عنوان :
تعداد صفحات :۲۸
نوع فایل : ورد و قابل ویرایش
گیاهان زراعی تراریخته، گیاهانی شبیه به همتای طبیعی خود هستند، با این تفاوت که با استفاده از دستکاری ژنتیکی، در یک یا چند صفت ویژه نسبت به نوع طبیعی خود برتری دارند. کشت این گیاهان منافعی را برای تولیدکنندگان (کشاورزان) و مصرفکنندگان در بردارد؛ بنابراین کشورهای مختلفی در جهان نسبت به توسعه کشت این گیاهان اقدام نمودهاند. هدف از این مقاله بررسی وضعیت کشت جهانی گیاهان زراعی تراریخته از سال شروع به توسعه آنها (۱۹۹۶) تا آخرین آمار معتبر منتشر شده (۲۰۰۳) از زوایای مختلف است.
علیرغم مباحثی که در زمینه خطرات احتمالی استفاده از محصولات تراریخته در سطح جهان وجود دارد، بهطور مداوم بر سطح زیر کشت این گیاهان و همچنین تعداد کشاورزانی که به کشت این محصولات میپردازند، افزوده میشود؛ بهطوریکه پیشبینیها نشان میدهد که در پنج سال آینده، سطح زیر کشت این گیاهان به ۱۰۰میلیون هکتار برسد و بیش از ۱۰میلیون نفر کشاورز در حداقل ۲۵ کشور، این گیاهان را کشت کنند. همچنین انتظار میرود که سهم کشاورزان خردهپا در کشورهای در حال توسعه از کشت این گونه گیاهان، بهطور معنیداری افزایش یابد و بازارهای ملی و جهانی این گیاهان مرتباً رشد کند.
در دنیا ۱۰ کشور برتر، به کشت و تولید گیاهان زراعی تراریخته میپردازند و با توجه به جمعیت این کشورها، تقریباٌ ۳ میلیارد نفر (حدود نیمی از جمعیت دنیا) با GDP کل ۱۳تریلیون دلار (تقریباً نیمی از GDP 30تریلیون دلاری جهان) از منافع این گونه گیاهان استفاده میکنند.
در چنین شرایطی و با توجه به نیاز کشور به منابع غذایی و کشاورزی وارداتی، معقول بهنظر نمیرسد که کشت گیاهان تراریخته را صرفاً بهدلیل نگرانیهای احتمالی ممنوع نماییم. البته مضر و یا غیرمضر بودن یک گیاه تراریخته برای سلامتی بشر و محیطزیست، نیازمند انجام آزمایشهای تخصصی و کارشناسی است. بنابراین رد یا قبول کشت و تولید گیاهان تراریخته باید بر اساس مستندات علمی و کارشناسی باشد.
واژه های کلیدی: گیاهان تراریخته، کشاورزان، کشورهای صنعتی ، کشور های در حال توسعه
ارائه آمار و ارقام تحلیلی از تولید گیاهان زراعی تراریخته در جهان ۱
مقدمه ۱
نقش گیاهان زراعی تراریخته در رفع نیاز غذایی بشر ۲
سطح زیر کشت گیاهان زراعی تراریخته در جهان در سال ۲۰۰۳ ۲
وضعیت توزیع گیاهان زراعی تراریخته در کشورهای صنعتی و در حال توسعه ۴
توزیع گیاهان زراعی تراریخته بر اساس کشور ۶
توزیع گیاهان زراعی تراریخته بر اساس نوع گیاه ۱۱
توزیع گیاهان زراعی تراریخته بر اساس نوع صفت ۱۲
گیاهان زراعی تراریخته غالب در سال ۲۰۰۳ ۱۴
میزان تمایل جهانی برای کشت گیاهان زراعی تراریخته ۱۶
ارزش ۵,۴ میلیارد دلاری گیاهان زراعی تراریخته جهان ۱۸
استقبال کشاورزان از کشت گیاهان زراعی تراریخته ۱۹
نتیجهگیری و دورنمای آینده کشت گیاهان زراعی تراریخته ۱۹
منابع : ۲۳
۱) Clive, James. 2003. Global Status of Commercialized Transgenic Crops: 2003. ISAAA Briefs, No.30.
گیاهان زراعی تراریخته (ترانسژنیک) از جمله محصولات بیوتکنولوژی نوین هستند که پیشبینی میشود انقلاب عظیمی در کشاورزی بهوجود آورند. بنابراین کشورهای مختلفی در جهان نسبت به توسعه کشت این گیاهان اقدام نمودهاند. هدف از این مقاله بررسی وضعیت کشت جهانی گیاهان زراعی تراریخته از سال شروع به توسعه آنها (۱۹۹۶) تا آخرین آمار معتبر منتشر شده (۲۰۰۳) از زوایای مختلف است. امید است که این مطلب مورد توجه مسئولان مختلفی واقع شود که در رابطه با توسعه و یا عدم توسعه این گونه گیاهان تصمیمگیری مینمایند:
گیاهان زراعی تراریخته، گیاهانی شبیه به همتای طبیعی خود هستند، با این تفاوت که با استفاده از دستکاری ژنتیکی، در یک یا چند صفت ویژه نسبت به نوع طبیعی خود برتری دارند. کشت این گیاهان منافعی را برای تولیدکنندگان (کشاورزان) و مصرفکنندگان در بردارد؛ بهعنوان مثال، علاوه بر اینکه محصول بیشتری عاید تولیدکننده می شود، مواد شیمیایی کمتری (آفت کش یا علف کش) نیز مصرف می شوند. مصرف کننده نیز مواد غذایی ایمن تری را در نتیجه کاهش استفاده از مواد شیمیایی در تولید محصولات کشاورزی، مصرف خواهد کرد. تاکنون محصولات تراریخته در گیاهان مختلفی در جهان تولید شدهاند که از آنجمله می توان موارد زیر را نام برد:
سویا، برنج، ذرت، جو، پنبه، سیبزمینی، کلزا، سیبزمینی شیرین، گوجهفرنگی، کدو، چغندرقند، پاپایا، سیب، انبه، موز، آناناس و نارگیل.
گزارش برنامه جهانی غذا در سال ۲۰۰۳ نشان داد که به تعداد افرادی که در جهان دچار سوء تغذیه هستند، ۲۵میلیون نفر افزوده شده و از ۸۱۵میلیون نفر به ۸۴۰میلیون نفر رسیده است. در چنین شرایطی، نیاز به تولید مواد غذایی بیشتر، بیش از پیش احساس میشود و بیوتکنولوژی و بهخصوص کشت گیاهان زراعی تراریخته میتواند از طرق زیر در تأمین غذای میلیونها نفر انسان مؤثر باشد:
– افزایش محصول گیاهان زراعی و در نتیجه تولید غذای بیشتر در جهان؛
– حفظ تنوع زیستی بهعنوان یک فاکتور مهم در تولید محصول بیشتر؛
– افزایش پایداری محصول در برابر تنشهای زنده و غیرزنده؛
– ایجاد منافع اقتصادی و اجتماعی برای جوامع مختلف و در نتیجه، کاهش فقر در کشورهای در حال توسعه.
در سال ۲۰۰۳، ۷,۶۷میلیون هکتار (۱۶۷میلیون ایکر) از اراضی کشاورزی جهان به زیر کشت گیاهان زراعی تراریخته رفت که ۳درصد نسبت به سال ۲۰۰۲ بیشتر شد و به حدود ۱۵درصد از کل اراضی زیر کشت دنیا رسید. این آمار و ارقام، ۳میلیون هکتار سویای تراریختهای را نیز شامل میشود که برای اولین بار در سال ۲۰۰۳ در کشور برزیل مجوز کشت دریافت کرد. نمودار ۱ سطح زیر کشت گیاهان زراعی تراریخته را از سال ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۳ نشان میدهد.
آمارها نشان میدهد که از سال ۱۹۹۶ که گیاهان تراریخته برای اولینبار در مقیاس وسیع کشت شدند تا سال ۲۰۰۳، سطح زیر کشت این گیاهان در جهان مرتباً در حال افزایش بوده است؛ بهطوریکه سطح زیر کشت در سال ۲۰۰۳ تا ۴۰ برابر نسبت به سال ۱۹۹۶، افزایش داشته است و از ۷,۱میلیون هکتار در سال ۱۹۹۶، به ۷,۶۷میلیون هکتار در سال ۲۰۰۳ رسیده است. همچنین، تعداد کشورهای کشتکننده این گیاهان در سال ۲۰۰۳ نسبت به سال ۱۹۹۶، به بیش از دو برابر رسیده است.
سهم کشورهای در حال توسعه از کشت گیاهان زراعی تراریخته در سال ۲۰۰۳ نسبت به سالهای قبل از آن بیشتر شده است؛ بهطوری که از ۱۴درصد در سال ۱۹۹۷ به ۳۰درصد در سال ۲۰۰۳ رسیده است (جدول۱). یعنی یعنی در سال ۲۰۰۳، تقریباً یکسوم (۴,۲۰میلیون هکتار) از کل سطح زیر کشت گیاهان زراعی تراریخته در جهان (۷,۶۷میلیون هکتار) مربوط به کشورهای در حال توسعه شده است (نمودار ۲).
افزایش سهم کشورهای در حال توسعه در این رابطه، تا حدی به کشت سویای تراریخته برای اولین بار در برزیل و همچنین افزایش سطح زیر کشت این گونه گیاهان در چین، آرژانتین، آفریقای جنوبی و هند مربوط است.
میزان افزایش سطح زیر کشت گیاهان زراعی تراریخته در سالهای ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۳ در کشورهای در حال توسعه (۴,۴ میلیون هکتار) و صنعتی (۶,۴ میلیون هکتار) تقریباً با هم برابر بود (جدول۱)؛ اما درصد رشد در کشورهای در حال توسعه (۲۸درصد) بیش از دو برابر کشورهای صنعتی (۱۱درصد) بود.
در سال ۲۰۰۳، شش کشور عمده تولیدکننده محصولات تراریخته (آمریکا، آرژانتین، کانادا، برزیل، چین و آفریقای جنوبی)، ۹۹درصد از سطح زیر کشت گیاهان زراعی تراریخته را به خود اختصاص دادهاند. جدول ۲ سطح زیر کشت گیاهان زراعی تراریخته را در کشورهای مختلف در سالهای ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۳ نشان میدهد.
ملاحظه میشود که از این شش کشور پیشرو در زمینه کشت گیاهان زراعی تراریخته، چهار کشور در حال توسعه و دو کشور جزء کشورهای صنعتی هستند (نمودار ۳). در این کشورها، آمریکا با ۸,۴۲میلیون هکتار (۶۳درصد) سطح زیر کشت، مقام اول را دارد و پس از آن، بهترتیب آرژانتین با ۹,۱۳میلیون هکتار (۲۱درصد)، کانادا با ۴,۴میلیون هکتار (۶درصد)، برزیل با ۳میلیون هکتار (۴درصد)، چین با ۸,۲میلیون هکتار (۴درصد) و آفریقای جنوبی با ۴,۰ میلیون هکتار (۱درصد) در ردههای دوم تا ششم قرار دارند.از این شش کشور، چین و آفریقای جنوبی با نرخ رشد ۳۳درصد، بالاترین نرخ رشد سالانه را بهخود اختصاص دادهاند. چین در سال ۲۰۰۳، سطح زیر کشت پنبه Bt خود را تا ۸,۲میلیون هکتار افزایش داد که این مقدار برابر ۵۸درصد از سطح زیر کشت پنبه این کشور در سال ۲۰۰۳ (۸,۴میلیون هکتار) است. آفریقای جنوبی نیز در سال ۲۰۰۳، سطح زیر کشت گیاهان زراعی تراریخته خود را که شامل ذرت، سویا و پنبه تراریخته بود، افزایش داد و به ۴,۰میلیون هکتار رساند که در مورد ذرت سفید، میزان رشد سالانه بیشتر از بقیه محصولات بود؛ بهطوریکه سطح زیر کشت این گیاه در این کشور از ۶هزار هکتار در سال ۲۰۰۳ به ۸۴هزار هکتار در سال ۲۰۰۳ افزایش یافت.
سطح زیر کشت گیاهان تراریخته در کانادا نیز با یک میلیون هکتار افزایش (۲۶ درصد) در سال ۲۰۰۳ نسبت به سال قبل به ۴,۴میلیون هکتار رسید. این یک میلیون هکتار افزایش، مربوط به کشت سه گیاه تراریخته کلزا، ذرت و سویا بوده است. در آرژانتین، بهرغم مشکلات اقتصادی، سطح زیر کشت گیاهان تراریخته در سال ۲۰۰۳، حدود ۳درصد رشد داشته است که در مورد ذرت Bt، افزایش میزان سطح زیر کشت بیشتر از سایر محصولات بوده است.
در آمریکا، رشد محصولات تراریخته در سال ۲۰۰۳، ۱۰درصد بود (۸,۳میلیون هکتار) که این میزان رشد بهترتیب مربوط به ذرت مقاوم به حشره و علفکش و سویای مقاوم به علفکش بوده است.
علاوه بر این کشورها، کشورهای دیگری نیز به جمع کشورهای تولیدکننده محصولات تراریخته پیوستند. بهعنوان مثال، دو کشور برزیل و فیلیپین، کشت گیاهان زراعی تراریخته را برای اولین بار در سال ۲۰۰۳ تصویب کردند. برزیل بهطور قانونی کشت سویای مقاوم به علفکش را در اواخر سپتامبر ۲۰۰۳ و کمی قبل از شروع فصل کشت، تصویب کرد و این زمانی بود که ۵۰درصد زمینها به زیر کشت سویا رفته بود. با این وجود، ۳ میلیون هکتار از اراضی کشاورزی این کشور به زیر کشت سویای تراریخته رفت. در فیلیپین، در سال ۲۰۰۳ و برای اولین بار ۲۰هزار هکتار به زیر کشت ذرت Bt رفت و به این ترتیب برزیل و فیلیپین به جمع ۱۶ کشور عمده تولیدکننده گیاهان تراریخته پیوستند تا شمار این گونه کشورها در سال ۲۰۰۳ به ۱۸ کشور افزایش یابد. علاوه بر این کشورها، کشورهای دیگری نظیر هند، اسپانیا، اروگوئه و رومانی نیز افزایش تولید محصولات تراریخته را در سال ۲۰۰۳ گزارش کردند. هند سطح زیر کشت پنبه Bt خود را در سال ۲۰۰۳ تا ۱۰۰درصد افزایش داد. اسپانیا سطح زیر کشت ذرت Bt را تا یک سوم افزایش داد که این مقدار، ۶درصد از کل سطح زیر کشت ذرت را در این کشور در سال ۲۰۰۳ تشکیل میدهد. در برخی از کشورها نیز مانند کلمبیا و هندوراس که در سال ۲۰۰۲ به جمع کشورهای تولیدکننده محصولات تراریخته پیوستند، رشد کمتری دیده میشود.
از میان این کشورها فقط در استرالیا سطح زیر کشت این گیاهان در سال ۲۰۰۳ کمتر شده است که به دلیل خشکسالیهای متوالی است که بدترین خشکسالیهای تاریخ این کشور محسوب میشود. تنها گیاه تراریخته کشتشده در این کشور پنبه بوده است که یکسوم از کل سطح زیر کشت پنبه استرالیا را به خود اختصاص داده است.
از ۱۸ کشور تولیدکننده محصولات کشاورزی تراریخته، ۱۱ کشور جزو کشورهای در حال توسعه و ۷ کشور صنعتی هستند. آمار و ارقام سالهای گذشته نشان میدهد که تعداد کشورهای تولیدکننده مرتباً در حال افزایش است؛ بهطوری که از ۶ کشور در سال ۱۹۹۶ به ۹ کشور در سال ۱۹۹۸ و ۱۳ کشور در سال ۲۰۰۱ و در نهایت ۱۸ کشور در سال ۲۰۰۳ افزایش یافته است.
جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .