عنوان :

مقاله نقش قضاوت حرفه ای در تصمیمات حسابرسی

تعداد صفحات : ۲۸

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

قضاوت حرفه ای در حسابرسی به معنای اظهار نظر معقول و حکم کردن مستدل درباره موضوعات حسابداری و حسابرسی به وسیله شخصی است که هم تحصیلات و تجربه ارزشمندی دارد و هم ویژگی های لازم برای اظهار نظر های بی طرفانه را دارا است .

قضاوت حرفه ای گوهر اصلی حسابرسی است . می توان کیفیت قضاوت حرفه ای حسابرسان را معادل کیفیت حسابرسی مفروض کرد . بنابراین برای ارتقای کیفیت حسابرسی , لازم است کیفیت قضاوت حرفه ای افزایش یابد . دستیابی به افزایش کیفیت قضاوت حرفه ای حسابرسان , مستلزم شناسایی عوامل موثر بر قضاوت حرفه ای است تا با تاکید و تکیه بر عوامل اصلی و با اهمیت , ضمن توجه به آن عوامل برای بالا بردن کیفیت قضاوت حرفه ای حسابرسان فعلی , در انتخاب , آموزش و تربیت حسابرسان آینده , عوامل یاد شده مورد توجه و دقت کافی قرار گیرد .

پس از دستیابی به اجماع خبرگان و شناسایی عوامل موثر بر قضاوت حرفه ای در حسابرسی در ایران , برای آن که میزان پای بندی و اعتقاد ذهنی حسابرسان  شاغل به عوامل موثر بر قضاوت حرفه ای آنان مشخص شود ، با استفاده  از مدل تحقیق دلفی برای انجام تحقیق پیمایشی پرسش نامه ای برای این گونه اشخاص تنظیم و ارسال شد . حسابرسان شاغل در عمل درگیر اجرای کار حسابرسی و قضاوت حرفه ای هستند و با شرایط محیطی واقعی حسابرسی سر و کار دارند . در این پرسش نامه از  طیف پنج طبقه ای لیکرت استفاده شد و از پرسش شوندگان درخواست شد نظر خود را درباره میزان تاثیر عوامل برشمرده بر قضاوت حرفه ای حسابرس با علامتگذاری اعلام کنند تا به این ترتیب اهمیت عوامل شناسایی شده از نظر حسابرسان شاغل مشخص شود . طیف پنج طبقه ای پرسش نامه شامل گزینه های “خیلی موثر” , “موثر” , “نسبتاً موثر” , “کم اثر” و “بی تاثیر” بوده است .

جامعه آماری در مورد این پرسشنامه شامل شریکان موسسات حسابرسی , حسابداران رسمی شاغل در سازمان حسابرسی و موسسه حسابرسی مفید راهبر و سایر موسسات است . در این بخش از تحقیق نتایج یکبار در مجموع و بار دیگر در مورد حسابداران رسمی شریک موسسات و در مورد حسابداران رسمی در استخدام به طور جداگانه آزمون شد . علت آن هم تفاوت در منافع , علایق و توجهات این دو طیف از آزمودنی ها است .

نمونه آماری ۸۵ نفر بود. برای شناسایی عوامل موثر بر قضاوت حرفه ای در حسابرسی , پس از انجام مطالعات کتابخانه ای و شناسایی و گروه بندی عوامل موثر , با استفاده از مدل تحقیق دلفی , اجماع صاحب نظران در مورد عوامل موثر بر قضاوت حرفه ای به دست آمد و پس از آن نظر حسابرسان شاغل به وسیله تحقیق پیمایشی کسب شد و در هر دو روش فوق , میزان اهمیت عوامل موثر شناخته شده تعیین گردید . سپس با تحقیق اسنادکاوی رابطه همبستگی برخی از عوامل با نتایج کار حسابرسان مورد آزمون قرار گرفت .

جامعه حسابداران رسمی ایران به عنوان جامعه حرفه ای ناظر بر کار حسابرسان و نیز مقامات تصمیم گیر در حوزه حسابرسی با استفاده از نتایج این تحقیق می توانند با تاکید بیشتر بر عوامل مهم موثر بر قضاوت حرفه ای در حسابرسی , به بالا بردن سطح کیفی حسابرسان و در نتیجه سطح کیفی حسابرسی در کشور کمک کنند .

عواملی چون دانش , تجربه , درستکاری , استقلال , پای بندی به مبانی اخلاقی و تردید حرفه ای , مهمترین ویژگی های شخصی موثر بر قضاوت حرفه ای حسابرسان هستند . عواملی چون نظارت حرفه ای بر کار حسابرسان و پاسخگویی به اعتقاد همه دست اندرکاران و انتشار برخی از اطلاعات از جمله اطلاعات مربوط به امتیازات کنترل کیفیت موسسات حسابرسی توسط جامعه حسابداران رسمی به اعتقاد صاحب نظران ، مهمترین عوامل محیطی هستند که بر قضاوت حرفه ای حسابرسان اثرگذار هستند .

واژه های کلیدی: قضاوت حرفه ای، حسابرسی، تصمیمات، ویژگی های شخصی ، عوامل محیطی

فهرست مطالب

مقدمه    ۴
مبانی نظری    ۵
قضاوت حرفه ای    ۵
جایگاه قضاوت حرفه ای در حسابرسی    ۵
قضاوت حرفه ای در استانداردهای حسابرسی    ۷
شناسایی عوامل موثر بر قضاوت حرفه ای در حسابرسی    ۸
شرایط بازار حسابرسی    ۹
استانداردهای حرفه ای    ۱۰
ابزارهای تصمیم گیری    ۱۱
پیشینه تحقیق    ۱۱
روش اجرای تحقیق    ۱۳
پرسش نامه و سوال های تحقیق    ۱۴
یافته های ناشی از توزیع دور اول پرسش نامه بین گروه دلفی    ۱۴
یافته های ناشی از توزیع دور دوم پرسش نامه بین گروه دلفی    ۱۵
نظرسنجی از حسابرسان شاغل    ۱۷
جامعه آماری    ۱۷
نمونه و روش نمونه گیری    ۱۸
نتایج پرسش نامه پیمایشی نظر سنجی از حسابرسان شاغل    ۱۸
روش اجرای تحقیق اسنادکاوی    ۲۰
کنترل کیفیت در سطح موسسات حسابرسی    ۲۱
کنترل کیفیت در سطح کار (پرونده) حسابرسی    ۲۲
فرضیات تحقیق اسنادکاوی    ۲۲
جامعه آماری در تحقیق اسنادکاوی    ۲۳
نتیجه گیری    ۲۴
پیشنهادها    ۲۵
منابع     ۲۷

منابع :

ارباب سلیمانی , عباس , ۱۳۷۹ , “فرهنگ اصطلاحات حسابداری” , سازمان حسابرسی , چاپ اول , ۱۳۷۹ .

پور افکاری , نصرت اله , ۱۳۸۵ “فرهنگ جامع روانشناسی- روانپزشکی” , فرهنگ معاصر , تهران .

والاس , واندا ای , ۱۹۸۵ , “نقش اقتصادی حسابرسی در بازارهای آزاد و بازارهای تحت نظارت” , ترجمه حامی امیر اصلانی , سازمان حسابرسی , نشریه شماره ۱۵۹ , چاپ اول , ۱۳۸۱ .

Ashton, R., 1992, “Effects of Justification and a Mechanical Aid on Judgment Performance”, Organizational Behavior and Human Decision Processes, 52, PP. 292 – 306

Bedard, J., 1989, “Expertise in Auditing : Myth or Reality?”, Accounting,  Organizations and Society, pp.113-131.

Canadian Institute of Chartered Accountants, 1995, “Professional Judgment and the Auditor, CICA Research Study Group, Toronto, CICA .

Cushing, Barry E. and Sunita S. Ahlawat, 1996 , “Mitigation of Recency Bias in Audit Judgment : The Effect of Documentation ”, Auditing: A Journal of Practice &Theory ( Fall) , Vol.15 , No.2 , PP. 110-121.

Frensch, P.A., and R.J.Sternberg, 1989, “Expertise and Intelligent Thinking: When is it Worse to Know Better”, In Advances in the Psychology of Human Intelligence 5, ed. R.Sternberg, Hillsdale, NJ: Erlbaum, pp.157-188.

مقدمه

معاملات و رویدادهای اقتصادی ، از راه گرداوری شواهد به وسیله حسابداران مستند و در حساب ها ثبت می شود . نتیجه معاملات و رویدادهای اقتصادی از حساب ها استخراج شده و در چارچوب گزارش های مالی در اختیار اشخاص ذی نفع قرار می گیرد . اطلاعات  جهت دار ، گمراه کننده ، نامربوط یا ناقص می تواند موجب تصمیم گیری نادرست شود . پیچیدگی موضوعات اقتصادی و فرایند تبدیل آن ها به اطلاعات نیز موجب امکان بروز اشتباه در پردازش اطلاعات شده و به این ترتیب استفاده کنندگان از گزارش ها را  در تشخیص کیفیت گزارش های ارائه شده دچار مشکل می کند . از طرف دیگر تضاد منافع بین تهیه کنندگان صورتهای مالی و استفاده کنندگان از آن ها موجب نگرانی استفاده کنندگان می شود . عدم دسترسی مستقیم استفاده کنندگان و فاصله آن ها از تولید کنندگان اطلاعات موجب می شود استفاده کنندگان از گزارش های مالی نسبت به آن ها دچار ابهام و تردید باشند . حسابرسی براساس نیازهای فوق شکل گرفته و وسیله ای برای رفع تردید و ابهام گزارش های مالی به وسیله تایید کیفیت آن ها است .

حسابرسان علاوه بر مسوولیتی که در مقابل صاحبکاران دارند ، مسوولیت مهمتری دارند که مسوولیت اجتماعی آنان است . حسابرسان باید هنگام رسیدگی و گزارشگری , خود را در مقابل همه اشخاصی که به هر دلیل از گزارش های مالی واحدهای اقتصادی استفاده می کنند ، مسوول بدانند تا

آنان با اتکا به تایید گزارش های مالی به وسیله حسابرسان , تصمیمات اقتصادی مناسب اتخاذ کنند و

این در برخی موارد بر خلاف خواسته های صاحبکاران است . اما استفاده کننده اصلی گزارش حسابرسی اشخاص ذی نفعی هستند که جزو صاحبکاران نیستند و برای بررسی و حصول اطمینان از قابل اتکا بودن صورتهای مالی امکان دسترسی به اطلاعات و شواهد پشتوانه صورتهای مالی را ندارند . این عوامل باعث می شود که کیفیت قضاوت حرفه ای یعنی ستون  اصلی حسابرسی نقش بااهمیتی در جامعه اقتصادی ایفا کند . از طرف دیگر حسابرسان شاغل فعلی در ایران از نظر دانش و شناخت در طیف وسیعی قرار می گیرند و برخی از آن ها با مفاهیم جدید حسابرسی آشنایی ندارند . به همین دلیل از واژه قضاوت حرفه ای که هم در ادبیات حرفه ای و هم در استانداردهای حسابرسی مرجع قابل توجهی برای تشخیص حسابرسان است ، برداشت های مختلفی می کنند .

مبانی نظری

قضاوت حرفه ای

Judgment) و حرفه ای ( معادل Professional ) قضاوت حرفه ای از دو کلمه قضاوت ( معادل تشکیل شده است . معنای قضاوت در بحث ما  “حکم کردن در مساله ایقضاوت حرفه ای از دو کلمه قضاوت ( معادل ” (معین ، ۱۳۷۶) ، ” اظهار نظر معقول یا اتخاذ تصمیم های عاقلانه ” (آکسفورد ، ۱۹۹۴ ) و ” فتوا ” (آریانپور کاشانی ، ۱۳۸۱) است .  حرفه نیز که در معنای عام پیشه و کاری است که شخص به طور تمام وقت به آن اشتغال دارد ، معنای والاتری نیز دارد ، به گونه ای که در فرهنگ اصطلاحات حسابداری سجادی نژاد – اکبری ( ۱۳۸۵ ) بر اساس تعریف انجمن حسابداران انگلستان به  ” شغلی که اشتغال به آن عمدتا مستلزم به کار گرفتن توانایی های فکری به دست آمده از تحصیلات و تجارب نسبتا طولانی باشد ” گفته می شود . بنابراین اگرچه معنای عام ” حرفه ای ” کسی است که کاری را پیشه تمام وقت خود قرار دهد ، ” حرفه ای ” معنای خاصی نیز دارد و به شخصی گفته می شود که ” تجربه گرانقدر و استاندارد های حرفه ای بالا دارد ” (, ۱۹۸۱ Procter , P .) .

قضاوت حرفه ای باید از روی دلیل باشد و کسی مجاز به انجام آن است که قادر به دستیابی به دلیل های لازم برای حکم خود باشد و شرط صدور فتوا ، مجتهد بودن است که نیاز به دانش ، توان استدلال و پرهیزگاری دارد . با توجه به مراتب بالا تعریف زیر مورد نظر این تحقیق است :

“قضاوت حرفه ای در حسابرسی به معنای اظهار نظر معقول و حکم کردن مستدل درباره موضوعات حسابداری و حسابرسی به وسیله شخصی است که هم تحصیلات و تجربه ارزشمندی دارد و هم ویژگی های لازم برای اظهار نظر های بی طرفانه را دارا است .”

جایگاه قضاوت حرفه ای در حسابرسی

قضاوت حرفه ای در حسابرسی به کارگیری دانش مربوط و تجربه در محدوده ای است که به وسیله استانداردهای حسابداری و حسابرسی و آیین رفتار حرفه ای تعیین شده , تا زمانی که می توان بین اقدام های جایگزین , یکی را انتخاب کرد , تصمیم مناسبی گرفته شود .

حسابرسی حرفه ای است که شباهت زیادی به قضاوت در دادگاه ها دارد . هم قاضی و هم حسابرس با ادعاهایی مواجه هستند ، شواهد پشتوانه ادعا را جمع آوری و ارزیابی می کنند و نهایتاً براساس معیارهایی که در اختیار آن ها قرار داده شده نظر می دهند و قضاوت می کنند . هر دوی آن ها در اظهار نظر و قضاوت خود باید انصاف را رعایت کنند &  H . A .Sharaf   Mautz  R . K .)                         ۱۹۶۱) . رویکرد استانداردی برای اعمال قضاوت حرفه ای وجود ندارد , اما اعمال قضاوت حرفه ای درست در انجام وظیفه یک حسابرس , عامل برجسته ای است و افزایش مهارت در قضاوت برای حسابرسان اساسی است .

انجمن حسابداران خبره کانادا (۱۹۹۵ , مقدمه) بیان می کند :

“قضاوت حرفه ای گوهر اصلی حسابرسی است . ارزشی که با حسابرسی صورتهای مالی  ایجاد می شود ، ناشی از قضاوت حسابرس و در کل ناشی از مجموعه قضاوت های حرفه ای است که در چارچوب استانداردهای حسابداری و حسابرسی انجام می شود .”

انجمن حسابداران خبره کانادا (۱۹۹۵ , صفحه ۵) همچنین اظهار داشته که گروه تحقیق انجمن درباره قضاوت حرفه ای در گزارشگری مالی در گزارش خود که در سال ۱۹۶۶ منتشر کرده تعریفی برای قضاوت حرفه ای در گزارشگری مالی ارائه کرده که می تواند به همان شکل در مورد قضاوت حرفه ای در حسابرسی به کار رود :

“فرایند دستیابی به یک تصمیم درباره یک موضوع مربوط به گزارشگری مالی ، در صورتی که تحلیلی ، مبتنی بر تجربه و دانش – شامل دانش نسبت به محدودیت های شخصی و اطلاع از استانداردهای مربوط – بی طرفانه ، محتاطانه و همراه با امانتداری و درک مسوولیت نسبت به افرادی باشد که از عواقب آن تصمیم اثر می پذیرند ، قضاوت حرفه ای خوانده می شود . این گونه قضاوت حرفه ای در شرایط پیچیده ، نامشخص و در حال تغییر مداوم ، به خصوص در جایی که استانداردها کامل نیستند ، بیشترین ارزش را دارد . برای قضاوت حرفه ای باید با افراد دانا مشورت کرد ، عواقب بالقوه تصمیم را در نظر داشت و فرایندهای تحلیلی را که منجر به تصمیم می شود مستند کرد . ”

حسابرس در تمام مراحل از شروع تا پایان یک کار حسابرسی شامل پذیرش کار ، برنامه ریزی  ، گرداوری و ارزیابی شواهد و گزارشگری ، با قضاوت حرفه ای مواجه است . حسابرس در موارد زیر باید قضاوت حرفه ای انجام دهد :

۱ – در استفاده از استانداردهای حسابرسی

۲- در تعیین اهمیت ، خطر حسابرسی و کسب شواهد حسابرسی

۳ – در ارزیابی اصول حسابداری و براورد های عمده مدیریت

۴ – در تعیین این که آیا صورتهای مالی عاری از تحریف با اهمیت است

۵ – در تعیین این که آیا صورتهای مالی طبق استانداردهای حسابداری یا مبانی حسابداری   مناسب دیگر که افشا شده تهیه شده است

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .