عنوان :
مقاله خوانین یزد از نظر اقتصادی
تعداد صفحات : ۱۶
نوع فایل : ورد و قابل ویرایش
چکیده
در این مقاله به خوانین یزد از نظر اقتصادی می پردازد. این تحقیق دوره حکومت پنجاه ساله ناصرالدین شاه را در بر می‌گیرد و هدف آن نشان دادن دامنه فعالیت‌های اقتصادی مردم یزد با توجه به امکانات و محدودیت‌های شهر واحده‌ای همچون یزد در زمان مورد مطالعه است. وضعیت اقتصادی یزد را باید حول محورهای مسائل کشاورزی و سود حاصل از کشت محصولات ارز آور و تجارت و صنایع دستی بررسی کرد. تا پیش از اضمحلال نظام قدیم زمینداری، طی چندین قرن در ایران وضعیت نظام مالکیت زمین همان بود که در عهد سلاجقه شکل گرفت و در دوره‌های بعد با تغییراتی به حیات خود ادامه داد. در دوره مـورد بحث اراضـی کشـاورزی به الف) امـلاک خالصـه (دیوانـی) ب) امـلاک اربابـی و خرده مالکان ج) املاک وقفی تقسیم می‌شد.
واژه های کلیدی: خوانین یزد ، اراضی سلطنتی، املاک اربابی ،املاک وقفی
فهرست مطالب
مقدمه ۴
ریشه شناسی واژه ۵
خوانین یزد از نظر اقتصادی ۶
الف) خالصه یا اراضی سلطنتی ۷
ب) املاک اربابی و خرده مالکان ۱۱
ج) املاک وقفی ۱۴
منابع ۱۶
منابع
۱- جامع جعفری، صص ۳۸۲-۳۸۱٫
۲- جامع جعفری، ص ۳۵۲؛ یادگارهای یزد، ج ۲، ص ۷۳۹٫ در این کتاب ساخت قنات مهدیآباد نیز به محمدتقی خان نسبت داده شده است ولی در وقفنامه، ذکر شده که او این قنات را خریده و تعمیر کرده است.
۳- آیتی، عبدالحسین، تاریخ یزد، ۱۳۱۷٫
۴- جامع جعفری، صص ۳۵۸-۳۵۳؛ یادگارهای یزد، ج ۲، صص ۷۴۳-۷۴۰٫
۵- جامع جعفری، صص ۳۶۹-۳۶۸٫
۶- همان، صص ۳۷۹ -۳۷۰٫
۷- همان، صص ۳۸۰-۳۷۹٫
۸- همان، صص ۳۶۹-۳۶۸٫
۹- یادگارهای یزد، ج ۲، صص ۳۸۶-۳۷۴٫
۱۰- به همهی قریهها و قناتها غیر از تهره در مجموعهی وقفنامههای جامعالخیرات که در قرن هشتم تدوین شده اشاره شده است. رک: یادگارهای یزد، ج ۲، صص ۴۹۳، ۴۹۰، ۴۳۷، ۴۰۴، ۴۰۰، و ۵۲۸٫ قریهی تهره در سال ۱۰۶۸ ساخته شده است. مستوفی بافقی، محمد مفید، جامع مفیدی، به کوشش ایرج افشار، تهران ۱۳۴۰، ج ۳، ص ۶۹۷٫
۱۱- یادگارهای یزد، صص ۷۴۶-۷۳۴؛ جامع جعفری، صص ۳۶۲-۳۴۵٫
مقدمه
حضور خان در یزد
خان (صورت قدیم خاقان) واژه ای به معنای رئیس قوم است که به سران قبائل ترک و مغول و بعدها ایرانی و همچنین برخی ملاکین و اربابان که دارای موقعیت خاص قومی بودند، اطلاق می‌شده‌است.
ریشه شناسی واژه
طبق نظریه جدیدخان ریشه در زبان مغولی ندارد. خان واژه ای هندو-اروپائی است که ریشه آن به واژه Kan- و kanva در سانسکریت برمی گردد. کان در سانسکریت به معنی رئیس – شاه – بزرگ – امیر – رئیس ده و شهر و … می باشد.
وضعیـت اقتصادی یـزد را نمی‌توان از مسائل تجاری آن جدا کرد. شرایط خاصی کـه از قدیم‌الایام بر یزد حاکم بوده مردم را به سمت و سوی سوداگری سوق داده است؛ زیرا که تداوم حیات این شهر وابسته به ورود ارزاق و صدور کالاهای متنوع بوده است. به دلیل وابستگی شدید اهالی یزد به ارزاق و مواد خام ولایات همجوار، شرایط ولایات دیگر هم در سرنوشت مردم یزد دخیل بوده است.
بنابراین در قدیم مسائل اقتصادی اغلب بر عهده خان ها بوده است
خوانین یزد از نظر اقتصادی
تـداوم بقای یک جامعه وابسته به عوامل مختلفـی است که بارزترین آنها معیشت و اقتصاد است. با توجه به وقوف به این امر بسیاری از ناظران خارجی که یزد را می‌دیدند، متعجب می‌شدند که چگونه این مردم می‌توانند در چنین شرایط نامساعدی به حیات خود ادامه دهند و حتی بعضی از آنان مرگ این شهر را پیش‌بینی می‌کردند.
اما یزد قرن‌ها به حیات خود ادامه داد و به قول یک کارشناس خارجی «یزد همیشه زنده بوده است… امید است به حیات خود ادامه دهد». بدون شک یکی از رموز تداوم حیات یزد در ساز و کارهای اقتصادی نهفتـه است. بنابراین سعی خواهد شد حتی‌الامکان چگونگی حیات اقتصاد کشاورزی آن بررسی شود.
وضعیـت اقتصادی یـزد را نمی‌توان از مسائل تجاری آن جدا کرد. شرایط خاصی کـه از قدیم‌الایام بر یزد حاکم بوده مردم را به سمت و سوی سوداگری سوق داده است؛ زیرا که تداوم حیات این شهر وابسته به ورود ارزاق و صدور کالاهای متنوع بوده است. به دلیل وابستگی شدید اهالی یزد به ارزاق و مواد خام ولایات همجوار، شرایط ولایات دیگر هم در سرنوشت مردم یزد دخیل بوده است. به عنوان مثال، اگر در کرمان، فارس یا خراسان خشکسالی پیش می‌آمد، یزد هم از این وضعیت متاثر می‌شد یا اگر به هر دلیلی قدرت خرید اهالی ولایاتی که مصرف کننده کالاهای یزد بودند، کاهش می‌یافت، این امر بر منافع یزد و نهایتا بر وضعیت اقتصادی آن تاثیر می‌گذاشت. این تحقیق دوره حکومت پنجاه ساله ناصرالدین شاه را در بر می‌گیرد و هدف آن نشان دادن دامنه فعالیت‌های اقتصادی مردم یزد با توجه به امکانات و محدودیت‌های شهر واحه‌ای همچون یزد در زمان مورد مطالعه است.
جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .
