – تبلیغ درباره غذا – محیط تغذیه – سلامت روح و جسم در هنگام غذا خوردن و …

انرژی و مواد ؟ مورد نیاز کودکان بستگی به اندازه ی بدن ، سرعت رشد و میزان فعالیت آن ها دارد. تشویق کودکان به ورزش موجب سوختن کالری دریافتن روزانه و جلوگیری از چاقی کودکان می شود. استرس ناشی از رفتار اولیاء و مربیان یا استرس های مربوط به امتحان می تواند روی اشتهای کودک تاثیر بگذارد. اگر این تأثیر موقت باشد مشکلی ایجاد نمی کند ولی ادامه آن می تواند مشکل آفرین گردد.

گاهی اقات استرس موجب پر خوری در کودک می شود که این امر در کودکان چاق مسئله ای مهم و قابل توجه است. آموزش مناسب و مشاوره با کودکان می تواند تا حدود ی مشکل آنان را کم کند. به والدین هم باید آموزش داد که تأمین غذاهایی که دارای ارزش غذایی اند و فراهم کردن محیط مناسب زمینه را برای رشد و توانمندی ذهنی و جسمی کودکان آماده نمایند و رفتارهای غذایی درست را در آن ها ایجاد کنند.

 غذا و تغذیه

بطور کلی هر موجود زنده ای برای رشد و ادامه زندگی و انجام اعمال حیاتی لازم ، احتیاج به جذب مرتب موادی بنام غذا دارد. غذا عبارت است از هر ماده جامد یا مایعی که بعد از خوردن و هضم شدن سبب ایجاد حرارت و انرژی شده و موجب رشد و نمو و ترمیم بافتها می گردد. معمولاً غذایی که انسان مصرف می کند از مواد مختلفی از قبیل چربی، گلوسید (قند)، پروتئین ، ویتامین و املاح و مقادیری آب تشکیل شده است. این مواد را به عنوان ماده مغذی نامگذاری کرده اند. بعضی از غذاها فقط حاوی یک ماده مغذی هستند مثل شکر که فقط دارای هیدرات است و بعضی دیگر حاوی وقدار فرراوان و متنوع از این مواد مغذی است مانند شیر که دارای پروتئین ، چربی ، کربوهیدرات و املاح و گروهی از ویتامین ها است. برای اینکه بدن تمام احتیاجات غذایی خود را بطور کامل بدست آورد و غذا متعادل باشد باید از انواع غذاهایی که در دسترس هستند مصرف نمود تا هر کدام یک یا چند نوع از این مواد مغذی را برای بدن تأمین نماید. جمع انواع غذاهایی که لازم است انسان مصرف نماید تا برنامه غذایی کامل و متعادل دااشته باشد در حدود ۴۰ تا  ۵۰ نوع است. به مجموعه تغییر و تبدیل مواد غذایی در بدن که موجب می گردد عضو زنده و سلولهای آن مواد مغذی را دریافت نموده و به مصرف رشد و نمو، نوسازی و نگاهداری عضو برسانند و حرارت و تنرژی لازم و کافی جهت انجام اعمال حیاتی تأمین گردد تغذیه می گویند.

گروههای غذایی

از غذاهایی که روزانه مصرف می کنیم انرژی بدست می آید. بطور معمول ۵۰ تا ۶۰ درصد انرژی کل از کربوهیدرات ها، ۱۵ درصد از پروتئین ها و ۳۵ تا ۴۵ درصد بقیه از چربی ها تأمین می گردد. این ارقام و منابع تأمین کننده انرژی با عوامل متعددی از قبیل فرهنگ ع کشاورزی ، اقتصاد و سطح آگاهی مردم مربوط می باشد.

مواد غذایی را از نظر کیفی و ظاهری به گروههای مختلف زیر تقسیم می نمایند:

۱-  گروه غلات و نان مانند گندم – جو – نان – ذرت – بیسکویت – ذرت بوداده – بلغور گندم و جو.

۲-  گروه گوشت و تخم مرغ و حبوبات مانند مرغ – جوجه – ماهی – جگر – میگو – انواع گوشت – تخم مرغ – بادام – فندق – پسته – انواع تخمه ها – نخود – عدس.

۳-    گروه شیر و فرآورده های آن مانند شیر – پنیر – ماست – کشک – دوغ – بستنی.

۴-  گروه سبزیجات و میوه جات مانند سیب – پرتغال – گلابی – موز – خرما – میوه های خشک – گوجه فرهنگی – پیاز – هویج – کاهو – خیار- شلغم – کلم – لبو – سبزیجات برگ سبز تیره مثل سبزی خوردن – هندوانه – طالبی – سیب زمینی – کدو و … (بهداشت برای خانواده – تهیه و تألیف از اداره کل تغذیه و بهداشت مدارس)

تغذیه کودکان

تغذیه صحیح و مناسب کودک وسیله ای است که سلامت و رشد او را تضمین می کند. اگر کودکی تغذیه ی کافی و کامل نداشته باشد نه تنها سلامت جسمانی – ذهنی او به خطر می افتد ، بلکه سیستم ایمنی بدن او نیز آسیب پذیر و ضعیف می شود. به دنبال این ضعف و کمبود، کودک مستمر ابتلا به بیماریهای گوناگون و کم اشتهایی می گردد و این چرخه ی معیوب حاصلی به غیر از سوء تغذیه ، ناراحتی های گوارشی – کلیوی و عدم رشد مغز و اعصاب کودک نخواهد داشت. باید در نظر داشت که رشد، فزایندی مستمر و غیر قابل برگشت است. از این رو والدین – به ویژه مادر که نهایت سعی و تلاش او رسیدگی به وضعیت خوراک و سلامت جسمی کودک است باید به اهمیت رسیدن مواد اولیه و مغذی مورد نیاز برای رشد مناسب کودک واقف باشند. اگر کودکان در سال های نخست رشد خود دچار کمبود مواد غذایی وضعف بنیه ی جسمانی شوند طبیعی است در نوجوانی و جوانی که به انرژی و تحرک بیش تری احتیاج دارند، دچار نقص و ناراحتی خواهند شد. کودکی که از سوء تغذیه رنج می برد ، قدرت یادگیری ، فهم و درکش هم پایین می آید و نمی تواند دروس و مفاهیم درسی کلاسی اش را به خوبی فراگیرد. بنابر این هر گونه بی توجهی نسبت به عادات تغذیه ای کودک ، موجب کاهش توانمندی های جسمی و ذهنی او می شود.

نقش خانواده در عادات تغذیه ای سالم

زمانی که والدین و اعضای مؤثر خانواده سعی می کنند آگاهی ها و دانسته های کودکان و نوجوانان را بالا ببرند، در حقیقت فرصتی در اختیار آنان قرار می دهند تا نسبت به رفتار ها، عادات و شیوه ی زندگی خود شناخت کافی پیدا کنند و امکان تصمیم گیری مناسب داشته باشند. یکی از این عادات و رفتارهای روزانه ، مربوط به نحوه ی غذا خوردن ، شناخت  خوراکی های گوناگون و عادات تغذیه ای سالم است که موجب ارتقای کیفی بهداشت و سلامت اعضای خانواده و متعاقب آن سلامت جامعه می شود. برای رسیدن به این هدف لازم است که مادر ، پدر و سایر اعضای خانواده به تدریج عادات سالم غذایی را به کودک یا نوجوان خود بیاموزند. آنان باید شیوه هایی را برای آموزش خود و تحکیم عادات مربوط به غذا خوردن (چه در مدرسه) برگزینند که عین تأمین سلامت و بهداشت بچه ها، سالم ، متنوع و دلچسب هم باشد.

ایجاد عادات سالم تغذیه ای در کودکان

امروزه همه والدین می دانند که بهترین و مهم ترین الگوی زندگی فرزندانشان همانا خود آنان اند. از این رو لازم است سعی کنند در مورد انتخاب غذاهاع رفتار صحیح غذا خوردن و عادات تغذیه ای سالم نیز الگویی پسندیده برای آن ها باشند. بدیهی است که به دلیل مشغله های بی شمار زندگی ، اکثر خانواده ها فرصت غذا خوردن با یکدیگر را از دست داده اند، اما خوب است حتی الامکان از موقعیت هایی که برای دور هم بودن به دست می آید استفاده کنند و یک سلسله ارز ش ها و الگوهای سالم رفتاری را به کودکان و نوجوانان خود بیاموزند. دور هم غذا خوردن چندین فایده در بر دارد، از جمله:

–    این امکان را در اختیار شما قرار می دهد که نحوه ی غذا خوردن درست را به بچّه ها یاد بدهید.

–  این اطمینان را حاصل می کنید که فرزندانتان خوراکی مناسب (به لحاظ ارزش غذایی) می خورند.

– از این طریق می توانید به سلیقه و علاقه ی بچه ها نسبت به غذاهای گوناگون پی ببرید.

– فرصتی پیش می آید که انواع خوراکی های جدید را به بچه ها معرفی و عرضه کنید.

–  امکانی برای آموزش رفتار ها و رفع اشکالات کودکان در مورد عادات غذایی پیش می اورد.

–  به سلامت جسمی و روحی کودکان در هنگام غذا خوردن توجه می کنید.

با استفاده از نکات زیر می توانید رفتارهای صحیح خوردن را به بچه ها بیاموزید:

۱- رعایت زمان مشخص برای صرف غذا.

۲- استفاده از ظرف غذای جداگانه برای کودک.

۳- محدود کردن مواد قندی زیاد و پر چرب.

۴- ممانعت از مصرف بی رویه نمک.

۵- تشویق بچه ها به نوشیدن آب، شیر، دوغ و یا آب میوه های طبیعی و کم کالری.

۶- عدم استفاده از روغن های سوخته یا افزودنی های شیمیایی به غذا ها.

۷-  آموزش رفتار صحیح غذا خوردن، آهسته خوردن ، جویدن غذا ، تمیز خوردن و …

۸-  تهیه ی غذاهای متنوع و سالم ، که شامل انواع میوه ها، سبزی ها ، غلات ، حبوبات، مواد لبنی ، گوشت و … باشد.

شیوه های مقابله با ریزه خواری کودکان

بعضی از کودکان عادت با ریزه خواری دارند شما می توانید با کمی دقت آرامش و متانت و البته داشتن برنامه ای مناسب برای غذای روزانه آنان، این گونه عادات را در همان دوران کودکی از بین ببرید. سعی کنید برنامه ی غذایی متنوعی باب میل فرزندانتان تهیه کنید و از او بخواهید در آماده سازی آن به شما کمک کند. بسیاری از بچه ها زمانی که خودشان غذای مورد علاقه شان را درست می کنند، با میل و رغبت بیش تری آن را می خورند. در مواردی از او بخواهید هنگام خرید میوه، سبزی و مواد خوراکی لازمع همراه شما بیاید تا با تنوع خوراکی ها آشنا شود. هم چنین می توانید از سلیقه ی خودتان برای هر چه دلچسب تر کردن غذاها نیز استفاده کنید.

پر خوری و کم خوری در کودکان

زمانی که احساس می کنید کودک دچار پرخوری شده است، اصرار ، تنبیه، انتقاد و گوشزد کردن مدام شما مشکلی را حل نمی کند. برای رفع این عادت، چند روز یا نهایتاً یک هفته وقت لازم است تا او بتواند میزان غذای مورد نیاز بدنش را تشخیص دهد. اگر تصور می کنید که کودک دچار بی اشتهایی شده است و به قدر کافی غذا نمی خورد، ابتدا اطمینان حاصل کنید:

–        ایا دائم در طول روز خوراکی های متفرقه می خورد؟

–        آیا قصد جلب توجه دیگران را دارد؟

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .